Alþýðublaðið - 04.12.1924, Page 1
*9*4
Fimtudaglnn 4, dezember.
284 tðiublað.
Elsku litli drengurinn okkar, Sigurður, andaðist í gærkveldi.
3. dezember 1924.
Rannvelg Ólafsdóttir. Stefón Sveinsson.
Frakkkstig 15.
t hhhhhhí
Ósvífið réttarbrot
áalbýðn.
Atyiunarekendur kúga verk-
lýðslélag til að segja sig úr
sambandi Terklýðsfélaganna.
Eitir því, aam byrðar auð-
vaidslns at sköttum og tollum
á aiþýðu og þar af leiðandi
vaxandi dýrtíð verða þungbærarl,
verður alþýðu einnig ijósarl nauð
syn samtaka til að koma fram
lítsnauðsynlegum ksuphækkun-
um og tii að efla þann stjórn-
málaflokk, sem atþýðan sjáif
hefir stefnað til að halda tram
máistað sínum, Alþýðuflokkinn.
Alis staðar er nú hreyfiog f
þessa átt með alþýðu iandsins,
og.smátt og smátt koma upp ný
og ný verklýðsfélög, ér skipa
sér i samtökln með hlnum, sem
íyrir eru.
Á Akranesl var f haust stofn-
að verk ýðsfélag, og gekk það
eðliiega þegar f Alþýðusam-
bandið. Félag þetta var vitan-
lega þyrnlr í augum atvinnu-
rekenda á Akranesi, en þeir
komu þó ekkl við að hindra, að
það væri stofnað.
Nýlega fór félagið fram á
samninga um k&upgjald við at-
vinourekendu'-. Tóku þeir sæmi-
lega f það f íyrstu, en þegar á
átti að herða, kváðust þeir ekkl
vilja semja við télagið, nema
það segði sig úr Alþýðusam-
bandinu. Félagið vissi, hver
styrkur er að því, að félögin
standi saman og styrki hvert
annað, og lét ekki bugast, held-
nr ákvað kauptaxta fyrlr félags-
menn. En atvinnurekendur tókn
þá einstaka verkamenn íyrlr og
íóru að reka þá úr vinnu, hóta
þeim atvlnnuleysi o. s. frv., en
íofa á hinn bóginn að verða
við kröfum þeirra, ef féiagið
gengi úr sambandinu. Samtökin
vorn enn ung og óhörðnuð og
félagsmenn óvanir að elga við
ósvffna atvinnurekendur og llla
staddir fjárhagslega, og endi inn
varð sá, að félagið neyddist að
lokum til að ganga úr samband-
iou.
Atvinnurekendur á Akranesl
hafa í þessu beitt hinni ósvifn-
ustn kúgun, neytt þess, að sam-
tökin voru ný og veik, til að
brjóta lög og landsrétt á fátæk-
um verkalýð. Stjórnarskráin á-
kveður mönnum rétt tii að ganga
f hvern þann félagsskap, sem
þeir viija, og að engion megl
nelns í missa af borgaraiegum
réttlndum sakir skoðana sinna.
E>að er því skýlaust og ósvífið
réttarbrot, sem atvinnureker.dur
á Akranesi hafa framið á verka-
lýð þar með því að neyða hann
til að ganga úr félagsskap, sem
hann hefir gengið f af túsum og
írjálsum vilja.
Auk þess er tiltæki þelrra fá-
ránlega heimskuiegt, svo að slfks
eru engln dæmi neins staðar i
heimi nú á dögum. Jafnvcl þröng-
sýnuBtu Ihaidsdeiar erlendis telja
sjálfsagt, að verkaiýðurinn sé í
samtökum. í annan stað hlýtur
þetta framferði að magna hatur
og óvild á atvlnnnrekendum
meðai aiþýðu. Hvernig sem á
það er Utið, er það þeim til óaf-
máanlegrar skammar í augum
allra, sem snefil hafa af réttiæt-
htiifinningu og sanngirni.
Fortptakklnn í þesau athæfi
atvinnurekendanna á Akranesi
er Haraldur Böðvarason, þessi,
Skyr og rjóml og nýmjólk
kTÖlds og morgna fæst í út-
solnuni í Brekknholti. Sími
1074.
Nýja bókin heitir „Glæsimenska11.
sem á Sandgerði og þeir kann-
ast við, sem gera út báta þaðan
á vertíðinnl. Mun hann eftlr við-
skiftin við þá ganga upp í þeirri *
dul, að hann elgi einn öliu að
ráða ekki síður á Akranesi en
þar, en að nokkru mun athæfi
hans á Akranesi runnið frá auð-
vaidsforkóifunum hér, sem óttast
um völd sín, ef samtök alþýð-
unnar eflast, og iáta þvf ráðast
á samtökln, þar sem þan eru ung
og veik og örðugast um mót-
stöðu. Furðu-fljótt vissi >danski
Moggi< um úrsiltin.
En ekki er víst, að auðvaldið
sé búið að bíta úr náiinni, þótt
það hafi f biii getað kúgað þetta
félag á Akranesl með því að
brjóta á því lög og iandsrétt,
Vafalaust dregur þessn iíkt fram-
feröi ekkl úr stéttaríg þeim, sem
ójöfnuður auðvaidsins hefir skap-
að, en blöð þess fárast yfir af
einberum yfirdrepsskap. Alþýða
þolir ekki að ofan á fjárhags-
iega kúgun sé bætt andiegri
kúgun, — að henni sé ekki að
eins synjað um sæmileg lífskjör
efnalega, heldur ifka svift Snd-
legu trelsi og sjálfræöi.
Með þessn hefir auðvaldið sýnt,
hvað það vili, — miskuunariausa
kúgun á alþýðu. Það hefir kastað
hanzkanum, og með því er leik-
urinn hafinn, en —- ekki lekið.