Dagblaðið Vísir - DV - 12.12.2008, Blaðsíða 12

föstudagur 12. desember 200812 Helgarblað
Á þessum síðustu og verstu tímum þegar fátt annað er rætt en tap ríkra og fátækra vegna bankakreppunnar
svonefndu er ekki úr vegi að huga að ríkustu mönnum sögunnar. Tímaritið Forbes hefur gefið út lista yfir
tvö hundruð ríkustu menn sögunnar og kennir þar margra grasa. Margir þeirra sem komast á listann eru
farnir yfir móðuna miklu, og þurfa því ekki að horfa í gaupnir sér, hnuggnir vegna taps í kreppunni. Hinir
þurfa kannski ekki að hafa áhyggjur, því þeir eru á listanum, og til þess að komast á hann nægir ekki að vera
milljónamæringur. Milljarður er lágmarkið. Engan Íslending er að finna á listanum, hvorki lífs né liðinn.
GenGhis Khan auðuGastur
Bandaríska tímaritið Forbes hef-
ur sett saman lista yfir 200 ríkustu
menn mannkynssögunnar og kennir
þar ýmissa grasa. Nöfn margra á list-
anum hljóma kunnuglega, en flesta
þessara auðugustu manna sögunn-
ar má telja óþekktar stærðir í huga
annarra en þeirra sem lifa og hrær-
ast annðhvort í sögu eða fjármálum,
eða hvoru tveggja.
Eitt hundrað og fimmtán manns
af þessum tvö hundruð manna lista
eru bandarískir, og kemst ekkert
land með hælana þar sem Banda-
ríkin eru með tærnar með tilliti til
fjölda einstaklinga á listanum. Ellefu
koma frá Rússlandi, níu frá Bretlandi
eða Breska samveldinu, níu frá Ind-
landi og önnur lönd eiga síðan færri
fulltrúa á listanum. Þess ber að geta
að enginn Íslendingur er á þessum
lista Forbes-tímaritsins.
Genghis Khan
Sá sem ber höfuð og herðar yfir
alla á lista Forbes er Genghis Khan,
stofnandi móngólska heimsveldis-
ins. Nafn hans hefur allajafna ekki
verið tengt peningum eða auði. Í
huga flestra tengist Genghis Khan
frekar harðstjórn og grimmd. Hvað
sem slíkum vangaveltum líður má
teljast augljóst, við nánari íhugun
að leiðtoga jafnvíðfeðms ríkis og
það mongólska var hefur varla skort
fé. Forbes-tímaritið metur Genghis
Khan á litla 713,2 milljarða banda-
ríkjadala. Genghis Kahn fæddist
1162 og stofnaði mongólska veldið
1206 þegar hann sameinaði fjölda
ættbálka Norðaustur-Asíu. Síðan
réðst hann til atlögu við nágranna-
ríkin og á valdatíma hans náði
mongólska veldið yfir verulegan
hluta Mið-Asíu.
Uppspretta auðs Genghis Kahns
var hið víðfeðma ríki hans. Genghis
Kahn lést árið 1227 og var grafinn í
ómerktri gröf á óþekktum stað. Eftir
Genghis Kahn er haft: „Mesta ham-
ingjan felst í að sigra óvini þína, að
hrekja þá undan sér, að ræna þá auð
sínum, að sjá ástvini þeirra laugaða
tárum, að þrýsta að brjósti þínu kon-
um þeirra og dætrum.“
Rockefeller-ættin
Næstan til sögunnar má nefna John
D. Rockefeller. Ólíkt Genghis Khan
er ríkidæmi fyrsta hugtakið sem
kemur upp í hugann þegar Rocke-
feller ber á góma. John D. Rocke-
feller er í öðru sæti á lista Forbes
sem metur hann á 318,3 milljarða
bandaríkjadala. Hann nær því ekki
að verða hálfdrættingur miðað við
Genghis Khan.
John Davison Rockefeller fæddist
1839 og dó 1937. Hann var banda-
rískur iðnjöfur og stofnaði olíufélag-
ið Standard Oil árið 1870 og veitti því
forstöðu þar til hann settist formlega
í helgan stein árið 1897. Rockefell-
er losaði sig ekki við hlutabréfin og
þegar mikilvægi olíu jókst varð hann
vellauðugur, og gott betur því hann
varð auðugasti maður í heimi og
fyrsti bandaríski milljarðamæring-
urinn. Hann er iðulega talinn hafa
verið ríkasti maður sögunnar.
Fyrir utan auð sinn hefur hon-
um verið talið til tekna að hafa ver-
ið brautryðjandi góðgerðarstarfsemi
í þeirri mynd sem nú þekkist. Sagan
segir að allt frá því hann fékk fyrstu
laun sín hafi hann gefið tíu prósent
tekna sinna til kirkju sinnar. Eftir því
sem auðlegð hans jókst jukust einnig
fjárframlög hans, sem gjarna runnu
til menntunar- og heilsumálefna.
John D. Rockefeller er ekki eini
sinnar ættar á lista Forbes. Á listan-
um er einnig að finna John D. Rocke-
feller yngri og William Rockefeller,
bróður John D. eldri.
John D. Rockefeller yngri er í 17.
sæti listans, metinn á 141,4 millj-
arða bandaríkjadala, og William
Rockefeller, sem stofnaði Standard
Oil með John D. eldri, er í 79. sæti,
og er metinn á 28 milljarða banda-
ríkjadala.
Í þriðja sæti listans er Andr-
ew Carnegie. Hann fæddist 1835 í
Skotlandi, en auðgaðist í stáliðnaði
í Bandaríkjunum. Líkt og John D.
Rockefeller eldri lét hann góðgerð-
armál sig miklu varða. Hann er met-
inn á 298,3 milljarða bandaríkjadala.
Andrew Carnegie dó 1919.
Keisarar og kóngar
Eðli málsins samkvæmt er að finna á
lista Forbes fjölda manna sem voru
drottnarar í ríki sínu, keisarar, fara-
óar og konungar eða drottningar.
Einn þeirra sem fylla þann flokk er
Nikulás II Rússlandskeisari frá 1894
til 1917. Hann er í fjórða sæti list-
ans, metinn á 253,5 milljarða dala.
Uppspretta auðs Nikulásar var ætt
hans, en hann var af Romanov-ætt-
inni sem var við völd í Rússlandi frá
1613-1917, þegar öll fjölskylda Nik-
ulásar var myrt í rússnesku bylting-
unni.
Vilhjálmur II Englandskonung-
ur frá 1087 til 1100 er í 15. sæti list-
ans. Hann er metinn á 151,7 millj-
arða dala og fast á hæla hans, í 16.
sæti er Elísabet I Englandsdrottning
frá 1558 til 1603. Hún var af Tudor-
ættinni, fimmti og síðasti einvald-
ur þeirrar ættar á Englandi. Hún er
metin á 142,9 milljarða dala.
Elísabet II Englandsdrottning er í
83. sæti á listanum. Hún er af Wind-
sor-ættinni og varð drottning 1952.
Hún stendur nöfnu sinni af Tudor-
ættinni langt að baki hvað auðlegð
varðar og er metin á 26,2 milljarða
dala.
Enn ein kona er a listanum sem
vert er að nefna. Það er engin önnur
en Kleópatra VII drottning Egypta-
lands frá árinu 51 fyrir Krist til 30
fyrir Krist. Kleópatra situr í 23. sæti
listans, og er metin á 95,8 milljarða
dala.
Í tuttugasta og fjórða sæti er
Napóleon Bonaparte, stjórnandi
Frakklands nánast óslitið frá 1804 til
1815. Napóleon er metinn á 90 millj-
arða dala.
Byssur og bílar
Margir þeirra sem komast á lista
Forbes voru frumkvöðlar á hin-
um ýmsu sviðum. Á meðal þeirra
er Henry Ford, stofnandi Ford-bif-
reiðaverksmiðjunnar. Ford var hug-
myndaríkur uppfinningamaður og
átti 161 einkaleyfi í Bandaríkjunum.
Bíll hans Ford T-model olli byltingu
KolBeinn þoRsteinsson
blaðamaður skrifar: kolbeinn@dv.is
„Mesta hamingjan felst í að sigra óvini þína, að
hrekja þá undan sér, að ræna þá auð sínum, að
sjá ástvini þeirra laugaða tárum, að þrýsta að
brjósti þínu konum þeirra og dætrum.“