Verslunartíðindi - 01.10.1925, Blaðsíða 6
104
VERSLUNARTÍÐINDI
Eigandi má frekar gjöra ráð fyrir að mega
eitja með þau, kvort honum er það Ijúft
eða leitt.
Það þarf ékki að fara mörgum orðum
um það, hve óviðfeldið, jafnvel bagalegt
slíkt fyrirkomulag getur verið. A hag-
etæðum tima kaupir einhver verðbrjef,
vjer getum sagt hlutabrjef í eign, sem þá
lítur út fyrir að gefa góðan arð. En tím-
arnir breytast. Eignin verður arðlaus um
stund, þó hún ef til vill haldi verðgildi
sínu. Og eigandi á erfitt með að eiga arð-
lausan höfuðstól; hann þarf að koma hon-
um í gjaldgenga mynt sem gefur vöxtu.
Atvikin geta yfir höfuð hagað því svo til
á margan hátt, að sá þarf á fje sínu að
halda, sem befur fest þaö, er öðruvísi stóð
á. Til þess geta margar leiðir legið, allt
frá fjárskorti til fjárafla, Kröfur viðskifta-
lífsins banna kyrstöðuna; þær heimta að
fyrir þá eign fáist fje, sem fje hefur ver-
ið látið fyrir, ef gildi hennar á ekki að
rýrna,
Til þess að þetta færist í lag, þarf því
að koma hjer upp miðstöð, svipað því, er
tíðkast erlendis, þar sem verðbrjefavið-
skifti fara alment fram, þar sem menn
geta haft vissan greiðan aðgang, hvort
heldur suertir kaup eða sölu.
Um nokkurn tíma hefur hjer staðið vís-
ir til kauphallar, Kaupþing Reykjavíkur,
sem að sjálfsögðu ætti að verða slík mið-
stöð. Og gæti það komist á mundi tvent
ávinnast. í fyrsta lagi það, að Kaupþing-
ið sem hingað til hefur aðalega verið
viðskiftafrjettastöð og samkomustaður til
viðtals og kynningar á raeðal kaupsýslu-
manna, án frekari framkvæmda, stígi þar
Bpor í áttina til þess að verða sú viðskifta-
miðstöð, sem því var upphafiega ætlað
að verða. Og í öðru lagi eru líkur til að
þannig rættist úr áðurnefndum annmörk-
um á verðbrjefaeign og verðbrjefaviðskift-
um. A hverjum kaupþingsdegi, sem nú
er miðvikudagur í viku hverri, væru þau
verðbrjef, er ætluð væru til sölu, lögð
fram og boðin upp. Mundu þá ekki ein-
ungis mörg viðskiftatækifæri bjóðast, sem
annars kæmu ekki, heldur myndi einnig
er viðskifti færu fram myndast verðlag á
brjefum, er sýndi bæði eiganda og öðrum
hvers virði eignin er álitin á hverjum
tíma. Og þetta síðast nefnda hefur tals-
verða þýðingu. Því hræðsla við að selja
of lágt eða kaupa of dýrt er viðskifta-
hindrun, sem sjálfsagt kemur ekki síður
fram á þessu sviði en öðrum.
Þeirra annmarka má að visu geta í
þessu sambandi, að allmörg verðbrjef eru
þvi bundin, að eigi má selja þau nema
með leyfi viðkomandi stjórnar. En þetta
ætti ekki í raun og veru að verða nein
alvarleg hindrun, því fyrst og fremst er
ólíklegt, að slík leyfi fengjust ekki að jafn-
aði, og í annan stað ætti jafn óeðlileg tak-
mörkun á eignarjetti smásaman að leggjast
niður.
Um ullartollinn íAmeríku.
Ullarsalan hefur gengið æði treglega á
þessu ári og má nærri segja að ullin hafi
verið óseljanleg, eða þá við svo lágu
verði, að ekki hefur verið viðunandi.
Hefur nú glögglega komið í ljós hve mik-
ils vjer höfum mist við það, cr Banda-
rikjamenn lögðu svo háan toll á íslensku
ullina, að um viðskifti með hana til Ame-
riku gat ekki lengur verið að tala, en
þar hafði verið besti ullarmarkaður vor
um nokkurt skeið, eins og kunnugt er.
Verslunartiðindi hafa áður minst nokkr-
um sinnum á þetta ullartollsmál Bandaríkja-
manna og þar á meðal með ítarlegri rit-
gjörð í 6. árg. 6. tbl., eftir Garðar kaupm