Vestfirska fréttablaðið - 28.02.1980, Blaðsíða 5

vestfirsKa
"RÍIIABLAD.'D
Skiðaskóli
Oddvars Brá og Ivars Formo
TEXTI: KRISTEN KVELLO - TEIKNINGAR: ROAR HORGEN - UMSJÓN OG ÞÝÐING: GUÐJÓN HÖSKULDSSON.
Renniö ykkur til skiptis á hægra og vinstra skíöi.
Halda skal þannig á stöfunum, aö handleggirnir hvíli
vel í ólunum. Stingið stöfunum í snjóinn viö hliðina á
bindingunum. Takiö í stafinn með olnbogann lítiö eitt
boginn, samtímis því, sem efri hluti líkamans er beygð-
ur lítið eitt fram á viö.
Ljúkið staftakinu þannig að bein lína myndist milli axla
og handa.
Staða handleggjanna skal vera þannig að þeir séu
færðir lítið eitt í átt að líkamsmiðjunni, þannig aö allar
hreyfingar verði eins og hægt er meðfram brautinni
endilangri.
Varist að halda krampakenndu taki um stafina.
f tvöföldu staftaki vinna báðir handleggir samtímis.
Tvöfalt staftak er notað í aðlíðandi halla og á sléttlendi,
þegar færið er gott.
Skíðamennirnir nota tvöfalt staftak bæöi með og án
spyrnu.
Handleggirnir vinna eins og í víxlgangi á sléttlendi, en
nú vinna báðir handleggirnir samtímis. Efri hluta líkam-
ans skal færa fram og yfir stafina.
Reisið síðan efri hluta líkamans alveg upp milli staf-
taka.
Um smurningu
Hart vax, er oftast notað á þurran snjó og við hitastig
undir frostmarki. Mikilvægt er að jafna vel úr vaxinu
með korki. Mörg þunn lög gefa betri árangur en eitt
þykkt.
Mjúkt vax, klísturvax er notað viö 0° C og hærra
hitastig. Það er sett í smá doppum á sólann og jafnaö
úr því þannig að það myndi fullkomlega slétta húö. Ein
lítil ójafna getur leitt til þess aö snjór klessist neðan á
sólann. Klísturvax er notaö við 0° C og er oft erfitt að
smyrja við þaö hitastig. Þaö er gott að bera harðari
smurningu á sólann undir klísturvaxið, en alls ekki
harða smurningu ofan á mjúka. Skíöi sem smurð eru
með mjúkri smurningu veröa að vera á stööugri
hreyfingu, annars er hætt við því að snjórinn nái að
klessast neðan í sólann. Aður en skíöin eru smurö
veröa þau að vera alveg þurr og hrein. Sólinn verður
allur að vera hulinn meö smurningu því smurningin
hefur einnig þaö hlutverk að verja sólann gegn sliti.
Þegar hreinsa á skíöi eru smurningsleifarnar hitaðar
og þerraðar burt með klút.
Klístursmurning
Klístursmurningu er skipt í tvær aðaltegundir: klístur
fyrir rakan snjó, og klístur fyrir harðan snjó, (skara).
Nöfnin benda til notagildis hvorrar tegundar fyrir sig.
Skaraklístrið er harðara og gefur gott undirlag
Nöfnin benda til notagildis hvorrar tegundar fyrir sig.
Skaraklístrið er haröara og getur verið gott undirlag
fyrir hina tegundina. Þegar skíöi eru smurð með klístri
á helst að gera það innandyra, að öðrum kosti verður
að reyna að hita túpuna. Síðan er jafnað vandlega úr
með sköfu eða hendinni. Rákina meðan í sólanum
verður að smyrja. Það ber að varast að hafa klístur
marga daga samfleytt neðan á sólanum, Þar sem þaö
getur leitt til þess aó viöurinn losni upp.
Ef gengið er í snjókomu vill snjórinn oft festast ofan á
skíðunum og á köntum þeirra. Getur þá verid vörn að
smyrja þau meö paraffinvaxi eða glider (ekki sólann) til
þess að hindra þetta.
SMURNING OG UMHIRÐA SKÍÐA, SEM GERÐ ERU
ÚR GERFIEFNUM
Grunnsmurning.
Yfirleitt eru skíði seld frá verksmiðjunum án þess að
• sólinn sé fullunninn. Því þarf sólinn sérstaka meðferð
áður en skíöin eru tekin í notkun.
1. Glider er bræddur á sólann.
2. Jafnaö úr vaxinu.
3. Sólinn skafinn með siklirigi.
4. Sólinn fægður (póleraður).
Nánar fer þetta fram þannig:
1. Smurningsjárn er hitað í u.þ.b. 100° með gaslampa
(gætið vel að því aö hita járnið ekki of mikið). Leggið
áburðinn (glider) á járnið og færið þaö meðfram
sólanum og látið dropa af áburðinum drjúpa á sólann.
2. Færið heitt smurningsjárnið eftir sólanum og jafniö
vandlega úr vaxinu. Kæliö skíðin vel.
3. Síðan er vaxið skafið af með siklingi og á þá aðeins
að vera eftir þunn himna, sem hefir smogið inn í allar
glufur á sólanum. Notiö helst sikling úr plasti. Skafið
einnig vel úr miðröndinni.
4. Miðhluti skíðanna, ca. 30-35 cm. sitt hvoru megin
við bindingarnar þar sem festuáburðurinn á aö vera
þarf sérstaka meðferö. Er hann skafinn sérstaklega vel
með siklingi og síðan slípaður vel með fínum sand-
pappir eða stálull (ekki sápu). Sumir vaxbera ekki
miðhlutann, heldur slípa hann eingöngu með sand-j
pappír eða stálull.
Nú eru nýju skíðin tilbúin til notkunar.
Smurt fyrir rakan snjó
Fram og afturhluti skíðanna er smurður með rauðu
gljávaxi (glider). Lagt á með sömu aðferð og grunn-
smurning.
Klístur fyrir rakan snjó er lagt á 70-80 cm. langan kafla
á miðhluta skíðanna. Leggið tvær umferðir af smurn-
ingu á sólann, fyrst eitt lag sem er hitað með lampa og
því jafnað vandlega út. Hiti gerir það að verkum að
smurningin bindur sig betur. Ytra lagið þarf ekki að
hita.
Smurt fyrir harðan snjó - ís.
Fyrir færi sem á er notað blátt klístur þarf ekki að
smyrja með gljávaxi. Eiginleiki skíðanna til að ná góðri
festu er aukinn með því að smyrja allan sólann með
klístri, án þess að rennslishæfni þeirra minnki að ráði
og einnig er þessi smurning haldbetri en gljávax.
Smurningin er lögð á sólann í tveim umferðum og fyrra
lagið verður helst aö hita. Til að auka festuna er
stundum sett silfur- eöa fjólublátt klístur undir miðhluta
skíðanna. Ef frostið fer yfir + 5° C getur það leitt til
þess að smurningin losni af á stykkjum. Til að koma í
veg fyrir það, getur veriö heppilegt að smyrja undir-
lagssmurningu (orange) undir klístrið.
Smurt fyrir kaldan, þurran, nýjan snjó og fínkornóttan
snjó.
Við þessar aðstæður hefur festusmurning á miðju
skíðanna og gljávax (glider) á endana ekki eins aug-
Ijósa kosti og þegar smurt er fyrir rakan snjó.