Skessuhorn - 03.12.2008, Page 22
22 MIÐVIKUDAGUR 3. DESEMBER
Góð ur svefn
veit ir frið, hvíld
og end ur nær
ingu. Góð ur
svefn er líka á vís un á vellíð an næsta
dag og bæt ir af köst og skerpu í leik
og starfi. Flest ir eru með vit að ir um
að það get ur ver ið skað legt að missa
svefn. Það kem ur fljótt í ljós í skorti
á ein beit ingu, streitu, hugs un og
síð ar meir al mennri heilsu. Hægt
og bít andi bygg ist upp víta hring
ur spennu, þreytu, kvíða og svefn
leys is. Það er ekki öll um gef ið að
ná góð um svefni. Streita, kvíði og
á hyggj ur geta líka haft slæm á hrif á
svefn gæði. Það borg ar sig ekki að
taka á hyggj ur morg un dags ins með
í rúm ið. Það hef ur lengi ver ið vit að
eins og grein ir frá í Háva mál um:
Ó svinn ur mað ur
vak ir um all ar næt ur
og hygg ur að hví vetna.
Þá er móð ur
er að morgni kem ur,
allt er víl sem var*
Svefn vanda mál eru ein al geng
asta á stæða fyr ir komu sjúk linga
til lækn is og flest ar lyfja á vís an ir
lækna eru á vís an ir á svefn lyf. Meira
en helm ing ur fólks þjá ist af al var
leg um svefn vanda mál um ein hvern
tíma á æv inni og um þriðj ung ur að
stað aldri. Það skal þó tek ið fram að
til svefn vanda mála telst ekki að eins
svefn leysi og ekki má leggja þau að
jöfnu. Svefn vanda mál geta ver ið af
ýms um toga. En til eru ýmis holl
ráð við svefn leysi. Þau geta hjálp að
mörg um. Með al þeirra eru ýms ar
lífstíls breyt ing ar og þær helstu eru
hér nefnd ar:
Farðu á fæt ur á sama tíma á •
hverj um degi.
Dragðu úr lík am legu á lagi á •
kvöld in. Not aðu kvöld in til að
und ir búa svefn inn.
Dragðu úr notk un kaffis og •
ann arra koff ín drykkja yfir dag
inn og ekki neyta þeirra eft ir
klukk an 18.
Forðastu að fara svang ur/•
svöng og of sadd ur/södd í
rúm ið.
Stund aðu lík ams rækt dag lega. •
Ekki stunda erf iða lík ams rækt
eft ir klukk an átta á kvöld in.
Svefn her berg ið er best að nota •
ein göngu til þess að sofa í.
Ekki nota svefn her berg ið sem
skrif stofu eða sjón varps her
bergi. Best er að hafa hita stig
ið ekki of hátt og að þar sé gott
loft.
Myrkv un ar glugga tjöld reyn•
ast þeim vel sem ekki geta fest
svefn á björt um sum ar kvöld
um hér lend is.
Ef þú get ur ekki sofn að er ráð •
að slaka á og reyna ekki að
sofna. Best að taka sér góða
bók í hönd og lesa dá lít ið uns
svefn inn sæk ir að. Einnig er
ráð að hlusta á slök un ar tón
list.
Ef ekk ert þess ara ráða dug ar er
sjálf gef ið að leita ráð legg inga lækn
is eða sér fræð inga í svefn vanda mál
um. Þá get ur lausn in ver ið fólg in
í notk un svefn lyfja í stutt an tíma.
Nú tíma svefn lyf eru um margt
betri en þau sem áður voru not uð.
Þau eru lyf seð il skyld. Önn ur lausn
get ur ver ið fólg in í notk un nátt
úru lyfja, t.d. Jó hann es ar jurt ar og
Garða brúðu (Valer i ana Officina l is).
Garða brúð an vex á Ís landi og fæst í
ap ó tek um hér án lyf seð ils. Ýms ar
rann sókn ir hafa rennt stoð um und
ir gagn semi Garða brúðu við svefn
leysi og hún er tal in bæta svefn og
minnka tauga spennu.
Góða nótt!
Har ald ur Á. Sig urðs son
Lyfja fræð ing ur, Lyf & Heilsu
Góð ur svefn er gulli betriHeilsan
*Heimsk ur mað ur vak ir all ar næt ur og
pæl ir í öllu mögu legu, þá er hann þreytt ur
þeg ar morg un inn kem ur og öll mæða er sem
áður (vanda mál in eru enn til stað ar). Sem
sagt: Það er heimsku legt að velta sér upp úr
á hyggju efn um þeg ar mað ur ætl ar að fara að
sofa. Upp sker an er þreyta næsta dag.
Svefn vanda mál eru ein al geng asta á stæða fyr ir komu sjúk linga til lækn is og flest
ar lyfja á vís an ir lækna eru á vís an ir á svefn lyf.
Holl ráð til
ham ingju
Í síð asta tölu blaði Skessu horns
birt ust 10 holl ráð til ham ingju
sem Akra nes deild Rauða kross
Ís lands hef ur út bú ið og ætl ar að
dreifa um bæ inn á að vent unni.
Hér birt ast 8 til við bót ar.
1 Finndu tón list sem kem ur þér í stuð, stilltu græjurn ar í botn
og syngdu með af öll um lífs og
sál ar kröft um, dans að og hristu
þig eins og ekk ert ann að skipti
máli og finndu gleð ina hrísl ast
um þig.
2Skipu leggðu úti leiki fyr ir alla krakk ana í hverf inu þínu
og fáðu for eld rana til þess að slá
sam an í pulsupartý á eft ir.
3Vakn aðu snemma, helltu upp á reglu lega gott kaffi og njóttu
þess að eiga tíma með sjálf um/
sjálfri þér áður en amst ur dags ins
tek ur við.
4Skrepptu í bak arí á náttsloppn um á laug ar dags morgni
og bjóddu mak an um upp á ilm
andi og ný bak að an morg un verð
í rúm ið.
5Láttu fólk ið þitt finna hvað þér þyk ir vænt um þau og vertu
góð ur/góð við að al mann eskj una í
lífi þínu sjálfa/sjálf an þig.
6Náðu þér í ís og bak aðu eplapæ til þess að bjóða fjöl skyld unni
upp á eft ir langa og skemmti lega
sund ferð.
7Náðu þér í ný bak að brauð og borð aðu það strax þeg
ar þú kem ur heim með bráðn uðu
smjöri og osti og rjúk andi bolla af
skóg ar berja tei.
8Rækt aðu tengsl in við fjölskyld una og bjóddu þín um
nán ustu í kjöt fars og kál veislu
mat ur er ó þarf ur því það er sam
ver an sem skipt ir máli.
Eina ruðn ings lið Ís lands stofn að á Akra nesi
Tutt ugu manna hóp ur drengja
á Akra nesi hef ur tek ið upp á því
að stofna ruðn ings lið og æfir nú
af kappi í Akra nes höll inni. Lið ið
hef ur feng ið nafn ið Storm þurs
arn ir. Bún ing arn ir voru sér pant
að ir frá Banda ríkj un um og komu
í hús í lið inni viku.
Menn irn ir á bak við upp á tæk
ið eru Jó hann Að al steinn Árna son
og Berg ur Lín dal Guðna son. „Ég
var bú inn að fylgj ast með ruðn ingi
í fleiri ár í sjón varp inu og velti því
fyr ir mér af hverju í þrótt in hefði
aldrei fest sig í sessi á Ís landi,“ seg
ir Jó hann Að al steinn, bet ur þekkt
ur sem Alli. „Ruðn ing ur er vin
sæl í þrótt víða í Evr ópu og er stór
í ná granna lönd um okk ar, til dæm
is Bret landi og Dan mörku. Fyr
ir nokkru fann ég svo síðu á net
inu þar sem kom fram að ruðn ing
ur hefði ver ið spil að ur á Ís landi árin
´87´90. Þá voru þrjú lið á land inu.
Ég varð him in lif andi, tal aði við fé
laga mína og hafði sam band við
mann inn á bak við síð una. Hann
hef ur hjálp að okk ur mik ið, pant aði
til dæm is bún ing ana fyr ir okk ur frá
Banda ríkj un um.“
Alli seg ist hafa kom ist að því að
upp haf ruðn ings iðk un ar hafi ver
ið á svip uð um tíma ann ars stað
ar í Evr ópu. Á hug inn hér á landi
logn að ist út af þeg ar Stöð 2 hætti
að sýna leik ina. „Stöð 2 hóf göngu
sína hér ´87 og byrj aði að sýna frá
leikj un um. Þeg ar þeir hættu því dó
ruðn ings í þrótt in hér en hélt á fram
að vaxa í Evr ópu.“
Storm þurs arn ir byrj uðu að æfa
um mitt sum ar en færðu sig inn í
Akra nes höll ina í haust. „Það er
svo stutt síð an að við feng um bún
ing ana að við erum enn að venj ast
þeim. Á æf ing um spil um við mest
æf inga leiki, skipt um í tvö lið og
spil um. Seinna för um við út í æf
ing ar til að þjálfa sér stak ar stöð
ur og þess hátt ar,“ seg ir Alli. Enn
sem kom ið er munu Storm þurs arn
ir vera eina starf andi ruðn ings lið ið
á land inu. „Það er reynd ar kom
inn vís ir að liði í bæn um en þeir eru
ekki bún ir að kaupa bún inga eða
þess hátt ar.“
En hvað an kem ur nafn liðs ins?
„Við vor um bún ir að pæla í ýms um
nöfn um og skrif uð um mörg fynd
in á blað, Nagl bít arn ir og fleira.
Þetta átti að vera svona harka legt
og karl mennsku legt,“ seg ir Alli og
hlær. „Ein hverj ir svaka leg ir Storm
þurs ar.“ Hann seg ir að á huga sam ir
megi gjarn an bæt ast í hóp inn. „Það
væri bara gam an og já kvætt ef fleiri
hafa á huga á að vera með.“
Alli seg ir mis jafnt hversu vel liðs
menn irn ir séu að sér um í þrótt ina.
„Sum ir höfðu ekki einu sinni séð
leik en lang aði að prófa að spila.“
En geta þeir eitt hvað? „Ja, við erum
alla vega best ir á Ís landi,“ seg ir Alli
og bros ir.
sók
Storm þurs arn ir í öllu sínu veldi, eina ruðn ings lið Ís lands sem æfir nú af kappi í Akra nes höll inni. Ljós mynd/ Guðni Hann es son
Um tutt ugu manna hóp ur mæt ir nú á æf ing ar þar sem skipt er í tvö lið og spil að.
Ljós mynd/ Guðni Hann es son.