Dagblaðið Vísir - DV - 11.07.2008, Blaðsíða 22

föstudagur 11. júlí 200822 Umræða DV
Útgáfufélag: Dagblaðið-Vísir útgáfufélag ehf.
Stjórnarformaður: Hreinn loftsson
framkVæmDaStjóri: Elín ragnarsdóttir
ritStjórar:
jón trausti reynisson, jontrausti@dv.is
og reynir traustason, rt@dv.is
fréttaStjóri:
Brynjólfur Þór guðmundsson, brynjolfur@dv.is
auglýSingaStjóri:
ásmundur Helgason, asi@birtingur.is
DrEifingarStjóri:
jóhannes Bachmann, joib@birtingur.is
dv á netinu: dv.is
aðalnúmer: 512 7000, ritstjórn: 512 7010,
áskriftarsími: 512 7080, auglýsingar: 512 70 40.
Umbrot: dv. Prentvinnsla: landsprent. Dreifing: árvakur.
dv áskilur sér rétt til að birta aðsent efni blaðsins á stafrænu
formi og í gagnabönkum án endurgjalds.
öll viðtöl blaðsins eru hljóðrituð.
Jón TrausTi reynisson riTsTJóri skrifar. Samfylkingin hefur ítrekað verið gagnrýnd fyrir að rjúfa þagnarbandalagið og taka þátt í umræðunni.
Þagnarbandalagið rofið
Leiðari
Þögnin er verðmæt fyrir valda-menn. Engar fréttir eru góð-ar fréttir, fyrir þá. Meira að segja hól er hættulegra stjórnmála-
mönnum heldur en þögnin, því hægt er að
breyta því í satíru.
Tjáningarfrelsið er hins vegar verðmætt
fyrir fólkið í landinu, hvort sem það vill
tjá sig eða ekki. Það er líka nauðsynlegt
stjórnarandstæðingum sem vilja bjóða
ríkjandi valdi byrginn. Frjáls tjáning er kjarni lýðræðisins, og það
er forsenda þess að fólk geti öðlast hamingjuríkt líf.
Nýlega hafa komið upp nokkur dæmi þar sem menn eru gagn-
rýndir fyrir að rjúfa þagnarbandalag valdamanna. Þetta þagnar-
bandalag varð til í stjórnarsamstarfi Sjálfstæðisflokksins og Fram-
sóknarflokksins undir handleiðslu Davíðs Oddssonar. Sá síðasti
til að rjúfa þagnarbandalagið er Árni Johnsen. Hann tjáði sig um
uppruna Baugsmálsins og hefur mætt ískaldri þögn frá valda-
mönnum, en harðri gagnrýni frá stuðningsmönnum Sjálfstæðis-
flokksins. „Ég held að þessi maður ætti að hafa vit á því að halda
kjafti,“ sagði yfirmaður á Morgunblaðinu af þessu tilefni. Árni
hafði framið einhverja stærstu synd Sjálfstæðisflokksins með því
að tjá sig á gagnrýninn hátt um yfirvaldið.
Samfylkingin hefur ítrekað verið gagn-
rýnd fyrir að rjúfa þagnarbandalagið og
taka þátt í umræðunni. Það virðist hafa
verið ætlast til þess að Samfylkingin við-
héldi þagnarbandalaginu líkt og Fram-
sóknarflokkurinn. Björgvin G. Sigurðsson
viðskiptaráðherra orðaði það sjónarmið
í viðtali við Rás 2 að eina lausnin undan
krónískum gengissveiflum og afleiðingum
þeirra væri aðild að Evrópusambandinu.
Því ætti Sjálfstæðisflokkurinn fyrr eða síðar að horfa til þess.
Björgvin var gagnrýndur af Birni Bjarnasyni fyrir þetta. Hann var
líka gagnrýndur harðlega af Valgerði Sverrisdóttur, varaformanni
Framsóknarflokksins, sem útskýrði gildi þagnarbandalagsins.
Ástæða gagnrýni hennar var að slík tjáning væri ekki eðlileg af
stjórnmálamanni í ríkisstjórn. Hún heiðrar enn þagnarbandalag-
ið umfram allt, en það er torséð hvernig það þjónar hagsmunum
almennings ef flokkar sem fengu tvo þriðju hluta allra atkvæða í
kosningum hætta allri rökræðu. Það var aldrei hluti af hugmynda-
fræðinni að lýðræðið fengi fjögurra ára hlé á milli kosninga.
Það eru hinir ósammála sem drífa áfram umræðuna sem knýja
hjól lýðræðisins. Heill sé þeim fyrir það eitt að rjúfa þögnina. Þeir
munu hins vegar búa við árásir þagnarbandalagsins.
DómstóLL götunnar
Á að leyfa nýbyggingar Á Þingvöllum?
„nei, alls ekki, þetta er þjóðgarður
okkar íslendinga og það á ekkert að
raska honum. stækkanir á sumarbú-
stöðum finnst mér að eigi alls ekki að
leyfa.“
Rakel Bergsdóttir,
43 ára atvinnurekandi
„nei, mér finnst það skemma staðinn.
Ég veit ekki um stækkanir á bústöðum
sem eru fyrir, ég hef enga skoðun á
því.“
Guðrún Bjarnadóttir,
79 ára húsmóðir
„nei, það finnst mér ekki, þetta er
helgur staður hjá þjóðinni og á að vera
það áfram án húsbyggjenda sumarbú-
staða.“
Ólafur Guðmundsson,
framkvæmdastjóri Bergvíkur
„nei, alls ekki, þetta er þjóðgarður, það
eiga bara að vera þjóðminjar þar en
ekki sumarbústaðir. Það er í lagi með
þá sumarbústaði sem eru þarna fyrir,
en það á ekki að fjölga þeim.“
Gunný Gunnarsdóttir,
66 ára húsmóðir
sanDkorn
n Ólgan fer vaxandi innan
Sjálfstæðisflokksins vegna
aðgerðaleysis Geirs Haarde
forsætisráðherra sem læt-
ur höfuðfjendur sína á borð
við þann umboðslitla Björn
Bjarnason dómsmálaráð-
herra vaða uppi óáreittan.
Innan flokksins er að mynd-
ast blokk ungs og efnislegs
fólks sem telur fyllilega tíma-
bært að skipta út forystunni
eins og hún leggur sig og
skipa til verka nýja menn sem
til þess eru betur fallnir. Nafn
Bjarna Benediktssonar al-
þingismanns kemur stöðugt
upp í umræðunni sem arftaki
Geirs.
n Björn Bjarnason er ekkert á
þeim bux-
unum að
fara sjálf-
viljugur úr
embætti
þótt talið
sé að hon-
um sé ætl-
að að víkja
á miðju
kjörtíma-
bili. Mest af orku ráðherrans
fer nú í að halda því á lofti
að Jóhannes Jónsson í Bón-
us vilji að almenningur grípi
til vopna til að koma sér og
Haraldi Johannessen ríkis-
lögreglustjóra úr embættum.
Víst er að margir vilja ríkis-
lögreglustjórann út í hafsauga
um leið og Björn en Haraldur
er af mörgum talinn á meðal
spilltustu embættismanna.
n Þótt umtalsverð ró sé yfir
Samfylkingunni sem í stjórn-
arsamstarfinu hefur flotið
með Sjálfstæðisflokknum
er undir niðri talsverð ólga.
Kosningastefnan Fagra Ísland
hefur reynst vera hjóm eitt
og flokkurinn stendur að stór-
iðjustefnu sem Framsóknar-
flokkurinn stæði fullsæmdur
af. Þórunn Sveinbjarnar-
dóttir umhverfisráðherra
hefur fengið það hlutverk að
staðfesta framkvæmdir sem
flokkast undir stóriðju og er
talin vera veikasti ráðherrann
í stjórninni. Nú eru uppi hug-
myndir um að réttast væri að
skáka henni yfir í stól forseta
þingsins þegar Samfylkingin
fær það embætti á næsta ári.
n Fari svo að Þórunn verði for-
seti Alþingis er nokkuð ljóst að
það verður Katrín Júlíusdóttir
alþingismaður sem tekur við
ráðherrastóli hennar en Katrín
var sæti ofar en Þórunn á lista
Samfylking-
ar í Kragan-
um. Flokk-
urinn er
bundinn af
kynjakvóta.
Fari svo að
Ingibjörg
Sólrún
Gísladóttir
formaður skipti út karli eru yf-
irgnæfandi líkur á að Kristján
Möller samgönguráðherra taki
pokann sinn en honum hafa
verið mislagðar hendur við
stjórnsýslu sína.
Virða ber það við Björn Bjarnason
dómsmálaráðherra að hann held-
ur öðrum ráðherrum fremur uppi
merkjum umræðustjórnmála. Nema
ef vera kynni að Össur Skarphéðins-
son stæðist honum snúning.
Það er auðvelt fyrir kjósendur að
vita hvar þeir hafa Björn. Hann bregst
alltaf við. Hann er kannski ekki fram-
sýnt leiðtogaefni með frumkvæði en
bregst gjarnan við frumkvæði ann-
arra. Sáldrar hrósi, athugasemdum
eða jafnvel svívirðingum um menn
og málefni. Út á þetta ganga svo sem
mannleg samskipti á netinu. Að ræð-
ast við. Það hefur Björn gert lengur en
flestir aðrir.
Það vekur aftur á móti bjánahroll
þegar menn hafa skoðanir á öllu eins
og Björn ráðherra virðist stundum
hafa. Félagi hans og foringi heima-
stjórnararms Sjálfstæðisflokksins,
Davíð Oddsson, hefur þó vit á því að
þykjast til dæmis ekki meiri en lækn-
arnir sem fundu æxli í hálsi hans árið
2004 og skáru hann upp. Um þetta
geta menn lesið í ágætu viðtali Þor-
gríms Þráinssonar í nýjasta tölublaði
Heilbrigðismála.
Maður bíður eiginlega eftir því að
ofstækið verði slíkt að Björn geti ekki
gengið um borð í flugvél án þess að
ganga fyrst úr skugga um að flugstjór-
inn sé með rétt flokksskírteini.
„Óvenjulegur illvilji“
Björn var til dæmis þykkjuþung-
ur þegar hann lagði orð í belg um
tvær greinar dr. Svans Kristjánsson-
ar, stjórnmálfræðiprófessors við Há-
skóla Íslands, á dögunum um Hann-
es Hólmstein Gissurarson, umdeilda
flokksráðningu hans til HÍ fyrir um 20
árum og síðar afglöp hans í ritsmíð-
um um Halldór Laxness sem hann
hlaut dóm fyrir.
Björn skrifaði á vefsíðu sína 21.
júní síðastliðinn: „Svanur Kristjáns-
son prófessor hefur ritað tvær grein-
ar í Fréttablaðið til að ófrægja Hannes
Hólmstein Gissurarson, prófessor og
samkennara sinn við félagsvísinda-
deild Háskóla Íslands. Jafnframt hef-
ur Svanur veist að Ólafi Þ. Harðarsyni,
prófessor við sömu deild, auk þess
að gagnrýna Kristínu Ingólfsdótt-
ur, rektor Háskóla Íslands. Á bak við
þessi skrif býr óvenjulegur illvilji. Ég
hef ekki kynnt mér önnur skrif Svans
á fræðasviðinu en þau, sem snerta
embætti forseta Íslands. Þau ná ekki
máli, heldur byggjast á annarlegum
sjónarmiðum eins og skrif Svans um
Hannes Hólmstein.“
Björn Bjarnason veit greinilega
ekki að heilbrigð akademía nærist á
beittri gagnrýni. Líka inn á við. Hann
hefði til dæmis betur kynnt sér eftir-
farandi sem Svanur setti á blað í bók-
inni Frá flokksræði til persónustjórn-
mála árið 1994: „Kreppa hins íslenska
þjóðfélags er djúptæk og stafar fyrst
og fremst af breytingum á hagkerfi
og samfélagi án endurnýjunar og ný-
sköpunar í stjórnmálum og stjórn-
kerfi landsins.“
Líf eftir Sjálfstæðisflokk
Fjórtán árum síðar er að sjá sem
Svanur hafi haft á réttu að standa.
Og meira en það, því enn búa menn
við þá stjórnmálakreppu á Íslandi
að hafa menn eins og Björn Bjarna-
son í ríkisstjórn. Hann er til dæmis
sami stjórnmálamaðurinn og sá sem
árið 1992 skrifaði um vaxtarbrodd-
inn í Evrópusambandinu sem við Ís-
lendingar þyrftum að huga að, ekkert
síður en Finnar sem gengu í ESB árið
1995. „Margt er líkt með hagsmun-
um þjóðanna, þegar litið er til Evr-
ópusamstarfsins,“ sagði Björn þá en
sneri við blaðinu og hefur verið kjark-
laus dragbítur á framþróun íslenskra
stjórnmála allar götur síðan.
Hann hótar til dæmis klofningi
Sjálfstæðisflokksins ef sótt verði um
aðild að ESB.
Margir telja að Samfylkingin geti
ekki „landað“ aðild að ESB án Sjálf-
stæðisflokksins. Því verði Samfylk-
ingin að bíta í skjaldarrendur og bíða
átekta eftir að menn eins og Björn
Bjarnason hverfi aftur til skoðana
sem hann hafði 1992 og Davíð Odds-
son hélt á lofti fyrir 1990 þegar hann
vildi ganga í Evrópusambandið.
Þetta er áreiðanlega vitleysa. Lýð-
ræðisást stjórnarandstöðuflokkanna
er slík að þeir vilja ólmir komast í
stjórn með Samfylkingunni til þess
að undirbúa þjóðaratkvæðagreiðslu
kjósenda um aðild að ESB. Lýðræðis-
ást Steingríms J., Guðna og Guðjóns
er meiri en svo að þeir neiti þjóðinni
um slíka atkvæðagreiðslu strax árið
2010.
Með samvinnu stjórnarandstöð-
unnar og Samfylkingarinnar linnir
fyrst stjórnmálakreppunni sem Svan-
ur ræddi og útskýrði þegar árið 1994.
Björn í híði – svanur í ham
JÓhann
haukSSon
útvarpsmaður skrifar
Björn Bjarnason veit
greinilega ekki að heil-
brigð akademía nærist á
beittri gagnrýni.