Skessuhorn - 17.11.2010, Blaðsíða 22

22 MIÐVIKUDAGUR 17. NÓVEMBER
Tveir Norð menn, Roy Sævik og
Haavard Yndestad, brugðu á það
ráð að skrifa til Ís lands og bjóða
þeim sem hefðu á huga á að hefja
nýtt líf eða breyta til í skemmri eða
lengri tíma og setj ast að í Stong­
fjord, sem er lít ill bær á vest ur­
strönd Nor egs. Í bú ar þessa litla
vina lega bæj ar eru í sömu spor um
og vin ir okk ar á Yl vingen, sem sagt
er frá í Himmel blaa í Sjón varp inu,
þ.e. ef ekki fjölg ar í bæn um er hætta
á að skól an um verði lok að.
Við lát um bréf ið fljóta hér með í
þýð ingu Sig urð ar Þor valds son ar:
Kom ið heim aft ur!
„Það eru 1136 ár síð an þið yf ir­
gáf uð okk ur. Nú er kom inn tími til
að þið kom ið aft ur heim. Við erum
nán ustu ætt ingj ar ykk ar og hér fáið
þið bæði vinnu og hús næði. Við
erum viss um að það myndi gleðja
Ingólf Arn ar son, ef ein hverj ir af
hans af kom end um myndu snúa til
baka.“
Roy Sævik horf ir eft ir vænt inga­
full ur vest ur um haf en hans æðsta
ósk er að lít ill her skari hrausts og
fram kvæmda ríks fólks komi siglandi
yfir haf ið og setj ist að í Stong­
fjor den. Í bú arn ir á þess um vina­
lega stað lengst út við haf ið á vest­
ur strönd Nor egs bjóða ís lensk um
barna fjöl skyld um að koma og setj­
ast að hjá þeim. Stað inn bráð vant ar
fleira fólk því ef nem end um fjölg­
ar ekki um 3­4 börn á næsta skóla­
ári, þá er hætta á að skól inn og leik­
skól inn verði lagð ur nið ur og börn­
in þá send með rútu í aðra skóla í
sveit ar fé lag inu. Marg ir ótt ast að án
skóla muni þessi gamli iðn að ar stað­
ur deyja hægt og ró lega.
„Við þurf um fleiri börn sem eru
fædd árin 2002 til 2005,“ segja Roy
Sævik og Haavard Yndestad, en
þeir eru tals menn bar áttu hóps sem
ætl ar að reyna að fá fleiri íbúa á
stað inn. Þeir að stoða þær fjöl skyld­
ur sem vilja koma, að fá hús næði
og vinnu og borga húsa leigu fyrstu
þrjá mán uð ina.
For fað ir Ís lend inga, Ingólf ur
Arn ar son ólst upp á þessu svæði, en
árið 874 varð hann að flýja frá Nor­
egi, eft ir að hafa myrt tvo syni Atla
jarls, stór höfð ingja stað ar ins. Hann
flúði í báti og stefndi í vest ur þar
til hann kom að landi á Ís landi og
varð þar með fyrsti land náms mað­
ur Ís lands.
Roy Sævik lof ar því að gaml ar erj­
ur séu gleymd ar sem og að Ingólfi
Arn ar syni séu fyr ir gef in hans ó dæð­
is verk. „Við mun um taka vel á móti
Ís lend ing um,“ seg ir Roy.
Nem enda fjöld inn í skól an um
næstu tvö árin er í lág marki en eft ir
árið 2012 munu skóla stof urn ar fyll­
ast aft ur. Leik skól inn sem er full­
set inn í dag, ber þess merki enda
marg ar ung ar fjöl skyld ur sem hafa
flutt á stað inn, þó eru flest börn in
enn þá und ir skóla aldri en vænt an­
lega eykst í búa fjöld inn eft ir nokk­
ur ár, seg ir Sævik. Mar ine Har vest,
sem er eitt af stærstu laxa fram leið­
end um heims, hef ur á ætl an ir um að
byggja stóra lax eld is stöð árið 2013
sem mun skapa mörg ný störf. Auk
þess hef ur ann að út gerð ar fyr ir tæki
sýnt Stong fjor den á huga, en Roy
Sævik er hrædd ur um að á hug inn
dvíni ef skól inn verð ur lagð ur nið­
ur. Sam fé lag án skóla á enga fram­
tíð fyr ir sér, seg ir hann.
Sævik hef ur trú á að þess ir vinnu­
stað ir gætu ver ið á huga verð ir fyr ir
marga Ís lend inga en auk þeirra eru
marg ir at vinnu mögu leik ar í bæn um
För de, sem er um hálf tíma akst ur
frá Stong fjor den. Vegna krepp­
unn ar á Ís landi hafa marg ir Ís lend­
ing ar flust til Nor egs, þó ekki hafi
marg ir sest að á því svæði, það an
sem þeir eru ætt að ir. Roy Sævik og
Haavard Yndestad vona að þar geti
orð ið breyt ing á. Þeir eru viss ir um
það að Ís lend ing um geti lið ið vel í
Stong fjor den og falli vel inn í hið
góða sam fé lag fólks ins á Vest ur­
land inu, sem veð ur og vind ar hafa
mót að. „Ó trú lega gott sam fé lag,“
segja þeir.
Nokkr ar stað reynd ir um
svæð ið
Stong fjor den er gam all iðn að ar­
stað ur á vest ur strönd Nor egs fyr ir
norð an Bergen með u.þ.b. 200 íbúa,
45 km er til För de sem er næsti bær.
Fyrsta ál verk smiðja í Norð ur Evr­
ópu, Brit ish Alu mini um Company
(BACO) var sett á stofn í Stong fjor­
den árið 1907. Stong fjor den er ein­
stak lega gott og opið sam fé lag þar
sem menn ing ar líf ið er fjöl breytt og
að stæð ur góð ar fyr ir hin ar ýmsu
í þrótt ir eins og tenn is, blak, fót­
bolta og veið ar. Marg ir at vinnu­
mögu leik ar eru á svæð inu og góð­
ar lóð ir sem hægt er að kaupa fyr­
ir 1 krónu.
Frek ari upp lýs inga um Stong fjord
er hægt að nálg ast á stongfjord.no
en einnig er hægt að senda fyr ir­
spurn ir á solve@stangmedia.no eða
roy.saevik@innovasjonnorge.no
mm
Gyða við mynd ina á sýn ing unni sem sýn ir bresk ar kon ur í bið röð. „ Þessa mynd hefði ég get að selt tutt ugu sinn um,“ seg ir
Gyða.
Hug ar á stand ið hef ur á hrif á mynd irn ar
Lit ið inn á sýn ingu hjá Gyðu L. Jóns dótt ur í Kirkju hvoli
„Við erum öll list hneigð systk­
in in, höf um það frá föð ur okk ar,“
seg ir Gyða L. Jóns dótt ir sem þess­
ar vik urn ar er með mál verka sýn­
ingu í Lista mið stöð inni Kirkju­
hvoli á Akra nesi. Gyða þekk ir sig
vel í Kirkju hvoli, gamla prests setr­
inu á Skag an um. Hún kom þang­
að frá Holti und ir Eyja fjöll um með
for eldr um sín um að eins þriggja ára
göm ul, séra Jóni M. Guð jóns syni
og Lilju Páls dótt ur. „ Þetta er ynd­
is legt hús. Ég er með vinnu stofu
hérna í kjall ar an um og er hér öll­
um stund um sem ég hef fyr ir utan
vinn una. Það er samt ekki þannig
að minn ing arn ar hrann ist upp þeg­
ar ég kem hér inn, enda er hús ið
ansi mik ið breytt frá því ég átti hér
heima,“ seg ir Gyða.
Úr högg mynda list
í mál verk ið
Gyða var ekki göm ul þeg ar lista­
á hug inn gerði vart við sig. Eft ir
nám í Mynd list ar­ og hand íða skól­
an um lá leið in í skóla til Banda ríkj­
anna, London og Kaup manna hafn­
ar þar sem hún nam bæði við Kon­
ung legu aka dem í una og postu líns­
verk smiðj una. Gyða hef ur hald ið
sýn ing ar í Birming ham í Englandi,
Vín ar borg, Kaup manna höfn og á
Akra nesi. Þetta er þriðja sýn ing­
in í Kirkju hvoli, þar af var ein sam­
sýn ing vor ið 2000 með syst ur dótt­
ur inni Sossu lista manni. Gyða hef­
ur líka sýnt í Bóka safni Akra ness og
á sjúkra hús inu, en þar hef ur hún
starf að síð ustu árin.
Gyða er í ‘43 ár gang in um á Skag­
an um og átti heima á Kirkju hvoli
til 27 ára ald urs þeg ar hún gifti sig
og flutti til bæj ar í Englandi rétt
hjá Watford. Mað ur henn ar Dav­
id Wells starf aði í tölvu geir an um.
Þau skildu fyr ir um tíu árum. Gyða
var lengi vel í högg mynda list og á
Akra nesi er t.d. eft ir hana brjóst­
mynd við Har ald ar hús af þeim
hjón um Har aldi Stur laugs syni og
Ing unni Sveins dótt ur.
„Ég var með fyr ir tæki um fram­
leiðslu og sölu lista verka með an ég
bjó í Englandi. Ég skipti um stíl
fyr ir nokkrum árum, færði mig úr
högg mynda list inni í mál verk ið, en
vinn þó enn þá að skúlp t úr um á samt
vatns lit un um og akrýl. Ég nota
mest vatns lit ina, en þeg ar ég geri
þrí vídd ar mynd ir nota ég á kveðna
tækni og akrýl inn.“
Sýn ing um kon ur
Á sýn ing unni í Kirkju hvoli er
Gyða með 86 mynd ir sem hún hef­
ur að mestu mál að á síð ustu þrem­
ur mán uð um. Sýn ing in heit ir Kon­
ur, enda eru all ar mynd irn ar af kon­
um. Mynd irn ar eru mjög mis mun­
andi og blaða mað ur skynj ar þær
bæði í skop legu og al var legu ljósi.
Það er bæði húmor og sorg í mynd­
un um. „ Þetta fer mik ið eft ir hug­
ar á stand inu og stund um ræð ur
það al gjör lega ferð inni. Ég held ég
nái fram tals vert miklu af húmor í
mynd un um en það er líka svo lít­
il dep urð í þeim sum um. Við tök­
urn ar hjá sýn ing ar gest um hafa ver­
ið ynd is leg ar. Að sókn in hef ur ver­
ið góð og það eru sér stak lega kon­
urn ar sem sækja mál verka sýn ing ar.
Stærsti hóp ur inn sem hef ur kom ið
núna er sam starfs fólk af sjúkra hús­
inu, en svo eru það líka eldri Skaga­
menn sem koma á all ar list sýn ing ar
hér í Kirkju hvoli.“
Blaða mað ur tek ur einmitt eft­
ir þess um blæ brigð um í mynd un­
um sem Gyða tal ar um og stopp­
ar hjá einni þar sem greini legt er
að kon unni á mynd inni líð ur ekki
vel. „ Þessa mynd mál aði ég eft ir að
ég missti son minn, mitt einka barn,
fyr ir sex árum. Þá leið mér illa og
fannst tími kom inn að breyta um
um hverfi, kom ast á stað þar sem
mér liði bet ur. Það varð til þess
að ég flutti hing að heim á Akra­
nes fyr ir fimm árum. Hérna hef ur
mér lið ið vel, þótt allt væri breytt
og ég þyrfti í raun að kynn ast Skag­
an um upp á nýtt. Ég á barna barn í
Englandi og fer þang að út um jól in
og ára mót in. Það er mik il til hlökk­
un sem fylg ir því og líka að hætta
að vinna um ára mót in. Ég ætla þá
að fara að helga mig list inni ein­
vörð ungu. Það er því spenn andi
tími framund an. Líf ið er æv in týri,“
sagði Gyða að end ingu.
þá
Biðl að til Ís lend inga um að koma
til heima bæj ar Ing ólfs Arn ar son ar