Víkurfréttir - 13.12.2007, Side 34

34 HANDHAFI MENNINGARVERÐLAUNA REYKJANESBÆJAR 2007VÍKURFRÉTTIR I 50. TÖLUBLAÐ I 28. ÁRGANGUR
skúlptúra, innsetningar, gjörn-
inga, ljósmyndir eða hljóðverk.
Hann er sannkallað kamelljón í
myndlistinni því hann stekkur
leikandi úr einu stílbrigðinu í
annað. Hann svarar því játandi
þegar hann er inntur eftir því
hvort hann líti á sig sem fjöllista-
mann.
Þá muna margir eflaust eftir því
að Guðmundur Rúnar lét fyrir
margt löngu síðan nokkuð að
sér kveða í tónlist. Þó eitthvað
minna hafi farið fyrir henni
hjá honum hin síðari ár segist
hann alls ekki vera búinn að
leggja tónlistina til hliðar. Seg-
ist reyndar enn vera að semja
þó hann hafi verið mun meira
upptekinn af myndlistinni. Guð-
mundur á að baki fjölda sýninga
hér heima og erlendis og þykir
með afkastameiri og hugmynda-
ríkari listamönnum. Það segir
sig sjálft að hann situr því oft
næturlangt í vinnustofunni. Það
kemur því ekki á óvart að hann
svarar neitandi inntur eftir því
hvort sólarhringurinn dugi.
FÓR AÐ RÁÐUM PABBA
Segja má að upphafið að mynd-
listarferli Guðmundar hafi verið
þegar hann sem ungur pjakkur
sat á meðal kunningja föður
síns sem komu reglulega saman
til að tefla. Guðmundur teiknaði
portrett af mönnunum á meðan
þeir sátu að skákinni og seldi
þeim síðan myndirnar. Það var
því ljóst hvaða stefnu drengur-
inn myndi taka. En af hverju
ákvað hann að gerast kokkur?
„Mjög snemma sem ung ur
drengur var ég klárlega bú-
inn að ákveða að ég ætlaði að
læra myndlist. Pabba fannst
það í góðu lagi en hvatti mig
eindregið til að taka eitthvað
iðnám fyrst. Hann taldi ekki
nógu mikið öryggi í því að lifa á
myndlist eingöngu. Hann sagði
líka að ég ætti alls ekki að naga
mig í handarbökin á gamals
aldri yfir því að hafa ekki farið
í myndlistarnám eins og hugur
minn stóð til.
Pabbi sagði mér að setja miða
í brjóstvasann og á honum átti
að standa að ég ætlaði í mynd-
list ar nám þeg ar fram liðu
stundir. Mér er þetta ákaflega
minnisstætt og ég gekk með
miðann í vasanum í mörg ár.
Við höfðum nú stundum tekið
rimmurnar við pabbi af því að
ég vildi alltaf fara mínar eigin
leiðir og var ekkert mikið að
fara eftir tilmælum. En úr því
að hann var sáttur við þessi
áform mín ákvað ég að hlusta á
kallinn og fara að ráðum hans.“
MEÐ MARKMIÐIÐ Í
BRJÓSTVASANUM
Guðmundur Rúnar fór 13 ára
gamall á sjóinn og þar lögðu ör-
lögin línurnar varðandi framtíð-
arstarfið. Hann var á síldarbát
á norðursjónum og kokkurinn
um borð reyndist fyllibytta hin
mesta og var alls ekki í ástandi
til að elda ofan í mannskapinn.
„Ég álpaðist þarna inn í eldhúsið
til að reyna að bjarga hlutunum
þó ég kynni ekki neitt. Mér
tókst þó ágætlega upp, áhuginn
kviknaði og þegar ég kom heim
hafði ég orð á því við mömmu
að ég væri alveg til í að læra
kokkinn. Fyrir tilstilli mömmu
komst ég í læri hjá veitingahúsi
á Selfossi og eigendurnir þar
hjálpuðu mér síðan að komast
inn á Hótel Sögu þar sem ég var
á samningi. Ég kláraði kokkinn
og var allan tímann með mið-
ann góða í brjóstvasanum. Á
honum stóð að áður en ég yrði
35 ára færi ég í myndlist. Þegar
að því kom var ég í mjög fínu
starfi sem yfirkokkur á sjúkra-
húsinu í Eyjum. Ég sagði því
upp og mörgum fannst ég klikk-
aður að henda því fyrir róða til
að fara í Myndlistarskólann. En
þetta var eitthvað sem ég hafði
lofað mér fyrir löngu síðan, við
það stóð ég og sé ekkert eftir
því.“
ÓVÆGIN GAGNRÝNI
Eftir námið í Myndlista- og
handíðaskólanum fór Guð-
mundur til Rotterdam og Frank-
furt í framhaldsnám í myndlist.
„Þetta var ákaflega krefjandi
nám og maður þurfti að hafa
breitt bak til að bera harða og
beinskeytta gagnrýni kennar-
anna. Með reglulegu millibili
lögðu nemendur verk sín fyrir
dóm kennaranna á sérstökum
fundi og fyrir sumum var þetta
eins og að vera leiddur fyrir af-
tökusveit því dómararnir voru
mjög óvægnir.
Ég man að Spessi ljósmyndari,
sem þarna var í námi, var einu
sinni hjá mér á svona fundi
og hann spurði mig hvernig í
ósköpunum hægt væri að sitja
undir svona árásum. Ég svar-
aði því til að þetta væru ekki
árásir. Þarna væri bara verið að
taka á hlutunum og kenna fólki
að standa með verkum sínum.
Það er nauðsynlegt fyrir hvern
listamann að kunna að vinna
úr gagnrýni og hún getur nýst
honum á jákvæðan hátt ef hann
gerir það.“
RANNSAKANDI
LISTAMAÐUR
„Myndlistarmaðurinn John
Blake skoðaði einu sinni verk
sem ég var að gera og sagði við
mig að það væri ekki nógu fá-
tækt og ekki nógu ríkt. Ég sagði
honum að ég væri skítblankur,
sem ég var á námsárunum, og
gæti ekki fullklárað verkið. „Þá
hefðir þú átt að ganga ennþá
lengra í því að vera blankur og
gera verkið ennþá fátæklegra.
Þetta sýn ir ekki að þú sért
blankur,“ svaraði hann. Mér
fannst þetta afar merkileg speki
og mikið til í þessu þegar maður
fer að spá í það.“
Guðmundur er rannsakandi
listamaður sem lítur svo á að
ekkert sé listamanninum óvið-
komandi. Hann spáir í allt litróf
mannlífsins og hefur skyggnst
inn í ýmsa afkima þess og sótt
innblástur í verk sín. Hann
gefur lítið fyrir fyrirfram mót-
aðar skoðanir og hugmyndir
og mötun á því hvað passi sem
list og hvað ekki. „Ég vil frekar
leita að því sjálfur og rann-
saka, fara eitthvert þangað sem
maður hefur ekki áður komið,
að sjá og upplifa eitthvað nýtt,
fræðast um það og túlka svo á
minn hátt því myndlist getur
aldrei verið huglæg fyrirfram
mótuð. Hún krefst alltaf rann-
sóknar á viðfangsefninu, annars
er hún líflaus,“ segir hann. Inn
á milli hvílir hann sig þó á rann-
sóknum sínum og málar hefð-
bundnari verk.
Í SLAGTOGI
MEÐ RÓNUM
Á náms ár un um í Hollandi
fékk hann áhuga t.d. á rónum
og útigangsfólki og lífsmáta
þess. Hann fór þá gjarnan út
á göturnar, myndaði fólkið og
teiknaði. „Ég veit ekki af hverju
ég hef verið svona upptekinn
af þessu en þetta viðfangsefni
kemur alltaf af og til inn í ferlið
hjá mér,“ segir hann.
Þó blankheitin væru algjör á
námsárunum gætti hann þess
Guðmundur fer ótroðnar slóðir þegar hann sækir efnivið í verk
sín. Svikabréf frá Nígeríu urðu kveikjan að sýningu sem hann setti
upp í Rotterdam. Hann lét svikahrappana halda að hann hefði bitið
á agnið og fór eins langt og hann mögulega gat í því. Þessu ferli
lauk með því að honum höfðu borist öll helstu gögnin og reyndar
morðhótarnir líka þegar svikahrapparnir uppgötvuðu að Guð-
mundur hafði verið að spila með þá.