Skessuhorn - 17.10.2007, Blaðsíða 25

25 MIÐVIKUDAGUR 17. OKTÓBER
Dr. Erla Björk Örn ólfs dótt ir for stöðu mað ur Var ar und ir rit aði samn ing inn fyr ir hönd set-
urs ins.
Í skýrslu nefnd ar sem fé lags­
mála ráð herra skip aði í á gúst sl.,
og kanna átti að stæð ur fólks á hús­
næð is mark að in um, kem ur fram að
lang ir biðlist ar eru eft ir fé lags legu
leigu hús næði hjá sveit ar fé lög um og
Ör yrkja banda lagi Ís lands, eða um
1.650 manns. Um 70% þeirra eru
með heild ar tekj ur und ir 150.000
krón um á mán uði og flest ir eru ein­
hleyp ir og barn laus ir en ein stæð­
ir for eldr ar eru um 30%. Yfir 700
börn eru á fram færi þeirra sem eru
á biðlist un um. Út lend ing ar eru 5%
þeirra sem bíða eft ir fé lags legu hús­
næði. Þar að auki eru 1.100 náms­
menn á biðlist um hjá hús næð is fé­
lög um náms manna. Nefnd in hafði
það hlut verk að koma með til lög ur
sem miða að því að efla fé lags leg­
an þátt hús næð is lána kerf is ins, þar
með tal inn leigu mark að inn og lán­
veit ing ar til fólks und ir skil greind­
um eigna­ og tekju mörk um.
Í síma könn un um að stæð ur fólks
á aldr in um 18­80 ára á hús næð­
is mark aði sem fram kvæmd var í
á gúst kem ur fram að meiri hluti Ís­
lend inga býr við góð ar hús næð is að­
stæð ur og við un andi greiðslu byrði.
Þá búa 78% fólks á aldr in um 18­80
ára í eig in hús næði en 11,5% eru á
leigu mark aði og 40% þeirra er á al­
menn um leigu mark aði.
Í könn uninni kom einnig fram
að mik ill hús næð is kostn að ur er ná­
tengd ur al menn um greiðslu erf ið­
leik um fólks og sterk ar vís bend­
ing ar eru um að erfitt sé fyr ir ung­
ar barna fjöl skyld ur að koma inn á
fast eigna mark að inn og fólk með
tekj ur und ir með al tekj um. Því lægri
sem tekj urn ar eru þeim mun erf ið­
ara er það. Ein stæð ir for eldr ar eru í
sér stak lega erf iðri stöðu á hús næð­
is mark aði.
Ef úr tak ið er yf ir fært á lands­
menn alla hafa um 7.000 manns
hér á landi reynt að kaupa hús­
næði á síð ast liðn um árum en fall­
ið frá því. Þetta er mun al geng ara
á höf uð borg ar svæð inu en á lands­
byggð inni. Af þeim sem vilja kaupa
en geta ekki er skort ur á eig in fé
stærsta hindr un in.
Um 30.000 lands manna á aldr in­
um 18­80 ára sem ekki búa í eig­
in hús næði telja að erfitt verði fyr­
ir þá að greiða af borg an ir og vexti
af hús næð is lán um mið að við nú ver­
andi tekj ur sín ar.
mm
Í hús næði Saga med ica á Akra­
nesi var síð ast lið inn mánu dag í
fyrsta sinn eim uð ilm ol ía úr al ís­
lensk um jurt um með það fyr ir aug­
um að hefja fram leiðslu á af urð inni.
Í þetta sinn voru fræ úr æti hvönn
eim uð. Það er Selma Júl í us dótt ir
sem er hvata mað ur að þess ari fram­
leiðslu með full tingi Saga Med ica
sem læt ur vís inda þekk ing una í té.
Það var spenn andi stund þeg ar
fyrsta ol í an byrj aði að renna úr þar
til gerð um eim ing ar potti sem er
hand smíð að ur á suð ur Ind landi og
tók sex mán uði að koma til lands­
ins. Þau fylgd ust grannt með Selma
og Stein þór Sig urðs son sem er sá
sem hef ur vís inda lega yf ir stjórn
með verk inu. Ilm ur inn lá í loft inu
á samt eft ir vænt ing unni. Stein þór
seg ir að mjög sé mis jafnt hvað mik­
ið af olía komi af jafn miklu magni
af fræj um. „Það eru til tvær gerð ir
af ís lenskri æti hvönn og önn ur gef­
ur mun meira af sér en hin. Við vit­
um ekki af hverju það stafar.“
Margt hægt að eima
Selma Júl í us dótt ir seg ir að spurð
að það hafi tek ið fimm ár að ná
þess um á fanga. „Nú síð ast var far­
ið til Kors íu til að sjá hvern ig menn
þar í landi eima upp á gamla mát­
ann. Í dag er á mörg um stöð um far­
ið að eima í tölvu keyrð um bún aði
og það kost ar millj ón ir. Þessi gamla
að ferð, að vera með gufusuðu pott
þar sem jurt irn ar eða fræ in eru sett
í þar til gert sigti ofan við vatn ið og
lát in gufu sjóða, er alda göm ul og
ger ir ná kvæm lega sama gagn. Ég
hef ekki feng ið neinn stuðn ing til
að gera þetta nema hjá Saga Med­
ica og er að vona að þeir vilji koma
að fram leiðslu á ilmol í um. Það
er hægt að eima allt mögu legt og
fram leiða á þann hátt ýms ar gerð­
ir af ol í um til marg vís legra nota.
Meira að segja væri hægt að nota
tré sem ver ið er að grisja. Best er
þá að nota tveggja til fimm ára tré
en það hef ur gef ist best á Korsiku,“
seg ir Selma.
Harð gerð ar plönt ur
gefa sterk ari olíu
Vaxt ar um hverfi plönt unn ar virð­
ist skipta máli er kem ur að styrk­
leika þeirra efna sem úr plönt unni
fást og úr hvönn inni er hægt að
nota bæði fræ og rót til að eima úr
olíu. Selma seg ir það ekk ert síðra
að vera með ferskar jurt ir en hér
á landi höf um við ekki alltaf völ á
því, þar sem sum ar ið hér sé ekki
svo langt. „Við höf um trú á því að
sterk ari efni fá ist í ilmol í ur á Ís landi
en víða er lend is, lík lega af því að
land ið okk ar er svo harð gert. Verk­
efn ið er því gíf ur lega spenn andi og
von andi verð ur hægt að fram leiða
heims fræg ar, góð ar ilmol í ur hér á
landi í fram tíð inni,“ sagði Selma
Júl í us dótt ir.
bgk
Vör styrkt til tveggja rann sókn ar verk efna
Ein ar Krist inn Guð finns son sjáv­
ar út vegs­ og land bún að ar ráð herra
hef ur und ir rit að samn ing um styrk­
veit ingu að upp hæð 12 m.kr. til
Var ar, sjáv ar rann sókn ar set urs við
Breiða fjörð, til tveggja rann sókna á
líf ríki Breiða fjarð ar sem og til upp­
bygg ing ar set urs ins. Með styrk veit­
ing unni er ætl un in að efla Vör til
að verða vett vang ur metn að ar fullra
rann sókna sem stuðli að því að fólk
bæði úr hér aði og ann ars stað ar að,
náms menn og fræði menn sæk ist
eft ir að stunda rann sókn ir við setr­
ið. Efl ing rann sókna á fjöl breyttu
líf ríki Breiða fjarð ar mun auka þekk­
ingu og skiln ing á vist kerfi Breiða­
fjarð ar sem og á nýt ingu auð linda
svæð is ins. Á grunni slíkr ar þekk­
ing ar má stuðla að auk inni arð semi
í nýt ingu á sjáv ar fangi úr mat ar kist­
unni Breiða firði.
Þau rann sókna verk efni
sem um ræð ir eru:
Vökt un um hverf is þátta og fram­
vinda svif þör unga í Breiða firði
en mark mið rann sókn ar inn ar er
að mæla eðl is­ og efna fræði lega
þætti í Breiða firði sam hliða könn­
un á magni og sam setn ingu svif þör­
unga. Fylgst verð ur með fram vindu
svif þör unga og árs tíða breyt ing um
á tveim ur snið um yfir Breiða fjörð,
norð ur af Stykk is hólmi og Rifi og
sýni tek in á fimm stöðv um á hvoru
sniði. Rann sókn in er til þriggja
ára og mun veita upp lýs ing ar um
á hrif um hverf is þátta á nátt úru leg­
ar sveifl ur í fram vindu svif þör unga
í Breiða firði og hugs an legra tengsla
svif þör unga við stofn sveifl ur ann­
arra líf vera.
Sjálf bær nýt ing og auk in arð­
semi veiða og vinnslu beitu kóngs
í Breiða firði. Mark mið þessa verk­
efn is er að stuðla að sjálf bærri nýt­
ingu beitu kóngs og auka arð semi
vinnslu beitu kóngs úr Breiða firði.
Und ir mark mið rann sókn ar inn­
ar eru að meta vöxt, kyn þroska­
stærð, stærð ar dreif ingu og fjölda
stofna beitu kóngs í Breiða firði, á
veiðislóð og utan nú ver andi veiði­
svæða. Einnig að laga sókn í og
nýt ingu beitu kóngs í Breiða firði að
vit neskju um við komu stofna beitu­
kóngs á svæð inu.
mm
Ilm ol ía eim uð á Akra nesi
Selma Júl í us dótt ir og Stein þór Sig urðs son við eim ing ar pott inn þar sem ilmol í an úr ís-
lenskri æti hvönn var eim uð síð asta mánu dag.
Erfitt fyr ir ung ar barna fjöl­
skyldur að kaupa í búð ar hús næði