Skessuhorn


Skessuhorn - 29.06.2011, Blaðsíða 26

Skessuhorn - 29.06.2011, Blaðsíða 26
26 MIÐVIKUDAGUR 29. JÚNÍ „Hér áður fyrr skamm aði ég Ann Lindu fyr ir að fara of hátt. Nú fer ég jafn hátt og jafn vel hærra og skil ekk ert í mér að hafa ver ið að skamm­ ast í henni. Í dag er þetta eig in lega öf ugt, nú fer ég svo hátt að Ann er far in að hafa á hyggj ur af mér,“ seg­ ir hesta kon an og göngu garp ur inn Ev eline Har alds son, sem þarna tal­ ar um dótt ur sína Ann Lindu. Hún bauð á dög un um blaða mann vel­ kom inn á heim ili sitt í Stykk is hólmi þar sem hún býr í fal legu húsi við Nestún. Hún tal ar með greini leg­ um þýsk um hreim og þeg ar und­ ir rit að ur sá mynd uppi á vegg hjá henni þar sem sjá mátti sviss nesk an fána og Alpana í bak grunni lá bein­ ast við að spyrja hvort hún kæmi frá Sviss. „Nei, ég kem frá Þýska landi og fædd ist í Berlín en flutti svo til V­Þýska lands. Ég kom til Ís lands upp haf lega út af hesta mennsku eft ir að hafa séð aug lýs ingu um að hægt væri að fara til Ís lands til að vinna í kring um hesta. Þá hringdi ég beint í sendi ráð ið í Bonn og komst í sam­ band við Kirkju bæ og gerð ist þar vinnu kona.“ Fannst Stykk is hólm ur fyrst ekki merki leg ur Hesta mað ur inn frægi Sig urð ur Har alds son átti Kirkju bæ og þannig fór að þau gift ust. Ev eline kom til Ís lands og dvaldi hér í hálft ár en fór aft ur út til Þýska lands í hálft ár, þannig gekk þetta í um sjö ár. Þeg­ ar þau giftu sig flutti hún til lands­ ins og Ann Linda flutt ist síð an til lands ins árið 1992 þeg ar hún hafði lok ið stúd ents prófi en hún hafði stund um kom ið með móð ur sinni til Ís lands og lík að það vel. Ev eline vann sem sjúkra nudd ari á Hellu, Hvols velli og Hvera gerði eft ir að hún var al kom in til Ís lands og Ann vinn ur við sjúkra þjálf un á sjúkra­ hús inu í Stykk is hólmi. Ev eline kom fyrst til Stykk is hólms þeg ar Sig urð­ ur bauð henni og móð ur henn ar, sem þá dvaldi hjá þeim, í bíltúr um Snæ fells nes. Einn þeirra sem Ev­ eline hafði nudd að tal aði á vallt vel um Stykk is hólm og kall aði hann para dís á jörðu. Þau keyrðu um allt Snæ fells nes en höfðu þó ekki mik inn tíma til að stöðva á ýms um stöð um þar sem Sig urð ur átti er­ indi í Stang ar holt. „Veg ur inn var mjög vond ur og þeg ar við kom um að af leggjar an um upp í Kerl ing ar skarð norð an meg­ in sá ég skilti sem á stóð: Stykk is­ hólm ur. Ég hugs aði með mér að nú þyrfti ég endi lega að koma þang­ að, fyrst það var svona stutt. Sig­ urð ur sagði það í góðu lagi en sagð­ ist þó að eins ætla að taka þar bens­ ín. Við þau orð stóð hann, tók bara bens ín og brun aði svo til baka í átt að Stang ar holti. Og allt sem ég sá af Stykk is hólmi var bens ín stöð og bak arí, önn ur hús voru ekki kom­ in þá þarna fremst og ekki fannst mér þetta nú merki leg ur bær,“ seg­ ir Ev eline. Hún kom síð an aft­ ur með Ann Lindu þeg ar hún sótti um starf ið á sjúkra hús inu en því starfi gegn ir hún enn. Eft ir mikl­ ar hrakn ing ar á leið inni þang að í vondu vetr ar veðri sagð ist Ev eline aldrei ætla að heim sækja dótt ur sína en það átti þó eft ir að breyt ast. Um sum ar ið fór hún aft ur og sá þá Hólm inn í réttu ljósi, skoð aði höfn­ ina í fal legu veðri og öll gömlu hús­ in. Árið 1998 lést Sig urð ur og Ev­ eline á kvað að flytja í Hólm inn, til þess að vera nær barna barni sínu og sinna ömmu hlut verk inu. Nú seg­ ist hún taka und ir þau orð þess sem hún nudd aði, um að Stykk is hólm ur og fjall garð ur inn á Snæ fells nesi séu fal leg ustu stað ir á Ís landi. Sigr að ist á loft hræðslu Ev eline er sem fyrr seg ir mik­ ill göngu garp ur og hef ur geng­ ið á lang flesta tinda Snæ fells ness. Hún hef ur einnig ver ið dug leg við að fara til út landa og hef ur með al ann ars geng ið um skosku hálönd­ in. Í Aust ur ríki gekk hún á hæsta tind sem hún hef ur far ið upp á, þeg ar hún gekk á 2395 metra háan tind í Tyrol. Hún fer út að ganga á hverj um morgni og geng ur þá bæði á fjöll eða um ná granna sveit irn ar. Hún sigr að ist á mik illi loft hræðslu þeg ar hún fór að ganga og sá að hún átti nú bara nokk uð auð velt með að fara hátt upp. Til þess að segja blaða manni bet ur frá loft hræðsl­ unni á kvað Ev eline að hringja í Ann og fá hana til að setj ast með í spjall ið. „Ég upp lifði aldrei þessa loft hræðslu mína eins og hún hef­ ur greini lega gert. Ég get al veg við­ ur kennt það, ég var loft hrædd en ég hafði ekki hug mynd um hvað Ann fannst um það.“ Mjög fljótt kem ur Ann Linda til okk ar og fær sér sæti hjá okk ur. Hún þarf ekki að fara langt enda býr hún í næstu götu. „Ég man nú eft ir því í eitt skipt­ ið að við geng um upp að Eld borg. Það eru nú eng ar al vöru brekk ur þar fyrr en rétt á síð ustu metr un um og það fannst mömmu al veg nóg. Hún sagði okk ur að vera ekki að fara neitt hátt upp og við skild um ekk ert í henni enda vor um við ekki í neinni hæð. Þá var hún svona loft­ hrædd en svo lag að ist þetta þeg ar hún fór að ganga á fjöll. Nú er það ég sem kalla á hana og segi henni að stoppa. Hún er líka alltaf með bak­ pok ann þeg ar við göng um sam an, mér líð ur alltaf hálf kjána lega þá. Hvað skyldi fólk halda um mig, ég þessi unga læt gömlu kon una vera með pok ann. Hún vill hafa þetta svona, henni líð ur bet ur að ganga með poka á bak inu. Svo ég auð vit­ að leyfi henni það ef það hjálp ar henni,“ seg ir Ann og þær mæðg ur hlæja sam an. Fjall göng urn ar fara vel með bak ið „Nú fer ég út að ganga alla morgna. Ég hef alltaf geng ið mik­ ið en áður fyrr gekk ég ekki á fjöll. Ég byrj aði ekki á því fyrr en ég kom hing að til Stykk is hólms,“ seg­ ir Ev eline. Ann skýt ur því inn í að hún hafi alltaf ver ið að reyna að fá hana með sér í fjall göng ur en lít ið hafi geng ið, fyrst eft ir að hún kom í Hólm inn. „Hún vildi hins veg ar aldrei fara með mér og það var ekki fyrr en hún hafði karl kyns göngu­ fé laga með sér sem hún þorði að fara. Þá gekk hún með sviss nesk um manni sem var í Stykk is hólmi um tíma og kenndi henni hvern ig best væri að ganga á fjöll. Ég sá mik­ inn mun á henni eft ir að hún fór að ganga á fjöll og þetta fer líka vel með bak ið á henni.“ Ev eline tek ur und ir það og seg ir að hún hafi ver ið orð in mjög slæm í baki, svo slæm að hún átti erfitt með að fara á hest bak og komst ekki upp á hest inn sinn. Hún þurfti að nota þrep til þess að kom ast á bak en eft ir að hún hóf að ganga á fjöll in þá lag að ist hún mik­ ið og seg ist í raun ekki finna fyr ir nein um bak verkj um í dag. „Það tek ur öðru vísi á og reyn­ ir á vöðva sem ég reyndi ekki svo mik ið á þeg ar ég gekk á jafn sléttu. Ég mæli hik laust með því fyr ir bak­ veika að ganga á fjöll, þetta get ur hjálp að rosa lega mik ið.“ Ann sam­ sinn ir þessu og seg ir að hún sé nú far in að benda bak veiku fólki sem kem ur til henn ar á að fara að ganga upp og nið ur í móti í aukn um mæli. „Það virk ar kannski ekki fyr ir alla en þeir eru frek ar marg ir sem líð­ ur bet ur eft ir að hafa feng ið þess­ ar ráð legg ing ar. Fólk þarf kannski ekki að ganga upp á ein hverja tinda, en það er svo gott að ganga upp og nið ur halla. „ Hver stað ur inn öðr um fal legri Ev eline hef ur geng ið mik ið með eld fjalla fræð ingn um fræga Har aldi Sig urðs syni sem býr í Stykk is hólmi. „Ég hef rosa lega gam an af því og það er líka svo gott að hafa ferða fé­ laga sem býr yfir jafn mik illi þekk­ ingu og hann. Við för um sam an á nán ast hverj um morgni en stund­ um fer ég með öðr um eða þá að hann er upp tek inn við að fara með hópa í ferð ir um Snæ fells nes. Við höf um geng ið mik ið sam an upp á fjöll hérna um allt nes ið, þær eru núna 144 tals ins göngu ferð irn ar og svo för um við líka mik ið í fjöru ferð­ ir. Þá göng um við með fram strand­ lengj unni, al veg við sjó inn. Sein asta haust fór ég líka í svona ferð með­ fram strand lengj unni, að vísu ekki með Har aldi. Þá fór ég með ung um hjón um frá Hell issandi sem þekktu allt rosa lega vel og gátu sagt mér hitt og þetta um svæð ið. Þá geng­ um við með fram fjör unni al veg frá Rifi að Sölva hamri. Sú ferð tók okk ur viku og var frá bær.“ Hvaða fjöll á Snæ fells nesi eru fal leg ust að mati Ev eline? „ Þetta er nú erf ið spurn ing. Mér finnst Ljósa fell einna fal leg ast og svo El­ liða tind ar. Það er svo erfitt að svara svona spurn ingu.“ Ann seg ir að það sé ekk ert að marka það sem hún segi, í hvert skipti sem hún fari finni hún alltaf eitt hvað sem er enn fal legra en það sem hún sá síð ast. „Þeg ar hún tal ar við mig og seg ir frá göngu ferð un um sín um þá seg­ ir hún alltaf: „Nú var ég að ganga á fal leg um stað.“ Það er alltaf nýr og nýr stað ur sem er fal leg ast ur,“ seg­ ir Ann kím in á svip og gjó ir aug­ un um á móð ur sína sem bros ir og greini legt er að hún veit hvað Ann tal ar um. Heit ar pyls ur í brúsa Ann og Ev eline eiga sam an nokkra hesta og Ev eline er heið urs­ fé lagi í Hesta eig enda fé lagi Stykk is­ hólms. Þær fara reglu lega í út reið­ ar túra en Ev eline seg ist þó frek­ ar fara út að ganga þó hún hugsi auð vit að um hest ana sína. Á sumr­ in séu þeir meira úti og ekki þurfa að hreyfa þá eins mik ið og yfir vetr­ ar tím ann. „Ég verð nú að segja eina frá bæra sögu af mömmu,“ seg ir Ann Linda. „Það var þannig að veðr­ ið úti var alls ekki gott, élja gang ur og skyggn ið var slæmt. Í hest hús inu var tamn inga fólk og hafði það ver ið að hugsa um að fara út en síð an ætl­ að að hætta við því því leist svo illa á veðr ið. Fólk ið opn aði hurð ina út og þurfti nán ast að berj ast við það. Þá sáu þau allt í einu skugga í kóf­ inu sem færð ist alltaf nær. Þar kom mamma ríð andi og fólk ið horfði undr andi á. Þau sögðu þá við hvort ann að að nú yrðu þau að fara út, fyrst mamma hefði get að þetta þá vildu þau ekki vera minni!“ Ev eline sem nú er 73 ára stefn­ ir ó trauð á að ganga á fram næstu ár og seg ist hvergi nærri hætt. Kvöld­ ið áður en blaða mað ur kíkti í heim­ sókn til henn ar fór hún á samt Ann og syni henn ar Hin riki Þór í mið­ næt ur fjall göngu þar sem þau fylgd­ ust með sól ar lag inu á lengsta degi árs ins. Þar bauð Ev eline barna barni sínu upp á þjóð ar rétt Ís lend inga, pylsu og það rjúk andi heita! „ Þetta fær Hin rik einu sinni á ári, það er að segja þetta er eina ganga árs ins þar sem ég tek pyls ur með mér. Ég hita þær upp í vatni og þeg ar þær eru orðn ar vel heit ar set ég þær með vatn inu í hita brúsa. Síð an þeg­ ar kem ur að mat ar pásu uppi á fjalli fá all ir heita pylsu og til heyr andi með því. Það er ekki ama legt og er alltaf jafn vin sælt,“ seg ir hin sí unga og eld hressa Ev eline Har alds son. rmh „Ég var mjög loft hrædd“ Ev eline Har alds son geng ur á fjöll og seg ir göng urn ar hafa lækn að bak veikina Ev eline Har alds son, 73 ára göngu garp ur sem læt ur fátt stöðva sig. Ev eline á hest in um Væng. Ann og hund ur inn Snælda við Drápu hlíð ar fjall. Uppi á Hafra felli.

x

Skessuhorn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Skessuhorn
https://timarit.is/publication/1096

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.