Feykir - 31.05.2006, Síða 4
4 Feykir 21/2006
Fjárma^nið leitar alltaf
uppi goða stjórnendur
Jón Ásbergsson framkvæmdastjóri heimsóttur
Einn þeirra manna sem setti svip á samfélagið á
Sauðárkróki og í Skagafirði fyrir ekki svo ýkja mörgum
árum er Jón Ásbergsson framkvæmdastjóri Útflutningsráðs.
Þótt allmörg ár séu liðin síðan hann hvarf til annara starfa
sunnan heiða eru þeir án efa margir sem enn muna vel þau
glæsilegu og hugþekku hjón Jón og Maríu og kvöddu þau
með hlýjum hug og nokkrum söknuði er þau yfirgáfu
Sauðárkrók. Af fyrri kynnum, að vísu óverulegum, kom
erindismanni Feykis það ekki á óvart að Jón vékst glaðlega
undir þá bón hans að setjast með honum á spjall og bauð til
sætis á skrifstofu sinni í Húsi atvinnulífsins við Borgartún.
Mér var vel kunnugt að Jón
sækir að nokl<xu uppruna sinn í
Skagafjörð og bað hann því í
upphafi að gera lesendum stutta
grein fyrir ætt sinni og
uppvaxtarárum.
„Móðurforeldrar mínir voru
Jón Jónsson bóndi á Hofi á
Höfðaströnd og Sigurlína
Björnsdóttir kona hans. Þau
voru Skagfirðingar langt fram í
ættir bæði tvö, næstum eins
langt og raluð verður þó afi
minn blandist raunar dálítið
líka inn í Reykjahlíðarætt. Og ég
var alltaf í sveit hjá þeim á
sumrin svo tengslin við héraðið
eru nokkuð rík þó reyndar sé ég
fæddur á ísafirði og uppalinn
þar til ellefu ára aldurs.Ég á
reyndar stundum svolítið erfitt
með að ákveða þetta þegar ég er
spurður en vel nú yfirleitt að
segjast frekar vera Skagfirðingur
en ísfirðingur. Faðir minn
Ásberg Sigurðsson fluttist til
ísafjarðar mjög ungur, ráðinn
þangað sem bæjarstjóri og rak
svo jafnframt bæjarútgerðina
Isfirðing í nokkur ár en sú
útgerð var nú reyndar hlutafélag
þó hún væri að mestu eða öllu í
eigu bæjarfélgsins. Þarna vorum
við til ársins 1961 en fluttumst
þá til Kaupmannahafnar í tvö ár
en þá var hann sldpaður
sýslumaður á l’atreksfirði.
Nema hvað Pálmi móðurbróðir
minn, jafnan kenndur við
Hagkaup hann fer að skipta sér
af atvinnurekstri á Sauðárkróki
og stofnar ásamt fleirum Sút-
unarverksmiðjuna Loðskinn og
um svipað leyti ásamt Reyni
Þorgrímssyni Sokkabuxna-
verksmðjuna Gleym mér ei. Og
þegar ég er svo nýbúinn ljúka
námi í viðsJdptafræði og lítillega
byrjaður að starfa í Hagkaup þá
kemur hann að máli við mig og
biður mig að taka við sútun-
arverksmiðjunni á Króknum
meðan þeir séu að leita að
ffamlcvæmdastjóra. Þetta var í
byrjun árs 1975. Þráinn
Þorvaldsson sem byrjaði þarna
sem framkvæmdstjóri var
hættur og horfinn til annara
starfa, annar sem kom í staðinn
entist stutt og mitt hlutverk var
að brúa bilið þar til nýr maður
yrði ráðinn. Og þessir mánuðir
urðu síðan 10 ár.Auðvitað
ætlaði ég mér aldrei að verða
svonalengi, hafðijafnvel hugsað
mér eitthvert framhald í námi.
En svo fór ég að flækjast inn í
bæjarmálapólitíkina og þetta
vatt svona einhvernveginn upp
ásig."
- Og þú komst nú ekld einn.
„Nei, konan kom með mér,
María Dagsdóttir heitir hún og
telur sig nú vera Reykvíldng en
hún á ættir til Akureyrar og
austur í Þingeyjarsýslu. Þarna
má segja að við höfúm stofnað
okkar fýrsta eiginlega heimili í
Raftahlíð 20 og þar fæddust
okkur þrír drengir með stuttu
millibili. Seinna keyptum við
svo af Árna Þorbjörnssyni og
Siddý húsið á Smáragrund 1.
...svo lentum við í
krísu þegar pólski
markaðurinn
hrundi...
Loðskinn var nú ekki stórt
fýrirtæki þarna, eitthvað ellefu
eða tólf karlar sem unnu þarna
þegar ég byrjaði. Viðskiptin við
Pólland með forsaltaðar gærur
voru þá að byrja. En fýrirtækinu
óx fljótlega fiskur um hrygg og
ég held að starfsmennirnir hafi
verið um 45 þegar ég hætti. Það
gelck á ýmsu; við stækkuðum
fýrirtækið og vélvæddum það
en svo lentum við í nokkurri
krísu þegar pólski markaðurinn
hrundi í kjölfarið á öllum þeim
pólitísku átökum sem þar urðu
og þeir áttu bara ekki gjaldeyri
til að kaupa af okkur. Og
Loðskinn fór nú eiginlega á
hausinn þá svona tæknilega séð.
Og hefði gert það ef ekki hefði
Búnaðarbankinn hlaupið
myndarlega undir bagga og ég
stend í eilífri þakkarskuld við
minningu Ragnars Pálssonar
fýrir það að halda áffam að trúa
á fýrirtækið og þá jafnframt að
ég væri að fara með rétt mál.
Hann er nú einn af þeim sem
mér eru hvað minnisstæðastir
frá þessuni árum mínum á
Króknum en þar er nú alltaf
fremstur vinur minn Kári
Jónsson sem varð strax minn
mentor á staðnum og augu mín
og eyru inn í þetta nýja samfél-
ag. En Ragnar var alveg
einstaklega magnaður og
minnisstæður karakter. Þetta
var svona upphafið. Nú, svo fer
ég að dragst inn í bæjarmálin.
Það eru bæjarstjórnarkosningar
1978 og þá er ég einhversstaðar
neðarlega á lista sjálfstæðis-
manna en tek svo að mér að
verða fornraður skólanefndar.
Svo fer ég inn í bæjarstjórnina í
kosningunum 1982."
Er þá Guðjón Sigurðsson í
forystu fýrir Sjálfstæðis-
mönnum?
„Nei, það var Þorbjörn Árnason.
En Guðjón var auðvitað allt í
öllu, alveg stórkostlegur maður
og allt þetta Bakarísfólk alveg
stórkostlegar persónur. Ólína
var ekld siðri, einstök manneskja
og stórbrotin. Þessi hjón eru
mér hreint ógleymanleg. Ef
þessi karl hefði haft stærra svið
hefði hann getað gert hvað sem
var. Og Kári vinur minn sem
var tengdasonur þeirra og hafði
þennan brennandi áhuga á
pólitík og svo leikarahæfileikana
og mælskulistina hefði getað
náð langt í pólitíkinni hefði
hann haff metnað til þess."
Hvernig leist þér svo annars á
þetta samfélag aðfluttum úr
öllu stærra umhverfi?
„Mér fannst þetta bara
áhugavert og einhvernveginn
duttum við hjónin inn í þetta
fýrirhafnarlaust. Ég átti þarna
ágæta frænku í grenndinni,
Ingibjörgu Hafstað í Vík en við
erum systldnabörn í föðurætt
mína. Og gegnum þau hjón
lentum við fljótt inn í hjóna-
ldúbb. Eins þekkti ég frá
sumarárum mínum á Hofi þá
bræður Sigurð og Þórhall
Þorvaldssyni frá Þrastastöðum.
María kona mín fór að \’inna á
sjúkrahúsinu og kymntist þar
ágætis fólki svo við soguðumst
bara óafvitandi inn í samfélagið.
En þarna 1978 fer ég að vasast í
skólamálunum og þá var aðal-
málið að koma Fjölbrauta-
skólanum á laggirnar. Það lenti
svo á mér sem skólanefndar-
formanni að ráða Jón Hjart-
arson sem skólameistara.
...við soguðumst
óafvitandi
inn í samfélagið...
Það varð nú svolítið sögulegt
því meirihluti skólanefiidar
studdi annan umsækjanda. En
Ragnar Arnalds studdi Jón og
ástæðu þess vildu nú einhverjir
rekja til stjórnmálaskoðana.
Slíkt skipti mig auð\átað engu í
þessu efni en við Ragnar lentum
í dálitlum þrengingum þarna,
einkum þó Ragnar sem
einhverjir rifjuðu upp að hefði
skönnnu áður staðið að
umdeildri ráðningu í Grindavík
sem ýmsir vildu meina að hefði
verið pólitísk. En Jón fékk eitt
atkvæði í skólanefndinni og það
var ekki mitt atkvæði.
Við vildum hinsvegar ekki
deila lengi við ráðherran sem
hvort eð er hafði veitingavaldið
og þar með setja skólastarfið og
framtíð skólans í uppnám. Við
skoðun kom svo í ljós að
maðurinn var að öllum líkind-
um ekki snortinn borgaraleg-
um dvggðum. Ég var búinn að
kanna það eftir öruggum
leiðum að Jóni væri treystandi
og tel að það hafi fljótt komið í
ljós að þetta var mikill happa-
fengur fýrir héraðið. Og hann
gekk strax til verks af miklum
kjarld við að ýta þessum skóla
úr vör. Reyndar held ég að Jón
hafi seinna lýst því yfir á
einhverjum fúndi að hann væri
algerlega hlutlaus í pólitík og
eiginlega óflokksbundinn Al-
þýðuflokksmaður!"
Svo þetta er kannsld það sem
þú ert einna ánægðastur með
að hafa komið til leiðar á
þínum ferli í bæjarmála-
pólitíldnni?
„Sko, ég er alveg sannfærður
um að það hafi alveg skipt
sköpum fyrir Sauðárkrók að fá
þennan skóla. Ekki bara að
þetta er stórt at\'innufyrirtæki,
heldur ekld síður að fá allt þetta
menntaða fólk og aðra starfsemi
sem þessu fylgir inn í bæjar-
félagið. Það held ég að hafi
breytt þessu samfélagi alveg
gríðarlega. Ég var auðvitað
stoltur af þessu fýrirtæki sem ég
rak, en þegar maður horfir á
þessa starfsemi í kringum
þennan skóla þá er ég afar
ánægður með að hafa valið þar