Feykir - 31.05.2006, Síða 5

21/2006 Feykir 5
til forystu þann mann sem
reyndist svona vel."
- Nú hefúr þú kynnst nokkuð
þessum pólitísku átökum í
bæjarfélaginu og allri um-
ræðunni um meintan
yfirgang Kaupfélagsins og
tilburði við að vera
allsráðandi?
„Ég veit ekki hvort ég á að vera
að tjá mig nokkuð um það. Ég
lenti reyndar í upphafi í
nokkrum deilum við Kaup-
félagið út af því að þeir vildu
ekki selja okkur gærur; það var
erfitt mál sem leystist farsællega
fyrir okkur. En þetta voru miklir
átakatímar, Eyjólfur kom
norður til að skjóta hrútinn og
ég varð vitni að þeim atburðum
öllum og tók þátt í þeirri
atburðarás. Ég hef hinsvegar
aldrei haft neina fóbíu gagnvart
samvinnuhreyfingunni, enda
alinn upp að hálfu leyti á miklu
samvinnuheimili hjá afa mín-
um Jóni á Hofi sem var mikill
samvinnumaður, formaður
Kaupfélags austur Skagfirðinga
og á kafi í þessari ffamsókn-
arpólitík.
...það er styrkur
fyrir Krókinn og
Skagafjörð
að hafa sterkt
Kaupfélag...
Það er styrkur fyrir Krókinn
og Skagaíjörð að hafa sterkt
Kaupfélag sem er vel rekið. Það
kann að vera að þeir séu á
stundum frekir til fjörsins og
mættu stíga varlegar niður, en
ekki væri betra ef þeir væru
ekki til staðar. Svo gerist það
um 1985 að mér er boðin staða
framkvæmdastjóra Hagkaups
en það fyrirtæki var þá í eigu
Pálma móðurbróður míns og
það var auðvitað tilboð sem ég
gat ekki hafnað enda var ég þá
dottinn út úr pólitíkinni. Ég
hafði slæðst inn á framboðslista
Sjálfstæðisflokksins í kosning-
unum 1978 og 1979, lenti þar í
þriðja sæti á eftir Eykon. En
þegar kemur svo til prófkjörs
1983 þá var ég langneðstur,
lenti í sjötta sæti en fékk þó víst
flest atkvæðin en næstum öll í
sjötta sætið. Og þar var nú allur
endir bundinn á einhvern
frama í pólitíkinni. Re)Tidar
fékk þetta ekki á mig því ég
ætlaði aldrei að verða pólitíkus
enda alltof hvatvis til þess. Ég
held ég hafi flutt allra vitlausustu
jómffúrræðu sem flutt hefúr
veriðá Alþingi."
- Svo þú lentir inni á Alþingi.
„Já, einu sinni eða kannski
tvisvar. En ég lenti í orma-
gryljunni sem var uppgjörið
milli Geirs Hallgrímssonar og
Gunnars Thoroddsen, eins og
ég lenti líka í heima í kjördæm-
inu þegar ég varð að gera upp á
milli Pálma og Eykons. En mér
fannst öll þessi stjórnarmyndun
þeirra félaga vera eitthvert
vandræðaslys."
- Fórstu þá í jómffúrræðuna
heitur í þeirri umræðu?
„Nei það var nú ekki svo slæmt.
Ég var búinn að semja fjandi
góða ræðu um Ólafslögin sem
ég ætlaði að flytja sem jóm-
frúrræðu en lenti í því af
kjánaskap og hvatvísi að taka
þátt í utandagskrárumræðu
um dreifingu sjónvarpsefnis.
Þannig var að það var umræða
um dreifingu sjónvarpsefnis og
ráðherra getur um það í sinni
ræðu að það séu eitthvað 360
bæir sem nái ekki sjónvarps-
sendingum og það þurfi að
byggja eitthvað 50 eða 60
endurvarpsstöðvar til að laga
þetta og með óskaplegum
kostnaði. Og þegar 19 þing-
menn höfðu tjáð sig um málið
og allir á sama veg þá stóð ég
upp og bað um orðið. Þarna
hélt ég í gáleysi mína jóm-
frúrræðu og hún var stutt og
efnið var ábending til ráðherra
umaðnúværi kominnýtækni
sem væri nelnd video. Og með
þessari tækni væri auðvelt að
taka upp sjónvarpsefni og það
væri spurning hvort ekki væri
ráð að kaupa 360 videotæki
handa þessum bæjum og senda
þeim svo valið sjónvarpsefni
svona vikulega! Ég var búinn að
reikna út hvað þetta kostaði og
það voru einhverjar“ prómillur“
af kostnaði við endurvarps-
stöðvarnar. Og þetta féll í mjög
misgóðan jarðveg. Ég man að
Ragnhildur Helgadóttir taldi
þetta bestu ræðu sem hefði
verið flutt á þingi, en daginn
eftir las ég í Morgunblaðinu
pistil eftir Stefán Friðbjarnarson
sem fjallaði um þessa umræðu
og í lokin stóð þar: -Einnig tók
til máls Jón Ásbergsson. - Svona
fór nú með jómffúrræðuna."
- Þú hefur ekki lent í neinum
umtalsverðum átökum í
bæjarmálunum á Króknum?
„Nei.Þetta skólamál hafði verið
lengi í umræðunni og orðið vel
undirbúið af forvera mínum í
formannsstarfinu Guðjóni
heitnum Ingimundarsyni. En
auðvitað þótti okkur sjálfstæð-
ismönnum gott að geta þakkað
okkur það þó um það hafi alltaf
ríkt ákaflega góð sátt og
samstaða.
Ég man ekki eftir neinum
átökum í bæjarmálunum, þetta
voru góðir tímar og uppgangur
í bæjarfélaginu og allir unnu vel.
Einstöku sinnum fékk maður
að heyra að maður væri utan-
bæjarmaður og þar með ekki
alveg „original“ en það risti
ekki djúpt og ég held að yfirleitt
hafi fólk verið velviljað þeim
sem aðfluttir voru. Ég var aldrei
gefinn fyrir að flokka menn til
hægri eða vinstri og alls ekki í
eðli mínu að vera stríður í þá
veru. En svona þegar maður var
kominn í kosningaham þá var
spólan auðvitað sett í gang. Mér
finnst ég ennþá eiga þarna fyrir
norðan góða vini og kunningja
sem voru ekki neinir fylgjendur
íhaldsins í pólitík.
Svo er ég í Hagkaup í átta ár.
Þegar ég byrja þar þá er bygging
Kringlunnar í uppsiglingu og
þeir feðgar og eigendur Pálmi
og Sigurður Gísli vildu beina
sjónum sínum að því verkefni
og fá mann til að sjá um rekstur
verslunarinnar meðan á því
stóð. Þetta voru spennandi
tímar og mikil uppsveifla í
fyrirtækinu; gaman að taka þátt
í öllum þessum rekstri og
maður lærði margt. En þetta var
auðvitað fjölsk)Jdufýrirtæki þar
sem ég var bara frændinn en
ekki einn af eigendum og
fyrirsjáanlegt að þetta unga
frændfólk mitt sem allt var
starfandi við reksturinn myndi
taka við.
Svo þegar mér bauðst þetta
verkefni hérna þá blasti við
spennandi tækifæri og ég vildi
gjarnan skipta um vettvang
áður en að því kæmi að ég yrði
fyrir. Og hérna er ég búin að
vera í ein tólf ár. Þetta var
auðvitað nokkur breyting en þó
sé ég að mér nýtist að nokkru
sú reynsla að hafa rekið lítið
útflutningsfyrirtæki norður á
Sauðárkróki og geri mér í ljósi
þess grein fyrir því betur en ella
að sumt tekst betur en annað og
sumt jafnvel mistekst og fyrir
því geta verið fullkomlega
eðlilegar orsakir, en hlutirnir
hafa breyst verulega frá þeim
tíma.
...ég man að
Raanhildur
Helgadottir taldi
þetta bestu ræðu
sem hefði verið flutt
á þingi...
Til dæmis var ég að rifja það
upp að ég sá ekki telex fyrr en
1979,ogþettavarbyltingakennd
tækni þá til að hafa samband
við umheiminn, en tilheyrir nú
fornminjum og er til sýnis á
söfnum Ég held að við höfúm
ennþá þurft að hringja til
útlanda gegnum „miðstöð“
þegar ég var að byrja hjá
Loðskinni.
- Sérðu fyrir þér í gegnum
þetta starfvið alþjóða-
tengingar og markaðs-
upplýsingar einhver ný
tældfæri fýrir okkur og þá
eldd síst okkar dreifðu
byggðir sem ævinlega eru í
einhverri varnarbaráttu?
„Ég veit ekki hvað skal segja.
Hér innan veggja Útflutnings-
ráðs höfúm við verið með mjög
öflug fræðsluverkefni. Þar
höfúrn við verið að kynna fólki
markaðverkefni og kenna því
markaðssókn.
Ég hef séð fyrirtæki verða til í
framhaldinu og þau verða
máttarstólpa í sínum byggðar-
lögum. Ekki vegna þess að þau
hafi fengið frá okkur
fjárhagslegan stuðning, heldur
bara þekkingarmiðlun. Og bara
núna um daginn var verið að
veita Útfluningsverðlaun for-
seta Islands og þessi verðlaun
hlaut fyrirtækið 3X-Stál EHF á
ísafirði. En þeir komu strákarnir
þaðan inn í verkefni hjá okkur
skömmu fyrir síðustu aldamót,
kjarkmiklir strákar sem sáu að
þau verkefni sem þeir höfðu
sérhæft sig í að sinna dygðu
þeim ekki og hérna soguðu þeir
til sín eins og svampar alla þá
þekkingu sem við gátum látið
þeim í té og náðu því að nýta sér
hana með þessum frábæra
árangri. Þetta er bara lítið
dæmi.
...íslenski hesturinn
er alveg
stórkostlegur
ambassador
þessarar þjóðar
erlendis...
Auðvitað eru engar sjáan-
legar forsendur til þess að það sé
vænlegra að reka smíðafyrir-
tæki á ísafirði en bara hér í
Reykjavík. En rækjuiðnaðurinn
var þeirra bakland og sú þekk-
ing sem þjónustan við hann
hafði skapað nýttist þeim til
annarra og stærri verkefna. Og
núna kunna þeir að leita þau
uppi. Ég held að svona fyrirtæki
geti orðið til hvar sem er."
- En nú hefur lengi verið rætt
um að skortur á þolinmóðu
fjármagni standi í vegi fyrir
þróun á mörgum verkefhum
sem sýnilega verða tímafrek
áður en þau fara að sýna
ábata. Er ekki eitthvað til í
þessu?
„Vafalaust eitthvað. En fyrst og
fremst þarf þekkingu, djörfúng
og frumkvæði. Fjármagnið
leitar alltaf uppi góða stjórn-
endur. Ef þeir sem peningana
eiga treysta á stjórnendurna þá
er þetta allt miklu auðveldara.
En auðvitað leitar fjármagnið
nú ekki beinlínis sjálfkrafa út á
landsbyggðina."
- Hvað segirðu um þessa að
ýmsra mati pólitísku stefnu
að stjórnvöld leggi upp
áætlanir um atvinnumál
hinna dreifðu byggða og að
endingu loldst þetta fólk inni
í einhverskonar væntingum
um að stjórnvöld leysi öll
þeirra atvinnumál með þessu
eða hinu móti og haldi svo
bara að sér höndum?
„Auðvitað hafa tímarnir breyst
og allt umhverfi viðskipta og
atvinnu farið að bera svip
alþjóðavæðingar. Hver hefði
trúað því fyrir fáum árum að
íslensk skuldabréf og gjaldmiðill
yrðu eftirsótt á erlendum
fjármálamörkuðum, og banda-
ríska hagkerfið fengi aðsvif ef
íslenska hagkerfinu skrikaði
fótur? Og þessi svokölluðu
ruðningsáhrif vegna stóriðju-
ffamkvæmdanna hafa vissulega
orðið nokkur en þó langtum
minni en spáð hafði verið. Ég sé
það auðvitað ekki fyrir mér að
það rísi álver í hverju byggð-
arlagi; fólk verður að vera opið
fjTÍr nýjum leiðum og leita uppi
ný sóknarfæri.
Það er líka ýmislegt spenn-
andi í gangi hjá okkur, til dæmis
er hesturinn okkar, íslenski
hesturinn, alveg stórkostlegur
ambassador þessarar þjóðar
erlendis og hreint ævintýri að
fylgjast með vinsældum hans.
Þar hafa líka verið að verki
flinkir menn og konur sem eftir
að hafa unnið með hann
erlendis hafa kynnst markaðn-
um og lagað sig eftir honum.
Oft er þetta fólk með alla
þræðina í eigin höndum, það
ræktar hestinn, temur hann og
þjálfar og vísar honum síðan
beint til kaupandans. Þarna
hefúr allt gengið upp.
Ég held að við eigum að geta
verið bjartsýn þjóð ef við
höfum vit á að nýta okkur þá
kosti sem við eigum í stöðunni
á hverjum tíma."
Árni Gunnarsson
frá Reykjum