Dagblaðið Vísir - DV - 19.05.2010, Blaðsíða 14

14 MIÐVIKUDAGUR 19. maí 2010 FRÉTTIR
ALLT REYNT TIL ÞESS AÐ
LÆKKA SKATTGREIÐSLU
Margir af helstu skattaráðgjöfum lands-
ins unnu áður hjá skattayfirvöldum þar
sem þeir náðu sér í þekkingu og innsýn í
skattkerfið. Kunnáttuna hafa þeir notað
til að aðstoða fyrirtæki og einstaklinga til
að greiða eins lága skatta og mögulegt er.
Skattasniðganga er þekkt um allan heim
og gífurlegar upphæðir renna til þeirra
sem ráðin gefa.
Fjölmargir lögmenn hafa horfið úr
starfi hjá skattayfirvöldum á Íslandi
yfir til endurskoðendaskrifstofa og
til að starfa sjálfstætt sem skatta-
lögmenn. Hjá skattinum fá þeir
dýrmæta reynslu sem nýtist þeim í
starfi við skattaráðgjöf – þeir vinna
við að ráðleggja fólki hvernig hægt
er að komast hjá því að greiða skatta
– með löglegum leiðum. Í Bretlandi
er sömu sögu að segja. Mjög marg-
ir starfsmenn skattayfirvalda þar í
landi hafa horfið úr starfi þaðan og
yfir til endurskoðunarskrifstofa og
lögmannsstofa sem leiðbeina fólki
að greiða eins lága skatta og mögu-
legt er samkvæmt skattalögum.
Hin fjögur stóru
Breska dagblaðið Guardian gerði
í fyrra úttekt á skattasniðgöngu.
Skattasniðganga er fínt orð yfir þær
athafnir sem hafa það eina mark-
mið að finna allar leiðir til að greidd-
ir séu eins lágir skattar og mögulegt
er samkvæmt laganna hljóðan. Í út-
tekt Guardian er fjallað um hin fjóru
stóru endurskoðunarfyrirtæki, sem
eru KPMG, Deloitte, Pricewaterhou-
seCoopers og Ernst & Young. Í grein-
unum er því lýst hvernig þessi fyrir-
tæki áttu á lager ýmsar tegundir af
skattaskemum eða áætlunum fyrir
einstaklinga og fyrirtæki um skatta-
sniðgöngu – flest samkvæmt lögleg-
um leiðum.
Eyða miklum fjármunum
Árið 2005 sýndi rannsókn sem
skattayfirvöld í Bretlandi létu gera
að 50 prósent af þóknunum á sviði
skattamála hjá þessum fjóru stóru
endurskoðendaskrifstofum voru
vegna áætlana og tillagna í skatta-
sniðgöngu. Talið var að í heildina
hefðu þóknanir vegna skattaráð-
gjafar þessara stofa numið um ein-
um milljarði punda.
Auðmenn og stórfyrirtæki eyða
miklum fjármunum í skattalög-
menn og endurskoðunarskrifstof-
ur til að finna leiðir til að borga
eins lága skatta og mögulegt er.
Breski uppljóstrarinn
Breski Barclays-bankinn er einn
af stærstu bönkum heims. Í fyrra
varð bankinn fyrir miklum álits-
hnekki þegar fyrrverandi starfs-
maður bankans sendi Vince Ca-
ble, núverandi viðskiptaráðherra
Bretlands, bréf þar sem starfsemi
skattadeildar bankans var ítar-
lega útskýrð. Í bréfinu komu fram
upplýsingar um ýmsar leiðir sem
bankinn ætlaði sér að nota og not-
aði til að komast hjá því að greiða
JÓHANNES KRISTJÁNSSON
blaðamaður skrifar: johanneskr@dv.is
Innan bankanna störfuðu skatta-
sérfræðingar sem höfðu
fundið út hagkvæmustu
leiðirnar fyrir viðskipta-
vini sem gengu allar
út á það að viðkom-
andi myndi greiða sem
minnsta skatta.
Gífurlegar upphæðir Upphæðirnar sem
ekki renna í ríkiskassann í Bretlandi vegna
ráðgjafar skattasérfræðinga eru taldar
nema milljörðum punda á hverju ári.
Gunnar Gunnarsson er einn af skattasérfræðingum Íslands:
Slapp við að borga 700 milljónir króna
Gunnar Gunnarsson, lögfræðingur
og fyrrverandi starfsmaður KPMG
og Milestone, sérhæfir sig í því að að-
stoða fólk við að borga ekki skatta að
óþörfu ef það getur komist hjá því á
löglegan hátt. Snilld Gunnars á þessu
sviði - hann sjálfur hefur sagst vera
fremsti skattalögfræðingur Íslands
samkvæmt heimildum DV - gerði
það að verkum að eignarhaldsfélagið
Milestone fékk hann til liðs við sig frá
KPMG og átti Gunnar þátt í að teikna
skattalegu hliðina á mörgum af þeim
flóknu viðskiptum sem eignarhalds-
félagið stundaði og greint hefur verið
frá í fjölmiðlum frá hruninu 2008.
Samhliða starfi sínu hjá Miles-
tone veitti hann mörgum auðmönn-
um skattaráðgjöf, meðal annars apó-
tekaranum Róbert Melax, stofnanda
Lyfju, Magnúsi Kristinssyni, útgerð-
armanni í Vestmannaeyjum, og Eiði
Smára Guðjohnsen, knattspyrnu-
manni hjá AS Monaco.
Gunnar tilheyrir án nokkurs vafa
þeim hópi manna sem nefndir hafa
verið arkitektar hrunsins hér á síð-
um DV. Þetta eru þeir sérfræðingar -
lögmenn, endurskoðendur og fleiri -
sem unnu fyrir helstu leikmennina í
íslensku viðskiptalífi á árunum fyrir
hrunið og sáu um að framkvæma við-
skipti þeirra.
Lítið hefur hins vegar verið rætt
um þátt þessara manna í hruninu
hingað til og hvernig sérfræðiþekking
þeirra á ákveðnum sviðum hjálpaði
auðmönnunum að stunda viðskipti
sín. Þessir menn voru verkfæri fjár-
magnseigendanna, ef svo má segja.
Slapp við að borga 700
milljónir
Bræðurnir Birkir og Magnús Krist-
inssynir leituðu meðal annars til
Gunnars í febrúar árið 2008 til að
fá hjá honum ráð um hvernig hægt
væri að losna við að greiða fjár-
magnstekjuskatt af sjö milljarða
króna viðskiptum þeirra á milli.
Birkir hafði selt Magnúsi bróður
sínum hlut sinn í fjárfestingafélag-
inu Gnúpi fyrir umrædda upphæð
árið 2007. Vandamálið var hins veg-
ar að Birkir hefði þurft að greiða 700
milljónir króna í fjármagnstekju-
skatt ef viðskiptin hefðu verið fram-
kvæmd á þann einfalda hátt sem
þeir bræður höfðu ráðgert.
Gunnar teiknaði upp töluvert
flóknari viðskipti þar sem Birkir „...
hefði þurft að greiða fjármagnstekju-
skatt og að MK [Magnús Kristinsson,
innskot blaðamanns] stóð eftir með
tiltölulega flókinn strúktúr utan um
eignarhald í Gnúp.“ Þess vegna, að
því er segir í skjali um viðskiptin sem
DV hefur undir höndum, höfðu þeir
samband við Gunnar Gunnarsson
sem þá var starfsmaður Milestone.
Eftir vinnu Gunnars, sem KPMG
og Logos fóru yfir að því er segir í
skjalinu, var ákveðið að breyta við-
skiptum bræðranna þannig að í stað
þess að gerður væri einn kaupsamn-
ingur í tengslum við viðskiptin voru
þrír kaupsamningar gerðir í staðinn.
Afleiðingin af viðskiptunum var sú
að Birkir fékk 7 milljarða króna fyr-
ir hlut sinn í Gnúpi og losnaði við
að greiða 700 milljóna króna fjár-
magnstekjuskatt af upphæðinni
með því að greiða sér meira en
helminginn af kaupverðinu sem
arð.
Það er því ekki að ósekju sem
menn eins og Gunnar eru vin-
sælir starfskraftar: Með því að
nýta sér þekkingu
þeirra er hægt
að komast hjá
því á lögleg-
an hátt að
greiða hund-
ruð milljóna
í skatta og
jafnvel
meira.
skatta í stórum stíl. Upphæðirn-
ar voru mjög háar. Í bréfinu kom
fram að innan bankans væri sér-
stök skattadeild starfandi með 110
manns sem hefði það eina hlut-
verk að finna glufur í breska skatt-
kerfinu fyrir bankann sjálfan og
viðskiptavini hans.
Lögbann á birtingu
Guardian fékk bréfið frá þessum fyrr-
verandi starfsmanni einnig í hendur
og birti ítarlegar fréttaskýringar sem
voru unnar upp úr bréfinu. Lög-
menn Barclays-banka fengu hins
vegar samþykkt lögbann á birtingu
efnisins á vefsíðu Guardian. Með-
al þess sem bannið náði til voru sjö
leyniskjöl sem hvert og eitt útskýra
flóknar áætlanir til skattasniðgöngu
fyrir bankann. Upphæðirnar sem
um ræddi í þessum áætlunum námu
hundruðum milljóna punda.
Málið fékk mikla athygli í Bret-
landi enda sýndu gögnin sem komu