Norðurslóð - 26.08.1994, Qupperneq 1
iHife
Af hreppstjórum og
öðrum opinberum
starfsmönnum
Svarfdælsk byggð & bær
18. árgangur
Föstutlagur 26. ágúst 1994
8. tölublað
Frá Dalvíkurhöfn.
Mynd: SH
Eins og fram hefur komið í
fréttum hafa Dalvíkingar gert
sig nokkuð gildandi í stríðinu við
Norðmenn. A tímabili voru bæði
Björgúlfur og Bliki að veiðunt á
hinum umdeildu svæðum.
Björgúlfur landaði hér þokka-
legunt ísfisktúr eftir verslunar-
mannahelgi. Bliki EA landaði
hér í vikunni stærsta farmi sem
skipið hefur landað frá upphafi.
Talið er að verðmæti aflans sé
um 37 miljónir króna. Smugu-
og Svalbarðaveiðar eru orðnar
dágóð búbót fyrir þjóðarbúið og
kemur sér vel fyrir ýmsar út-
gerðir hér á Dalvík sem og ann-
ars staðar á landinu.
En baráttulaust hefur þetta ekki
gengið. Þar hafa Dalvíkingar átt
menn í fremstu víglínu. Bliki EA
var í vor í fréttum sem eitt aðal-
skipið á miðunum. Norðmenn
töldu að þaðan væri veiðum ís-
lensku skipanna meira og minna
stjórnað. Að undanförnu hafa önn-
ur skip en héðan frá Dalvík verið
mikið í fréttum og enn halda
Dalvíkingar áfram að koma við
sögu. Anton Ingvason stýrimaður
á Hágangi II. Toni á Hrísum, er
Brimvarnargarður við Dalvíkurhöfn:
Framkvæmdir hefjast fljótlega
- Fyrirtækið Völur hf. í Reykjavík átti lægsta tilboðið í garðinn sem á að
vera fullgerður 15. október næsta ár
A mánudaginn voru opnuð til-
boð í gerð brimvarnargarðs á
Dalvík og reyndust fyrirtæki af
höfuðborgarsvæðinu eiga lægstu
tilboðin. Kostnaðaráætlun hljóð-
aði upp á 133 milljónir króna, en
lægsta tilboðið samkvæmt út-
boðslýsingu átti Völur hf. í
Reykjavík og var það 79 milljón-
ir króna eða 60% af kostnaðar-
áætlun.
Reyndar áttu fyrirtækin Háfell
hf. í Hafnarfirði og Rein hf. á Kjal-
amesi tilboð sem var hálfri þriðju
milljón lægra, en í því var gert ráð
fyrir annarri akstursleið með grjót-
ið en miðað er við í útboðslýsingu.
Öll tilboðin voru í lægri kantinum
og það hæsta einungis 83% af
kostnaðaráætlun. Segir þetta sína
sögu um ástandið í verktakabrans-
anum.
Hafnarsamlag Eyjafjarðar hefur
samið við eiganda jarðarinnar Háls
um að efnið í garðinn verði tekið í
Höfðanum austan við Böggvis-
staðasand og vafðist það nokkuð
fyrir mönnum hvemig ætti að
flytja það að höfninni. Hér er um
ntikla flutninga að ræða því alls
verður garðurinn 320 metrar að
lengd og í hann ekið 103 þúsund
rúmmetrum af grjóti og möl. Það
samsvarar yfir 10.000 ferðum frant
og til baka.
I fyrstu var gælt við þá hug-
mynd að leggja nýjan veg eftir
sandinum og brúa Svarfaðardalsá
til þess að losna við að flytja grjót-
ið í gegnum bæinn, en eftir nokkra
umhugsun var horfið frá því, ekki
síst vegna þess að flutningarnir
myndu setja alla starfsemi við
höfnina úr skorðum. Niðurstaðan
varð sú að grjótið verður flutt eftir
þjóðveginum sem leið liggur gegn-
um bæinn út undir Sæplast þar sem
beygt verður niður að höfninni. Er
það um sjö kílómetra leið.
Ymsar ráðstafanir verða gerðar
til að tryggja að þessi mikli þunga-
akstur stofni ekki öðrum vegfar-
endum í hættu. Bílunum verður
leyft að aka á tímanum frá 7 á
morgnana til 10 á kvöldin, en þeir
mega ekki aka hraðar en á 35 km
ferð innanbæjar og verða hraðatak-
markanir viðhafðar til að tryggja
það. Einnig verður Sognstúni,
Sunnutúni og götu norðan frysti-
hússins lokað við Hafnarbraut. Þá
er búið að rífa Valensíu, en hún
skagaði út í Hafnarbrautina og
takmarkaði útsýni bifreiðastjóra.
Vita- og hafnamálastofnun mun
nú fara yfir tilboðin, en fljótlega
verður gengið til samninga við
verktaka og er það vilji stjómar
Hafnasamlagsins að framkvæmdir
hefjist sem fyrst. Samkvæmt út-
boði á garðurinn að vera tilbúinn
þann 15. október næsta ár.
Garðurinn mun verja Dalvíkur-
höfn fyrir norðanáttunum en þær
valda oft verulegri ólgu í höfninni.
I framtíðinni er svo fyrirhugað að
innan garðsins komi nýr viðlegu-
kantur fyrir stærri skip norður af
norðurgarðinum, en sá kantur mun
liggja vel við gámasvæðinu sem er
á uppfyllingunni sem gerð var fyrir
nokkrum árum. Þar hefur einnig
verið rætt um að reisa frysti-
geymslu, en samningar um það
hafa enn ekki tekist við skipafélög-
in.
-ÞH
Bændur bjóða heim
- Um 200 manns nutu gestrisni Sökkubænda
Eins og öllum mun kunnugt
buðu íslenskir bændur lands-
inönnum heim sunnudaginn 14.
ágúst sl. að frumkvæði Upplýs-
ingaþjónustu landbúnaðarins.
Til að halda uppi heiðri Svarf-
dælinga varð Sökkubúið fyrir
valinu enda er þar rekinn bú-
skapur eins og best lætur og
margt að sjá fyrir þá sem kynn-
ast vilja sveitasælunni.
Gestir streymdu að allan daginn
enda veður eins og best verður á
kosið, sólskin og sumarblíða. Og
gestunum var heldur betur tekið
með kostum og kynjum. Menn
gátu farið á hestbak og teymt var
undir þeim senr minnsta reynslu
höfðu af útreiðum. í fjósi voru
kvígur og kálfar sem mauluðu hey
úr höndum gesta, í fjárhúsunt voru
ær, lömb og hrútar sem sótt höfðu
verið á fjall, þriflegar hænur spíg-
sporuðu um hlaðið og ein hænan
hafði meira að segja haft fyrir því
að strjúka að heiman til að unga út
nokkrum eggjum af þessu tilefni
og vakti verðskuldaða hrifningu
með ungahópinn sinn. I bæjar-
læknuin gafst bömunum kostur á
að leika með lítil skip og í garð-
inum var standandi veisla þar sem
reitt var fram hverskyns heimatil-
búið •góðmeti; rúgbrauð og ýntsar
tegundir heimabakaðs brauðs,
Börnin fengu að koma á hestbak h já
yngri bóndanum, Gunnsteini.
kleinur, randalínur og jólakökur.
Viðbitið var af sama sauðahúsi;
heimatilbúin kæfa, berjasulta og
marmelaði. Rófur komu úr mat-
jurtagarðinum og mjólkin úr kún-
um sem bitu túngresið í kring um
bæinn dálítið undrandi á öllum
gestaganginum en þar á bæ kalla
menn og skepnur þó ekki allt
ömmur sínar í þeim efnum.
Að sögn Olgu húsfreyju lögðu
um 200 manns leið sína að Sökku
þennan dag og mátti heimilisfólkið
hafa sig allt við að sinna gestunum.
Fólk kom allsstaðar að, nokkuð
konr frá Dalvík og töluvert frá Ak-
ureyri en einnig var margt um
ferðafólk vítt og breitt af landinu.
Mikið var um bamafólk sem sýna
vildi börnum sínum sveitalífið en
hinir fullorðnu voru engu síður
áhugasamir og spurðu margs um
búskapinn. Utbúinn hafði verið
sérstakur upplýsingapési (brot-
blöðungur) um búið og búskapinn
og lásu ntenn hann af áhuga.
Olga taldi lítinn vafa á því að
heimboð sem þetta skilaði árangri í
þá veru að efla tengsl bæjarbúa og
sveitamanna og bæta með því
ímynd íslensks landbúnaðar meðal
þjóðarinnar. Hún sagðist vonast til
þess að framhald yrði á þessu og
að næst yrðu fleiri sveitabæir inni í
myndinni. hjhj
orðin stríðshetja eins og kunnugt
er.
Söguna þekkja orðið allir þegar
Toni handlék haglabyssu Gumma
bróður síns norður í höfum en það
varð til þess að vamarmálaráð-
herra Noregs gaf flotanum fyrir-
mæli um að beita öllum tiltækum
ráðum til að handtaka Tona. Eftir
að herskip höfðu skotið úr fall-
byssum á Hágang II svo göt kontu
á skipið var það fært til hafnar og
Toni ákærður fyrir að skjóta að op-
inberum starfsmönnum. Toni neit-
aði öllum saka.rgiftum og kvaðst,
þegar hann skaut púðurskoti upp í
loftið, einungis hafa verið að
hræða sér ókunnugt lið sem skap-
aði hættu fyrir áhöfn hans. Dómar-
ar trúðu betur Tona en opinberu
starfsmönnunum því þeir slepptu
honum úr haldi.
Fjölskylduhefð verður til
Hvort norsku dómurunum var
kunnugt um yfirlýsingar ömmu-
bróður Tona um meðferð skot-
vopna gagnvart opinberum starfs-
ntönnum skal ósagt látið. Ef svo er
ekki er rétt að rifja þessa sögu upp
því ekki er ólíklegt að löglærðir
menn teldu hana gilda fyrir alla
ættina og nýttist Tona þegar mál
hans verður tekið fyrir í haust.
Sagan er svona: Páll Hallgrfms-
son eða Palli í Bergþórshvoli var
ömmubróðir Tona. Palli átti hús-
eignina Bergþórshvol sem nú er
Kiwanishúsið eins og kunnugt er.
Bergþórshvoll var sannkallað fjöl-
býlishús og þar leigði Palli mörg-
um fjölskyldum. A gamlárskvöldi
fyrir 35-40 árum var strákaflokkur
vappandi á hólnum kringum húsið
með sprengjur og einhver læti.
Palli kom út á tröppur og bað um
að sprengjulátum verði hætt en allt
kom fyrir ekki. Þá mætti Palli með
haglabyssu á tröppunmum og
sagðist nota hana ef allir hefðu sig
ekki á brott.
Það var ekki fyrr en Palli hóf
byssuna á loft að strákagerið tók til
fótanna. Um leið og skot hvað við
féll einn um koll og allir stífnuðu
úr hræðslu. Sá sem féll datt um
stein enda beindi Palli byssuni 60
gráður upp í loftið og 20 gráður til
hliðar við hópinn. Mitt í þessum
látum kom Kristján hreppstjóri á
svæðið, var svosem ekki í embætt-
iserindum heldur átti leið hjá.
Kristján fer engu að síður að skipta
sér af og biður Pál að leggja frá sér
vopnið. Þá segir Palli: „Þetta er allt
í lagi, Kristján minn, ég skýt aldrei
hreppsstjóra.“
Púðurskotið af tröppunum á
Bergþórshvoli hafði engan eftir-
mála. Páll varði heimilisfólkið fyr-
ir strákapörunr næstu gamlárs-
kvöld. Ekki er Ijóst hvort púður-
skotið hjá Tona verður til þess að
áhöfn hans verður óáreitt við veið-
ar en hætt er við að einhverjir eftir-
málar verði af hans púðurskoti.
JA
Gestir þáðu góðgjörðir hjá Dagbjörtu, yngri
eldri bóndinn, Þorgils, við aðkomufólkið.
húsfreyjunni, í baksýn ræðir
Myndir: Gunnsteinn Þorgilsson