Feykir - 08.03.1995, Síða 4
4 FEYKIR 10/1995
Bjöm Jónsson læknir í Swan
River í Kanada, þekktur meöal
Skagfiróinga og kunningja sinna
hér á landi undir nafninu Bjössi
bomm, lést 19. febrúar sl. á 75. ald-
ursári. Var Bjöm til grafar borinn í
Swan River 23. febrúar sl. Með
Bjössa bomm er genginn mjög
mikilhæfur maöur, og leitun er aö
öðrum eins Króksara og Skagfirð-
ingi eins og honum. Trúlega hefur
aldrei alist upp á Króknum eins
ærslafenginn og tápmikill ungling-
ur og Bjössi bomm, og heldur eng-
inn skilið eftir sig annan eins fjár-
sjóó af lýsingum ffá bemskustöðv-
um sínum, og safn skemmtilegra
sagna, eins og Bjössi gerði meó bók
sinni „Glampar á götu“ sem út kom
fyrir nokkmm árum.
Tildrög þess að Bjössi réðst í að
skrifa þessa bók, vom að hans eigin
sögn, leióindin sem fylgdi því fyr-
ir hann aö keyra langa leiö frá
heimili sínu í Swan River til sjúkra-
hússins þar sem hann starfaói. Til
að létta sér lundina lét Bjössi þá
hugann gjaman reika til bemsku-
stöðvanna á Króknum. Þegar hann
hafði staðió sig að þessu í nokkur
skipti, geröi hann þaö aö gamni
sínu aö taka upp á segulband eintal
sitt í bílnum. Þessar sögur sem
þama festust á bandi uróu til þess
að fleiri komu upp í huga Bommar-
ans og ásamt dagbókarpunktum
sem hann haföi hripað á bemsku-
dögum uróu „Glampar á götu“
þannig smám saman til.
Einn góöur Króksari segist ætíö hafa
Glampa á götu hjá sér á náttborðinu, eins
og biblíuna sína, og undirritaöur getur
staöfest aö þaö var þessi bók Bjössa
bomm sem opinberaði þá staðreynd aö
hann væri eftir allt saman orðinn ansi
mikill Króksari og Skagfiróingur, þó af
miklu jaöarsvæói væri kominn.
Eitt af því sem er svo sérkennilegt og
skemmtilegt við lýsingar Bjössa bomm
af bænum, er aö eftir þeim aö dæma
mætti halda að Sauðárkrókur hefði veriö
mun stærri í þá daga en hann er í dag,
þetta hafi miklu frekar veriö borg en bær
á þessum tíma. ÞÁ.
Bjössi bomm, einn frakkasti
unglingur í sögu Króksins, allur
-----kr-
“fi
Glampar á götu
Á Króknum var alltaf blæjalogn og
blíða hvemig sem viðraði. Ef óveður
geysaöi úti var ylur og sæla inni, kútur í
homi viö lítið boró aö teikna, lesa, líma,
spila, skrifa eöa hringaður undir sæng að
hlusta á sögur og ævintýri.
Seinast þegar ég geröi í buxumar þá
var verió að reka fjárhóp um götumar í
slátuihúsið hans Steindórs. Eg stóö innan
í grindinni um póstinn fyrir ffarnan K.G.,
rétt við homið á Apótekinu. Þar stóð ég
meðan kindumar mnnu framhjá eins og
snjóflóð eða hvítfyssandi flúðir í á. Og
karlamir vom á hestum að hóa innan um
hópinn hér og þar, og hundamir geltu í
sífellu og kindumar jörmuðu í kór eins
og þegar margir em að syngja í Meistari
Jakop. Mér leið svo vel að horfa eða
hlusta á þetta að ég gleymdi mér og gerði
stóran kúk í buxumar. Eg fann kúkinn
svo hlýjan og notalegan hrúgast upp við
rassinn á mér, en það var rigningarsuddi
úti.
Með kaffi í sokk til Þorláks
Eitt af því sem eg man fyrst eftir er
þegar eg var á þriðja árinu og var sendur
með kaffi í sokk yfir götuna til Þorláks,
sem var að stafla viði fyrir Steindór. Það
var vel búið um nestið í sokk og vænn
hnútur fyrir ofan, svo eg missti það síður
og drægi það ekki eftir götunni. Eg kom
við í búðinni hans Pálma Péturs, sem var
beint á móti viðarplássinu hans Stein-
dórs. Eysteinn og Bergljót Blöndal vom í
búðinni og mér var gefinn kandísmoli.
Svo var bara að fara niður tröppumar og
yfir götuna til Þoriáks.
Þegar Bergljót var búin að hjálpa mér
niður steintröppumar og sjá um að eg
bryti ekki flöskuna á þeim og farin aftur
inn í búð þá heyri eg mikinn hávaða fyrir
sunnan kirkjuna. Þessi hávaði vom hófa-
sköll ffá hestastóöi sem verið var að reka
gegnum bæinn og út á Skagaheiði. Þeir
komu æðandi ffam hjá kirkjunni og skól-
anum og stefndu beint á mig, sem var
kominn út á miðja götu og orðinn að
steini eins og nátttröll í dögun. Bergljót
og Eysteinn þustu hrópandi út á tröpp-
umar en um leið luktist hestahjörðin utan
um mig á alla vegu. Eg sá ekkert nema
fætur og hesthöfuð, en heyrði ópin í fólk-
inu, sem nú vissi hvað var að ske. Það
hélt víst að ég væri að verða að lummu
þama á götunni.
það?‘ ,JHvem fjandann emð þið að röfla,
þorparapeyjar, sjáið þið bara til hvemig
heldri menn til sveita fara að svona smá-
vegis puði, menn sem geta staðið á tveim
hestum samtímis á fullri ferð, dmkkið úr
flösku, sveiflað hatti og svipu, sungið og
migið milli hestanna allt á sama tíma!“
Hann sýpur vel á flösku sinni og
stingur henni í vasann, hysjar betur upp
um sig, pírir kankvís fram eftir teininum
og setur sig í stellingu. Hann tekur nokk-
ur skref og er allstöðugur og fer svo að
míga, svolítið meðfram teininum fyrst.
En svo hittir bunan teininn. Þá verður
það allt í senn að hann hoppar beint upp í
loftið, rekur upp ógurlegt öskur og það
rýkur úr endanum á tippinu og fer að
blæða. Þá dregur hann sig í kút, dettur
niður á bryggjuna, gubbar og hristist all-
ur eins og hann sé með flog, en slappast
svo alveg og verður hvítur svo við héld-
um að hann væri dauður. Við fengum
Voðalegasta skammarstrikið
Nú verð ég að segja frá sporvagns-
teinamigunni sem eg minntist á áðan.
Það er nú ljót saga og eg býst við að fá
miklar skammir ffá félögum mínum fyrir
að setja hana á blað. En þetta er nú bara
dagbókarhald og ekkert víst að það fari
neitt lengra. Þó var það svo skammarlegt
að eg vil ekki einu sinni trúa dagbókinni
fyrir hvað maðurinn hét, sem við fórum
svo hörmulega með.
Það hafði verið ofsaveður á Króknum,
þakplötur fokið, staurar bromað og raf-
magnslínur slitnað. Ein háspennulínan lá
yfir annan sporvagnsteininn á bryggj-
unni. Við vorum að búa okkur undir
teinamigu, en þá uppgötvuðum við þetta:
blossar og eldingar út um allt fram á
bryggju, þar sem laus endi lá á einum
teininum. Við vomm allir í gúmístígvél-
um sem nú vom þurr. Þá kemur gamall
glaðhlakkalegur bóndi, dálítið slompað-
ur, fram á bryggju og spyr hvem fjand-
ann við séum að gera af skömmum okk-
ar. Við töldum það nú heldur fátt og
meinlaust, við væmm að reyna að ganga
á sporvagnsteininum og míga á hann
samtímis, svo við hvorki misstigum okk-
ur eða misstum bununa af teininum.
Þið að röfla þorpspeyjar
„En það geturðu nú ekki, svona gam-
all og stirður og allur á skjön! Heldurðu
mann til að koma honum í kerm upp á
spítala.
Sérkennilegt fólk
ísleifur gat verið dálítill þorpari stund-
um í sendiferöa-gríni sínu við Sigga vin.
Eitt sinn sendi hann Sigga með hjólböm-
skrifli sitt út á vömpláss Kaupfélagsins.
Þar vom splunkunýjar og fallegar hjól-
börur og Siggi tók nú að reka þær nýju af
mikilli hörku í þær gömlu, svo við lá að
báðar brotnuðu. Gekk á þessu lengi þar
til séra Sigfús, sem hafði verið að horfa
forviða á þannan gauragang í gegnum
skrifstofugluggann, kemur út og spyr
Sigga hvað hann meini nú eginlega með
þessum aðfömm. Siggi vinur segir þá að
Isleifur hafí sent hann með úrsérgengnu
bömmar sínar að halda þeim undir þær
nýju til kynbóta.
Líklega verður að bæta sjálfum mér
við þennan hóp, því það væri dálítið
óheiðarlegt að vera að skrifa um kynlegt
fólk og vera kannski engu ókynlegri
sjálfur. En svo er mér sagt af mörgum.
Það er t.d. haft við orð að ég hafi átt að
vera orðheppinn ef ekki ósvífinn í til-
svömm. Ekki tók ég eftir því sjálfur þeg-
ar tilsvörin áttu sér stað. Ein slflc saga er
af okkur afa og læt eg gamla manninn
fljóta með í þessum rekstri því hann er
ekki ósamlitur að sumu leyti. Er líkt á
komið með okkur afa.
Afi minn í móðurætt var Jóhannes