Hagskýrslur um utanríkisverslun - 1988, Síða 34

32
Verslunarskýrslur 1987
5. Viðskipti við einstök lönd.
External trade by countries.
í töflum II og IV er innflutningurinn sundurgreindur á Iönd, í fyrrnefndu
töflunni eftir rúmlega 230 vöruflokkum vöruskrár hagstofu Sameinuðu þjóð-
anna, en í síðarnefndu töflunni eftir hverju einstöku tollskrárnúmeri.
í töflum III og V er útflutningurinn sundurgreindur á lönd, í fyrrnefndu
töflunni nokkuð samandreginn, en í síðarnefndu töflunni eftir dýpstu sundur-
greiningu útfluttra vara.
í 7. yfirliti í inngangi er sýnt, hvernig verðmæti innfluttra og útfluttra vara
hefur skipst síðustu þrjú árin eftir löndum. Aftari dálkar yfirlitsins sýna þátt
hvers lands hlutfallslega í utanríkisverslun íslands samkvæmt verslunarskýrslum.
Það er framleiðsluland, ekki innkaupsland, sem tekið er í innflutningsskýrsl-
ur. Oftast fer þetta saman. Á aðflutningsskýrslu skal tilgreina bæði framleiðslu-
land og innkaupsland. Vanti hið fyrrnefnda, er innkaupslandið tekið sem
framleiðsluland, nema ástæða sé til að ætla, að varan sé ekki framleidd í
innkaupslandinu. Svo er oft um t. d. ávexti, og þungavöru, svo sem olíu, bensín,
salt o. fl. Er þá reynt að afla upplýsinga um framleiðsluland, ef ekki er þegar
vitað um það. Hins vegar kveður óhjákvæmilega eitthvað að því, að á skýrslu sé
tekið innkaupsland í stað framleiðslulands. Á hliðstæðan hátt er það notkunar-
land útfluttrar vöru, en ekki söluland, sem tekið er í útflutningsskýrslur.
Eitthvað er um það, að notkunarland vöru sé annað en landið, þar sem
kaupandi er. Komi notkunarland ekki fram á útflutningsskýrslu, er sölulandið
tekið á skýrslu, nema ástæða sé til að ætla, að endanlegt móttökuland sé annað
en sölulandið. Er þá reynt að bæta úr þessu. Fyrir kemur — eins og við er að
búast — að á skýrslu sé tekið söluland í stað notkunarlands, enda er útflytjanda
sjálfum stundum ókunnugt um notkunarland.
6. Viðskipti við útlönd eftir tollafgreiðslustöðum.
External trade by places of customs clearance.
Töflu VII á bls. 272 er ætlað að sýna verðmæti innfluttrar og útfluttrar vöru
eftir tollafgreiðslustöðum. í því sambandi skal tekið fram, að tölur þessarar töflu
eru að ýmsu leyti óáreiðanlegar vegna annmarka, sem erfitt er að bæta úr. T. d.
kveður talsvert að því, að farmar og einstakar vörusendingar séu tollafgreiddar
— og þar með taldar fluttar inn — í öðru tollumdæmi en þar, sem innflytjandi er
búsettur. Eins og vænta má, er það aðallega í Reykjavík, sem tollafgreiddar eru
vörur, sem fluttar eru inn af innflytjendum annars staðar á landinu.
Taflan gefur ennfremur að sumu leyti ófullkomna hugmynd um skiptingu
útflutningsins á afgreiðslustaði, þar sem það er talsvert mikið á reiki, hvaðan
útflutningurinn er tilkynntur. Stafar þetta einkum af því, að sölusambönd, sem
hafa aðsetur í Reykjavík, annast sölu og útflutning á sumum helstu útflutnings-
vörunum, þannig að útflutningsvörur utan af landi eru afgreiddar í Reykjavík og
oft ekki tilkynntar Hagstofunni sem útflutningur frá viðkomandi afskipunar-
höfn.
Eiginn afli fiskiskipa, seldur af þeim sjálfum í erlendri höfn var áður fyrr í
töflu VII allur talinn fluttur út frá Reykjavík. Á þessu voru augljósir annmarkar,
og því var þessu breytt frá og með Verslunarskýrslum 1970. Þessi útflutningur er
nú í sérstökum lið í töflu VII.