Feykir - 20.09.2007, Blaðsíða 6

6 Feykir 35/2007
Mótvægisaðgeróir ríkisins duga skammt
á Norðurlandi vestra
Er ríkið að senda
okkur langt nef?
Ríkisstjórn íslands boóaöi
mótvægisaðgeróir sínar
gegn áhrifum kvótaskerð-
ingar í liðinni viku. í
sjónvarpsviðtalið við það
tækifæri sagði Árni
Mathiesen, fjármálaráö-
herra, að þau svæði sem
ekki hefðu notið góðs af
hagvexti undangenginna
ára kæmu til með að fá
meira frá ríkinu í þessum
aðgerðum en önnur svæði.
Skagaströnd
Vissulega er ástandið
hér ekki gott
Fyrir rúmum mánuði síðan var
kynnt skýrsla unriin af
Byggðastofhun og Hagffæði-
stofnun Háskóla íslands um
efriahagsmál og hagvöxt á ára-
bilinu 1998 - 2005. Samkvæmt
þeirri skýrslu var hagvöxtur á
Norðurlandi vestra neikvæður
urn 9%, næst á eftir kornu
Vestfirðir þar sem hagvöxtur
var neikvæður um 3%.
Samkvæmt orðurn fjár-
málaráðherra hefði því mátt
ætla að Norðurland vestra ætti
að hljóta góðan skerf af
milljörðunum 10 sem veita á í
þessum mótvægisaðgerðum.
Ekki síst ef tekið er tillit til
þess að viku áður en mótvægis-
aðgerðirnar voru kynntar var
skýrsla SSNV kynnt þar sem
fram kemur að raunskerðing á
kvóta á Norðurlandi vestra sé
32,8% og að neikvæð rnarg-
feldisáhrif á svæðinu nenri um
1,5 milljörðum króna. Enn
ffekari rökstuðningur í þá átt að
Norðurland vestra ætti nú rétt á
dyggilegum stuðningi ríkisins í
þessu máli.
Feykir lagðist yfír
tölurnar. Forsendurnar
fengust upp úr
fréttatilkynningu frá
FJármálaráðuneytinu.
750 milljónum á að veita til
sveitarfélaga vegna tekjumissis
hafria. Þessum milljónum hefur
ekki verið ráðstafað og því
tökurn við þær út úr
reikningsdæminu. Eftir standa
þá 9 milljarðar og 250 milljónir.
Af því koma á Norðurland
vestra:
- 20 milljónir í Fjölbrautaskóla
Norðurlands vestra.
- 20 milljónir til Sjávarlíftækni-
fýrirtækis á Skagaströnd
- 20 milljónir í Verið Sauðár-
króki.
- Vaxtarsamningur fyrir Norð-
urland eystra og vestra, 180
milljónir. Við gefúm okkur að
helmingur komi hingað eða 90
milljónir.
- Héraðsskjalasöfri á þremur
stöðum fá 40 milljónir sem fara
eiga í 20 störf. Einn þriðji af því
er 13,3 milljónir.
Samtals koma því af þessum 9
milljörðum og 250 milljónum,
163,3 milljónir eða um 1,8 % af
heildarupphæðinni.
Hvað þýðir þetta á
heimavelli?
Séu þessar 163,3 nrilljónir
reiknaðar sem hlutfall af þeim
1,5 milljarði sem hin neikvæðu
margfeldisáhrif kvótaskerðingar
hafa fáum við út að
mótvægisaðgerð ríkisins skili
okkur 11% af skerðingunni.
Þá hefur ekkert tillit verið
tekið til þess fólks sem missir
tekjur eða atvinnu sína sökum
kvótaskerðingarinnar. Ekki
hefúr verið hægt að reikna út
hvernig þessar nrótvægis-
aðgerðir, eða yfir höfuð hvort,
þær nái til þessa hóps.
Aðeins 20 milljónir í
Húnavatnssýslur
Sérstaka athygli vekur að aðeins
20 milljónir fara á Skagaströnd
þar sem áhrifin eru hvað mest
og að það eru fýrir utan
vaxtarsamning, einu peningarn-
ir sem íara í Húnavatnssýslur.
Þá fær Hólaskóli, Háskólinn
á Hólurn ekkert úthlutað í
þessum mótvægisaðgerðum.
Hins vegar eiga fjölbrautaskólar
vítt og breytt um landið að fá 20
milljónir af þeirn 364 milljónum
sem eru í fjölbrautaskóla-
pakkanum svokallaða. Eru fjórir
skólar nafirgreindir upp á 20
milljónir hver eða um 80
milljónir. Þá standa eftir 284
milljónir. Feykir veltir því fyrir
sér hvort þær eigi allar að fara í
Keili sem er eini skólinn sem
ekki er tilgreint hversu mikið
eigi að fá.
Ekki er tilgreint sérstaklega í
hvað þessir peningar eiga áð
fara.
20 milljónir fara í háskólaset-
ur í Bolungarvík sem er í 10
mínútna akstursfjarlægð frá
Háskólasetri Vestfjarða á
ísafirði. Svona mætti áfrarn telja
og lítur helst út fyrir að
peningum hafi verið stráð hér
og þar án þess að hugsað hafi
verið til enda hvernig þeir sky'ldu
notaðir. Sitt sýnist hverjum og í
fjölnriðlaumræðu síðustu viku
hefúr ekki verið mikil ánægja
ineð skiptingu þessara 10
milljarða.
Vestfírðir með 15%
En hvernig skyldum \áð nú
standa í samanburði við aðra?
Annar landshluti sem hefúr
glímt við neikvæðan hagvöxt
eru V estfirðir, þar var hagvöxtur
neikvæður um 3% á móti 9%
hér, skv. skýrslu Hagfræði-
stofiiunar Háskóla íslands.
Heildarupphæðin sem nú
þegar er búið að eyrnamerkja
Vestfjörðum er 539,3 milljónir
og eru þá ekki taldar með þær
samgöngubætur sem þar á að
flýta. Gefum okkur þær
forsendur að flýting jarðganga í
Dýrafirði og í Óshlíð og tenging
annarra vega sé urn hálfum
milljarður, sem er varlega
áætlað, er trúlega meira. Það
gefúr okkur að Vestfirðir séu
kornnir með 1 milljarð og 39,3
milljónir af kökunni eða 15%.
Þess ber að geta að Vestfirðingar
eru vel að þessari upphæð
komnir.
Viðbrögð
stjórnmálamanna
Adolf H. Berndsen
í fjölmiðlum í síðustu viku
sagðist Adolf H Berndsen,
formaður Sambands sveitar-
félaga á Norðurlandi vestra,
vænta þess að boðaðar
mótvægisaðgerðir væru aðeins
upphafið að ffekari aðgerðum.
Adolf sagði ekki unr að ræða
neinar sérstakar aðgerðir fýrir
þetta landsvæði þrátt fýrir veika
stöðu þess. Á Norðurlandi vestra
hafi sveitarfélög um nokkurt
skeið glímt við vandamál
varðandi byggðaþróun og
hagvöxtur verið neikvæður. Því
væri þörfin fýrir virkar
mótvægisaðgerðir í sumum
tilfellum meiri þar en annars
staðar.
Feykir náði tali af Adolfi þar
sem hann var að koma af fúndi
SSNV. -Stjórn SSNV fundaði í
dag með þingmönnum kjör-
dæmisins til þess að ræða þessa
alvarlegu stöðu sem upp er
komin. Ein af þeirn niðurstöð-
um þess frindar er að fúlltrúar
SSNV muriu ganga á fúnd
oddvita ríkisstjórnarinnar og
fara ffam á það að myndaður
verði starfshópur með þátttöku
ráðherra sent fari yfir næstu
skref og til hvaða aðgerða megi
grípa til þess að snúa þessari
stöðu við og styrkja stöðu
svæðisins. Naut þessi tiliaga
stuðnings þingmanna kjör-
dæmisins.
Kristinn H, Gunnarsson
-Það er augljóst mál að
aðgerðir á Norðurlandi vestra
eru mjög fátæklegar og standa
varla undir nafrii sem
mótvægisaðgerðir við niður-
skurði á þorskafla. Það liggur
f)TÍr að fólki muni áffarn fækka
og áffam muni hagvöxtur vera
neikvæður á Norðurlandi vestra
á næstu árum. Þrátt fýrri þessar
tillögur að mótvægisaðgerðum.
Það stendur alveg upp á
ríkisstjórnina að korna með
tillögur að aðgerðum fýTÍr
Norðurlandvestra,segirKristinn
H. Gunnarsson þingmaður
Frjálslyndaflokksins.
Jóna Fanney Friðriksdóttir
-Ég er að hugsa um að gefa
ráðamönnum þjóðarinnar
nýútkomna skýrslu SSNV um
áhrif aflasamdráttar á Norð-
urlandi vestra í jólagjöf. Læt
fýlgja með ffá jólasveininum
skýrslu Byggðastofirunar og
Hagffæðistofriunar Háskóla
íslands um efiiahagsmál og
hagvöxt síðustu ára á hinum
ýmsu landsvæðum. Tíni svo
saman ályktanir sem þeinr hafá
veriðsendarsl.áratug. Enætlisé
ekki best að lesa þetta f)TSt inná
hljóðsnældu og pakka henni
söluvænlega inn þar sem mér
sýnist þeir ekki hafa lesið mikið
um ástand mála á Norðurlandi
vestra. Jólakortið á pakkanum
yrði með blindraletri, segir Jóna
Fanney Friðriksdóttir, bæjar-
stjóri á Blönduósi
Elín R. Lindal
Elín R. Líndal oddviti
Húnaþings vestra svarar því til
að hún hafi ekki verið búin að
byggja upp sérstakar væntingar
gagnvart þessum aðgerðum en
þrátt fýrir það má svo langt
ganga að það valdi vonbrigðum.
Það valdi vonbrigðum að
Húnavatnsýslurnar eru nær
sniðgengnar og sú vestari
algjörlega. Það veldur von-
brigðum að ekki skuli vera nýtt
þau tækifæri sem hér eru í
Húnaþingi vestra til að skjóta
styrkari stoðum undir atvinnu-
lífið. Hér eru metnaðarfull
verkefiii í gangi og hugmyndir
svo senr á sviði rannsókna og
þróunar. Jafirffamt er hér á
Hvammstanga eitt elsta
fjarvinnsluf)TÍrtæki landsins
svo eitthvað er nefnt.
Magnús B.Jónsson
-Það kernur í raun ekki á
óvart að mótvægisaðgerðir hér
séu innan við 2% af heild-
arupphæðinni því menn hafi
lengi haft þá tilfinningu að áhugi
stjórnvalda á þessu landssvæði
sé innan við 2% þó á því hafi
auðvitað verðið heiðarlegar
undantekningar, segir Magnús
B. Jónsson, sveitarstjóri á Skaga-
strönd.
Gunnar Bragi Sveinsson
- Séu þessar tölur réttar þá
hljótum við að líta svo á að þær
séu aðeins fýrsta skrefið af
mörgum. Við höfúm kynnt
okkar áherslur fyrir ríkisvaldinu
og bíðunr svara við þeim. Við
höfum óskað eftir fundi með
mótvægisnefnd ríkisstjórnar-
innar og munum fara ítarlega
yfir okkar áherslur þar. 1,8%
dugar hvergi til að rétta af stöðu
svæðisins, segir Gunnar Bragi
Sveinsson, formaður Byggðar-
ráðs Skagafjarðar.
Sturla Böóvarsson
-Það er rétt að hafa það í huga
að allar þessar fjárhæðir eru ekki
eyrnamerktar á einstök svæði og
viðfangsefiri. Stórar upphæðir
eru í ósJdptum pottum sem á
eftir að taka ákvörðun um. Þetta
er nauðsynlegt að hafa í huga.
En það er ljóst að Norðvestur-
land þarf á því að halda að fá
sinn skerf og að því er stefnt og
vilji þingmanna stendur til þess,
segir Sturla Böðvarsson 1.
þingmaður kjördæmisins.