Norðurslóð - 13.12.1991, Page 28

TIMAMOT
Skírnir
>.
27. júlí sl. var skírður á Landspítalanum
Marteinn. Foreldrar: Anna Sólveig Sigurjóns-
dóttir frá Syðra-Hvarfi og Ingibjörn Stein-
grímsson. Heimili þeirra er á Másstöðum
Skíðadal. Séra Jón Bjarmann skírði.
24. nóvember var skírð að Öldugötu 1, Dalvík, Andrea Sif. For-
eldrar hennar eru Pórgunnur Reykjalín Vigfúsdóttir og Hilmar
Vignir Guðmundsson, Öldugötu 1, Dalvík.
Afmæli:
Þann 7. desember varð 75 ára Vilheltn Pórarinsson Svarfaðar-
braut Dalvík.
Þann 9. desember varð 70 ára Guðlaug Guðnadóttir húsfreyja
að Urðum í Svarfaðardal.
Norðurslóð árnar heilla.
Andlát
1. desember lést á Fjórðungssjúkrahúsinu á
Akureyri, Vilhelm Anton Sveinbjörnsson,
Vegamótum, Dalvík.
Vilhelm fæddist á Dalvík 3. febrúar 1915
sonur Sveinbjörns Tryggva Jóhannssonar
útgerðarmanns og konu hans Ingibjargar
Antonsdóttur. Þau hjón eignuðust tvö börn og
býr Stcinunn, yngra barn þeirra, í Vegamót-
um ásamt manni sínum Steingrími Þorsteins-
syni. Vilhelm fór ungur að aðstoða föður sinn
við útgerð og fiskverkun, og þegar þeir hættu útgerðinni sneri
hann sér sjálfur að fiskverkun. Varð það hans aðalævistarf
ásamt bifreiðarakstri, en bifreið keypti hann fyrir 1940 og flutti
vörur alveg fram á sjöunda áratuginn.
Kindur átti Vilhelm frá unga aldri og fram að sjötugu og hafði
af þeim mikið yndi enda næmur á gott fé. Vilhelm hafði góða og
bjarta tenórrödd og söng mikið allt frá unglingsárum á margs
konar skemmtunum og samkomum. Frá því um tvítugt söng
hann með karlakórnum á meðan kórinn starfaði og söng þar oft
einsöng. Með kirkjukórnum söng hann í meira en hálfa öld. Vil-
helm starfaði á sínum tíma í Ungmennafélaginu, Slysavarnar-
félaginu og síðari hluta ævinnar var hann í Lionsklúbb Dalvíkur
og eignaðist í gegnum allt þetta félagsstarf, sem að framan er
talið, marga vini og félaga. Það var því fagur og tilhlýðilegur
virðingarvottur við látinn félaga að Karlakórinn gamli söng lag
í lok kirkjuathafnar.
Vilhelm bjó ætíð hjá Steinunni systur sinni og Steingrími.
Fluttu þau árið 1957 í Vegamót þar sem Vilhelm bjó til dauða-
dags.
Hann andaðist I. desember sl. á Fjóröungssjúkrahúsinu á
Akureyri 76 ára að aldri.
Vilhelm var jarðsunginn frá Dalvíkurkirkju 7. desember.
J.H.Þ.
Grafendur, vatnslitamynd Kristjáns frá skólaárum.
Opnun Krístjánsstofu
í Hvoli 6. desember 1991
Föstudaginn 6. desember var
75 ára afmæli Kristjáns heitins
Eldjárns, 3. forseta Islands. Af
því tilefni var opnað nieð við-
höfn sérstakt herbergi í
Byggðasafninu í Hvoli, nefnt
Kristjánsstofa, til minningar
um Svarfdælinginn Kristján
Eldjárn Þórarinsson frá Tjörn.
Viðstaddir voru við athöfnina
auk fulltrúa bæjarstjórnar og
byggðasafnsnefndar nokkrir
gestir: frú Halldóra Eldjárn,
ekkja Kristjáns, Ingólfur sonur
þeirra og Guðrún kona hans,
systkini Kristjáns og fleiri af
tengda- og skylduliði hans. For-
maður stjórnar Byggðasafnsins,
Gylfi Björnsson, bauð gesti vel-
komna. Að því búnu flutti ávarp
forseti bæjarstjórnar á Dalvík,
Trausti Þorsteinsson, Júlíus Dan-
íelsson frá S-Garðshorni rakti
minningar sínar og kynni af
Kristjáni frá æskudögum og
Ingólfur Eldjárn flutti þakkir fyr-
ir hönd fjölskyldunnar.
Hér er birt ávarp
forseta bæjarstjómar
Á þessum merkisdegi 6. des-
ember 1991 erum við hér saman
kontin til að minnast þess að í
dag hefði Kristján Eldjárn, fyrr-
verandi forseti íslands, orðið 75
ára hefði honum enst aldur til. í
tilefni af því er opnuð hér í
Byggðasafninu að Hvoli, Krist-
jánsstofa, minningarstofa um
hinn virta forseta og Svarfdæling-
inn Kristján Eldjárn Þórarinsson.
Fyrir hönd Dalvíkurbæjar vil eg
færa Byggðasafnsnefnd þakkir
fyrir forgöngu þeirra í að koma á
fót þessari minningarstofu og
jafnframt flytja alúðarþakkir
aðstandendum hans öllum sem
gerðu þetta mögulegt. Það er
okkur Dalvíkingum og Svarfæl-
um öllum mikill sómi að fá að
heiðra minningu Kristjáns, hins
ástsæla forseta, með þessum
hætti.
í þessu litla safni okkar er
hvorki hátt til lofts né vítt til
veggja en hér er góður andi og
allir þeir sem hingað koma
skynja virðingu okkar fyrir lið-
inni tíð og vilja til að halda á lofti
merki þeirra sem ruddu brautina
fyrir það samfélag, sem við get
um verið svo stolt af í dag. Eg
leyfi mér að segja stolt, Því hér í
mynni Svarfaðardals hefur á
fáum áratugum vaxið upp T500
manna blómlegur bær úr fátæk-
legum verbúðum sem hrófað var
hér upp á Böggvisstaðasandi og
sjómenn hírðust í þann tíma sem
þeir réru til fiskjar frá Sandin-
um. Af fádæma dugnaði, elju og
trú á framtíð byggðarlagsins
reistu frumbyggjarnir sér íver-
uhús, byggðu bryggjur við hafn-
lausa ströndina og smám saman
varð vísir til að litlu sjávarþorpi.
Vélbátaútgerð hófst og eftir því
sem tímar liðu f jölgaði íbúum á
Sandinum og skipastóllinn stækk-
aði.
í sjálfu sér nrá segja að upp-
byggingin hér á Dalvík sé ekki
ólík mörgum öðrum stöðum við
sjávarsíðuna að öðru leyti en því
að uppbyggingin hefur orðið
mjög hröð og þrátt fyrir að held-
ur hafi hallað á landsbyggðina
hvað fólksfjölgun varðar hefur
fólki f jölgað hér umtalsvert á
liðnum árum. Þessi þróun er
e.t.v. ekki síst því að þakka að
samhliða jafnri og stöðugri
atvinnuuppbyggingu á Dalvík
hefur tekist að efla skóla og fé-
lagsþjónustu og halda uppi blóm-
legu félags- og menningarlífi.
Hér á þessu safni getur að líta
hver vegferðin hefur verið að
þessu marki. Að sjálfsögðu hefur
hún ekki verið þrautalaus.
Byggðarlagið hefur orðið að
gjalda sinn toll í náttúruhamför-
um og sjósköðum en slíkir
atburðir hafa eflt vitund okkar
um hversu óblíð náttúran getur
verið og hve nauðsynlegt er að
búa vel að sínu. Hér má einnig
sjá að á Dalvík og í Svarfaðardal
hafa ýmsir rnætir menn vaxið úr
grasi og fengið sinn heimanmund
úr frjóum jarðvegi byggðarlags-
ins og því skyldum við ekki halda
minningu þeirra í heiðri komandi
kynslóðum til hvatningar og vera
sér betur meðvitandi um sögu
forfeðranna?
Kristjánsstofa mun vafalaust
þjóna þessu hlutverki. Þar
má fræðast um í máli og myndum
hvernig ungur maður úr svarf-
dælskri sveit braust áfram til
mennta þrátt fyrir lítil efni af ver-
aldlegum gæðum og vann sig til
æðstu metorða þessa lands með
hinum göfugu dyggðum trú,
drengskap og dugnaði.
Mér er lóst, að heimabyggðin
var Kristjáni Eldjárn afar hjart-
fólgin og ekki síður íbúar
hennar. Verk Kristjáns bera þess
glögg merki og má í því sam-
bandi minna á að hann var á sín-
um tíma einn af frumkvöðlum að
stofnun Samtaka Svarfdæla sunn-
an heiða. Þá var hann útgáfu-
stjóri að ritverkinu Svarfdæling-
ar, sem Samtökin stóðu að. Þá
má einnig minna á fræðistörf
hans við fornminjar, en hann
vann að uppgreftri ýmissa merkra
minja í Svarfaðardal (Klaufanesi
og Árnarhóli í Ytra- Garðshorni.
Ritstj.)
Segja má, að svarfdælsk byggð
eigi yfirleitt sterk ítök í þeim, sem
þar vaxa úr grasi og/eða lifa og
starfa. Þetta kemur glöggt fram í
ljóði Dalvíkingsins Haraldar
Zóphóníassonar er hann segir:
Pú Dalvík, okkar dýra byggð.
þig dísir góðar blessi,
á framfaranna frjóu braut
þig festi æ í sessi.
Og óralangt í framtíð fram
þín fögur verði saga.
Pig yfirskyggi alvalds náð
um alla þína daga.