Selfoss - 12.02.2015, Blaðsíða 8
8 12. Febrúar 2015
Gróskumikið starf í leikskólum
„Á dagheimilunum er haft eftirlit með leikjum barnanna,
framkomu og hegðun.“ Þannig var mælt með dag- og
tómstundaheimilum um miðja síðustu öld. Hvers áttu
einstæðar mæður að gjalda sem skyldu „sex ára hnokka“
eftir heima meðan þær voru í vinnu? Þannig var vandinn
dreginn fram.
Umræðan hefur breyst mjög. Nú eru næstum öll börn
einhvern tíma í leikskóla. Leikskólarnir meira að segja
orðnir fyrsta stig skólagöngu.
Tíðindamaður blaðsins brá sér í leikskóla á Selfossi sl.
föstudag. Þá var haldinn hátíðlegur leikskóladagurinn.
Skrúðgöngur, heimsókn aðstandenda og mikið sungið – svo
að nokkuð sé nefnt af því sem börnin og starfsmenn tóku
sér fyrir hendur.
Þá bregðum við upp myndum af vettvangi – allt frá því
að auglýst var eftir stúlkum í vist í kaupstað til að passa
börn. Og það þótti heldur tilheyra að það væri mikil vinna
og launin væru lág.
Uppeldisskóli Sumargjafar
UPPELDISSKÓLI SUMAR-
GJAFAR veitir ungum stúlk-
um sérmenntun til forstöðu- og
uppeldisstarfa við barnaheimili
(vöggustofur, dagheimili og leik-
skóla). Ný deild tekur til starfa
15. janúa r 1949. Inntökuskilyr'Si:
Nemandi sé eigi yngri en 18 ára
og eigi eldri en 33ja ára. Nemandi
hafi gagnfræðapróf eða hafi notið
2ja ára menntuna r í öðrum fram-
haldsskólum. Upplýsingar gefur
Valborg Sigurðardóttir, Eiríksgötu
37, Reykjavík, sími 7219. (Auglýs-
ing í Heimilisblaðinu 1.9. 1948)
Barnfóstrur SUMARGJAFAR.
Hann undirbýr stúlkur til að taka
að sér störf á barnaheimilum. Í
febrúar í vetur útskrifaðist þriðji
hópurinn úr þeim skóla, átta
myndarlegar stúlkur eftir tveggja
ára nám og hafa þá alls útskrifazt
úr skólanum 21 stúlka: Iðunn
Gísladóttir frá Stóru-Reykjum,
Árnessýslu, Guðrún Guðjónsdótt-
ir frá Fremstuhúsum, Dýrafirði,
Guðrún Jósteinsdóttir, Stokkscyri,
Sigrún Guðmundsdóttir frá
ísafirði, Valborg Sigurðardótt-
ir, skólastjóri, Guðrún Stein-
grimsdóttir, Skagaströnd, Gyða
Sigvaldadóttir, frá Brekkulæk,
V.-Hún., Jónína Eyvindsdóttir,
Reykjavík, Elinborg Stefánsdóttir,
Hafnarfirði. (Tíminn greinir frá
17. Maí 1950)
Giftast miklu fleiri stúlkur
úr þessum hópi en nokkrum
öðrum.
„En er ekki ástæða til að ætla,
að fleiri eða færrí af þessum sér-
menntuðu stúlkum hverfi fyrr en
varir frá störfum við barnaheimilin,
til dæmis ef þær gifta sig?" „Og
ég geri alveg ráð fyrir því," segir
ungfrú Valborg og brosir hýrlega.
„Reynslan í Bandaríkjunum bend-
ir að minnsta kosti eindregið í þá
átt. Þar giftast tiltölulega miklu
fleiri stúlkur úr þessum hópi en
nokkrum öðrum, sem starfar að
uppeldismálum eða kennslu. En
það væri svo sem enginn skaði
skeður, þótt svipað kæmi fyrir hér á
landi. Takmark okkar, sem að þess-
um skóla standa, er að stuðla að
því af fremsta megni, að upp megi
rísa sívaxandi hópur vel menntaðra
kvenna, sem leyst geti af hendi með
prýði þau vandasömu störf, sem
barnauppeldið krefst, hvort sem
þær inna þau af hendi sem starfs-
stúlkur á barnaheimilum eða sem
mæður á einkaheimilum. Hvort
tveggja starfið er næsta mikilsvert
fyrir framtíð þjóðarinnar."
(Menntamál 1946, viðtal við
Valborgu Sigurðardóttur)
Uppeldisskóli í Steinahlíð
Lipurtá létt á fæti,
í Ijósum kjól,
yngir upp Austurstræti
og Arnarhól.
„Enn ein stoðin hefur bætzt við, þ.
e. Steinahlíð við Suðurlandsbraut,
sem var gefin Sumargjöf á aldar-
fjórðungsafmælinu og til minn-
ingar uni heiðurshjónin: Halldór
Eiríkssön, stórkaupmann, og konu
hans. Þar er nú Uppeldisskóli Sum-
argjafar til húsa. Og nú er ekki
einungis um dagheimili að ræða,
heldur er nú kominn til sögunnar
leikskóli (frá 1941). En sú hjálp er
á þá lund, að börnin eru þar hluta
úr deginum (t. d. fyrri hluta dags
eða seinni hluta) og án þess að fá
mat þar. Dagheimilin og leikskól-
arnir hafa um 10 ára bil starfað allt
árið, og þeirra reynist meiri þörf á
veturna en sumrin. Auk þess hefur
Sumargjöf undanfarin 10 ár rek-
ið vöggustofu og vistheimili fyrir
munaðarlaus börn, einkum vegna
eindreginna tilmæla bæjaryfir-
valdanna í Reykjavík. En Sumar-
gjöf telur sig bundna við uppruna-
legan tilgang þeirra samtaka, sem
stóðu að stofnun félagsins, þ. e. að
hjálpa foreldrum til að hjálpa sér
sjálf. Og þess vegna mun félagið
leggja áherzlu á að reka dagheimili
og leikskóla í framtíðinni, fjölga
starfsstöðvum eftir þörfum og bæta
þær svo sem framast má verða. ... Í
þessum stofnunum (dagheimilum)
njóta börnin ekki einungis góðrar
umönnunar og hollra uppeldis-
áhrifa, heldur læra þau jafnframt
ýms hagnýt störf. Þar er haft eftirlit
með leikjum þeirra, framkomu og
hegðun. Og ekki eru hnokkarnir
stórir orðnir, þegar þeir eru látnir
fara að læra ýms störf, t. d. að hjálpa
til við matartilbúninginn, þvo upp
leirtauið ...“
(Unga Ísland, 1. tbl. 1950)
Mikið að gera og launin lág!
»Konan, sem hefir ritað mér þetta
bréf biður mig að útvega sér stúlku
til þess að kenna börnum sínum og
annast þau, og þar sem þér segið að
þér hafið ánægju af börnum, datt
mér í hug, hvort þér munduð ekki
vilja fara til þessarar frúar. Mér er
kunnugt um, að það er mikið að
gera og launin eru lág, en svo er
heldur ekki krafizt neinna með-
mæla frá fyrri húsbændum, og
verulega góðar vistir fá menn ekki
nema hafa góð meðmæli, og eins
og þér vitið, góða mín, þá get eg
ekkert sagt um yður, nema að þér
séuð sakleysisleg stúlka.« (Fram-
haldssaga í Nýjum kvöldvökum
1912)