Feykir - 17.07.2014, Qupperneq 6
6 Feykir 27/2014
„Get alltaf kallað fram útsýnið
yfir Fjörðinn frá Nöfunum“
Skagfirðingurinn Páll Sigurðsson, fyrrum lagaprófessor og höfundur Árbóka FÍ um Skagafjörð
Páll er fæddur í Reykjavík en
fluttist á ungbarnsaldri á Sauðár-
krók og ólst þar að mestu leyti
upp hjá móðurforeldrum sínum
Stefáni Vagnssyni og Helgu
Jónsdóttur sem bjuggu lengst af
á Hjaltastöðum í Blönduhlíð en
síðar á Sauðárkróki. Bjó hann á
heimili afa síns og ömmu ásamt
móður sinni Ingibjörgu Stefáns-
dóttur, uns hún hóf sambúð
með manni sínum Erlendi
Hansen. Hann var einnig í sveit í
Blönduhlíð nokkur sumur og
má glöggt heyra að minning-
VIÐTAL
Kristín Sigurrós Einarsdóttir
arnar þaðan eru honum afar
kærar. Eftir að gagnfræðaskóla
lauk á Sauðárkróki fór Páll til
náms við Menntaskólann á
Akureyri. Hann segir að nokkuð
hafi verið um það að piltar af
Króknum færu þangað og voru
þeir þrír bekkjarfélagarnir sem
luku stúdentsprófi frá MA vorið
1964, nítján ára að aldri. Hinir
tveir lærðu læknisfræði en leið
Páls lá í lögfræðina.
„Það var nú hálfgerð úti-
lokunaraðferð, fannst mér. Ef ég
hefði valið íslensk fræði, sem ég
hafði nú kannski upplag til, og
hefði haft gaman af, þá sá ég
sjálfan mig fyrir mér sem gagn-
fræðaskólakennara, útslitinn og
tannlausan, gjörsamlega úttaug-
aðan mann sem teldi bara dag-
ana þar til hann kæmist á eftir-
laun. Ég ætlaði ekki að enda
þannig. Svo átti það eftir að
liggja fyrir mér að verða kennari,
þó á öðrum vettvangi væri.“
Páll neitar því ekki að draum-
ur margra lögfræðinema hafi
snúist um sýslumanns- eða
dómaraembætti, þó sjálfur hafi
hann ekki eignast einkennis-
búning. „Í lagadeildinni var á
þessum tíma ekki nema brot af
þeim fjölda sem er í dag. Sumir
ímynduðu sér að þeir myndu
verða sýslumenn og eignast
uniform, það þótti voða fínt í þá
daga að vera sýslumaður, en ég
eignaðist aldrei uniform.“
Hnapparnir á búningi
Sigurðar sýslumanns
Páll gantast þó með að hann hafi
verið með sýslumanninn í koll-
inum eins og hinir. „Það voru
reyndar engir lögfræðingar í
minni fjölskyldu en Sigurður
Sigurðsson, sýslumaður Skag-
firðinga, var mikill heimilisvinur
á mínu heimili þegar ég var að
alast upp og kom þar oft. Hann
var einstaklega barngóður
maður og alltaf afar góður og
hlýr við mig. Ein elsta bernsku-
minning mín er einmitt tengd
honum. Ég var þá smáhnokki,
kannski á þriðja ári, og stóð upp
við stólinn sem hann sat í heima
hjá mér og horfði stíft á hann.
Hann varð var við það og spurði:
„Hvað ertu að skoða vinurinn?“
Ég benti þá á gylltu hnappana á
sýslumannsbúningnum hans,
hann gekk oftast í einkennis-
búningi og var mjög fyrirmann-
legur og glæsilegur maður. Hann
tók mig þá upp, setti mig á hné
sér, lofaði mér að skoða
hnappana nákvæmlega og
myndina sem var á þeim. Þá
útskýrði hann fyrir mér að þetta
væri íslenska skjaldarmerkið og
hvað væri að sjá á því. Þetta
hefur líklega setið svona í mér að
það hafi beinlínis hjálpað mér til
að velja lögfræðina í háskólanum,
þegar þar að kom, líklega í von
um að fá einhvern tíma að bera
svona fínan einkennisbúning –
en sú von hefur þá að vísu
brugðist stórlega. Eftir embættis-
prófið mitt vann ég að vísu sem
fulltrúi sýslumanns úti á landi í
nokkra mánuði, áður en ég fór í
framhaldsnám, en þeir tímdu
ekki að spandera á mig ein-
kennisbúningi fyrir svo stuttan
tíma.
Páll minnist heimilisins hjá
afa sínum og ömmu, sem mikils
menningarheimilis: „Þau voru
ákaflega merkilegt fólk, afar gest-
risin og þetta var mikið menn-
ingarheimili þó að húsakynni
væru ekki mikil. Það var mikið
um gáfaða og merka menn sem
komu framan úr sveitum og það
voru eiginlega gestir í öllum
máltíðum. Margir merkir og
góðir menn sem komu þar og ég
man eftir þeim öllum ljóslifandi.
Þetta hafði mikil áhrif á mann.
Ég var líka alinn upp við að það
væru lesin upp kvæði og sagðar
þjóðsögur og ýmis þjóðleg fræði.
Þetta hefur fylgt manni alltaf
síðan.“
Þegar Páll lauk námi við HÍ
var hann þegar giftur konu sinni,
Sigríði Ólafsdóttur, sem einnig
er lögfræðingur og var við nám í
lagadeildinni á sama tíma og
hann, ein fárra kvenna á þeim
tíma. Páll og Sigríður eiga tvö
börn, þau Önnu Sigríði og Ólaf
og tvö barnabörn en það þriðja
er væntanlegt með haustinu.
Páll segist líklega hafa verið
frekar afbrigðilegur ungur
laganemi, því hann fór fljótt að
hafa áhuga á fræðimennsku og
skrifum og skrifaði fræðilegar
ritgerðir í Úlfljót, blað laganema.
Segir hann þetta síðan hafa
loðað við sig og ágerst með
árunum. Fyrsta bókin hans kom
Skagfirðingurinn Páll Sigurðsson hleypti snemma heimdraganum og fór í laganám. Hann gantast með að
hnapparnir á sýslumannsbúningi Sigurðar Sigurðssonar hafi orðið áhrifavaldur í lífi hans. Lögfræðin varð alltént
ævistarf Páls og að loknu framhaldsnámi erlendis kenndi hann við lagadeild HÍ í 41 ár, en lét af störfum síðast liðið
vor. Auk lögfræðinnar hefur Páll alla tíð haft áhuga á bókaskrifum og fengist við að mála. Útivist er einnig meðal
hugðarefna hans og hefur hann starfað töluvert fyrir Ferðafélag Íslands, meðal annars verið forseti félagsins, ritað
nýlegar árbækur um Skagafjörð og tekið að sér leiðsögn í ferðum á þeirra vegum. Blaðamaður Feykis slóst í för í
einni slíkri ferð um Skagafjörð á dögunum og tók Pál tali, þar sem hópurinn dvaldi að Löngumýri.
Páll Sigurðsson heldur tryggð við Skagafjörð, m.a. með því að safna bókum
eftir skagfirska höfunda og um skagfirsk málefni.