Feykir - 14.12.2005, Blaðsíða 15

Hjalti Pálsson frá Hofi skrifar - Fyrri liluti
Dagbók frá Pétursborg
7. -11. október 2005
L
Hluti af Gosbrunnagarðinum og Peterhofhöllinni. I forgrunni er stærsti brunnurinn sem þeytir vatninu upp i 20 metra hæð og
sýnir Samson rífa í sundur kjafta fsænska) Ijónsins.
Dagana 7.-11. október s.l. fór 14 manna hópur í kynnisferð til Pétursborgar í Rússlandi.
Flest voru það Skagfirðingar og þeir sem ekki voru það í upphafi ferðar voru orðir það um
það er lauk, a.m.k. að einhverju leyti, þó að þeir viðurkenni það kannski ekki núna. „Upphaf
þess fundar var í þeim dúr", eins og segir í kvæðinu, að ég fór á þorrablót Lýtinga og
Akrahreppsmanna í Miðgarði s.l. vetur. Þar hitti ég mann sem ég hafði kynnst fyrir
áratugum, Vindheimadrenginn Pétur Óla Pétursson sem búið hefur í Pétursborg í áratug
eða svo. Hann stakk þá upp á því að ég reyndi að smala saman litlum hópi og við kæmum
í heimsókn til hans til Pétursborgar. Hann skyldi sjá um að skipuleggja ferðina að öllu
leyti, við bara kæmum.
Föstudagur7. október
Suður á Keflavíkurflugvöll kl
snemma og í loftið 20 mínútum
fyrir átta. Stefnan á Helsinki í
Finnlandi þar sem við lentum
eftir rúmlega þriggja tírna flug
og þriggja tíma seinkun á
klukku, lentum rúmlega 2 að
staðartíma. Þar beið Pétur Óli
eftir okkur á vellinum og við
gengum í rútu sem hann hafði
tiltæka handa okkur. Síðan ekið
austur til Rússlands um enda-
lausa skóga. Er við nálguðumst
landamærastöðina ókum við
framúr löngum lestum
flutningabíla sem margir voru
með nýja bíla á sliskjum og
munu þeir hafa skipt
hundruðum. Kvað Pétur þá oft
verða að bíða dögum sarnan á
landamærunum eftir afgreiðslu.
En þessi háttur væri frekar
hafður við innflutning bíla en
skipa þeim upp í höfninni í
Pétursborg. Skildist að það væri
vegna stjórnarfyrirkomulags
hafharinnar en Pétur skýrði það
ekki nánar. Stansað var og
snæddur málsverður Finn-
landsmegin en síðan farið
gegnum landamærastöðina,
fyrst þá finnsku en síðan þá
rússnesku og er um 2 km
einskismannaland milli þeirra.
Rússlandsmegin þarf gegnum
stranga vegabréfaskoðun þar
sem enginn brosir en alvaran
ríkir og hæfir hvorki flím eða
galskapur. Flutningabílar biðu
þarna tugum eða hundruðum
saman á hliðarplönum og fjöldi
einkabíla en rútur frá
forgangsmeðferð.
Ferðalagið frá Helsinki til
Pétursborgar er unr 400 km og
tók sú ferð með öllu meira en 6
klst. og eitt tímabil svo að í heild
er klukkan fjórum tímum seinni
í Pétursborg en á fslandi. Pétur
notaði tímann og ffæddi okkur
um ýmislegt í háttum og fari
Rússa og hugsanagang þeirra.
íslendingar eru aldir upp við
býsna einsleitar hugmjmdir um
Rússa og Rússland. Pétur gat
þess að líklega myndum við fara
heim með svolítið breyttu
hugarfari í garð Rússa ffá því
sem við hefðum þegar við
komum. Hann vissi alveg hvað
hann var að segja. Sem dæmi
unr hugmyndir fslendinga
hversu allt væri ffumstætt í
Rússlandi fengum við að heyra
af hjónum einum sem komu í
heimsókn og hlustuðu á
venjulega fræðslu hjá Pétri á
leiðinni austur. Konan spurði
varfærnislega hvort það væri
nokkur klósettpappír á hótelun-
um þarna fýrir austan. Jú, jú,
svaraði Pétur. Ja, við Björn minn
tókum nú með okkur ldósett-
pappír, svona til vonar og vara.
Jæja, svaraði Pétur, ég ætla bara
að vona að þið hafið gætt þess
að hafa hann tvöfaldan, því að
þið verðið að sjálfsögðu að
senda KGB afrit.
Ferðahópurinn við minnismerkið um 900 daga umsátrið. Fremst standa, talið frá vinsti: Hjalti Pálsson á Sauðárkróki, María Pálsdóttir
Vogum i Kelduhverfi og maður hennar Þórarinn Þórarinsson, Guðrún og Sigurjón Vilhjálmsson, búsettí Kópavogi og Guðmundur Han-
sen frá Króknum. Aftan við frá vinstri: Guðrún Rafnsdóttir Sauðárkróki, Jóhann Guðmundsson frá Hlíð og kona hans Erla Daviðsdóttir
en bak við þau sér kollinn á Sigurði Páli Haukssyni og Sauðárkróki og séra Guðbjörgu Jóhanensdóttir í miðjunni en þau voru með
okkur á mánudeginum dag, Ásgeir Ásgerisson og Hjördis kona hans, búsett i Reykjavík, Kristmundur Sigurðsson Haga i Gnúpverja-
hreppi, Ólafur Bjarni Finnbogason i Kópavogi og Ragnar Björnsson frá Hólum.
47/2005 Feykir 15
Pétursborgerekkiíkjagömul,
einungis 300 ára. Upphaf
hennar er rniðað við 27. maí
1703 þegar Pétur mikli lagði
hornstein að virldnu í mynni
Nevu. Borgin stendur á 42
eyjurn og mátti kallast óðs
manna æði að reyna að byggja
borg á þessum stað í óshólmum
árinnarNevuogábyggingartíma
hennar voru allir skattlagðir
sem til borgarinnar komu. Þeir
urðu að koma með steina með
sér. Það kallaðist steina-
skatturinn. Borgin hét upp-
haflega Peters-burg, upp á
þýsku, og var höfuðborg
keisaradæmis Rom-
anoffættarinnar sem ríkti í
Rússlandi þrjár aldir, ffá 1613 til
1917. Á árunum 1914-1925 hét
borgin Petrograd því að Niku-
lási II keisara þótti óhæfa að
borgin hétu svo þýsku nafni
þegar Rússar voru í stríði við
Þjóðverja en effir dauða Leníns
var borgin skirð Leningrad
honunr til heiðurs enda hófst
Byltingin þarna. Síðar var það
1991, eftir fall kommúnismans,
að borgin var affur skírð sínu
upphaflega naffri, Sankti
Petersburg effir pétri postula-
stofnanda sínum og merkasta
leiðtoga, Pétri fýrsta sem ríkti
1682-1725 og fékk auknefnið
„mildi'1.
Auk þeirrar gagnlegu
ffæðslu sem Pétur þuldi okkur
um Romanoffkeisarana nefhdi
hann líka nokkra hluti sem við
þyrftum að varast. T.d. þ)Tftum
við sérstaklega að gæta okkar ef
við sæjum sígauna. „Og hvernig
þekkir maður sígauna", spurði
einhver. „Það fer ekkert á milli
mála, og þeir geta bara hvenær
sem er sprottið upp í
gangstéttunum", svaraði Pétur.
Við komurn til Pétursborgar
um tíuleytið og voru þá margir
orðnir slæptir. Ákvörðunar-
staður var Hótel Moskva á
bakka Nevu. Stórt og ágætt
þriggja stjörnu hótel með 770
herbergjum, byggt fýrir
ólympíuleikana í Moskvu 1980
en þá fór öll siglingakeppni
leikanna ffam í Leningrad eins
og borgin hét þá.
Laugardagur 8. október
Laust fýrir kl 10 í rnorgun tók
Pétur okkur út í bíl og nú var
ekið um miðborgina þar sem
hann kynnti fýrir okkur nokkuð
af hinum fjölmörgu glæsi-
byggingum og sögustöðum
borgarinnar og kl 11 fórum við
í Vetrarhöllina sem m.a. hýsir
Hermitagesafnið er telur 2,5
milljónir listaverka að því er
hann sagði okkur og seint yrði