Svava - 01.08.1902, Page 8

60
S VA VA
[TA
á þeim gvundvelli, að Ungvci'jaland fengi að halda sjálf-
stæði sínu og væri að öllu leyti óháð Austurríki.
Fyrir viturlega milligöngu tveg’gja manna, Beust og
Franz Deák, kornst friður á rnilli Austurríkis og Ung-
verjaland árið 1867, en einlcum átti þá Deák ]par mestan
lilut að málnm. Og það ár kom þjóðþing Ungverja
aftir sáman í hiuni fornu borg Buda. Þá var Tisza leið-
togi mótstöðudoksins. Srnátt og smátt hnignaði fram-
lcvæmdarvaldi hinnar nýkjörnu stjórnar, og þegar Franz
Deák lézt, var Ungverjaland illa statt. —Þjóðin tortrygði
krrinuna, bar ekkert traust til sinnar eigin stjómar, og
allir hennar helztu þjóðvinir voru í mótstöðudokk stjórnar
innar. Alt virtist benda á, að Ungverjaland fengi ekki
reglulogt sjálfsforræði, nemaí gegnum blóðbað sana sinna;
en viðslíku ógaði mörgum, því endurminuiugin frá hinui
blóðugu styrjöld —er Rússar hlupu Austurríkismöunum til
Jijálpar—var þeim enn í fersku minni. Þó versnaði útlitið
þegar Andrássy greifi fór frá völdum, sem forsætisráðherra.
En þá greip Tisza tækifærið. *Honum duldist ekki, að hug-
.sjón lians, um algera sameiningu við Austurríki, var ekki
liugsanleg með þessari stefnu; en hanu sá jafnframt, að
möguleikarnir voru í höndum þess föðurlandsviaar,
sem þjóðin bœri traust til. Þá flutti hann ræðu þá
á löggjafarþingi Ungverja, sem gerði hann frægan. Með