Verslunartíðindi - 01.08.1936, Side 9
VERSLUNARTÍÐINDI
77
áfram að kenna þar ungu fólki að
spinna og vefa svo lengi sem þetta er
talin óhjákvæmileg nauðsyn.
25. Þau skip verslunarinnar sem ekki
verða seld svo sem að framan segir,
skulu boðin til sölu við sjerlega vægu
verði fyrir vorið 1788, hverjum þeim er
vill setjast að á Islandi til að stunda
þar verslun og skal heitið verðlaunum
svo sem hingað til hefir gilt, 10 Rd.
árlega á smálest, hverjum kaupanda,
er sannar að hann hafi gert skipið út
til fiskveiða við ísland.
Segir svo að lokum:
Þar eð vjer hætta látum allri kaup-
höndlan vor vegna, úr því seinustu skip
eru út sigld af höfnunum að hausti
1787, þá skal og bæði kaupmanna og
allra annara kauphöndlunarinnar þjen-
ara starfa með kaupskap þar á landi
þaðan í frá að öllu lokið. En seinna meir
mega þeir vænta framar ályktað, hver
náð þeim eftir kringumstæðum veitast
kunni en þó því aðeins, að allir, sem
þvílíkt öðlast skyldist til að sitja um
kyrt í landinu meðan þeir vilja þess
njóta.
Samkvæmt fyrirheiti í tilskipun 18.
ágúst voru með Tilskipun um fríheit
kaupstaðanna á Islandi, 17. nóvember
1786, sett fyrirmæli um þetta efni,
I þeirri tilskipun eru þessi atriði:
1. Öllum þeim, sem meðkenna kristi-
lega trú skal í þessum kaupstöðum veita
fullkomið umburðarlyndi og leyfast
frjáls og óhindruð guðsþjónustugerð.
2. Borgarar kaupstaðanna skulu í 20
ár vera fríteknir fyrir manntalskostnaði,
tolli og öðrum útlátum til ríkisins þjón-
ustu og skulu því einungis bera almenn
nauðsynjaþyngsli sjálfum bænum U1
nota.
3. Borgararnir eru undanþegnir
vaxtaskatti sem var 14% af því fje, er
þeir eiga á vöxtum.
4. Þann part af landslóðinni sem við
þarf til sjerhvers kaupstaðar og aðrir
eiga, má kaupa fyrir reikning konungs
af eigendum og þann hluta sem kon-
ungur á má gefa til þarfa kaupstaðar-
ins þegar búið er að mæla plássið.
Norskt timbur og annað efni til bygg-
inga skal undanþegið útflutningstolli
„frá Danmörku, Noregi og furstadæm-
unum“ svo og innflutningstolli á Is-
landi. Þeir, sem vilja taka sjer bólfestu
í kaupstað og byggja þar hús, mega og
vænta frekari hjálpar eftir kringum-
stæðum.
5. Byggingastæðum skal gefins út-
skipa, á þann hátt, að þau sjeu ekki of
nærri hvert öðru og að pláss nokkurt
til lítils jurtagarðs geti, ef mögulegt er,
fylgt sjerhverju húsi.
6. Hverjum sem beiðist þess af yfir-
valdi staðarins skal veita gefins borg-
arabrj ef.
7. Sama skal gilda um hvern erlend-
an mann sem tekur sjer bólfestu í kaup-
stað ■— en þó skulu þeir til þess að öðl-
ast innlendra rjett flytja með sjer 3000
ríkisdali.
8. Hver sem sest að í kaupstað má
flytja þaðan aftur án nokkurs tíundar-
álags eða frádráttar af fjemunum hans.
9. Með borgararjettindum fylgir
heimild til að stunda hverskonar kaup-
staðarnæringu, þó mega handverks-
menn ekki stunda aðra verslun en sölu á
vinnu sinni og smíðisgripum.
Brennivínsbrennsla skal öldungis
bönnuð og eins gestaveitingar nema
með sjerlegu amtmannsleyfi.
10. Sjerhver borgari má hafa rjett
til að eiga jarðargóss á Islandi.
11. Þarfir handverksmenn mega vænta
sjer hæfilegra náðarveitinga ef þeir setj-
ast að í kaupstöðunum.
12. Þeir hafa rjett til að stunda hand-
verk sem lærðir meistarar, og ef lærðir