Vestfirska fréttablaðið - 07.02.1985, Blaðsíða 2

2
FRETTABLADID
t
vestfirska

Vestfirska fréttablaöið kemur út á fimmtudögum kl. 17:30. Ritstjórnarskrifstofa og auglýsingamóttaka að Hafnarstræti 14 er opin virka daga kl.
10:00 til 12:00 og 13: til 17:00. Síminn er4011. Ritstjóri: Árni Sigurðsson. Blaðamaður Yngvi Kjartansson Stórholti 17. Fjármál og dreifing: Guðrún
Halldórsdóttir. Útgefandi og ábyrgðarmaður: Árni Sigurðsson, Fagraholti 12, (safirði, sími 3100. Prentun: Prentstofan ísrún hf. ísafirði. Verð í
lausasölu kr. 25,00. Auglýsingaverð kr. 130,00 dcm. Áskriftarverð er lausasöluverð reiknað hálfsárslega eftirá.
Ritstjornargrein
Landsbyggöar-
leiðari
í ”Vestfirska” í dag er sagt frá
tvennum samtökum, sem hafa það
að markmiði að berjast fyrir hags-
munum landsbyggðarmanna. Til eru
einnig þriðju samtökin, sem sett hafa
verið á fót í þessu augnamiði. Þetta
eru allt samtök áhugamanna. Lands-
hlutasamtök sveitarfélaganna eru
svo aftur uppbyggð af kjörnum full-
trúum sveitarfélaganna og starfa
samkvæmt ákvæðum sveitarstjórn-
arlaga og eru mjög mikilvægur tengi-
liður á milli sveitarstjórna og ríkis-
valdsins.
Höfuðtilgangur svona samtaka
hlýtur að vera að vinna gegn búsetu-
röskun og stuðla að atvinnulegri og
félagslegri uppbyggingu í hinum
dreifðu byggðum landsins og vinna
gegn því aðdráttarafli, sem höfuð-
borgarsvæðið virðist hafa, sérstak-
lega þó fyrir yngra fólkið.
Við hjá Vestfirska fréttablaðinu
höfum barist við hlið sveitarstjórna,
landshlutasamtaka og annarra, sem
hafa látið til sín taka á þessum vett-
vangi, beint og óbeint í hartnær tíu ár.
Við fögnum framtaki þessara áhuga-
manna og látum í Ijósi von um að
einörð og heiðarleg barátta megi
breyta viðhorfum landsfólksins.
Baráttan fyrir uppbyggingu og við-
gangi landsbyggðarinnar fer fram al-
staðar í þjóðfélaginu og eitt af því,
sem gera þarf er að auka hlut lands-
byggðarfólks í fjölmiðlun. Stað-
bundnar útvarpsstöðvar og héraðs-
fréttablöð eru öflug tæki í þessari
baráttu, og ekki síður stöðugur
fréttaflutningur í dagblöðum, útvarpi
og sjónvarpi. Menn skyldu gera sér
grein fyrir mikilvægi þess að lands-
menn allir fái tilfinningu fyrir því að
lífið á ísiandi er margbrotið, og að
hamingja landsfólksins er einmitt
fólgin í því að starfa af lífi og sál að
sínum hugðarefnum, hvort sem það
er í sól og blíðu fyrir austan, eða í
slagviðri sunnanlands.
Við verðum að breyta því viðhorfi
margra fjölmiðla að Reykjavík sé
nánast nafli alheimsins og að þar
gerist allt, sem vert er að minnast á í
þessu þjóðfélagi. Þar með er alls
ekki verið að segja að menn eigi að
raða sér á "Daginn og veginn” og
ausa þar úr sér skömmum, eða ryðja
úr sér í kjallaragreinum dagblaðanna.
Önnur leið er miklu vænlegri til ár-
angurs. Það er að stórauka hvers-
kyns fréttafluttning úr byggðar-
lögunum, með því einfaldlega að fá
fleiri ábyrga atorkumenn til þess að
vinna að fréttamennsku fyrir dagblöð
og ríkisfjölmiðla. Og vinna auk þess
að viðgangi héraðsblaða og stað-
bundinna útvarpsstöðva. Það er
nauðsynlegt að fólk fái tilfinningu
íyrir því að það sé þar sem hlutirnir
gerast, því vissulega er það svo. Að
mínu mati gæti svona starf, auk á-
róðurs, sem reka verður af smekk-
vísi og kurteislega orðið vendi-
punkturinn í skoðanamyndun og
hugsunarhætti landsmanna varð-
andi búsetu.
Hitt er svo annar þáttur í baráttunni
og þar er vettvangur landshlutasam-
taka og sveitarstjórna, en það er að
vinna að úrbótum í hverskonar
félagslegri aðstöðu og þjónustu,
sem hið opinbera á að veita sam-
kvæmt lögum, en er víða mjög á-
bótavant. Þessir aðilar eiga einnig að
sinna atvinnumálum af krafti og hlúa
ekkert að hverju tækifæri sem gefst
til að auka á fjölbreytni og styðja við-
leitni á því sviði. Þá er ógetið mesta
hagsmunamáls landsbyggðarinnar,
en það er að heimta gjaldeyrisversl-
unina úr höndum Seðiabankans og
veita frumgreinunum, sem eru mest
áberandi á landsbyggðinni yfirráð yf-
ir sínu aflafé a.m.k. í einhverjum
mæli.
Það er ef til vill höfuðorsökin fyrir
þeirri slagsíðu, sem er á búsetu
íslendinga að skömmtunarstofnun
fyrir aflafé okkar, sem staðsett er í
höfuðborginni, skuli vera þess um-
komin að neyða útflutningsatvinnu-
vegina ti! þess langtímum saman að
selja aflafé sitt öðrum í hendur gegn
lægra verði, en það kostar að afla
þess.
Við erum orðnir langeygir, lands-
byggðarmenn, eftir að heyra eitt-
hvað í þessa veru frá fulltrúum okkar
við Austurvöll.
Gagnfræðaskólinn gæti
keypt orðabókina
— Opið bréf tii Bæjarstjórnar ísafjarðar
Nú virðist enn einu sinni stefna
í það að húsnæðismál Gagn-
fræðaskólans á ísafirði (við-
halds- og nýbyggingarmál) verði
látin sitja á hakanum þegar af-
greidd er fjárhagsáætlun kaup-
staðarins. Kennurum og skóla-
stjóra hefur undanfarin ár þótt
svo augljós þörfin á verulegum
úrbótum að ekki hefur verið
samin ítarleg greinargerð til að
fylgja málinu eftir, heldur hafa
bæjaryfirvöld verið hvött með
stuttum bréfum til að taka þessi
mál til gaumgæfilegrar athugun-
ar og veita til þeirra nokkru fjár-
magni. Árangurinn er hingað til
nánast enginn.
ÁSTANDIÐ Á HÚSNÆÐINU
Flestum ísfirðingum er afarvel
kunnugt um ástandið á húsnæði
Gagnfræðaskólans ekki síst for-
ráðamönnum bæjarins. Enda
hafa þeir undir höndum marg-
víslegar álitsgerðir sem samdar
hafa verið um húsnæðismál
grunnskólans í heild, þótt þar sé
að jafnaði ekki lýst þeirri niður-
níðslu sem núverandi húsnæði
er í. I einni þessara álitsgerða
segir fræðslustjóri Vestfjarða
Pétur Bjarnason m.a.: ,,Það er
alveg Ijóst að stórátaks er þörf í
málefnum grunnskólans hér og
þá einkum og sér í lagi gagn-
fræðaskólans, en þar hefur lítið
breyst í marga áratugi, annað en
húsin eldast. Þar er tæpast að-
staða til að sinna kennslu sam-
kvæmt þeim kennsluháttum og
vinnubrögðum sem nú tíðkast og
er einna brýnast að úr því verði
bætt.”
Ljóst er að skv. stöðlum
(normum) um skólabyggingar
vantar verulegt viðbótarhúsnæði
við skólann. Og þó öllum stöðl-
um sé sleppt er ekki einu sinni
lágmarks viðhald á því húsnæði
sem fyrir er. Margir samverkandi
þættir orsaka hið lélega ástand
húsnæðisins og nægir að nefna
að skólinn hefur til skamms tíma
verið nokkurs konar félagsheim-
ili staðarins með tilheyrandi
fundahaldi, æfingum hinna ýmsu
félaga, margvíslegri utanaðkom-
andi kennslu, kosningum, gist-
ingum íþróttahópa o.s.frv.
VINNUSTAÐUR 170-190
EINSTAKLINGA
Allt hefur þetta hjálpast að,
fyrir svo utan að illa útlítandi og
hirtur skóli kallar síður en svo á
góða umgengni nemenda sinna.
Þessi vinnustaður u.þ.b. 170 —
190 nemenda og kennara er
nokkuð langt frá því að vera öðr-
um bjóðandi, eða hver getur
hugsað sér að hafa þar við ó-
breytt ástand t.d. skrifstofur eins
og bæjarskrifstofur eða skatt-
stofur svo eitthvað sé nefnt?
Hvers virði eiga nemendur
skólans að telja starf sitt og
starfsaðstöðu ef allir aðrir telja
það ekki meira virði en svo, að
það virkar á utanaðkomandi eins
og að hverfa 40 ár aftur í tímann
að koma inn í skólann? Og þó er
húsnæðið e.t.v. öllu verra en þá,
því fyrir 40 árum hefur það ef-
laust verið snyrtilegra.
Hvers vegna ættu líka endilega
að vera snagar fyrir alla nem-
endur til að hengja yfirhafmr sín-
ar á? Eða pláss til að geyma
skóna? Og til hvers þurfa nem-
endur að geta sest niður ein-
hvers staðar þegar eru frímínút-
ur, eða þegar þeir bíða eftir
skólarútunni? Hvað hafa þeir svo
sem að gera með góða loftræst-
ingu, lýsingu og snyrtilegt um-
hverfi? Og hvers vegna er ekki
nóg að rúmlega helmingur
kennaranna hafi pláss við kenn-
araborðið, sem er allt í senn
vinnuborö, kaffistofuborð og
skjalageymsla? Þurfa kennar-
arnir nokkuð að setjast niður og
fara yfir próf, búa til verkefni, eða
leiðrétta stíla? Þarf endilega að
eiga bækur og svoleiðis í skóla?
Hvers vegna þarf skóli endilega
að eiga myndband og hljóm-
flutningstæki eins og fjölmörg
heimili búa yfir? (Það er enginn
svo ruglaður að nefna tölvur,
hvað þá meira.)
SAMBAND ER Á MILLI
AÐSTÚÐU SKÓLANNA 0G
GÆÐA MENNTUNARINNAR
SEM ÞEIR VEITA.
Mönnum verður tíðrætt um út-
komu Vestfirðinga (og ísfirðinga)
á samræmdum prófum og er það
í sjálfu sér ekki verri mælikvarði
en hver annar til að bera okkur
saman við aðra landshluta. En
hvers vegna er útkoman hér ekki
betri en raun ber vitni? Hafa
menn yfirleitt skynjað aðstöðu-
muninnsem unnterað sýnafram
á varðandi húsnæði, tæki, rétt-
indakennara, skólasöfn o.fl. o.fl.
Þessi aðstöðumunur er mikill,
mjög mikill. Það er hins vegar
hægt að vinna gegn honum á
ýmsan hátt, ef menn bera gæfu
til þess að skilja hann og viður-
kenna.
Árið 1981 var unnin á vegum
Félags skólastjóra og yfirkenn-
ara könnun á húsnæði og
tækjakosti í grunnskólum. Þarf
varla að taka fram að sérstaða
skóla á Vestfjörðum var mikil í
flestu og jafnan til hins verra.
Viktor Guðlaugsson sem vann
fyrrgreinda könnun segir m.a.:
„Könnun F.S.Y. sýndi mér á-
þreifanlega að skólarnir hafa
orðið hart úti í samkeppninni um
fjármagnið þar sem hart er barist
um efnisleg verðmæti. Svo virð-
ist sem forráðamenn sveitarfé-
laga hafi ekki alls staðar komið
auga á það beina samband sem
er á milli aðstöðu og búnaðar í
skólum og þeirra möguleika sem
skólarnir hafa til að veita nem-
endum sínum þá fræðslu og
uppeldi sem þeim ber.“
SAMANBURÐUR Á
ÍSAFIRÐI 0G FÁEINUM
ÖÐRUM SVEITARFÉLÖGUM.
Auðvitað er ísafjörður skuld-
ugt bæjarfélag og margir sem
gera kröfur til þeirra króna sem
úthlutað er í fjárhagsáætlun, en
hversu miklu er eytt í fræðslumál
í samanburði við fáein önnur
sveitarfélög á landinu:
1981 1982
ísafjörður 10% 10%
Siglufjörður 12% 13%
Húsavík 11% 13%
Selfoss 13% 13%
Akranes 16% 20%
Meðaltal kaupstaða utan Rvk. 14% 14%
Tölur þessar eru komnar frá
Sambandi íslenskra sveitarfé-
laga, en nýrri tölur reyndust ekki
haldbærar. E.t.v. er hér ekki um
nógu langt tímabil að ræða til að
samanburður af þessu tagi sé
fullkomlega raunhæfur, en töl-
urnar segja þrátt fyrir það sína
sögu.
Og svona rétt til að nefna
dæmi úr fjárhagsáætlun gagn-
fræðaskólans: Allur fyrirhugaður
kvóti G.í. fyrir liðinn bækur, blöð,
tímarit á komandi fjárhagsári
dugar til þess að borga ensk-ís-
lenska orðabók á fjórum árum,