Skessuhorn - 21.11.2007, Side 24

24 MIÐVIKUDAGUR 21. NÓVEMBER
Fyr ir skömmu skrif aði rit stjóri
Skessu horns á huga verð an leið ara
um stofn un Sæ mund ar safns við
Hvít ár brú. Í næst síð asta blaði var
svo grein eft ir Bjarna Guð munds-
son á Hvann eyri um Anda kíls fossa.
Mig lang ar að taka und ir hug mynd-
ir þeirra Magn ús ar og Bjarna.
Sæ mund ur Sig munds son frá
Hvít ár völl um er fyr ir löngu orð-
inn þjóð sagna per sóna. Fyrst man
ég eft ir hon um sækj andi slát ur fé
á bíl um kaup fé lags ins fyr ir hálfri
öld. Þá var ver ið að stríða hon um
á hvað hann væri syfju leg ur, lík-
lega þá þeg ar far inn að vinna mik-
ið. Eng inn hef ur lík lega ekið oft-
ar kring um Hval fjörð en Sæ mund-
ur. Hann er hluti af sam göngu sög-
unni. Sam göngu safn við Hvít ár brú,
hon um til heið urs er mjög á huga-
verð hug mynd.
Á næsta ári verða 80 ár frá vígslu
brú ar inn ar. Þá voru 500 manns
mætt á vígsl una í vit lausu veðri.
For sæt is ráð herr ann, Tryggvi Þór-
halls son flutti vígslu ræð una, en
þeg ar hann ætl aði til baka sjó leið-
ina úr Borg ar nesi, leist hon um ekki
á sigl ing una. Þá fór hann ak andi
um Geld inga draga til Hval fjarð ar
og lét ferja sig yfir fjörð inn. Í þess-
ari öku ferð var í fyrsta skipti far ið á
bíl úr Borg ar firði til Hval fjarð ar.
Sam göngu saga þjóð ar inn ar er
merki leg saga. Á Vest ur landi má
ekki gleyma Helga Pét urs syni í
Gröf á Snæ fells nesi og son um hans
eða Dala- Brandi. Eða þeim fræga
bíl, Soff íu og Guð mundi Kjer úlf í
Reyk holti. Þá voru mikl ir frum herj-
ar í Borg ar nesi að aka nýj ar slóð-
ir s.s. Frið rik Þórð ar son og Þor-
kell Teits son. Þar starf aði einnig
um langt skeið ein hver merkasti
vega verk stjóri lands ins á sín um
tíma, Ari Guð munds son og hann
var í hópi fyrstu manna sem fór yfir
Bröttu brekku á bíl. Bylt ing in á veg-
un um er ó trú leg saga og um miðja
síð ustu öld voru heilu byggð irn ar á
Snæ fells nesi án vega sam bands s.s.
Hell is sand ur. Sam göngu safn Vest-
ur lands við Hvít ár brú (Sæ mund ar-
safn) er mjög spenn andi hug mynd
og stað ur inn leyn ir á sér.
Ég sá Anda kíls fossa í haust í
fyrsta skipti. Áður hafði ég skoð að
þurr ar klapp irn ar. Virkj an ir á ám
og foss um kall ast aft ur kræf ar fram-
kvæmd ir. Er ekki kom inn tími til að
snúa til baka? Eng um dytti í hug
að virkja Anda kíls fossa nú. Þess ir
foss ar og ná grenni þeirra bjóða upp
á marg vís lega mögu leika í ferða-
mennsku. Stöðv ar hús inu má breyta
í hót el á eink ar spenn andi stað og
Hrepps laug er skammt und an. Ekki
má svo gleyma sjálfri Anda kílsá.
Sæ mund ar safn við Hvít ár brú og
án ing ar stað ur ferða fólks við Anda-
kíls fossa gætu orð ið hin ir á huga-
verð ustu ferða manna stað ir norð an
und ir Skarðs heiði með Skessu horn-
ið í önd vegi. Ég er nú að vinna að
gerð hring korts um hverf is Skarðs-
heiði og á þeirri leið er marg ur
á huga verð ur stað ur inn sem nú fer
fram hjá ferða fólki. Ég óska hug-
mynd um Bjarna og Magn ús ar góðs
geng is í hér aði.

Reyn ir Ingi bjarts son,
enn þá Snæ fell ing ur.
Að vinna með
börn um og ung-
menn um er eitt-
hvert mest krefj-
andi starf sem
hægt er að velja sér. Sá sem vel ur
að hafa það að starfi til lengri eða
skemmri tíma hlýt ur að velja það
vegna löng un ar til að láta gott af
sér leiða.
Ég hef átt því láni að fagna að
vinna sem leið bein andi í grunn-
skól um í 20 ár og get ekki hugs-
að mér neitt starf meira gef andi.
Börn in sjá til þess að mað ur er alltaf
með næg verk efni að vinna með.
Blessuð börn in eru jafn mis jöfn og
þau eru mörg og krefj ast mis mun-
andi að ferða til að ná fram því besta
í hverju og einu. Það er líka það
sem ger ir þetta starf svo skemmti-
legt. Aldrei dauð stund, alltaf eitt-
hvað að ger ast.
Ég er nú að vinna ní unda starfs-
ár ið við Brekku bæj ar skóla á Akra-
nesi og hvergi hef ur mér lið ið bet ur
í vinnu. Þar er unn ið af mik illi fag-
mennsku við að þroska nem end ur í
leik og starfi.
Þar er unn ið eft ir stefnu skól-
ans: GÓÐ UR - FRÓÐ UR, stefnu
mann gild is og kær leika.
Unn ið er með dygð ir á öll um
skóla stig um, eina á hverri önn.
Aðr ar dygð ir sem unn ið hef ur ver-
ið með eru alltaf rifj að ar upp sam-
hliða þeirri nýju. Enda eiga all ar
dygð ir eitt hvað sam eig in legt. Virð-
ingu fyr ir sjálf um sér og öðr um,
um hverf inu og nátt úr unni.
Sam vinna og sam heldni eru að-
als merki skól ans og það læra börn-
in sem fyr ir þeim er haft. Með því
að reyna að vera börn un um góð
fyr ir mynd get ur starfs fólk skól ans
vænst þess að þau iðki dygð irn ar.
Á heima síðu skól ans brak.is er að
finna marg vís leg ar upp lýs ing ar um
það góða starf sem þar er unn ið.
GUL UR, RAUÐ UR,
GRÆNN OG BLÁR
Í Brekku bæj ar skóla hef ur nú í
nokk ur ár ver ið gef ið blátt spjald
fyr ir að iðka dygð. Já kvæð við ur-
kenn ing sem kall ar fram ó telj andi
bros hjá nem end um á öll um aldri.
All ir kepp ast við að reyna að vera
dug leg ir , góð ir , til lits sam ir og
hjálp sam ir svo eitt hvað sé nefnt
og safna þannig blá um spjöld um.
Spjöld un um er safn að sam an í blá-
an kassa og er dreg ið eitt spjald úr
hverj um bekk fyr ir morg un stund ir
og sá sem á marga miða á því meiri
mögu leika á að hljóta við ur kenn-
ingu. Þetta vil ég kalla já kvæða og
upp byggi lega að ferð við upp eldi og
með þessu er hægt að ná fram já-
kvæðri hegð um hjá jafn vel brot-
hætt ustu ein stak ling un um.
Í í þrótt um er beitt spjöld um við
brot í leik. Gult fyrst og síð an rautt.
Þessi spjöld geta vald ið brott rekstri
í leik eða jafn vel leikj um. Hegn ing
þeim sem hlýt ur.
Þessi sið ur er nú iðk að ur í Heið-
ar skóla í Hval fjarð ar sveit og brott-
rekstri hik laust beitt. Ég leyfi mér
að ef ast um að það sam rým ist að-
al námskrá grunn skóla að beita slík-
um að ferð um.
Má vera að það geti talist rétt ur
skól ans að setja slík ar regl ur ef regl-
ur skyldi kalla en það er að mínu
mati al ger lega sið laust og alls ekki
til þess fall ið að styrkja sjálfs mynd
þeirra ein stak linga sem ekki falla
inn í þá um gjörð sem stjórn end ur
skól ans þykj ast vilja hafa.
Það virð ist vera geð þótta á kvörð-
un hvers og eins hver fær spjald,
hvern ig á lit inn og fyr ir hvað. Sum-
ir fá stöðugt spjöld á með an aðr ir
sleppa þó þeir sýni ó æski lega hegð-
un. Er hér kannski um dulið ein-
elti að ræða?
Ég vona að stjórn end ur Heið ar-
skóla sjái að sér og finni betri leið
til ná fram mark mið um sín um. Það
hlýt ur að vera erfitt fyr ir starfs fólk-
ið að vera alla daga að leita að ein-
hverju nei kvæðu í stað þess að horfa
á hið já kvæða í fari nem end anna.
For eldr ar treysta okk ur sem
starfa við skól ana fyr ir því dýr-
mætasta sem þeir eiga , börn un um
sín um. Er á sætt an legt að bregð ast
þessu trausti ? Nei og aft ur nei.
Skylda okk ar er að byggja upp en
ekki að brjóta nið ur.
Hrós um í stað þess að hegna.
Rann veig Bjarna dótt ir
amma tveggja drengja í Heið ar-
skóla
Kirkja hef ur
ver ið á Görð um
á Akra nesi allt
frá land námi þar
til hún var lögð nið ur fyr ir röskri
öld. Jör und ur kristni son ur Ket-
ils Bresa son ar er sagð ur hafa byggt
fyrstu kirkju að Görð um seint á ní-
undu öld og er talið að hún hafi ver-
ið ein af fyrstu kirkj um sem reist ar
voru á Ís landi. Bræð urn ir Þor móð-
ur og Ket ill Bresa syn ir námu hér
land um 880, voru nor ræn ir menn
en komu frá Ír landi. Þeir voru
kristn ir og er talið að þeir hafi ver ið
fyrstu kristnu land náms menn irn ir
sem hér sett ust að.
Árið 1896 var Garða kirkja lögð
nið ur sem sókn ar kirkja og önn ur
byggð nið ur á Akra nesi. Akra nes-
kirkja við Skóla braut var vígð 23.
ág ust 1896. Til drög þess að Garða-
kirkja var lögð nið ur og Akra nes-
kirkja byggð ætla ég ekki að tí unda
hér, því í bók inni Akra nes kirkja
1896-1996 eft ir Gunn laug Har-
alds son er þeim að drag anda ýt ar-
lega lýst.
Nú eru lið in 111 ár síð an Akra-
nes kirkja var vígð og voru þá um
600 manns sókn ar börn henn ar en
nú eru þau yfir 6000 manns, eða tíu
sinn um fleiri.
Kirkj an kost aði 9924,92 kr. Þar
af var efn is kostn að ur lið lega 6000
kr. en vinnu laun rúm lega 3000 kr.
og var þetta um 16,50 kr á hvert
manns barn í sókn inni. Á þess um
tíma var al mennt tíma kaup 20 aur-
ar og dag laun fyr ir12 stunda vinnu-
dag 3 kr. Sýn ir þetta hve stór huga
það fólk hef ur ver ið, sem stóð að
bygg ingu kirkj unn ar 1896. Fram-
reikn að mið að við þess ar upp lýs-
ing ar jafn gild ir þetta því að tíu
sinn um fleiri Ak ur nes ing ar myndu
í dag byggja kirkju fyr ir um 600
millj ón ir kr.
Akra nes kirkja hef ur þjón að í bú-
um þessa svæð is í meira en öld og
er löngu orð in allt of lít il. Við fjöl-
menn ar kirkju leg ar at hafn ir t.d. út-
far ir er af skap lega mið ur hve oft
fólk, sem vill vera við statt síð ustu
kveðju stund lát ins sam ferða manns,
verð ur frá að hverfa vegna smæð ar
kirkj unn ar.
Kom ið hef ur til um ræðu að
stækka kirkj una, en það tel ég mik-
ið óráð og ill mögu legt, því kirkj an
er kom in á menja skrá.
Þess vegna er meira en tíma bært
að Ak ur nes ing ar sam ein ist um að
hefja bygg ingu á veg legri kirkju
í anda þeirra sem byggðu kirkj-
una við Skóla braut fyr ir 111 árum.
Land ið neð an og sunn an Byggða-
safns ins er kjör ið fyr ir kirkju bygg-
ingu. Á þess um, ein um hæsta stað
í bæn um, feng ist úr háum kirkju-
turni stór kost leg ur, fag ur og víð-
sýnn út sýn is hring ur. Snæ fells jök-
ull, Snæ fells nes, Mýr arn ar, Hafn-
ar fjall, Skarðs heiði, Akra fjall, Esja,
höf uð borg in með Hall gríms kirkju
á Skól vörðu holt inu og Blá fjöll í
bak sýn, síð an Reykja nes fjall garð-
ur með Helga fell, Keili, gufustróka
Svarteng is í góðu veðri, síð an Þor-
björn, Reykja nes vita, Kefla vík og
Kefla vík ur völl allt út á Garð skaga-
tá.
Akra nes kirkja er mér mjög kær
og svo held ég að sé um flesta Ak ur-
nes inga og ein hverj ar fyrstu minn-
ing ar mín ar frá jól um eru tengd ar
kirkj unni þeg ar fað ir okk ar Donna
fór með okk ur til kirkju á að fanga-
dag fyr ir um 70 árum.
Kirkja snert ir alla í kristnu sam fé-
lagi, ef ekki trú ar lega þá ör ugg lega
minn ing ar lega. Hver á ekki minn-
ingu um kirkju lega at höfn? Á góðri
stund við ferm ingu og kannski gift-
ingu og skírn barna sinna og á
sakn að ar- og sorg ar stundu, við út-
för ætt inga eða ná ins vin ar og sam-
ferða manns.
Um all an hinn kristna heim hafa
kirkj ur oft ver ið mið dep ill menn-
ing ar og sögu. Þar hafa bygg ing-
ar list, mál ara list og tón list náð
hæst um hæð um og skap að ó dauð-
leg lista verk. Einnig eru kirkj ur oft
helstu kenni leiti bæja og borga og
svo verð ur einnig um Garða kirkju,
því Byggða safn ið og sag an, Garða-
hús ið, klukku turn inn og írski bauta-
steinn inn kalla á bygg ingu veg legr-
ar kirkju að Görð um.
Haf steinn Sig ur björns son.
Það var fjöl menn ur hóp ur barna
sem steig á svið í sam komu hús inu
í Grund ar firði á þriðju dag í lið-
inni viku. Að sögn Guð nýj ar Lóu
Odds dótt ir, sem stóð að þess ari
söng skemmt un, voru um 170 gest-
ir mætt ir til þess að hlýða á söng
barn anna. „Það voru tvær hljóm-
sveit ir sem kom fram og spil uðu
frum sam in lög, yngstu börn in voru
fjög urra ára og þau elstu fimmt án.
Ég hef ver ið með þessi börn í sam-
bandi við bæj ar há tíð ana á Góðri
stundu og má segja að þetta sé
fram hald á því verki, en ég hef í 7
ár ver ið að kenna börn um söng og
koma fram op in ber lega á há tíð inni.
Þannig eru börn in svo lít ið vön að
koma fram op in ber lega,“ seg ir
Guð ný Lóa. Hún seg ir að það hafi
ver ið mjög góð stemn ing á þess ari
söng skemmt un, en hún var hald in
í tengsl um við Rökk ur dag ana sem
nú standa yfir í Grund ar firði.
af/ Ljósm. Sverr ir Karls son.
Anda kíls foss ar og
Sæ mund ar safn ­ nýir
ferða manna stað ir
Söng skemmt un barna í Grund ar firði
Upp bygg ing eða nið ur brot
Kirkju bygg ing á Akra nesi
www.skessuhorn.is