Skólavarðan - 01.12.2005, Blaðsíða 20

21
SKÓLAVARÐAN 8.TBL. 5. ÁRG. 2005
skólastjóri í 29 ár, allt til ársins 2000.“
Oddviti og ferðamálafrömuður
Á þessum árum lét Hanna mjög að sér
kveða í félagsmálum. Hún var oddviti
(sveitarstjóri) í átta ár og sat í fjölda opinberra
nefnda; stjórn Samtaka sunnlenskra
sveitarfélaga og stjórn ferðamálafélags,
varamaður í Iðnþróunarsjóði Suðurlands,
framkvæmdastjóri heilsugæslustöðvar,
formaður stjórnar hjúkrunarheimilis og
dvalarheimilis aldraðra auk þess að vera í
kvenfélagi og kór. „Tónlist hefur alltaf átt
sterk ítök í mér og ég hef verið í kór frá því
ég var tólf ára. Ferðalög og ferðamál höfða
líka mikið til mín, ég er leiðsögumaður og
hef tekið þátt í stefnumótun í sambandi
við ferðamál á vettvangi sveitarstjórnar
og líka sem íbúi í Skaftárhreppi, var
meðal annars einn af stofnendum
Ferðamálafélags Skaftárhrepps. Ég var í
hinu og þessu og því oft að heiman. Þegar
ég svo flutti í bæinn ákvað ég að hætta
mestöllu félagsmálavafstri en snúa mér
alfarið að starfinu og líka meistaranámi
sem ég var í á þeim tíma. Og síðast en ekki
síst fjölskyldunni, það er yndislegt að vera
amma!“
Hanna er ekki lengur í félagsmálum
utan formennskunnar í Skólastjórafélaginu
sem hún tók við fyrir fjórum árum. „Áður
sat ég eitt kjörtímabil í stjórn félagsins
sem Sunnlendingur, við reynum að dreifa
stjórnunarstörfum um landið og það hefur
gengið nokkuð vel.“
Uppeldi á kostnað menntunar
Skólastarf hlýtur að hafa breyst talsvert á
þeim rúmu þrjátíu árum sem liðin eru síðan
Hanna hóf störf sem kennari - eða hvað?
„Jú, að sjálfsögðu hefur margt breyst,“
segir hún, „en það er erfitt að segja í
hverju mestu breytingarnar eru fólgnar.
Að sumu leyti finnst mér þetta komið
í hring. Þegar ég var að byrja í kringum
1970 var hugmyndin um opna skólann
númer eitt og allir mjög spenntir fyrir
samkennslu árganga og söguaðferðinni.
Þetta er svo komið aftur núna. Það heitir
að vísu einstaklingsmiðað nám en er af
sama meiði. Þannig að mér finnst svolítið
sérkennilegt að vera búin að upplifa heila
kynslóð af kennslufræðum með einungis
örfáum breytingum.
Trúlega er þó mesta breytingin
fólgin í hnattvæðingu eða með öðrum
orðum netvæðingu. Hún býður upp á
meiri fjölbreytni í kennslu en áður hefur
þekkst. Önnur viðamikil breyting varðar
kröfurnar til skólans. Okkur er ætlað
uppeldishlutverk langt umfram það
sem áður var og vinnutími barnanna
í skólanum er líka orðinn miklu lengri
– þetta helst í hendur. Ég legg áherslu á
að uppeldi er fyrst og fremst í höndum
foreldra. Auðvitað tökum við þátt í því
en okkar hlutverk er að mennta og það
er ekki hægt að þrýsta endalaust á að
við ölum upp börn. Það hlýtur að verða á
kostnað menntunarinnar.”
Nýbreytni í skólastarfi og líðan starfs-
manna
Vorið 2002 lauk Hanna meistaranámi
í stjórnun frá Kennaraháskóla Íslands
með rannsókn sinni á faglegri forystu
stjórnenda. Fagleg forysta hefur alla tíð
verið sérstakt hugðarefni hjá Hönnu og
hvernig megi skipuleggja skólastjórnun
þannig að hún skili sem bestum árangri.
„Ég las auðvitað mikið í náminu
og hef nýtt mér það í eigin starfi. Ég
set þrennt á oddinn sem skólastjóri. Í
fyrsta lagi að vera aflvaki í nýbreytni og
þróunarstörfum og í öðru lagi að vera
aflvaki í sí- og endurmenntun starfsmanna.
Mér finnst skipta miklu máli að stjórnandi
sé meðvitaður um að ávallt sé fylgst
með nýjungum, að þróunarverkefni séu
alltaf í gangi og að fólk afli sér stöðugt
menntunar. Í þriðja lagi – sem er samt
enn mikilvægara en hitt tvennt – er að
stjórnandi vinni markvisst að jákvæðum
og uppbyggilegum skólabrag.
Auðvitað er fagleg forysta víðfeðm en
þetta finnst mér skipta mestu máli. Svo
þurfa skólastjórar að sjálfsögðu að skipta
sér af rekstri. Margir þeirra kvarta undan
því að rekstur taki of mikinn tíma frá öðru.
Í meistaranáminu kafaði ég ofan í þetta
og rannsóknir sýna að forgangsröðun
verkefna er alls ekki eins og fólk vill
hafa hana, það fer allt of mikill tími í
pappírsvinnu. Skólastjórar vilja vera meira
í faglegri stjórnun. Ég vil meina að hægt
sé að forgangsraða á þann hátt og held að
mér hafi tekist það ágætlega. Þetta krefst
þess að stjórnandinn dreifi ábyrgð og valdi
og nýti sér þann mannauð sem fyrir er.
Þannig getur hann auðveldar sinnt þeim
störfum sem hann telur mikilvægust. Fólk
er ólíkt. Sumir hafa gaman af því að fást
við bókhald, aðrir vilja sinna agamálum
og hegðun og enn aðrir njóta þess að
fást við stefnumótun og áætlanagerð.
Mannauðsstjórnun er auðvitað auðveldari
í stærri skólum þar sem eru margir
millistjórnendur en ég held samt að hver
og einn geti alltaf forgangsraðað að
talsverðu leyti upp á nýtt.“
Hanna bætir við að skrifstofan hennar
sé eins og járnbrautarstöð. „Fólk gengur
inn og út liðlangan daginn og ég loka
ekki dyrunum nema starfsmaður fari
fram á það. Svona vil ég hafa það en
þetta hentar ekki öllum. Aðalatriðið er
að hver stjórnandi finni út hvað honum
hentar best og leiti leiða til að koma því í
framkvæmd.“
Stytting náms til stúdentsprófs
Nýlega var haldin á Akureyri árleg
námstefna Skólastjórafélagsins. „Þar var
aðalumræðan stytting náms til stúdents-
prófs sem virkilega kemur grunnskólanum
við þó svo að framhaldsskólinn hafi meira
komið til tals í þessu samhengi,“ segir
Hanna. „Það er heilmikið búið að skrifa og
skrá niður um þetta mál undanfarin tvö
ár, meðal annars stóðu Skólastjórafélagið
og Félag íslenskra framhaldsskóla sam-
eiginlega að málþingi um þetta efni þar
sem fram kom að menn voru tiltölulega
sáttir við þá þróun sem þá var í gangi – að
nemendur gætu farið á misjöfnum hraða
í gegnum nám í framhaldsskóla. Menn
vildu gjarnan halda áfram á þessari braut
og við áttum ekki von á að það yrði svona
snögglega gerð breyting á þessum ramma
eins og raunin varð.
Það er svo aftur annað mál að ég hef
sjálf lengi verið fylgjandi því að stytta nám
til stúdentsprófs. Ég horfi alveg eins til
grunnskólans og að nám til stúdentsprófs
verði að meðaltali þrettán ár í stað fjórtán.
Þetta þarf ekki að vera svona klippt og
skorið. Sumir nemendur geta tekið námið
á skemmri tíma og aðrir lengri. Fólki finnst
KYNNING FORYSTUMANNA