Aldan - 23.09.2014, Side 25
23. SEPTEMBER 2014 aldan 25
Mikil makrílgengd í íslenskri lögsögu
Alþjóðlegar mælingar í júlí og ágúst sýna mikla makrílgegnd í íslenskri lögsögu
Niðurstöður sameiginlegs mak-
rílleiðangurs Færeyinga, Ís-
lendinga, Norðmanna og Græn-
lendinga í júlí og ágúst síðastliðinn
liggja nú fyrir í heild sinni. Í leið-
angrinum sem fram fór á tímabil-
inu 2. júlí til 12. ágúst tóku þátt
fjögur skip, R/ S Árni Friðriksson
frá Íslandi, eitt skip frá Færeyjum
og tvö frá Noregi. Fyrr í þessum
mánuði var greint frá bráðabirgða-
niðurstöðum leiðangursins á vef
Hafrannsóknastofnunar. Mark-
mið leiðangursins var að kort-
leggja útbreiðslu og magn makríls
og annarra uppsjávarfiskistofna í
Norðaustur Atlantshafi meðan á
ætisgöngum þeirra um Norðurhöf
stendur ásamt því að kanna ástand
sjávar og átustofna á svæðinu. Öll
skipin fjögur notuðu sams konar
flotvörpu sem sérstaklega hefur
verið þróuð fyrir þennan leiðangur
og var R/ S Árni Friðriksson að taka
þátt í þessum leiðangri í sjötta sinn.
Magn og útbreiðsla makríls á svæð-
inu var metin út frá afla í stöðluðum
togum sem tekin voru með reglulegu
millibili og var rannsóknasvæðið um
2,45 milljónir ferkílómetrar. Heildar-
vísitala makríls (lífmassi) á svæðinu
var metin um 9,0 milljón tonn, þar af
voru 1,6 milljón tonn innan íslenskrar
efnahagslögsögu eða tæp 18%. Vísitala
lífmassa er lítið eitt hærri en á síðasta
ári og sú hæsta sem mælst hefur frá því
að rannsóknir hófust árið 2007. Magn
makríls innan íslenskrar lögsögu var
svipað og mældist árin 2012 og 2013.
Heildarstærð svæðisins sem kannað
var í ár var svipað og á síðasta ári þar
sem viðbótar svæðið sem dekkað var
innan grænlensku lögsögunnar í ár
vegur upp á móti því að Norðursjórinn
var ekki kannaður í þetta sinn. Því var
aðeins lítill hluti lögsögu Evrópusam-
bandsins kannaður nú.
Töluvert af smáum makríl
Í leiðangrinum varð vart við tölu-
vert af tiltölulega smáum makríl og
aldursgreiningar sýna hátt hlutfall ár-
ganganna frá 2011 (32% af fjölda) og
2010 (21%), en árgangarnir frá 2007,
2008 og 2009 voru einnig áberandi
með um 11% hver. Yngri fiskinn var
einkum að finna í Noregshafi eða á
austanverðu rannsóknarsvæðinu.
Niðurstöður leiðangursins staðfestir
líkt og leiðangrar fyrri ára, víðáttu-
mikla útbreiðslu makrílsins. Það er
þó ljóst að ekki náðist að dekka allt
útbreiðslusvæði hans, einkum í syðri
hluta grænlensku lögsögunnar og í
Norðursjónum þar sem einkum yngri
fiskur heldur til á þessum árstíma. Þá
sýna niðurstöðurnar að elsti mak-
ríllinn ferðast lengst í sínum ætis-
göngum í Norðaustur Atlantshafi á
sumrin, en hann var einkum að finna
vestast og nyrst á rannsóknasvæðinu.
Niðurstöður leiðangursins eru not-
aðar ásamt öðrum gögnum, við mat
Alþjóðahafrannsóknaráðsins (ICES) á
stofnstærð og veiðiþoli makríls.
Líkt og síðustu ár var skörun á
útbreiðslu makríls og síldar og var
hún einkum vestan til í Austurdjúpi
og austur af Íslandi. Stærsta hluta
norsk-íslenska síldarstofnsins var
að finna norður og norðaustur af
Íslandi. Bergmálsvísitölur fyrir síld
voru mun lægri nú en fyrri ár og eru
ástæður þess einkum taldar vera að
ekki náðist yfir allt útbreiðslusvæði
stofnsins norður af Íslandi og að síldin
hafi staðið það grunnt að hún hafi að
hluta til verið ofan við bergmálsmæla
skipanna. Það skal tekið fram að berg-
málsmælingar norsk-íslenskrar síldar
í þessum leiðangri eru ekki notaðar til
stofnútreikninga.
Mesti þéttleiki smáátu (s.s. rauðátu
sem er helsta fæða markíls) var austur
af Íslandi og norður af Færeyjum þar
sem jafnframt var mikið um makríl og
síld. Meðalmagn átu á svæðinu austan
við Ísland og í Noregshafi mældist
svipað og í fyrra (8.2 g þurrvigt í sam-
anburði við 8.4 g) sem var jafnframt
það mesta síðan að þessar mælingar
hófust árið 2010. Magn átu á vestari
hluta íslenska hafsvæðisins (4.8 g) og
á grænlenska hafsvæðinu (5.3 g) var
hinsvegar mun minna en austar og
það minnsta sem mælst hefur innan
íslenska svæðisins yfir tímabilið.
Yfirborðshiti sjávar á rannsóknar-
svæðinu í Norðaustur Atlantshafi í
júlí 2014 var vel yfir 20 ára meðal-
tali júlímánaðar og var hann allt að
þremur gráðum yfir meðaltalinu
norð- og norðaustur af Íslandi. Þessi
hlýi yfirborðssjór náði að jafnaði
niður á um 30 m dýpi þótt breytileiki
hafi verið þar á milli svæða. Frek-
ari úrvinnsla á gögnum sem safnað
var í leiðangrinum fer fram á næstu
mánuðum og aflaráðgjöf fyrir næsta
ár á grundvelli fyrirliggjandi gagna
mun verða kynnt í október nk. Löndun á makríl í Grindavíkhöfn í síðasta mánuði.
Óli Gísla HU-212 kemur til löndunar á makríl í Grindavík en miðin voru rétt utan við hafnarkjaftinn.
Vinnslulína togarans Skálabergs RE-7 endurnýjuð
- Verkfræðistofan Mannvit annast verkverkefnisstjórn, verkstýringu og eftirlit með uppsetningu
Verkfræðistofan Mannvit býður þjón-
ustu á sviði verkfræði, rekstrar, jarð-
vísinda, byggingarefnarannsókna,
verkefnastjórnunar og heildarumsjón
verkefna. Mannvit er eitt stærsta ráð-
gjafarfyrirtæki landsins á sviði verk-
fræði og tækni og þar starfar öflugur
hópur reynslumikilla verkfræðinga
og tæknimenntaðs starfsfólks með
fjölþætta reynslu á flestum sviðum
verkfræðiþjónustu. Starfsemi Mann-
vits er vottuð samkvæmt alþjóðlega
gæðastjórnunarstaðlinum ISO 9001,
umhverfisstjórnunarstaðlinum ISO
14001 og öryggisstjórnunarstaðl-
inum OHSAS 18001. Mannvit leggur
áherslu á trausta og faglega ráðgjöf
sem byggir á áratugalangri reynslu
og þekkingu. Mannvit býður ekki
síst þjónustu sína sjávarútveginum
en einnig á sviði iðnaðar, endurnýj-
anlegrar orku, vatnsaflsvirkjana,
jarðvarmavirkjana, raforkuflutnings
og dreifingu, bygginga, rannsóknar-
stofa, umhverfismála, mælinga og
rannsókna, verkefnastjórnunar, sam-
gangna, veitna, skipulags og upplýs-
ingatækni.
Urðarhvarf 6 fékk
umhverfisverðlaun
Kópavogs 2014
Urðarhvarf 6 fékk umhverfisverð-
laun Kópavogs 2014 fyrir besta hús
í flokki atvinnubygginga. Arkitektar
hússins eru Guðmundur Gunnlaugs-
son arkitekt hjá Archus og Gunnar
Páll Kristinsson hjá Rýma arkitektar.
Verðlaunin verða afhent 21. ágúst
sl. í Salnum Kópavogi. Til stendur
að skjöldurinn verði settur upp við
innganginn í húsið. Verðlaun þessi
voru síðast veitt árið 2009 en þá fengu
arkitektar hússins, þeir Guðmundur
og Gunnar verðlaunin í flokki „íbúða-
bygginga“ fyrir háhýsin í Lundi og
fá einnig verðlaunin í þeim flokki
aftur í ár, nú fyrir lægri húsin þar, en
Lundarhverfið við Nýbýlaveg er enn í
uppbyggingu.
Endurnýjun vinnslulínu
Útgerðarfélagið Brim hf. stendur þessa
dagana fyrir því að endurnýja að fullu
vinnslu-/ frystilínu um borð í skutt-
ogaranum Skálabergi RE -7. Skipið er
74,5 metra langt, 16 metra breitt og
er 3.435 brúttó tonn. Það var smíðað
árið 2003 í Noregi en Brim hf. keypti
það frá Argentínu haustið 2012 og
kom skipið hingað til lands fyrir ári
síðan. Með breytingunum er sett upp
frystilína fyrir uppsjávarfisk, einkum
makríl, og verður frystigeta allt að
220 tonn á sólarhring eftir breytingar.
Breytingarnar fela m.a. í sér uppsetn-
ingu á nýju sogkerfi úr fiskmóttöku og
flokkunarkörum, nýrri flokkunarlínu,
23 nýjum frystitækjum, flutningskerfi
frá flokkun að frystum og frá frystum
að pökkunarvélum, tvær plast- og
pökkunarvélar ásamt færiböndum í
lest.
Mannvit kemur að verkinu með ver-
kefnisstjórn, verkstýringu, eftirliti með
uppsetningu, samningagerð við verktaka
og rekstri verksins fyrir hönd Brims hf.
Uppsetning á búnaði hófst í byrjun mars
sl. en stefnt er að því að ljúka verkinu á
sjómannadag og er unnið samfleytt í
skipinu dag og nótt til að ná því mark-
miði. Um 80 manns koma að verkinu frá
um 20 verktökum og undirverktökum.
Skálaberg RE-7.
Urðarhvarf 6 í Kópavogi.