Morgunblaðið - 30.10.2017, Qupperneq 18

18 FRÉTTIRViðskipti | Atvinnulíf
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 30. OKTÓBER 2017
Við höfum framleitt viðhaldsfría
glugga og hurðir í yfir 30 ár
Nánari upplýsingar á www.solskalar.is
Glæsilegir sólskálar sem lengja sumarið
og gera sælureitinn ómótstæðilegan
Hentar mjög vel
íslenskri veðráttu
Sólskálar
- sælureitur innan seilingar
Smiðsbúð 10 • 210 Garðabær • Sími 554 4300 • Fax 564 1187
198
4 - 2016
ÍS
LEN
SK FRAML
EI
ÐS
LA32
Yfir 90 litir í boði!
fyrirtæki tekur til sín myndu duga
til að reka tvær og hálfa verðbréfa-
miðstöð, og arðgreiðslur félagsins
undanfarin þrjú ár eru samtals um
900 milljónir króna. Fjármálafyrir-
tæki hafa lengi ýtt á Nasdaq að
lækka hjá sér gjöldin, og gerðist
það ekki fyrr en Morgunblaðið birti
frétt þess efnis að til stæði að stofna
nýja verðbréfamiðstöð.“
Þrátt fyrir að flókið umsóknar-
ferli (skila þurfti inn umsókn upp á
heilar 1.200 blaðsíður) og háir
tæknilegir þröskuldar torveldi nýj-
um aðilum að stofna verðbréfamið-
stöð þá er markaðurinn tiltölulega
opinn þegar þangað er komið.
Þannig getur t.d. verðbréfamiðstöð
Einars og félaga meðhöndlað öll
þau bréf sem skráð eru hjá verð-
bréfamiðstöð Nasdaq. „Allir sem
eiga viðskipti við núverandi verð-
bréfamiðstöð geta því, án nokkurra
vandkvæða, fært sín bréf yfir til
okkar ef þeim þykir það vera hag-
kvæmara.“
Nýja verðbréfamiðstöðin mun
nota nútímalegt tölvukerfi sem gef-
ið hefur góða raun í Evrópu um ára-
bil. Uppfyllir kerfið allar helstu
kröfur, s.s. um stöðluð samskipti,
uppgjör viðskipta og mögulega
tengingu við T2S uppgjörskerfi
Seðlabanka Evrópu. Undirbúnings-
félag Verðbréfamiðstöðvarinnar hf.
er í eigu innlendra aðila og verður
rekstur félagsins alfarið á Íslandi. Á
eiginleg starfsskyld starfsemi Verð-
bréfamiðstöðvarinnar að hefjast á
fyrsta ársfjórðungi 2018.
Allt talið áætlar Einar að það
muni kosta um 300 milljónir að
koma Verðbréfamiðstöðinni hf. á
laggirnar, og verða starfsmenn sjö
talsins. Reiknar hann með að bank-
ar, lífeyrissjóðir og aðrir stórir fjár-
festar muni hafa áhuga á að nýta
sér þjónustu fyrirtækisins til að ná
fram kostnaðarhagræði. „Að auki er
viðskiptakerfið bæði notendavænt
og með öllum þeim eiginleikum sem
markaðurinn gerir kröfu um í dag.“
Markmiðið að
lækka kostnað
 Ný verðbréfamiðstöð mun hefja starfsemi snemma á
næsta ári  Kostar um 300 milljónir að gera að veruleika
Morgunblaðið/Kristinn Magnússon
Aðhald Verðbréfamiðstöðin hf. mun nota evrópskt tölvukerfi sem uppfyllir
ströngustu kröfur. Einar segir von á kostnaðarhagræði fyrir fjárfesta.
BAKSVIÐ
Ásgeir Ingvarsson
ai@mbl.is
Bráðlega munu þeir sem stunda
verðbréfaviðskipti hér á landi eiga
kost á að nýta sér þjónustu nýrrar
verðbréfamiðstöðvar. Einar Sigur-
jónsson er framkvæmdastjóri
Undirbúningsfélags Verðbréfamið-
stöðvarinnar hf. sem fékk fyrir
skemmustu starfsleyfi frá fjármála-
og efnahagsráðherra.
Fyrir almenna lesendur er rétt að
útskýra fyrst hvað verðbréfamið-
stöð gerir: „Í flestu ríkjum eru
verðbréf ekki lengur gefin út á
pappír, heldur gefin út rafrænt í
kerfum sem við köllum verðbréfa-
miðstöð. Þar er bréfunum dreift til
eigenda, og þar fer fram uppgjör
viðskipta sem eiga sér stað í kaup-
höll, hvort sem um er að ræða við-
skipti með skuldabréf eða hluta-
bréf,“ segir Einar.
Verðbréfamiðstöðvar nota flókin
tölvukerfi sem þurfa að uppfylla
mjög strangar kröfur: „Kerfið þarf
m.a. að hafa ákveðna reikningaupp-
byggingu, getað parað viðskiptatil-
kynningar og tekið á móti fyrirmæl-
um um að afhenda og taka á móti
bréfum. Miklar kröfur eru gerðar
varðandi rekstraröryggi slíkra
kerfa sem t.d. felur það í sér að til
staðar þarf að vera varakerfi sem er
að öllu leyti keyrt samhliða raun-
umhverfinu svo að ef annað kerfið
dettur út þá grípur hitt inn í um
leið. Allt er keyrt í rauntíma, og þar
sem verið er að sýsla með mikil
verðmæti þarf öryggið að vera eins
og best verður á kosið.“
Gjöldin gætu verið lægri
Einar, sem á sínum tíma var
framkvæmdastjóri Verðbréfaskrán-
ingar Íslands, segir ljóst að þörf sé
fyrir meiri samkeppni en í dag situr
verðbréfamiðstöð Nasdaq ein að
markaðinum. „Þau gjöld sem það
Sigurvegarar frumkvöðlakeppn-
innar Gulleggsins voru valdir á
laugardag og fór verðlaunaat-
höfnin fram í Háskóla Íslands.
Viðskiptahugmynd Atmonia
varð hlutskörpust en hún snýst um
að þróa nýtt ferli til umhverfis-
vænnar áburðarframleiðslu á smá-
skala. Á kerfi Atmonia að gera
bændum fært að framleiða sinn
eigin köfnunarefnisáburð og um
leið minnka kolefnisspor fram-
leiðslu sinnar.
Genki Instruments lenti í öðru
sæti keppninnar. Morgunblaðið
fjallaði um Genki árið 2015 en
fyrirtækið hefur þróað nýtt tæki
til raftónlistarsköpunar sem nem-
ur minnstu hreyfingar í höndum
notandans og leyfir honum að
stjórna rafrænum hljóðheimi á
náttúrulegan hátt.
Í þriðja sæti hafnaði Taktikal
sem þróar hugbúnaðarlausn sem
gerir einstaklingum og lögaðilum
mögulegt að stofna til viðskipta á
örfáum mínútum og heimila um
leið ýmiskonar sjálfvirka þjónustu
sem krefst viðskiptasambands.
Aukaverðlaun fengu Munndropinn,
sem er munnstykki sem kemur í
veg fyrir að fólk gnísti tönnum, og
Ylhýra sem er hugbúnaður sem
kennir íslensku á samtalsformi.
Alls bárust meira en 200 hug-
myndir í Gulleggið að þessu sinni
og 25 einstaklingar skráðu sig án
hugmyndar. Í tilkynningu kemur
fram að þátttökuhlutfall kvenna
hafi verið 40%. ai@mbl.is
Ljósmynd / Halldóra Ólafs
Metnaður Frumkvöðlarnir á bak við Atmonia: Arnar Sveinbjörnsson,
Helga Dögg Flosadóttir og Egill Skúlason hlutu vegleg verðlaun.
Umhverfisvæn áburðar-
framleiðsla hlaut Gulleggið
Norski olíusjóðurinn er í vaxandi
mæli farinn að taka að sér hlut-
verk aðgerðasinnaðs fjárfestis og
beita atkvæðisrétti sínum til að
hafa áhrif á
rekstur ýmissa
fyrirtækja.
Yngve Slyng-
stad, stjórnandi
sjóðsins, segir
greinilegt að
fyrirtæki séu
orðin móttæki-
legri fyrir af-
skiptum hlut-
hafa. „Það fer
ekki milli mála,“
segir hann í viðtali við FT. „Hlut-
verk stjórna þessara fyrirtækja
hefur tekið breytingum. Þær eru í
betra sambandi við stóra hluthafa
í dag en fyrir fimm árum.“
Fyrir tveimur árum greindi
sjóðurinn frá að hann hygðist til-
kynna það fyrirfram, tuttugu
sinnum á ári, hvernig sjóðurinn
myndi kjósa á aðalfundum fyr-
irtækja sem hann á hlut í. Til-
kynningarnar hafa reynst vera
nokkru færri og aðeins verið
þrjár talsins á þessu ári. Lét sjóð-
urinn boð út ganga um hvernig
hann hygðist kjósa í málum er
vörðuðu samruna Linde og Prax-
air, launastefnu Royal Bank of
Scotland og tillögur hluthafa hjá
Monster Beverage.
Slyngstad segir að það að til-
kynna fyrirfram um afstöðu sjóðs-
ins hafi „reynst áhrifaríkara en
við héldum“ og útkoman orðið sú
að fyrirtæki hafa verið viljug til
samræðna og að leita málamiðl-
unar.
Norski olíusjóðurinn er einn
stærsti fjárfestir heims og á að
jafnaði á heimsvísu 1,5% í hverju
einasta fyrirtæki sem skráð er á
hlutabréfamarkað. Það sem af er
þessu ári hefur sjóðurinn m.a.
greitt atkvæði gegn tillögum
stjórna Apple, Facebook, Ama-
zon, Alphabet og Novartis.
ai@mbl.is
Fyrirtæki laga sig
að óskum olíusjóðsins
 Eru viljug að semja þegar sjóðurinn
lýsir yfir andstöðu sinni fyrirfram
Yngve
Slyngstad