Akureyri - 02.10.2014, Síða 12
12 36. tölublað 4. árgangur 2. október 2014
FYRSTA
SJÓNVARPIÐ!
Söguvarða um fyrsta sjónvarp á Íslandi var afhjúpað á Eyrar-
landsvegi sl. mánudag. Ekki er víst að allir hafi gert sér
grein fyrir að saga sjónvarps á Íslandi hófst á Akureyri fyrir
80 árum þegar erlendur maður, Gook, hafði þá hugsjón að
miðla hingað erlendu efni og voru reist mikil möstur. Saga
útsendinganna varð stutt en merkileg að sögn Birgis Guð-
mundssonar, dósents og fjölmiðlafræðings við Háskólann
á Akureyri.
Vegna tímamótanna fór í vikunni fram ráðstefna í Há-
skólanum á Akureyri um fjölmiðla. Yfirskrift hennar var:
„Tjáningarfrelsi og félagsleg ábyrgð - Kenningar og útfærsla.
Ráðstefnustjóri var Sigrún Stefánsdóttir en bæði erlendir og
innlendir fyrirlesarar fluttu erindi.
Páll Jóhannesson
John Pilger, Rannsóknarblaðamaður: Ríkjandi fjölmiðlar reka áróður og draga taum valdsins.
SAMKEPPNISMÁL „Það er að mínu
mati fáránlegt að Mjólkursamsal-
an sé undanþegin hluta samkeppn-
islaga,“ segir Karl Garðarsson,
þingmaður Framsóknarflokksins.
Ámælisverðast sé að stjórnvöld
hafi ekkert aðhafst í þessu máli.
Helgi Hjörvar alþingismað-
ur flutti árið 2011 tillögu um að
afnema undanþáguna úr lögun-
um, en hún var felld. Helgi ætlar
að endurflytja tillöguna. „Ég býð
öllum þeim þingmönnum stjórnar-
flokkanna sem bera samkeppni á
neytendamarkaði fyrir brjósti að
vera með í þeim tillöguflutningi,“
sagði hann á Alþingi í gær.
Egill Sigurðsson, stjórnar-
formaður Mjólkursamsölunnar,
telur eðlilegt að Mjólku hafi verið
boðið hærra verð fyrir hrámjólk
en aðilum innan samsteypu MS,
þrátt fyrir að nýr úrskurður Sam-
keppniseftirlitsins segi annað. „Ég
fullyrði að úrskurður Samkeppn-
iseftirlitsins er byggður á mis-
skilningi,“ segir Egill. Hann bend-
ir á að úrskurðinum hafi verið
áfrýjað. Menn megi því ekki taka
persónulega afstöðu til málsins í
opinberri umræðu. „Ég tel að með
orðum sínum, eftir að úrskurður
Samkeppniseftirlitsins féll, hafi
forstjóri Samkeppniseftirlitsins
gengið nærri því að gera sig van-
hæfan.“
- sa / sjá síðu 8
FRÉTTIR
M
EST LESNA
DAGBLAÐ Á ÍSLANDI*
*Samkvæmt prentmiðlakönnun Capacent Gallup apríl-júní 2014
Fimmtudagur
22
N atures Aid hefur nú sameinað í eitt hylki virkni
þriggja einstaklega öflugra bætiefna til grenn-
ingar og þyngdarstjórnunar,“ segir Elísabet Guð-
mundsdóttir hjá Gengur vel ehf. „Green Coffee, Garc-
inia Cambogia og Green Tea eru þrjú af mest seldu
þyngdarstjórnunarefnunum í heiminum í dag en þar
sem hin ýmsu þyngdarstjórnunarefni hafa virkað mis-
munandi fyrir hvern og einn einstakling er það spenn-
andi lausn að fá öll þessi efni í einni blöndu. Það gerir
það að verkum að 3-in-1 formúlan getur hentað fleirum
í baráttunni við aukakílóin. 3-in-1 formúlan er heilbrigð
lausn við þyngdar stjórnun algerlega án allra kemískra
bragð-, litar- og rotvarnarefna og án
gers, glútens og laktósa.“
Í glasinu er mánaðarskammt-
ur og ráðlagður skammtur er 2
hylki á dag með mat.
GREEN TEA EXTRAKT
Grænt te er öflug uppspretta andoxunar-
efna og hjálpar til við að viðhalda
heilbrigðum efnaskiptum í líkam-
anum. Það getur einnig jafnað
blóðsykurinn, dregið úr sykur-
löngun og hjálpað til við niður-
brot á fitu í meltingarveginum.
GARCINIA CAMBOGIA
Garcinia Cambogia Extract inniheld
ur 60% Hyd
ÞRJÚ FITUBRENNSLU-
EFNI Í EINU HYLKI
GENGUR VEL KYNNIR 3-in-1 Formula, nýtt þyngdarstjórnunarefni sem sam-
einar þrjú af mest seldu fitubrennsluefnum í heiminum í dag, Green Coffee,
Garcinia Cambogia og Green Tea, í einu hylki.
HEIL-BRIGÐ LAUSN 3-in -1 hjálpar til við þyngdar-stjórnun og er án allra kemískra bragð-, litar- og rotvarnar-efna.
KISA KARLS
Choupette, kisa Karls Lagerfeld, er afar vin-
sæl og hefur 38 þúsund fylgjendur á Twitter.
Hönnuðurinn hefur nú hannað tískulínu
tileinkaða gæludýrinu.
NÝ SENDING FRÁ
TÆKIFÆRISGJAFIR
TILBOÐ
Laugaveg i 178 - S ím i : 568 9955
pHnífa aratöskur – 12 manna14 tegundir
Verð frá kr. 24.990
w
w
w
.v
ite
x.
is
Fæst í 14 og 28 daga skömmtum. Útsölustaðir apótek og heilsu búðir.
Aptiless: Mest selda þyngdarstjórnunar efnið í Noregi og Svíþjóð.
Thylakoids: Dregur úr hungri - Minnkar sykurlöngun
Minnkar ummál - Fækk ar aukakílóum.
Aukakíló in burt
spínat extrakt með Thylakoids
FIMMTUDAGUR 25. SEPTEMBER 2014
GREIÐSLUMIÐL N
& NETVERSLUN
Greitt með símanum
Með Netgíró-appinu er hægt að greiða með símanum á
einfaldan og öruggan hátt.
SÍÐA 3
Framtíð verslunar á netinu
Advania býður upp á allt sem tengist vefverslunum. Mikill
vöxtur hefur verið í vefverslun undanfarin ár.
SÍÐA 5
Leiðandi á sviði
viðskiptahugbúnaðar
dk hugbúnaður er leiðandi á sviði viðskiptahugbúnaðar
fyrir smærri og meðalstór fyrirtæki.
SÍÐA 6
2 SÉRBLÖÐGreiðslumiðlun & netverslun | Fólk
Sími: 512 5000
25. september 2014225. tölublað 14. árgangur
Ég tel að með orðum sínum … hafi forstjóri Sam-keppniseftir-litsins gengið nærri því að
hafa gert sig vanhæfan.Egill Sigurðsson,
stjórnarformaður Mjólkursamsölunnar
MENNING Kenneth Máni
Johnson leggur undir sig
Borgarleikhúsið. 34
SPORT Gunnar Nelson
undir býr sig fyrir bardag-
ann gegn Rick Story. 48
Opið allan sólarhringinní Engihjalla, Vesturbergiog Arnarbakka
Kringlan / Smáralind
VISTRIPO JAKKAPEYSA VERÐ 8.990
Instagram @vilaiceland
Facebook.com/vilaiceland NETDAGAR
AFSLÁTTUR
af öllum sóttum pizzum af matseðli ef pantað er á netinu eða
með Domino’s appinu*
24.-27. september
*Gildir ekki með öðrum tilboðum
TÓNLIST Einn besti gítarleikari
heims, Slash, heldur tónleika í
Laugardalshöll þann 6. desember
ásamt Myles Kennedy og hljóm-
sveitinni The Conspirators.
Slash þarf vart að kynna en
hann er best þekktur fyrir að vera
gítarleikari Guns N‘Roses og Vel-
vet Revolver. „Það er aldrei að vita nema kall-
inn dvelji eitthvað hér á landi eftir
tónleikana, en ég veit ekkert um
það að svo stöddu,“ segir tónleika-
haldarinn Guðbjartur Finnbjörns-
son, sem flytur goðið til landsins.
Slash hefur verið á tónleika-
ferðalagi undanfarið og endar
Evróputúrinn á Íslandi en hann
hefur selt yfir hundrað milljón
plötur á ferlinum og er margfald-
ur Grammy-verðlaunahafi.
- glp / sjá síðu 54
Gítargoðsögn með tónleika:Slash til Íslands
SNILLINGUR Slash er einn besti gítar-
leikari heims.
NORDICPHOTOS/GETTY
LÍFIÐ Lóa Hjálmtýsdóttir er
einn af höfundum Áramóta-
skaupsins í ár. 54
NÁTTÚRA Eldgosið í Holuhrauni
losar meira af brennisteini (SO2)
en öll lönd Evrópusambandsins
á dag. Þá er allt talið – iðnaður,
orkuframleiðsla, samgöngur og
húshitun og fleira.
Losun í Holuhrauni er tíu til sextíu
þúsund tonn af brennisteini á dag.
Losun ESB-landanna er 14 þúsund
tonn á dag.Engin merki sjást um að eldgos-
ið sé í rénun. Hraunflákinn heldur
áfram að stækka og ekkert hefur
dregið úr framleiðslunni.
„Við þurfum að leita langt aftur
á 19. öld til að finna eins gasríkt
eldgos,“ segir Þorsteinn Jóhanns-
son, sérfræðingur hjá Umhverfis-
stofnun.
- shá / sjá síðu 12
Losar meira en öll Evrópa:Gasríkasta eld-gosið í 150 ár
SKIPULAGSMÁL „Fyrirhugaðar
breytingar munu að öllum líkind-
um rýra verðgildi eigna okkar,“
segir í bréfi íbúa í Laugarásnum
sem mótmæla því að leyft verði
að byggja sambýli á Austurbrún 6.
Þrátt fyrir mótmæli nágranna
samþykkti umhverfis- og skipu-
lagsráð Reykjavíkur í gær að
hægt verði að byggja sex hund ruð
fermetra sambýli með sex íbúðum
á lóð við fjölbýlishúsið Austurbrún
6. Á sambýlinu verða sex íbúðir
fyrir fólk sem er með mikla fjöl-
fötlun og þarf umönnun.
Mótmæli nágrannanna snúa
aðallega að skipulagslegum for-
sendum; þáttum eins og heildar-
mynd byggðarinnar og bílastæða-
fjölda. Útsýni fjölmargra húsa
myndi takmarkast mjög, segja
þeir. „Munu íbúar framangreindra
húsa leita réttar síns í þeim
efnum,“ segir í mótmælabréfi.
- gar / sjá síðu 6
Húseigendur nærri Austurbrún 6 boða málsókn gegn Reykjavíkurborg:
Andvíg sambýli í Laugarásnum
SKOÐUN Læknar spyrja
hvort Ísland verði án krabba-
meinslækna árið 2020. 23
…var talið útilokað
að frekari byggingar yrðu
reistar á þessu svæði…Úr mótmælabréfi nágranna
Bolungarvík 7° SV 8
Akureyri
11° S 6
Egilsstaðir
10° SV 4
Kirkjubæjarkl. 7° SV 4
Reykjavík
9° SV 8
Sól um tíma NA-til en dregur fyrir
síðdegis. Rigning með köflum á S- og
V-verðu landinu. SV-átt 8-15 m/s S- og
V-lands, annars hægari. Hiti 7-13 stig. 4
Fáránlegt að MS sé
undanskilin lögum
Þingmaður Framsóknarflokksins segir það fáránlegt að Mjólkursamsalan sé
undanþegin hluta samkeppnislaga. Stjórnarformaður segir úrskurð Samkeppnis-
eftirlitsins byggðan á misskilningi. Forstjóri eftirlitsins sé mögulega vanhæfur.
VINSÆL SÝNING Íslenska sjávarútvegssýningin verður opnuð í Smáranum í Kópavogi í dag. Sýningin fagnar 30 ára afmæli
í ár og hefur aldrei verið stærri. 500 þátttakendur frá fimm heimsálfum eru með um 250 bása á sýningunni að þessu sinni. Á
myndinni má sjá þá Jón Þór Bjarnason, Benedikt Arnar Hrafnsson og Sigmar Jónsson önnum kafna við undirbúning sýningar-
innar.
FRÉTTABLAÐIÐ/VALLI
Þrjú alvarleg mál
Þrisvar á tæpum þremur árum hafa
börn verið tekin upp í bíl og brotið á
þeim kynferðislega. 2Ofsi í þingmönnum Þingmaður
VG segir það með ólíkindum að
formaður og varaformaður fjár-
laganefndar vilji breyta lögum um
opinbera starfsmenn. 4Draga úr losun Kínversk stjórnvöld
ætla að draga úr losun gróðurhúsa-
lofttegunda fyrir árið 2020. 10
Áhugi á hóteli Rætt er um að
erlendur fjárfestir setji 1,2 milljarða í
hótel við Hörpu. 18
STOFNA
Ð 1913
332. TBL
. 95. ÁR
G.
MIÐVIKU
DAGUR 5
. DESEM
BER 200
7
LANDSP
RENT EH
F. mbl.
is
ILMUR JÓ
LANNA
RAUÐ OG
FALLEG,
ANGA EI
NS OG EP
LI
OG STAFA
FRÁ SÉR
HLÝRRI B
IRTU >> 2
4
FRÉTT
ASKÝR
ING
Eftir Gu
ðna Eina
rsson
gudni@m
bl.is
LEYFT
verður
að veiða
allt að
1.333 hr
ein-
dýr árið
2008 og
hefur k
vótinn m
eira en þ
re-
faldast f
rá árinu
2000. T
il 2003 v
ar fjöldi
um-
sókna u
m veiðil
eyfi í sa
mræmi
við kvót
ann
en síðan
hefur u
msóknu
m fjölga
ð margf
alt.
Skarphé
ðinn G.
Þóriss
on, hre
indýras
ér-
fræðing
ur hjá
Náttúru
stofu A
usturlan
ds,
sagði að
veiðikv
ótinn he
fði fylgt
stofnsv
eiflu
dýranna
í árann
a rás. T
.d. hefðu
verið sk
otin
1.008 hr
eindýr á
rið 1976
, árið eft
ir 981 dý
r og
1991 vor
u veidd
1.259 hr
eindýr.
„Stofnin
n hefur
verið að
vaxa á s
íðustu á
r-
um og v
ið verðu
m að fy
lgja því
eftir,“ s
agði
Skarphé
ðinn. H
ann sag
ði tilgan
g veiða
nna
vera þa
nn að h
ér væri
lífvænl
egur hr
ein-
dýrasto
fn sem
gengi e
kki of n
ærri gr
óðri.
Miðað h
efur ver
ið við a
ð vetrar
stofninn
sé
4.400-4.
500 dýr
. Þegar
kálfarn
ir bæta
st við
stækkar
stofnin
n og við
það er
veiðikvó
tinn
miðaður
. Tíðarf
ar hefu
r verið
gott og
nátt-
úruleg d
ánartíðn
i lítil.
Aukning
kvótans
verður
aðallega
á Fljóts
-
dalsheið
i. Skarp
héðinn
sagði að
hreind
ýrin
hefðu að
mestu
yfirgefið
sumarh
a á Vest
-
uröræfu
m upp ú
r 2001-2
002. Sum
ir teldu
að
framkvæ
mdir v
ið Kár
ahnjúka
virkjun
o
aukin u
mferð þ
ar hefðu
átt þát
t í því.
Tí -
arfarið h
efði líkle
ga einni
g haft áh
rif. Hin
síð-
ari ár ha
fa suma
rhagar þ
essarar
hjarðar
ver-
ið á innr
i hluta F
ljótsdals
heiðar þ
ar sem á
ður
var hau
stbeitila
nd. Sam
hliða þv
í hefði
fall-
þungi 4-
5 vetra k
úa lækk
að úr 41
kg í um
39,5
kg, en á
liðnu h
austi hæ
kkaði h
ann aðe
ins.
Kvótaau
kningin
nú miða
ði ekki s
íst að fæ
kk-
un hrein
kúa á F
ljótsdals
heiði. S
karphéð
inn
taldi ekk
i ólíkleg
t að hre
indýrin
leituðu a
ftur
á Vestu
röræfi,
en það
mundi m
.a. ráða
st af
því hver
áhrif H
álslóns y
rðu á Ve
sturöræ
fi.
Dreifa þ
arf veið
inni me
ira
Jóhann
G. Gut
tormsso
n, star
fsmaður
veiðistjó
rnunars
viðs Um
hverfiss
tofnuna
r á
Egilsstö
ðum, te
lur að a
ukinn v
eiðikvót
i kalli
á meiri
dreifing
u veiðiá
lagsins
á svæði
2, þ.e.
á Fljóts
dals- og
Fellahe
iðum. N
ú er hei
milt
að veiða
hreink
ýr frá 1
. ágúst
til 15. s
ept-
ember.
Jóhann
sagði hæ
gt að ný
ta fyrrih
luta
tímabils
ins mik
lu betur
en þun
gi veiði
nnar
hefur v
erið á s
íðari hl
utanum
. Hann
taldi
einnig n
auðsynl
egt að f
jölga le
iðsögum
önn-
um með
hreindý
raveiðum
á svæð
i 2 en e
itt-
hvað va
r um að
veiðime
nn ættu
erfitt m
eð að
fá leiðsö
gn á liðn
u hausti
.
Veiði í
takt við
viðgang
Hreindý
rakvótin
n hefur
þrefalda
st frá 20
00
ÞAÐ he
fði borg
að sig f
yrir rík
ið að se
lja eink
aaðilum
öll sín
háhita-
svæði í
upphafi
sjöunda
áratuga
rins og
þeir s m
hefðu e
ignast s
væðin
hefðu í
krafti ö
ruggs e
ignarré
ttar nýt
t réttind
i sín á s
væðunu
m betur
en síðan
hefur k
omið í l
jós að g
ert hefu
r verið.
Þessar
i skoðun
lýsti
Ragnar
Árnaso
n hagfr
æðipróf
essor á
málþing
i í gær u
m eigna
rrétt á
auðlind
um í jör
ðu.
Málþing
ið var h
aldið á v
egum R
SE, Ran
nsóknam
iðstöðva
r um sa
m-
félags-
og efna
hagsmá
l. Ragna
r var fr
amsögu
maður á
samt K
arli Ax-
elssyni
hrl. á m
álþingin
og var
að bre
gðast v
ið fyrir
spurn B
jarna
Harðar
sonar, þ
ingman
s Fram
sóknarf
lokksins
. Mögu
legir ei
nkaað-
ilar hefð
u nýtt r
éttindi s
ín betur
„hvort
heldur t
il vernd
unar, út
vistar
eða ork
uframle
iðslu“,
sagði R
agnar o
g bætti
við: „S
vo fram
arlega
sem, og
það er
hinn st
óri fyri
rvari, a
ðrar ma
rkaðsbr
englani
r hefðu
ekki kom
ið inn í m
yndina.
“
Ef en
n þyrftu
að veðj
a við sk
ilyrði óv
issunna
r í þessu
m efnum
„þá
er að m
ínu viti
miklu v
ænlegra
að veðj
a á eink
aeignar
réttinn
en hið
opinber
a“, sagð
i hann.
„Öll hlu
tlæg st
aða má
lsins og
hlutlæ
gar að-
stæður
benda t
il þess a
ð að jafn
aði verð
i einkaa
ðilar be
tri hvað
snertir
hagkvæ
mni en h
ið opinb
era, þó a
ð frávik
in geti v
issulega
orðið.“
Ríkið he
fði átt a
ð selja
Faxafe
ni 8 •
108 Re
ykjavík
• Sími
577 11
70
www.b
oconce
pt.is
X
E
IN
N
IX
0
7
11
0
08
EF ÞÚ V
EIST EK
KI HVE
RNIG Þ
Ú GETU
R
GLATT Á
STVINI
ÞÍNA
EKKI K
ENNA
OKKUR
UM
Leikhú
sin í la
ndinu
Má bjóð
a
þér sæ
ti >> 45
Eftir Sof
fíu Hara
ldsdóttu
r
og Agne
si Braga
dóttur
HLUTA
FÉ í F
L Grou
p verðu
r á
næstunn
i aukið
um 49%
eða um
rúma 4
,5 millj
arða h
luta. N
ýtt
hlutafé
verður
selt á g
enginu
14,7
sem þýð
ir að um
allt að 6
7 milljar
ða
króna
aukning
u er a
ð ræða
að
markað
svirði. Þ
etta er n
ánast fjó
rð-
ungs ve
rðlækku
n frá lok
agengi F
L í
fyrrada
g, sem v
ar 19,25
.
Samkvæ
mt heim
ildum M
orgun-
blaðsins
mun
Fons, e
ignarha
lds-
félag í e
igu Pálm
a Haral
dssonar
og
Jóhanne
sar Kri
stjánsso
nar, ka
upa
ll að 10
% hluta
í FL, og
þar ræð
ir
m hlut
a af b
réfum
Hannes
ar
Smáras
onar og
Magnú
sar Árm
ann,
sem á 33
% í Mat
eria Inv
est, eiga
nda
rúmlega
9% í F
L Group
. Hermt
er
að kaup
verð Fo
ns á bré
funum v
erði
einnig 1
4,7. Bau
gur Gro
up verð
ur
stærsti
hluthafi
nn í FL
Group e
n fé-
lagið ey
kur eig
narhlut
sinn í F
L
Group ú
r 17,7%
í rösk 3
8% í fyr
sta
áfanga
hlutafjá
rauknin
garinna
r en
á næsta
ári er
áætlað
að hlu
tur
Baugs
verði m
innkaðu
r niður
í
35,9%.
Eignarh
lutur
Hannes
ar
Smáras
onar,
sem h
efur v
erið
stærsti
hluthafi
nn, fer ú
r 20,5%
nið-
ur í um
13,8%
miðað v
ið óbrey
ttan
fjölda hl
uta.
Greitt m
eð faste
ignafélö
gum
Baugur
greiðir
fyrir h
lutaféð
í
FL Gro
up með
eignum
sem me
tnar
eru á 53
,8 millja
rða krón
a, sem a
ft-
ur er ka
upverð
hlutafjá
rins. Um
er
að ræða
allar e
ignir Ba
ugs í fa
st-
eignafél
ögum. S
tærst e
r hið n
or-
ræna L
andic P
roperty
, sem á
ður
hét Stoð
ir, og á
FL Gro
up 39,8%
í
félaginu
eftir v
iðskiptin
. Að au
ki
eignast
FL Gro
up 32%
hlut í F
ast-
eignafél
agi Ísl
ands, t
æp 50%
í
Þyrping
u, tæp
23% í E
ik og ei
gn-
arhluti í
alþjóðle
gum fas
teignasj
óð-
um.
Baugur
eignas
t sem
fyrr seg
ir
nýtt hlu
tafé í FL
Group
sem nem
ur
53,8 mi
lljörðum
að ma
rkaðsvir
ði.
Þessu t
il viðbó
tar ver
ður fag
fjár-
festum
boðið að
kaupa
nýtt hlu
tafé
fyrir 10
milljar
ða krón
a og er
þar
einnig
miðað
við gen
gið 14,
7. Í
tengslum
við það
útboð m
un Baug
-
ur selja
af hlut
sínum
sem nem
ur
fimm m
illjörðum
að ma
rkaðsvir
ði
og við þ
að fer e
ignarhlu
tur Bau
gs
niður í 3
5,9%, se
m fyrr s
egir.
Loks er
fyrirhu
gað forg
angsrét
t-
arútboð
á nýju
hlutafé
að fjár
hæð
allt að þ
rír millj
arðar kr
óna á fy
rsta
ársfjórð
ungi 20
08 og v
erður s
ölu-
verðið á
fram 14
,7.
Hluthaf
ar í FL
Group m
unu eiga
forkaup
srétt á þ
ví hluta
fé í hlut
falli
við eign
sína í fé
laginu. B
augur fe
ll-
ur hins
vegar fr
á forkau
psrétti s
ín-
um í því
útboði.
| 6 og 1
4
Morgun
blaðið/Ó
mar
Umskip
ti Hann
es Smá
rason, f
ráfaran
di forst
jóri, Jón
Ásgeir
Jóhann
esson st
jórnarf
ormaðu
r og Jón
Sigurð
sson, ný
r forstj
óri, lýsa
breytin
gunum
.
67 millj
rðar
í FL
Baugu
r stærst
i hluthaf
in í FL
Group m
eð rúma
n þriðju
ng 49%
aukning
hlutafjá
r á næst
unni F
ons mun
kaupa a
llt að 10%
hlut í fé
laginu
Í HNOT
SKURN
»Hannes Smá
rason h
ætt-
ur sem
forstjór
i og tek
ur
sæti í st
jórn. Jó
n Sigur
ðsson
tekur v
ið forst
jórastó
lnum.
» Alls munu 1
5 millja
rðar
króna í
FL Gro
up stan
da
fagfjár
festum
til boða
. Þar
af eru f
imm af
hlut Ba
ugs.
Fjölmiðl em
framle i v ld ins
John Pilger, 75 ára rannsóknar-
blaðamaður, er staddur hér á
landi. Jón Bjarki Magnússon
blaðamaður átti ítarlegt viðtal við
hann sem birtist í DV sl. föstudag
en þar kemur fram að Pilger er
einhver þekktasti annsóknar-
blaðamaður heims. Hann hefur
starfað sem stríðsfréttaritari í Ví-
etnam, Kambódíu, Egyptalandi,
Indlandi, B ngladesh og Bíafra og
hefur gert meira en fimmtíu heim-
ildamyndir á fe li sínum. Hann
hefur áratugum saman haldið
uppi harðri gagnrýni á heims-
valdastefnu Bandaríkjanna og
Bretlands og fyir vikið verið hrak-
inn út á jaðarinn. Hann er mikill
stuðningsmaður WikiLeaks-sam-
takanna, hefur lýst þeim sem
„sjaldséðum boðbera sannleikans“,
og sagt árásirnar á Julian Assange
skammarlegar.
Í viðtalinu við Jón Bjarka segir
Pilger að ráðandi vestræni fjöl-
miðlar séu framlenging vestrænna
ríkja, Vesturveldanna. Þannig hafi
það alltaf verið. „Bestu blaða-
mennirnir eru heiðvirð und ntekn-
ing á þessari reglu, sumir þ irra að
störfum innan kerfisins. Þegar þú
ert orðinn hluti af BBC, sem dæmi,
þá er ekkert val: þú notar tungu-
mál ríkisáróðursins og þú ritskoðar
með aðgerðaleysi; enginn segir þér
til; þú værir ekki í starfinu ef þú
vissir ekki hvað ætti að gera.“
Mat Pilgers kallast að nokkru á
við kenningar Herman og Chomsky
um Áróðurslíkanið þar sem haldið
er fram að sjálfritskoðun sé veiga-
mikið tæki blaðamanna á ráðandi
miðlum – svo þeir haldi störfum
sínum. Forvitnilegt er að skoða
stöðu innlendra ríkjandi fjölmiðla,
hvort þeir séu framlenging á valdi
en ekki aðhald eins og varðhunds-
hl tverk fjölmiðlaþó boð r. Stutt
virðist milli hagsmuna og ritstjórn-
arstefnu þegar stærstu fjölmiðlar
landins eru s oð ðir. „Eins og ég
útskýrði þá hefur áróðurskerfið
ekkert breyst,“ segir Pilger í DV-
-viðtalinu.
Jón Bjarki bendir á að ilger sé
ekki hræddur við að s gja skoðan-
ir sínar átt og kýrt. Hann byggi
þær nda á ey slu og þekkingu
sem ha n h fi viðað a sér um
áratuga skeið. Blaðamennskan
sem Pilger stundi sé beinskeyttari,
beittari og jafnvel harkalegri en
sú blaðamennska sem fólk e gi að
venjast.
Bandaríski fræðimaðurinn Ro-
bert McChesney hefur með s ma
hætti og Pilger spurt hvort „pro-
fessional journalism“ sé dauð
blaðamennska þar sem faglega
hlutlæg blaðamennska svoköll-
uð dragi meðvitað eða ómeðvitað
taum vald ins. Vægi almannatengla
verði sífellt meira í fréttamennsku
samtímans. Almannahagsmunir
víki en sé hagsmunir verði ofan
á. McCheseny spyr í bók sinni frá
2013, Digital Disconnect, hvort af-
stöðublaðamennska sem stunduð
var í eina tíð kunni að vera svar-
ið við vanda blaðamennskunnar.
Hann tengir svarta greiningu sína
að nokkru leyti við breytingar
sem Internetið hefur fært okkur
og segir tímabært að líta beri á
blaðamennsku sem mikilvæg al-
annagæði, svo sem menntun og
heilbrigðisþjónustu. En það þýði að
almenningur, með skattfé, þurfi að
borga fyrir vandaðar fréttir.
Hér á landi fer lítil umræða
fram um þetta en alkunna er þó að
fréttastofa Ríkisútvarpsins verður
fyrir linnulausum árásum af hálfu
ráðandi stjórnmála- og viðskipta-
manna. Virðist því fremur sem
fjráls og óháð blaðamennska spili
varnarleik en sókn þessi misserin.
Jón Bjarki bendir líka á um-
mæli Dans Rather, fréttamanns 60
Minutes: „Það ríkir ótti á öllum
fréttastofum landsins.“ a