Harmonikublaðið - 01.09.2010, Qupperneq 5

Á stærsta harmonikumóti heims
íveitingatjaldinu var oftgífurleg stemmning, þarna er
tvöfalda nikkan ímeirihluta.
Langþráð ferð var loks hafin og við stödd
f flugstöð Leifs Eiríkssonar að ganga um
borð f eina afvélum Ftugleiða er bar nafnið
Eldey. Hér voru á ferð miklir harmoniku-
áhugamenn sem oft eru kenndir við Vind-
belgina ásamt eiginkonum sínum. Eftir að
við gáfum út Vindbelgjadiskinn 2008
hétum við okkur því að ef einhver afgangur
yrði af sölu disksins myndum við skella
okkurá þetta geysivinsæla harmonikumót
í Svíþjóð, sem er Ransáter. Við fengum
magnaða sýn eftir flugtakið yfir hina víð-
feðmu hraunfláka og gíga Reykjanessins
er undirstrikaði sérstöðu lands okkar. Þá
er og augnayndi að horfa yfir skýin, sjá
þann fjölbreytileika sem þau taka á sig f
endalausum útfærslum á leiðinniyfir hafið.
í rauninni áttum við mikinn hvatningsmann
í Noregi sem ýtti undir þessa hugdettu
okkar og bauð fram sína aðstoð og þá hjálp
sem liðkaði eða gerði okkur í raun kleyft
að fara þessa ferð sem taka átti V2 mánuð
meðýmsum útúrdúrum.
Við lentum á Gardemoen flugvelli utan við
Osló þar sam hjálparhella okkar beið eftir
okkur, en hann erenginn annaren IvarTh.
Dagenborg ritstjóri og útgefandi norska
harmonikublaðsins Nygammalt. Móttökur
þeirra hjóna Ivars og Mögdu hefðu verið
konungbornu fólki sæmandi í mat og drykk,
en þau búa rétt utan við Osló á svæði sem
heitirÁrnes. Ivar tilkynnti okkur þarna að
hann langaði að bjóða okkur með sér á tvö
önnur harmonikumót eftir Ransater. Bæði
voru norsk, annað var á stað sem heitir
Persmoen nærri sænsku landamærunum
en hitt var lítið einkamót sem staðsett var
nálægt Osló langt inní þéttum skógi og
heitir Svartkopptreffen. Hjá ívari og frú
vorum við fyrstu nóttina og lögðum svo í
hann uppúr hádeginu daginn eftirtil Ransá-
ter.
Eftir klukkutíma akstur brunuðum við yfir
sænsku landamærin og 2 1/2 tíma síðar
ókum við inná mótssvæðið f Ransáter.
Mótið stóð frá 7. -11. júlí og var að hefjast
þennan dag, margt gesta var þegar mætt.
Fram til þessa hefur ekki tekist að finna
mót af slíkri stærðargráðu sem á Ransáter
eða frá bilinu 23.000-25.000 manns. Gisti-
staður okkar var í skólabyggingu rúma 2
kflómetra utan við aðal mótssvæðið,
þannigað maðurvarekki hlaupandi heim
oft á dag. Meiningin var að bjargvættur
okkar myndi útvega hjólhýsi þar sem við
gætum verið öll fjögur, en á síðustu stundu
losnuðu tvö herbergi í umræddum skóla,
sem betur fer. Þennan dag var mótið sett
á stórri útisenu sem er grasflöt með sætum
allt í kring fyrir 2.500 - 3.000 manns, en
viðvorum drjúgan tíma að koma okkurfyrir
í skólanum, þannig að er við komum að
var ballettsýningunni að Ijúka (Gundegaba-
letten) sem er fastur liður þarna og maður
sá rétt í íslenska fánann hverfa inn í hús.
En fjöldasönginn upplifðum við, allir fá
sönghefti ogsöngnum erstjórnað frá senu
með harmonikuundirleikogfl. hljóðfærum,
tög sem allir virtust þekkja, stórkostleg
stund.
Samkvæmt boði ívars sem er kynnir móts-
ins ásamt Stig Arne og Arstien Moen
máttum við hafa aðsetur í bústað þeirra
inni á mótssvæðinu (Tjernstuga), bæði til
slökunar, fataskipta og annað eftir þörfum.
Þaðan var skammt að skella sér á hina
ýmsu viðburði inni á svæðinu, tónleika,
dansleiki og veitingastaði. í stóru veit-
ingatjaldi þarna varævinlega líf ítuskunum,
þarvoru heilu hljómsveitirnarað leika listir
sínar og ekkert til sparað til að ná hylli
viðstaddra. Þarna var allt í gangi, harm-
onikur af öllum gerðum, gítarar, kontra-
bassar, nikkelhörpur, fiðlur, þvottabretti,
skeiðar, eins og úti á mótssvæðinu, þar
eru smáir og stórir hópar að spila saman
létta og glaða tónlist frá morgni fram á nótt.
Áaðalsenunni sem égheflýstáðureru svo
tónleikarfrá kl. 13 fram á kvöld. Seinnipart
dags eru líka dansleikir á útisenum, sem
eru þrjár en innidanssalir eru einnig þrír.
Leiknir eru gömlu og nýju dansarnir og er
þátttaka í þeim gífurleg og dansarar á öllum
aldri. Ekki verður annað sagt en um okkur
Friðjón hafi farið kvíðakennd er við áttum
að mæta á útisenu að leika fyrir dansi í 35
mínútur, meðleikarar voru ívar á gítar og
svo sænskur kontrabassaleikari. En þegar
Friðjón Hallgrímsson, PerFossoy, Guðný Sigurdar-
dóttir, Ivar Th. Dagenborg, Hilmar Hjartarson og
Martin Paulsen.
dansarar fóru að sýna listir sínar á dans-
gólfinu létti okkurverulega því ekki var að
sjá annað en allt gengi þar upp í takti og
túlkun.
Ef ég reyni að lýsa örlítið nánar umfangi
mótshaldsins talaði ég við einn aðal dag-
Útisvæðið á Ransater varoftþéttskipað fólki
skrárstjóra mótsins Michael Johansson,
hann sagði vera 1.200 pláss fyrir bíla og
4.800 stæði fyrir hjólhýsi og tjöld, gestir
væru nú á bilinu 23-25.000 manns ogflestir
væru Norðurlandabúar. Alls leika 93 hljóm-
sveitir á mótinu 98 klukkutíma og korter,
allir fá 35 mfnútur í hvert sinn og flestir
leika tvisvar. Engin greiðsla rennur til
hljómsveita, en hugsanlega til einhverra
sérpantaðra skemmtikrafta sem fengnir
eru á mótið. Ekki hafði hann tölu á þeim
gítar-, fiðlu-, bassa-, trommu-, eða nikk-
elhörpuleikurum sem tækju þátt en giskaði
á að á bilinu 800-850 harmonikuleikarar
væru á svæðinu. Mótshald hófst í Ransáter
1972 en það var hugsjónakonan og harm-
onikuleikarinn Signe Gustavsson sem kom
því af stað, með þeim árangri að það
sprengdi strax allt utan af sér í aðsókn.
Hún réð því ekki við þessa gífurlegu aðsókn
og náði því fram að 15 harmonikufélög í
Vermlandsfylki (Vermlandsdragspelsför-
bund) tóku við mótshaldinu, sem stendur
enn í dag. Signe Gustavsson er látin en
stofnað hefurverið harmonikusafn sem
tileinkað er henni í Filipstad. Michael bætti
við, sem mér fannst æði kunnuglegt, að
gestir mótsins væru hreinlega eins og ein
fjölskylda, það væri sjaldgæft að upp
kæmu einhver umtalsverð vandamál og
snyrtimennska væri slík að varla sæist
sfgarettustubbur á almannafæri.
Fyrir hreina tilviljun lentum við Friðjón í
fanginu á útvarpsmanni, en útvarpað er frá
mótinu í nærsveitir þarna um slóðir, við
vorum pumpaðir um ýmislegt, ekki minnst
harmonikustarf íokkar heimalandi. Magn-
aðasta uppákoman held ég að hafi verið
að spila fyrir fjöldann á aðalsenunni, þar
spiluðum við með fyrrnefndum meðspil-
urum 2 lög, polkann Huggkubben ogvals-
inn okkar þekkta Eyjan hvíta. Við hittum
fjölda manns þarna erlenda sem við
5