Pilsaþytur - 31.03.1995, Qupperneq 6

Upp úr
hjólförunum
í hlíöinni fyrir ofan bæ afa og ömmu gerði
ég mér það oft til gamans að ganga eftir
kindagötunum. Ég velti því oft fyrir mér
hvað það hefði tekið langan tíma fyrir ærn-
ar og lömbin að búa til þessar djúpu götur.
í minningunni náðu þær oft uppá miðja
leggi og veruleg fyrirhöfn að klifra upp úr
þeim. Alltaf gengu blessaðar skepnumar
eftir sömu götunni, ár eftir ár, mér er nær
að lialda öld eftir öld.
I’egar að ég lieyrði fyrst slagorð
Kvennalistans „uppúr i\jólförunum“ þá rifj-
aðist upp fyrir mér þessi bemskuminning.
Ég velti því fyrir mér hvort við mannfólkið
og sauðféð ætlum eitthvað sameiginlegt,
þ.e. veldum auðveldustu leiðina að mark-
miðum okkar. Ekki alveg allir, því eins og
æmar virtust stíga ein og ein út fyrir, sem
mátti sjá á grynnri slóðum á víð og dreif,
þá hefur verið til fólk sem að hefur drifið
sig uppúr hjólfömnum og farið sínar eigin
leiðir. Ótrúlega margir ganga þó enn sömu
slóðina. Mætti lialda að annað hvort sé
hún orðin svo d,júp að uppúr henni verði
engan veginn komist, eða viðkomandi sjái
ekki uppfyrir brúnimar og hafi þar af leið-
andi ekki hugmynd um hvað er að gerast í
kringum þá. Hvað þá að séð verði hvað er
að gerast úti í hinum stóra heimi.
Mér sýnist að þeir sem hafa stjórnað
heilbrigðismálum hér á landi séu í þessum
hóp sauðumlíkra manna, ganga auðveld-
ustu leiðin, með skammtímasjónarmiðin í
farteskinu.
Hnífnum sveiflað
bað er orðið ái"visst að beita niðurskurðar-
hnífnum í heilbrigðisþjónustunni - svokall-
aður flatur niðurskurður. Spara allsstaðar á
öllum sviðum gjörsamlega án tillits til þess
hvort sá spamaður leiði til aukins kostnað-
ar jafnvel strax á næsta ári. Hnífurinn er
bara tekin úr slíðrinu aftur og aftur.
Ileilbrigðisþjónustan liefur þróast hratt
síðustu áratugina í þá átt að þeir sem þurfa
á lengri sjúkrahúsvist að halda em aldrað-
ir. Legudögum þeirra sem yngri eru hefur
fækkað. Því bitnar þessi stefnulausi og sí-
endurtekni niðurskurður harðast á öldruð-
um. Við sem vinnum í nánum tengslum við
garnla fólkið vitum að sú kynslóð sem í
dag þarf á dvalar eða hjúkrunarrými að
lialda er ekki vön að kvarta - er ekki
þrýstihópur.
Það læðist að mér sá granur að niður-
skurður í þessari mynd byggist á þessari
staðreynd. - Það virðist ekki vera átaka-
mikið fyrir þá sem beita kutanum að loka
heilu deildunum - flytja þá sem þar búa
hreppaflutningum vor og haust. Þvílíkt
virðingarleysi við ellina, hreinasta móðgun
við fólk sem að hefur lokið sinni starfsævi
og á engra kosta völ annarra en vistun á
opinberam stofnunum.
Hagsmunir hverra?
Kvennalistinn hefur fá upphafi bent á leið-
ir sem draga úr kostnaði við heilbrigðis-
þjónustuna. Með því að svelta heilsugæsl-
una hefur verið komið í veg fyrir að hægt
sé að sinna öldraðum í heimahúsum. Það
era áratugir síðan að það vissu allir sem
vildu vita að sú leið er mun betri fyrir alla,
mannesKjulegri og ódýrari.
Nýútkomin skýrsla um stofnanir aldr-
aðra, sem fjármála- og heilbrigðisráðu-
neytið hafa látið vinna, tínndar þetta eins
og um glæný sannindi sé að ræða?
Heilsugæslustöðvar hafa barist íyrir
aukningu á stöðugildum til að sinna þess-
ari þjónustmsem.og annarri en þar er öllu
haldið niðriA4'',. __________________
i-------------
Hverra hagsmuna er verið að gæta með
þessari stýringu? Byggja upp dvalar og
hjúkrunarrými í miklum móð en svelta
þær stofnanir sem að hafa ódýrari og
manneskjulegri úrræði. Fyrmefnd skýrsla
segir að stofnkostnaður á hvert hjúkrunar-
rými sé fjórar milijónir og síðan fari ein
miHjón í rekstur á ári. þetta era gríðarlegir
ijármunir og þegar ákvörðun er tekin um
slíkar fjárfestingar eiga að sjálfsögðu að
liggja fyrir áætlanir um raunveralega þörf.
Auðvitað þurfum við á þessum stofnunum
að halda en þær eiga að vera síðasta úr-
ræðið sem við bjóðum gamla fólkinu uppá
og að auki væra þá e.t.v. til fleiri krónur til
að hlúa að þeim sem þar þurfa að dvelja.
Margar leiðir era færar í spamaði í heil-
brigðiskerfinu. Til þess að þær skili ár-
angri verður að setja þessum málaflokki
langtímamarkmið og hætta þessum sveifl-
unum með niðurskuðarhnífmn sem engu
skila, sé til lengri tíma litið, nema öryggis-
leysi lijá neytendum og óánægju l\já þeim
sem þjónustuna veita.
_____________________________~L
Kvennalistinn vill:
$ SsSStlSig" ÍSS e"glluena-
teS—eyrls^a og geU
af þeim sökum ekki stundað vmnu utan hemu is, ai
umönnunarbætur
$
umönnunar d æiu t
oað allir ellilífeyrisþegar njóti sama grunnli ey
+ hann skerðist ekki þó að maki fai ellilifey '
Q að við bráðamóttöku sjúkrahusa starfi oldrunarser
fræðsla til eldri borgara verði aukin, s.s um
réttindi, heilbrigði og starfslok,
$
-+■ réttindi, nenorigui >
O að komið verði í veg íyrir tvisköttun á greiðslum launa-
+ fólks í lífeyrissjóði.
__________—-----■ ■
6
Kvennalistinn