Feykir - 31.03.2016, Blaðsíða 7

12/2016 7
jafnframt að eitthvað af frænd-
fólkinu vestra hafi heimsótt
Víðidalstungu í seinni tíð og
ættingjarnir séu eflaust fjöl-
margir þar ytra.
Hugurinn hefur
aldrei stefnt suður
Árið 1960 fór Óli til náms í
Bændaskólanum á Hvanneyri og
útskrifaðist þaðan 1962. „Ég
varð mjög snemma ákveðinn í
því að vera hér og taka við
búskapnum, það var alltaf
stefnan,“ segir hann og bætir við
að faðir hans hafi verið ánægður
með þann ráðahag. „Á þessum
tíma fóru margir til Reykjavíkur
en hugurinn hefur aldrei stefnt
þangað og því minna eftir því
sem árin hafa liðið.“
Foreldrar Óla bjuggu með
blandaðan búskap í Víðidals-
tungu. Þar voru lengi um tíu kýr
í fjósi, eftir að mjólkursala hófst
kringum 1950 og um 150 kindur,
sem var algeng bústærð á þeim
tíma. Sjálfur var Óli með kýrnar
fram til ársins 1973, en hann tók
formlega við búinu árið áður.
„Ég var hér heimavanur, búin að
vera mikið hérna og koma mér
upp nokkrum bústofni og
nokkrum árum áður var ég
tekinn við endurnýjun á vélum
og slíku,“ segir Óli. Foreldrar
hans voru þá orðin nokkuð
fullorðin en Hallfríður var fædd
1899 og féll frá árið 1974.
Eiginkona Óla, Brynhildur
Gísladóttir frá Lundi í Lundar-
reykjadal í Borgarfirði, kom sem
ráðskona í Víðidalstungu vorið
1977, ásamt dóttur sinni Ragn-
heiði Jónsdóttur sem þá var
fjögurra ára gömul. Ólst Ragn-
heiður upp hjá þeim þar til hún
fór í framhaldsskóla og flutti að
heiman. Hún býr nú í Keflavík,
ásamt eiginmanni sínum, Ragn-
ari Sigurjónssyni frá Vestmanna-
eyjum, og fjórum börnum.
Hilda, eins og hún er jafnan
kölluð, ílengdist svo í vistinni og
giftu þau Óli sig 22. apríl 1978.
Seinna sama ár eignuðust þau
dótturina Hallfríði Ósk en
yngsta dóttirin, Sigríður, er fædd
1982. Þær búa báðar í Víði-
dalstungu, hafa lokið meistara-
námi frá Bændaskólann á
Hvanneyri og reka nú búið
ásamt foreldrum sínum. Jafn-
framt stunda þær vinnu á
Hvammstanga, Sigríður sem
ráðanautur og Hallfríður sem
gæðastjóri í Sláturhúsi KVH.
Áður hafði Hilda verið um
tíma ráðskona á Sveinsstöðum í
Austur-Húnavatnssýslu og at-
vikaðist það reyndar þannig að
hún var ekki fyrsta ráðskonan
sem þaðan fór í Víðidalstungu.
Óli gantast með það að Ólafur á
Sveinsstöðum hafi sagt sér á
sínum tíma að nú skyldi hann
ekki sleppa ráðskonunni því
hann fengi ekki fleiri ráðskonur
frá sér. Enda hafi það verið sinn
besti fengur þegar Hilda kom á
bæinn.
Óskar, faðir Óla, var farinn
suður á Selfoss áður en Hilda
kom í Víðidalstungu og var þar
fáein misseri en kom aftur
norður og buðu Óli og Hilda
honum að vera hjá sér. Átti hann
hjá þeim heimili þar til hann féll
frá í febrúar 1988, á áttugasta og
áttunda aldursári.
Óli rifjar upp til gamans að
hér áður fyrr hafi karlarnir í
dalnum átt það til að hnakkrífast
um pólitík, m.a. í sveitasímanum
á meðan hann var notaður, en
verið miklir vinir þrátt fyrir það.
„Menn tókust gjarnan um
Morgunblaðs- og Tímalygina,
eftir atvikum, en vináttan risti
miklu dýpra en það. Ég hef verið
hér í Víðidalnum meðal góðra
granna alla mína tíð,“ segir Óli
og kveðst afar þakklátur fyrir að
vera alinn upp í þessu samfélagi.
„Hér er mitt fólk, hvort sem það
er tengt mér ættarböndum eða
ekki.“
Oddviti og varaþing-
maður nokkur
kjörtímabil
Aðspurður segist Óli snemma
hafi tekið að sér félagsstörf.
„Fljótlega eftir að ég kom frá
Hvanneyri byrjaði ég í ung-
mennafélaginu, eins og margir á
þeim tíma, og var gerður að
formanni þar, þangað til ég taldi
mig ekki hafa tíma til þess vegna
búverkanna.“ Hann segir það
svo hafa æxlast þannig að
félagsstörfin hafi hlaðist að sér
og þeim hafi hann sinnt fram
yfir aldamótin síðustu.
Óli gegndi meðal annars
sveitarstjórnarstörfum um ára-
bil, var oddviti fyrrum Þorkels-
hólshrepps í tólf ár og sat svo eitt
kjörtímabil í sveitarstjórn Húna-
þings vestra eftir sameiningu
sveitarfélaganna árið 1998, auk
þess að sitja í héraðsnefnd, sem
var nokkurs konar arftaki
sýslunefnda, meðan hún
starfaði. „Þá hafði ég verið í
hreppsnefnd eða sveitarstjórn
hartnær 20 ár og var farið að
langa að prófa að vera utan
sveitarstjórnar. Ég sagði mínu
fólki að ég ætlaði að hætta áður
en mér fyndist ég vera
ómissandi,“ segir hann.
Auk sveitarstjórnarmálanna
blandaði Óli sér í landpólitíkina
í sínum tíma. „Ég hef fylgt
Sjálfstæðisflokknum að málum
þó það hafi ekki gengið svo langt
að verða trúarbrögð,“ segir hann
brosandi. Hann segir afskipti sín
af landsmálapólitíkinni hafa
hafist þegar hann var fenginn til
að vera formaður Sjálfstæðis-
félagsins í sýslunni. Þegar svo
vantaði fulltrúa til að skipa
fjórða sæti á lista tók hann það,
ekki síst til að halda sætinu
innan sýslunnar.
Þannig lenti hann nokkrum
sinnum inn á þingi sem
varaþingmaður Eyjólfs Konráðs
Jónssonar, á árunum 1976 og
1978 og síðast árið 1986. Óli
segir varaþingmennskuna hafa
verið lærdómsríka og það hafi
verið ákveðin forréttindi að
komast í snertingu við þessa
vinnu og kynnast ýmsum
skörungum sem sátu á þingi á
þeim tíma. Hann hafi þó ekki
hugsað beinlínis til þess að
leggja þingmennskuna fyrir sig,
enda ekki ákjósanlegt að vera
langdvölum fjarri búskap og
fjölskyldu. Eiginkonan hafi oft
verið sem einstæð móðir heima
með dæturnar meðan hann var
fjarri heimilinu vegna félags-
starfa.
Óli sat einnig í stjórn
Veiðifélags Víðidalsár, sem faðir
hans átti þátt í að stofna árið
1934, en lét af stjórnarsetu í því
félagi eftir 30 ára setu. Hann segir
nú ekkert eftir af félagsmálavafstri
nema stjórnarsetu í Félagi eldri
borgara í Húnaþing vestra.
Kom í síðustu
torfbæina í sveitinni
Í dag er 500 kinda bú í Víði-
dalstungu, og eru fjárhús sem
byggð voru af þeirri stærð á
níunda áratugnum því fullnýtt.
Allt fé var reyndar skorið niður
vegna riðu árið 1991 og var eftir
það fjárlaust í tvö ár. Riðutilfelli
höfðu þó ekki komið upp í
Víðidalstungu, en þar sem þau
höfðu ítrekað komið upp á
nærliggjandi bæjum var þess
farið á leit að skorið yrði niður
þar líka.
Auk sauðfjár hafa reyndar
verið nokkrir hestar á bænum
gegnum tíðina. Sjálfur segist Óli
ekki vera hestamaður en dæt-
urnar séu mun áhugasamari um
slíkt, auk þess sem móðir hans
hafi haft óskaplega gaman
hestum og faðir hans tamið hesta
til notkunar við búskapinn.
Hestar eru í öllu falli nauð-
synlegir til smalamennsku í Víði-
dalnum, enda afréttir víðlendir
og lengstu göngur á svæðinu taka
fimm daga. Sjálfur segist Óli hafa
farið í sínar fyrstu göngur
fermingarárið sitt, eins og þá var
miðað við. „Fyrst þegar er ég fór
að fara í göngur var bara einn
skáli en annars verið í tjöldum,“
segir hann. Í því samhengi rifjast
upp saga af því þegar tjöld fuku
ofan af gangnamönnum við
Bleikskvísl eitt árið. Var tjaldið
fellt og legið undir dúknum til
morguns. Tjaldið var síðan skilið
eftir og skáli byggður á staðnum
fyrir næstu göngur. Síðan voru
smám saman byggðir skálar í
hinum náttstöðunum og núna er
eldaður þar matur fyrir gangna-
menn.
Óli segist muna eftir að hafa
komið í síðustu torfbæina í
Víðidalnum; í Dæli og Litluhlíð,
og er minnisstætt hvað honum
þóttu húsakynnin þar lítil. Hann
man líka tímana tvenna hvað
búskaparhætti varðar og upplifði
það meðal annars að slá með
hestasláttuvél. Kom það þannig
til að dráttarvélin á bænum bilaði
og meðan beðið var eftir
varahlutum dró faðir hans fram
hestasláttuvélina og bjargaði sér
Hilda og Óli á 30 ára brúðkaupsafmæli sínu árið 2008.
MYND: ÚR EINKASAFNI
Óli lítur gjarnan í bók þegar tími gefst til. MYND: ÚR EINKASAFNI
Síðasta hreppsnefnd Þorkelshólshrepps, vorið 1998. Frá vinstri: Elías Guðmunds-
son á Stóru-Ásgeirsá, Ólafur, Sigrún Ólafsdóttir á Sólbakka, Ragnar Gunnlaugsson
á Bakka og Steinbjörn Tryggvason í Galtanesi. MYND: ÚR EINKASAFNI
Óli og Hallfríður með tófur sem þau veiddu heim við fjárhúsin á bænum.
MYND: ÚR EINKASAFNI