Skessuhorn - 17.11.2010, Qupperneq 26

26 MIÐVIKUDAGUR 17. NÓVEMBER
Í lið inni viku voru þing fund ir frá
mánu degi til fimmtu dags á Al þingi.
Mikl um tíma var var ið í ýms ar fyr­
ir spurn ir til ráð herra og ýmis mál­
efni rædd und ir lið un um ,,um ræð­
ur um störf þings ins“ og ,,um fund­
ar stjórn“. Mælt var fyr ir frum varpi
um breyt ing ar á lög um um Orku­
veitu Reykja vík ur sem snert ir okk­
ur Vest lend inga enda hef ur Orku­
veit an tölu verð um svif í lands hlut­
an um.
Al þjóða
gjald eyr is sjóð ur inn
Á mánu degi lagði Ein ar K. Guð­
finns son fram fyr ir spurn til for sæt­
is ráð herra um það hvern ig stað­
ið hefði ver ið að sam þykkt ís­
lenskra stjórn valda á þriðju end ur­
skoð un efna hags á ætl un ar Ís lands
og Al þjóða gjald eyr is sjóðs ins og
hvort all ir ráð herr ar og þing flokk­
ar stjórn ar flokk anna styðji á ætl un­
ina. Jó hanna Sig urð ar dótt ir, for­
sæt is ráð herra, svar aði því til að rík­
is stjórn in stæði að baki efna hags á­
ætl un inni og að sam starfs yf ir lýs ing
rík is stjórn ar flokk anna byggi á því
að unn ið sé á grund velli efna hags­
á ætl un ar inn ar. Á ætl un in sem slík
sé hins veg ar ekki bor in upp form­
lega til sam þykkt ar í þing flokk um
stjórn ar flokk anna.
Reykja vík ur flug völl ur
Ein ar K. Guð finns son lagði
einnig fram fyr ir spurn til sam­
göngu­ og sveit ar stjórn ar ráð herra
um af stöðu hans til þess að mið­
stöð inn an lands flugs verði á fram
á Reykja vík ur flug velli. Ög mund ur
Jón as son ráð herra svar aði skýrt og
skil merki lega að þrátt fyr ir að mál­
efn ið væri um deilt þá væri hans af­
staða að mið stöð inn an lands flugs
ætti að vera á Reykja vík ur flug velli.
Upp sk ar Ög mund ur mik ið lof ann­
arra ræðu manna fyr ir að op in bera
af stöðu sína svo skýrt og hrein­
skiln ings lega.
Orku veita Reykja vík ur ­
Kynja kvót ar
Á mið viku degi mælti Árni Þór
Sig fús son fyr ir frum varpi um
breyt ing ar á lög um um Orku veitu
Reykja vík ur, lög um um Lands virkj­
un, lög um um sam vinnu fé lög og
lög um um sam eign ar fé lög. Breyt­
ing in fel ur í sér að jafnt kynja hlut­
fall verði tryggt í stjórn Orku veit­
unn ar og að stjórn ar for mað ur skuli
ekki taka að sér önn ur störf fyr ir
fé lag ið en þau sem telj ast eðli leg­
ur hluti starfa hans sem stjórn ar­
for maður. Einnig er í frum varp inu
kveð ið á um kynja kvóta í stjórn­
um sam eign ar fé laga og sam vinnu­
fé laga.
Eng um and mæl um var hreyft
við frum varp inu og var því vís að
til ann arr ar um ræðu og við skipta­
nefnd ar.
Sér grein ing lands hluta
Ó lína Þor varð ar dótt ir mælti fyr­
ir tveim ur þings á lykt un ar til lög um á
mið viku degi. Ann ars veg ar um sér­
grein ingu lands hluta sem vett vang
rann sókna, kennslu og at vinnu þró­
un ar, og hins veg ar um Vest firði
sem vett vang kennslu í sjáv ar út­
vegs fræð um og vett vang rann sókna
á mál efn um hafs ins og strand svæða,
en að henni standa all ir þing menn
NV ­ kjör dæm is. Þings á lykt un­
ar til lög urn ar tengj ast og lúta að
stefnu mörk un há skóla starfs í land­
inu ann ars veg ar og mark viss um
stuðn ingi og stefnu fyr ir at vinnu­
líf á lands byggð inni hins veg ar.
Þær fela í sér að mennta­ og menn­
ing ar mála ráð herra beiti sér fyr­
ir því að rann sókna­, mennta­ og
at vinnu þró un ar tæki færi ein stakra
lands hluta verði skil greind í ljósi
sér stöðu og sér hæf ing ar á hverj­
um stað. Skil grein ing in verði síð­
an höfð til hlið sjón ar við á kvarð an­
ir um fjár fram lög og stuðn ing við
fyr ir tæki og stofn an ir í við kom andi
lands hlut um.
Þjóð ar at kvæða greiðsla
um ESB
Á fimmtu degi var rædd þings á­
lykt un ar til laga Vig dís ar Hauks dótt­
ur og Ás mund ar Ein ars Daða son ar
um þjóð ar at kvæða greiðslu um að­
lög un ar og við ræðu ferli Ís lands og
Evr ópu sam bands ins. Stóðu um­
ræð urn ar í tvær og hálfa klukku­
stund og sýnd ist sitt hverj um, eins
og geng ur. Hins veg ar þóttu mik­
il tíð indi þeg ar Ás mund ur Ein ar
Daða son skýrði frá því hvern ig ýms­
ir þing menn Vinstri Grænna voru
beitt ir þving un um til að greiða at­
kvæði með að ild ar um sókn að Evr­
ópu sam band inu hinn 16. júlí 2009.
Kom fram að stjórn ar slit um hefði
ver ið hót að og að Jóni Bjarna syni,
þing manni okk ar Vest lend inga og
sjáv ar út vegs­ og land bún að ar ráð­
herra, hefði ver ið gert það ljóst að
ráð herra emb ætti hans væri í hættu
ef þings á lykt un ar til lag an um að ild­
ar um sókn félli á hans at kvæði.
Til lög unni um þjóð ar at kvæða­
greiðsl una var að lok um vís að til
ann arr ar um ræðu og til ut an rík­
is mála nefnd ar. Spenn andi verð­
ur að fylgj ast með af drif um til lög­
unn ar enda er ljóst að meiri hluti
þing manna okk ar Vest lend inga er
andsnú inn Evr ópu sam bands að ild.
Af pöll un um Um sjón: Örv ar Már Mart eins son og fl.
Í síð asta þætti var ég að spyrja eft­
ir seinni parti við fyrri hlut ann:
Mik ið er um þá mað ur inn býr,
margt hef ur hann að hugsa.
Magn ús Jós efs son í Borg ar nesi
kvaðst hafa heyrt botn inn svona á
sín um æsku ár um:
Tal an er fyr ir tutt ugu kýr,
tólf geml inga og uxa.
Ekki er mér þó grun laust að fleiri
botn ar hafi ver ið í gangi og gæti
ver ið gam an ef ein hver kann að ist
við fleiri út gáf ur.
Nú er ekki gam an að vera rjúpa
þessa dag ana og helsta val þeirr ar
teg und ar hvort hún verð ur drep in
af manni eða ref enda von að grey­
in fyllist val kvíða. Ein hvern tím ann
var ort um all vaska rjúpna skyttu
sem hugð ist draga björg í bú:
Einn er upp til heiða
yli húsa fjær.
Væna rjúpu veiða
vildi hann í gær.
Brýst um bjarg ar snauð ur
byssuglað ur pilt ur.
Yfir holt og hauð ur
horf ir átta villt ur.
Hall að degi hef ur.
Húm ið fall ið á.
Mjöll í skafla skef ur.
Skyggn ið metra þrjá.
Á bein um skytt an skrölt ir,
sker í maga hung ur
en þó á fram brölt ir
yfir hraun og klung ur.
Kvæð ið er að vísu lengra en lát­
um hér stað ar numið í þess um lestri
og snú um okk ur að ör lít ið stærri
og dekkri fugl um. Stef án Jóns son
frétta mað ur stóð við glugga vest ur
í Kol beins staða hreppi að haust lagi
og virti fyr ir sér út sýn ið:
Eins og logi um akur fer
upp að tína strá in.
Villi gæs in gráa er
góð á bragð ið ­ dáin.
Þess mun get ið í sög um að skot­
menn hafi rugl ast lít ið eitt á villt um
gæs um og aligæs um en það hlýt ur
að hafa ver ið fyr ir tíma skot veiði fé­
lags ins. Ég trúi ekki öðru. Veit ann­
ars nokk ur hver orti eft ir far andi:
Marg ur hal ur hungr ar enn
hirði skjala rugl ar,
enda gala og garga senn
gaml ir ali fugl ar.
Eft ir Jón Giss ur ar son í Víði mýr­
ar seli er eft ir far andi hug leið ing og
hef ur mik inn sann leik að geyma:
Mörg hef ur yndi mönn um veitt
mey sem kynd ir atið
og í skyndi okk ur leitt
inní syndagat ið.
Ingólf ur Ómar Ár manns son sneri
vís unni lít ils hátt ar eða orti hana upp
og hljóð aði hún þá svona:
Glöð í lyndi göf ug hrund
gleði kynd ir atið
veit ir yndi alla stund
okk ur syndagat ið.
Eins og geng ur eru kannske fæst ir
á nægð ir með rík is stjórn ina nú frek­
ar en vana lega enda má segja um
hana eins og Jök ull Pét urs son orti
um kunn ingja sinn sem var ný stað­
inn upp úr veik ind um:
Hvort hann tór ir, ekki á
ætla ég að giska.
Út lit ið er a.m.k.
ekki á marga fiska.
Á þeim tím um sem vana lega eru
kall að ir ,,krepp an mikla“ upp úr 1930
voru gef in út svoköll uð kreppu bréf
sem veittu mönn um veru lega mikla
nið ur fell ingu skulda þó mig bresti
þekk ingu til að út skýra ná kvæm lega
hvern ig þetta var út fært. Bóndi sem
mun þó hafa haft ekki minni þörf en
aðr ir fyr ir skulda nið ur fell ingu neit­
aði al veg að fá sér slík an papp ír og
sagði: „Þeim sem treystu mér verð­
ur að verða að trú sinni“ og hafði
það af að gera upp all ar sín ar skuld­
ir þó erfitt væri og tæki tíma. Stuttu
eft ir þetta var ort af ein hverj um sem
lík lega hef ur ekki ver ið mjög hrif­
inn af efna hags á stand inu:
Und ir fána Ís lands, þjóð
ei lét skána hróð ur,
en krýnd ist smán er komst í
móð
kreppu lána sjóð ur.
Mikl ar breyt ing ar urðu hér lend­
is upp úr krepp unni og síð ar um og
upp úr seinna stríði. Árni Sveins son
frá Mæli fellsá bjó um tíma á Bakka
í Vall hólmi en flutti það an til Siglu­
fjarð ar sem þá var upp gangs stað ur
og kvað:
Heys við myglu mun ég frí
og marga seiglu stingi.
Því er hrygla eng in í
Árna Sigl firð ingi.
Árni orti tölu vert en sumt af því
þótti dá lít ið ein kenni lega orð að á
þeim tíma og hentu marg ir gam an
að. Þar á með al vinnu fé lag ar hans í
veg in um yfir Siglu fjarð ar skarð þar
sem Lúð vík Kemp var verk stjóri.
Ortu þeir Brag skæl ingarím ur þar
sem seg ir með al ann ars um Árna:
Á Skálda þing um skip ar sess,
skálka þing ei flýði.
Sí fellt yng ist sál in hress,
Sigl firð inga prýði.
Bald vin Jónsson sem kall að ur var
,, skáldi“ var fædd ur á Hofs stöð um
í Skaga firði 1826 og dá inn 1886.
Hann þótti einn snjall asti hag yrð­
ing ur sinn ar tíð ar en sára fá tæk ur
alla tíð og hef ur vænt an lega ver­
ið það sem nú er kall að alkó hólisti.
Það var bara ekki búið að finna upp
orð ið þá. Eft ir hann er þessi snilld­
ar vísa sem marg ir kann ast við:
Myrkrið svart er flú ið frá.
Feg urð skarta læt ur.
Allt er bjart frá ystu lá
inn í hjarta ræt ur.
Vafa laust hef ur Bald vin feng ið
mis jafna dóma í líf inu eins og marg­
ir þó hól inu sé hlað ið á okk ur þeg­
ar við erum dauð og höf um ekk­
ert með það að gera leng ur. Bald­
ur á Ó feigs stöð um las minn ing ar­
grein um séra Lár us á Mikla bæ þar
sem hon um þótti nóg um lof ið enda
klerk ur um deild ur í lif anda lífi og
varð að orði:
Sleggju dóma manna mest
mild ar lok uð brá in.
Ást úð sem er öll um best
öðl að ist Lár us dá inn.
Benja mín Sig valda son frá Gils­
bakka í Öx ar firði var hag mælt­
ur fróð leiks grúsk ari og gaf út fá ein
kver með þjóð leg um fróð leik. Eft ir
hann er þessi vísa:
Þó að stund um kalt sé kveld
í kot um sveita manna.
Sit ég þar við ar in eld
end ur minn ing anna.
Það er mis jafnt hvern ig mönn­
um geng ur að höndla and streymið
og halda höfði þó basl kennt sé í
líf inu. Ás vald ur Magn ús son frá
Berg holtskoti í Stað ar sveit missti
báða fæt ur um hné í vinnu slysi við
Reykja vík ur höfn snemma á síð ustu
öld en ekki virt ist það hafa mik il
á hrif á lund ina. Eft ir hann er loka­
vís an að sinni:
Stríð nær lama stund ar mein
stytt ist ama vaka
þeg ar sam an ein og ein
orð ast gam an staka.
Með þökk fyr ir lest ur inn,
Dag bjart ur Dag bjarts son
Hrís um, 320 Reyk holt
S 435 1189 og 849 2715
dd@simnet.is
Vísnahorn
En krýnd ist smán er komst í móð - kreppu lána sjóð ur
Orkuveita, flugvöllur og ESB