Dagblaðið Vísir - DV - 05.09.2011, Blaðsíða 18

R
ithöfundurinn Anna Grue
hafði starfað sem blaða­
maður og ritstjóri í 25 ár
þegar hún fór að skrifa
glæpasögur að sögn útgefenda.
Það er enginn byrjandabragur á
bók hennar, Fallið er hátt. Aðdá­
endur góðra glæpasagna eru
fljótir að henda slíkum bókum
frá sér. En þessi er lesin í rykk til
söguloka.
Glæpasaga þessi segir sögu
Dans Sommerdahl. Dan er
skemmtileg sögupersóna. Hann
er listrænn stjórnandi auglýs­
ingastofu og er í veikindaleyfi
vegna lamandi þunglyndis.
Hann er miðaldra, sköllóttur og
feitur og algerlega útbrunninn.
Þegar framið er morð á aug­
lýsingastofunni þar sem Dan
vinnur dregst hann inn í rann­
sóknina og hæfileikar hans til að
leysa flóknar gátur koma glögg­
lega í ljós. Hann virðist búa yfir
skörpu innsæi einkaspæjara
og fyrst lætur hann það eft­
ir sér, meira í gamni en alvöru,
að fylgja eftir lausum þráðum
rannsóknarinnar og dregur þá
til sín einn af öðrum meðan
rannsóknarlögreglan stendur á
gati.
Samstarfsmenn hans og vin­
ir virðast flæktir í eitthvað dular­
fullt. Er það morðið? Eða eitt­
hvað annað? Það er óþarfi að
spilla fléttunni og gefa það upp.
Það sem meðal annars prýð­
ir þessa bók eru skemmtileg­
ar lýsingar á starfsfólki auglýs­
ingastofunnar. Þær eru lifandi
og skemmtilegar og flestir sem
hafa starfað á vinnustað þar sem
sköpun er þungamiðjan kann­
ast við persónueinkenni þeirra
sem þar er lýst.
En best er hversu vel Önnu
Grue tekst til með Dan Sommer­
dahl. Henni tekst á skemmti­
legan og áreynslulausan máta
að búa til sögupersónu sem
lesendur nánast hvetja áfram
úr grámóskulegri tilvistarkrísu
miðaldra manns í spennandi
atburðarás sem leiðir til lausn­
ar dularfullrar morð­
gátu.
Á meðan sögunni
vindur fram verður til
hetja sem hefur reist
sig úr þunglyndi og í
annað líf. Ljóst er að
Anna hefur formúl­
una á hreinu og hér
er komin fyrsta bók
í röð margra. Von­
andi jafn ágætra og
þessarar frumraunar
hennar.
18 | Menning 5. september 2011 Mánudagur
Kristjana
Guðbrandsdóttir
Bækur
Fallið er hátt
Höfundur: Anna Grue
Útgefandi: Vaka-Helgafell 2011
357 blaðsíður
Miðaldra, feit og útbrunnin hetja
n Erró opnar nýja sýningu og telja margir hana vera hans persónulegustu á ferlinum
„Búið og gert, eins og
gamalt hjónaband“
E
rró var í stuttri heim­
sókn á Íslandi um
helgina og var viðstadd­
ur opnun í Listasafni
Reykjavíkur á sýningu
á teikningum sem ná yfir all­
an hans feril. Sýningargestir fá
góða yfirsýn á þróunina í teikni­
stíl Errós og margt í aðferðum
hans er afhjúpað. Þetta er per­
sónuleg sýning.
Blaðamenn sitja við hlaðið
morgunverðarborð og hlýða á
Erró ræða um list sína.
Þreytandi að fara í viðtöl
Erró finnst þreytandi að fara
í viðtöl. Þess vegna vill hann
frekar bjóða til sín mörgum
blaðamönnum í einu og sýna
þeim verk sín. „Ég datt inn á
þetta í Þýskalandi þar sem ég
bauð til mín hópi blaðamanna.
Mikið lifandi skelfing var ég feg­
in að hafa fundið upp á þessu,“
segir hann og hlær.
Erró segir blaðamönnum
frá sýningu sem hann gengur
frá í Frankfurt og verður á sama
tíma og bókamessan þar sem
Ísland verður í öndvegi.
„Ég þarf að fara þangað strax
eftir helgi og þá þarf ég að snú­
ast í ýmsu og brasa,“ segir Erró.
Hann segir blaðamönnum frá
því að Listasafn Reykjavíkur
eigi mikið af teikningum eftir
sig og sýningarstjórinn, Dani­
elle Kvaran, aðstoði hann. „Ég
treysti alfarið á Danielle, seg­
ir hann og brosir. Ef ég þarf að
fletta upp einhverju um mitt
eigið líf, þá fletti ég upp ártölum
og öðru í bókunum sem hún
hefur sett saman.“
Mikilvægar listaverkagjafir
Listasafn Reykjavíkur hefur not­
ið gjafmildi Errós en hann hefur
fært safninu stóran hluta verka
sinna. Honum þykir vænt um
safnið og hefur komið því til
leiðar að mikilvægar listaverka­
gjafir hafa borist safninu. Meðal
annars Gullpotturinn eftir Jean­
Pierre Raynaud og stór lista­
verkagjöf sem safnið fékk í fyrra
eftir listamanninn Mel Ram­
os. Og nú færir Attersee safninu
verk sín fyrir tilstilli Errós.
Erró hefur þekkt Attersee í
mörg ár og finnst þær teikning­
ar sem safninu eru færðar afar
góðar. „Attersee kemur með
safnstjóra Freud­safnsins í Vín,“
segir Erró og segir það þýðing­
armikið.
Málaði Gaddafi þegar hann
var ungur og sætur
„Ætlar enginn að spyrja að
neinu skemmtilegu,“ segir Erró
svo við blaðamenn og brýtur
upp mynstrið.
Hann er spurður hvort hann
ætli sér að mála mynd af Gadd­
afi en Erró hefur teiknað mikið
af pólitískum myndum og það
er nokkuð langt síðan hann
gerði eina slíka. Síðast teikn­
aði hann ádeilumynd í tilefni
af því að George Bush bað Guð
að blessa Bandaríkin þegar
hann sagði Írak stríð á hendur.
Þá málaði Erró mynd sem hét
God bless Baghdad. Hann seg­
ist vel geta hugsað sér að mála
Gaddafi. „Ég málaði hann þeg­
ar hann var ungur og sætur. Ég
geri ef til vill aðra mynd í ró­
legheitunum um Líbíu,“ segir
hann kankvís.
Teiknar mikið og teiknar
enn
Erró biður blaðamenn að
fylgja sér. Hann ætlar að fylgja
þeim í gegnum sýninguna og
gengur á undan þeim og sýnir
þeim helstu verkin. „Teikning­
in er enn í öllum mínum verk­
um. Það er vinsælt að segja að
ég hafi horfið frá því að teikna
en það er ekki rétt. Ég nota
skissur mikið og teikna alltaf á
grunninn áður en ég mála. Ég
mála svo margar umferðir en
svo teikna ég enn aftur á mál­
uðu fletina.“
Og enn teiknar hann. Í dag
segist hann vera að teikna
barnalegar teikningar með­
an hann býr sig undir nokkuð
flóknara. „Ég er orðinn að barni
aftur býst ég við. Ég er orðinn
svo gamall, en ég er að vinna
með liti og form sem höfða til
þeirra,“ segir Erró.
Ein mikilvægasta teikning
Errós
Erró bendir blaðamanni á
teikningu frá Klaustri. „Hún er
frá árinu 1946 og heitir Stríð,“
útskýrir hann fyrir blaðamanni.
„Mér þykir vænt um hana því
hún er lík því sem ég gerði
seinna. Ég teiknaði hana fyrir
ofan Klaustur á Klausturheiði
nálægt æskuslóðunum þar sem
ég fékk mikinn innblástur,“ seg­
ir hann um myndina.
„Ég var ekki góður að teikna
en þetta kemur allt í rólegheit­
unum,“ segir Erró aðspurður í
hvaða ljósi hann sjái hæfileika
sína. „Mér finnst ég góður að
teikna í dag. Ég skammast mín
ekki fyrir nokkuð.“
Vill hafa það rólegt
Erró verður áttræður á næsta
ári og vill fara að hafa það svo­
lítið rólegt. Hugur hans hverfur
til eyju í Indlandshafi, þar hef­
ur hann unnið með börnum
að listsköpun og þangað langar
hann sjálfan að fara og vinna.
„Það fer svo mikill tími í þetta
sýningavesen. Þetta eru eilífir
snúningar og bras. Ég þarf tíma
til að slappa af og skapa. Hafa
það svolítið gott. Mig lang­
ar til þess að ganga hringinn í
kringum eyna og safna því sem
skolast af ströndinni. Íbúar eyj­
arinnar fleygja rusli í gljúfrin við
strandlengjuna. Þegar flæðir að
þá skolar því út á haf. Það skil­
ar sér aftur í flæðarmálið og ég
vill safna því saman og gera eitt­
hvað úr því. Þetta gerðu börnin
á eynni eitt sinn og ég hreifst af.“
Persónulegasta sýningin
Erró er spurður að því hvað
honum finnist um það að sýna
svo persónuleg verk. Finnst
honum hann ekki afhjúpa
sig. Erró hristir höfuðið. Hon­
um finnst ekkert tiltökumál að
opna sig fyrir áhorfandanum.
„Mér er alveg sama um
það,“ segir Erró. „Þetta er búið
og gert, eins og gamalt hjóna­
band.“
Skagfirskt
kvennalið
í Útsvari
Fyrsti þáttur Útsvars hófst á
föstudaginn þegar Árborg
og Hornafjörður kepptu sín
á milli en síðustu daga hafa
sveitarfélögin birt nöfn sinna
þátttakenda. Lið Skagfirðinga
mun sennilega vekja mesta at­
hygli í ár því samkvæmt feyki.
is er liðið einungis skipað kon­
um og mun það vera í fyrsta
skiptið sem kvennalið keppir
í Útsvari í fimm ára sögu þátt­
anna. Það eru þær Guðrún
Helgadóttir prófessor, Guð­
rún Rögnvaldsdóttir fram­
kvæmdastjóri og Elda Björt
háskólanemi sem verða andlit
Skagafjarðar í spurningaþætt­
inum í ár.
Kristjana
Guðbrandsdóttir
kristjana@dv.is
Myndlist „Mér finnst
ég góður
að teikna í dag. Ég
skammast mín ekki
fyrir nokkuð.
Frábær glæpasaga
Önnu Grue tekst á
skemmtilegan og
áreynslulausan máta
að búa til sögupersónu
sem lesendur nánast
hvetja áfram.
Erró snýr baki í verk sín
Erró sýnir teikningar í Listasafni
Reykjavíkur á sinni persónulegustu
sýningu. Honum finnst ekkert til-
tökumál að opna sig fyrir áhorfand-
anum. „Mér er alveg sama,“ segir
Erró. „Þetta er búið og gert, eins og
gamalt hjónaband.“
Mynd Gunnar Gunnarsson
Var ekki góður að teikna „Þetta kemur allt í rólegheitunum,“ segir Erró
um það hvernig hann lærði að teikna.
Þórdís
fékk styrk
Þórdís Aðalsteinsdóttir hlaut
styrk úr Listasjóði Guðmundu
Kristinsdóttur á laugardaginn.
Listamaðurinn Erró afhenti
henni verðlaunafé og viður­
kenningu úr sjóðnum fyrir
framlag hennar á sviði mynd­
listar. Afhendingin fór fram við
opnun á sýningum Errós og
Attersee í Hafnarhúsinu fyrr í
dag, en móðir Þórdísar, Marta
Hildur Richter veitti verðlaun­
unum viðtöku.
Sjóðinn stofnaði Erró til
minningar um móðursystur
sína, Guðmundu, og er hon­
um ætlað að efla og styrkja
listsköpun kvenna. Er þetta í
tólfta sinn sem styrkur er veitt­
ur úr sjóðnum en framlagið
rennur til listakonu sem þykir
skara fram úr. Stjórn sjóðsins
skipa safnstjórar Listasafns
Reykjavíkur, Listasafns Íslands
og Listasafnsins á Akureyri.
Dansað í
Reykjavík
Reykjavík Dance Festival mun
fara fram dagana 5. til 11.
september og verður haldin
í Tjarnarbíói. Á
dagskrá hátíðar­
innar eru atriði
danslistamanna
úr sjálfstæða
listdansgeir­
anum á Íslandi
sem margir
hverjir frumsýna ný verk. Í
fyrsta sinn verður á hátíðinni
boðið upp á dagskrá sérstak­
lega tileinkaða dansmyndum
og dansinnsetningum. Þar fá
gestir hátíðarinnar að kynnast
því besta í íslenskri og alþjóð­
legri dansmyndagerð.