Þjóðmál - 01.06.2015, Blaðsíða 12
ÞJÓÐMÁL SUMAR 2015 11
Áaldarafmæli. Jóns. Sigurðssonar. forseta.árið.1911.voru.gefin.út.frímerki.með.
mynd. af. honum. sem. gerð. var. eftir. lág
mynd. sem. Einar. Jónsson. myndhöggvari.
hafði. búið. til .. Hann. var. um. þær. mundir.
að.leggja.lokahönd.á.líkneski.Jóns.sem.nú.
stend.ur.á.Austurvelli ...Voru.frímerkin.í.sex.
mismunandi.litum.eftir.verðgildi.þeirra,.en.
myndin.af.Jóni.eins.á.þeim.öllum ..Þetta.er.
hvít.hliðarmynd.af.höfði.hans.(vanga.mynd),.
lítillega.upphleypt.og.um.hana.hvít.ur.hring.
ur ..Eru.aðeins.dregnar.útlínur ..Nafn.Jóns.er.
undir.myndinni,.kannski.til.þess.að.ekki.fari.
á.milli.mála.af.hverjum.myndin.er .
Þessi.frímerki.mega.teljast.hafa.mikla.sér
stöðu. í. alþjóðlegu. samhengi. og. frí.merkja
sögu.án.þess.að.menn.hafi.veitt.því.athygli ..
Skal.nú.farið.fáum.orðum.um.það .
Frímerki.komu.fyrst. til. sögu.á.Englandi.
1840 .. Voru. þau. prýdd. mynd. af. Viktoríu.
drottningu .. Í. sumum.öðrum. löndum. létu.
póststjórnir. í. upphafi. frímerkjaaldar. duga.
að. hafa. á. þeim. myndir. af. ríkistáknum. og.
tölum. sem. sýndu. verðgildi. merkjanna ..
Þannig. var. þetta. til. dæmis. í. Danmörku ..
Munu. yfirvöldin. þar. beinlínis. hafa. talið.
það.óvirðingu.við.konung.að. fólk.væri. að.
sleikja.miða.með.mynd.hans.og.líma.á.bréf.
og.spjöld .
Tilviljun. olli. því. að. mynd. af. Kristjáni.
Danakonungi. IX.kom. fyrst. á. íslensku. frí
merki ..Það.var.árið.1902 ..Danir,.sem.réðu.
íslenskum.póstmálum,.höfðu.þá. skipt.um.
skoðun. og. fannst. í. lagi. að. andlitsmynd.
konungs. væri. notuð. með. þessum. hætti ..
Tveimur. árum. seinna. var. sama. myndin,.
gerð. af. Hans. Tegner. prófessor. í. Kaup
manna.höfn,.látin.á.dönsk.frímerki .
.
Benedikt.Sveinsson,.ritstjóri.og.alþingismaður,.virðist.fyrstur.hafa.hreyft.þeirri.
hugmynd. að. Íslendingar. létu. setja. mynd.
af. Jóni. Sigurðssyni. á. frímerki ..Hann.birti.
grein. í.Fjallkonunni. í. apríl.1910.og. sagði:.
„Að. ári. er. aldarafmæli. Jóns. Sigurðssonar,.
sem.kunnugt.er ..Vilja.Íslendingar.þá.minn
ast.forvígismanns.síns.sem.sæmilegast,.sem.
skylt.er ..Væri.vel.til.fallið,.að.gefin.væri.þá.
út.íslensk.frímerki.með.mynd.Jóns.Sigurðs
sonar ..Slík. frímerki.mundu.vekja. allmikla.
athygli. ekki. síður. utanlands. en. innan. og.
bera.nafn.hans.víðara.en. löng.ævisaga.eða.
ritgerðar .“
Fleiri.tóku.í.sama.streng.og.þegar.Björn.
Jónsson,. ráðherra. Íslands,. kvaddi. Frið
rik. konung. VIII,. eftir. vetrardvöl. í. Kaup
manna.höfn. í. janúar. 1911,. spurði. hann.
hvort.konungur.gæti. fallist.á.að.gefið.yrði.
út. frímerki. til. minningar. um. aldarafmæli.
Jóns. Sigurðssonar. þá. um. sumarið .. Hann.
bætti.við.—.líklega.til.að.öruggara.væri.að.
tillagan.fengi.hljómgrunn.—.að.Íslendingar.
Guðmundur.Magnússon
Söguleg.frímerki