Dagblaðið Vísir - DV - 27.01.2015, Qupperneq 32

32 Menning Vikublað 27.–29. janúar 2015
Hakakross Framsóknar og alls konar djók
F
jögur dökkgræn F á ljós-
grænum bakgrunni sett
saman svo þau mynda
hakakross. „Fordóma- og
fáfræðiflokkurinn“ stendur
fyrir neðan merkið. Litapalletan,
F-ið og leturgerðin kveikja sam-
stundis hugrenningatengsl við
Framsóknarflokkinn. Allir sem
fylgjast með íslenskum stjórnmál-
um og samfélagsumræða skilja
svo tilvísunina í merki þýska nas-
istaflokksins – almennasta og aug-
ljósasta merki gagnrýnislausra
fordóma og kúgunar minnihluta-
hópa í vestrænni menningu. Vegna
táknmyndanotkunar, áherslu á
þjóðmenningu og orða flokks-
manna um málefni innflytjenda og
einstakra minnihlutahópa, hefur
hinum gamalgróna Framsóknar-
flokki að undanförnu verið líkt við
nýja þjóðernissinnaða lýðskrums-
flokka í nágrannalöndunum – sem
margir hverjir sækja innblástur
ljóst og leynt til gullaldar þjóðernis-
hyggjunnar.
„Ótrúlega ósmekklegt“ og
„særandi“
Myndhöfundurinn er fjöllistamað-
urinn Páll Ivan frá Eiðum. Undan-
farið hefur hann birt skopmynd-
ir unnar í myndvinnsluforritinu
Photoshop á Facebook-svæðinu
Djók frá Eiðum og með fréttum
mánaðarritsins Reykjavík Grape-
vine. „Djók frá Eiðum varð til í
haust meðan ég var að klúðra námi
í HR í tölvunarfræði sökum kvíða,
þunglyndis og þess háttar vesens
og að föndra svona myndir hjálp-
aði mér mikið við að dreifa hug-
anum og slaka á. Í raun hefði ég
aldrei valið mér stjórnmál sem
viðfangsefni ef ég hefði ekki eign-
ast son fyrir tveimur og hálfu ári
síðan. Þá breyttist allt og ég fór að
hafa einhvern lágmarks áhuga á ís-
lenskum stjórnmálum í fyrsta sinn
því að ríkisstjórnir hafa bein áhrif
á framtíð sonarins. Gott að fylgjast
aðeins með þessu svona til öryggis.
Ég gerði nokkrar myndir sem fengu
töluverða dreifingu og í kjölfarið
fór ég að fá vinabeiðnir á Facebook
þannig að ég bjó til Djók frá Eiðum-
síðuna til að beina áhugamönn-
um í rétta átt og safna þessu saman
á einn stað. Grapevine fékk svo
áhuga á að nota og panta myndir
fyrir sig. Það hefur verið skemmti-
legt og mér skilst að það verði eitt-
hvað meira af því í
framtíðinni.“
Græni haka-
krossinn birtist
fyrst með um-
fjöllun Gra-
pevine um
grein Atla Þórs
Fanndals og
Jóns Bjarka
Magnússonar,
fyrrverandi
blaðamanna
DV, um fas-
isma og mögu-
legar birtingar-
myndir hans
í Framsóknar-
flokknum.
Fréttin var færð
úr fréttahluta vef-
síðunnar DV.is og
yfir í Skrýtið-flokk-
inn, og vakti það tor-
tryggni um áhrif nýs
ritstjóra og eiganda
blaðsins, sem báðir hafa
starfað fyrir flokkinn. Jó-
hannes Þór Skúlason, að-
stoðarmaður forsætisráðherra,
hafði í kjölfarið samband við Hauk
Má Helgason, höfund greinarinn-
ar, og hvatti hann til að endurskoða
notkun Grapevine á myndinni sem
hann sagði „ótrúlega ósmekklega“
og „særandi“. Páll segist þó sjálfur
ekki hafa fengið nein reiðiviðbrögð
við þessari eða
öðrum skop-
myndum sín-
um.
Með fordóma fyrir ljóðlist og
dansi
Í samfélagi þar sem sífellt á sér stað
meiri skautun milli hópa fólks með
ólík lífsviðhorf veltir maður því fyr-
ir sér fyrir hvern stjórnmálagrín-
og skopmyndirnar eru: eiga þær
að breyta hugmyndum þeirra sem
skoða eða eru þær leið eins hóps til
að gera lítið úr öðrum? „Fyrir hvern
eru svona myndir? Tja, sennilega
fyrir þá sem eru sammála inn-
taki myndanna og þá sem hugsa
kannski ekki svo mikið um stjórn-
mál því í skrípamyndum er gríðar-
lega mikil þjöppun á upplýsingum;
í einni mynd er búið að koma fyrir
lýsingu á ástandi, tilfinningum,
skoðunum, samhengi og fleiru sem
er auðvelt að innbyrða á nokkrum
sekúndum; þjöppun sem skilar sér
ekki eins vel í texta að mínu mati –
„eins og þúsund orð“ og allt það.“
Það er aðeins nýlega sem Páll
hefur byrjað að fást við íslensk-
an samtíma á svo skýran hátt en
list hans hefur hingað til verið
mjög tilraunakennd og abstrakt.
Sem tónskáld vinnur Páll jöfn-
um höndum að tilraunakenndri
jaðartónlist og dægurlist. Hann er
einn af stofnmeðlimum jaðartón-
listarhópsins S.L.Á.T.U.R – sam-
taka listrænt ágengra tónskálda
umhverfis Reykjavík. „Við stönd-
um fyrir tónleikum og viðburð-
um og myndum tengsl við áhuga-
verða listamenn meðal annars
– voða gaman bara. Síðasta verk-
ið sem ég samdi sem tónskáld var
n Páll Ivan frá Eiðum gerir skopmyndir fyrir Reykjavik Grapevine n „Ósmekklegt“ og „særandi“ segir aðstoðarmaður forsætisráðherra
Spítali á hakanum Staða heilbrigðis- og menntakerfisins er meðal þess sem Páll Ivan hefur gert grín að í skopmyndum sínum. Mynd Páll Ivan frá EIðuM
Kristján Guðjónsson
kristjan@dv.is „Ég fór að hafa einhvern lágmarks
áhuga á íslenskum stjórn-
málum í fyrsta sinn því
að ríkisstjórnir hafa
bein áhrif á framtíð
sonarins.
Kirkjan fær niðurskurð
endurgreiddan Blár fálki, ein-
kennisfugl Sjálfstæðisflokksins,
matar kirkjulegt afkvæmi sitt með
peningum. Mynd Páll Ivan frá EIðuM