Morgunblaðið - 04.10.2018, Side 8

8 MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 4. OKTÓBER 2018FRÉTTASKÝRING
Stiklað á stóru í atburðará
Þ R I Ð J U D A G U R 3 0. S E P T E M B E R 2 0 0 8
STOFNAÐ 1913
267. tölublað
96. árgangur
Landsprent ehf.
MBL.IS
Morgunblaðið
hvar sem er
hvenær sem er
FALLVALTIR FJÁRMÁLARISAR
FRÉTTIR OG FRÉTTASKÝRINGAR AF VETTVANGI GÆRDAGSINS
Leikhúsin
í landinu >> 37
Ú l í l h f ldrva sv sita an e ur a rei
lækkað meira á einum degi
D l kk D J h fags æ un ow ones e ur
aldrei verið meiri en í gær
V ð hl f á í Gler mæti uta j r itni
hefur rýrnað um 88%
               

 

 
     
  


 


         

 
 
 
 

 
 


 

 
G í l k k óengi s ens u r nunnar
hefur aldrei verið lægra
MATSFYRIRTÆKIÐ Standard &
Poor’s tilkynnti í gær að það hefði
lækkað lánshæfismatseinkunn rík-
issjóðs vegna langtíma- og skamm-
tímaskuldbindinga í erlendri mynt
úr A/A-1 í A-/A-2. Jafnframt var
einkunn fyrir fjárhagslegan
stöðugleika ríkisins lækkuð úr AA í
AA-. Þessi tilkynning kom í kjölfar
fréttanna um kaup ríkissjóðs á 75%
hlut í Glitni. Matsfyrirtækið lækk-
aði einnig einkunn sína á Glitni sem
mótaðila úr BBB+/A-2 í BBB/A-3.
L kkæ ar
lánshæfismat
FRÉTTASKÝRING
Eftir Pétur Blöndal og
Agnesi Bragadóttur
HEYRA mátti á stórum hluthafa í
Glitni í gær að ef til vill hefðu for-
ystumenn bankans hlaupið á sig
þegar þeir leituðu eftir láni frá
Seðlabankanum fyrir helgi. Ljóst
væri á viðbrögðum þeirra síðar að
þeir hefðu ekki áttað sig á hvaða at-
burðarás þeir settu af stað. Þeir
hefðu ekki verið búnir að útiloka
aðrar fjármögnunarleiðir og hefðu
viljað meiri tíma, en ekki varð aftur
snúið og ríkið yfirtók meirihlutann í
bankanum.
Á fréttamannafundi forsætisráð-
herra í gær kom fram að Glitnir
hefði farið fram á lán upp á 600 millj-
ónir evra. Glitnismenn vildu leggja
fram tryggingar og voru sér meðvit-
andi um að Seðlabankinn þyrfti að
sýna „sveigjanleika“ til að taka
tryggingarnar gildar. Stjórnvöld
töldu tryggingarnar of veikar og
ekki verjandi að lána út á þær, höfn-
uðu tillögunum og gáfu ekkert út á
síðari tryggingapakka frá Glitni sem
þá var lagður fram.
Þá þótti stjórnvöldum ekki trú-
verðug skilaboð til markaðarins að
veita „neyðarlán“. Slíkt hefði aðeins
framlengt óvissuna og varla talist
trúverðugt, enda ekki verið komið í
veg fyrir að sama aðstaða kæmi upp
við næsta gjalddaga. „Það hefði ver-
ið ábyrgðarleysi af stjórnvöldum að
fara þannig með almannafé.“
Gjaldþrot Lehman Brothers 15.
september vó eflaust þyngst í lausa-
fjárkreppu Glitnis, órói á mörkuðum
og gjaldþrot í kjölfarið. Þá dró úr
trausti á fjármálamarkaðnum og
lánalínur Glitnis lokuðust „ein af
annarri“. Eins og einn viðmælenda
sagði í gær: „Menn vilja bara geyma
peningana undir koddanum.“
Morgunblaðið/Kristinn
S ugga y dk m n ir á us We d g, o stjó G t s, og av ð Oddsso seð aba astjó á b aða a a u d gæ .L r l in f r ri li ni D í n l nk ri l m nn f n i í r
ð kki f úiðVar e a tur sn
 Tryggingar
Glitnis ekki
teknar gildar
 „Neyðarlán“
ekki trúverðugt
 Gjaldþrot
Lehman vó þyngst
 , , ,4 11 14-20 24
BANDARÍSKIR hlutabréfamark-
aðir hrundu í gær eftir að ljóst
varð að björgunaráætlun fyrir
fjármálamarkaðinn þar í landi
fengi ekki náð fyrir augum banda-
ríska þingsins. Lækkaði Dow Jon-
es-vísitalan um 6,98% og hefur
ekki áður lækkað jafnmikið á ein-
um degi. Nasdaq-vísitalan lækkaði
um 9,14%, en fjárfestar flýja
hlutabréf unnvörpum og var
ástandið á mörkuðum sagt ein-
kennast af ringulreið og ofsa-
hræðslu. Verð á gulli og ríkis-
skuldabréfum hækkaði umtalsvert
g ,í ær en olía lækkaði.
Algert
hrun vestra
ÞEIM fjölgar í sífellu bönkunum
sem eru svo illa staddir að þeir
standa ekki lengur hjálparlausir.
Bresk stjórnvöld þjóðnýttu í gær
Bradford & Bingley-bankann og
seldu hluta úr honum til spænsks
banka. Citigroup hefur tekið yfir
Wachovia-bankann og greiddi fyrir
2,1 milljarð dala og tók yfir skuldir.
Stjórnvöld í Niðurlöndum komu
risabankanum Fortis til bjargar og
eignuðust í honum 49% og þá er
hinn þýski Hypo Real Estate sagður
ramba á barmi gjaldþrots. Hópur
þýskra banka er sagður hafa náð
j g gsaman um b ör unarað erðir.
Þjóðnýting
og yfirtökur
Eftir Björgvin Guðmundsson
bjorgvin@mbl.is
„ÉG TEL að Stoðir verði ekki gjaldþrota. Fé-
lagið hefur orðið fyrir miklu höggi í kjölfar
grimmra aðgerða Seðlabanka Íslands gagn-
vart Glitni. Við munum nú nota tímann til að
endurskipuleggja reksturinn og bregðast við
breyttum aðstæðum,“ segir Jón Ásgeir Jó-
hannesson, stjórnarformaður Baugs.
Vegna þeirrar ákvörðunar Seðlabankans
að kaupa 75% eignarhlut í Glitni rýrnaði
verðmæti hluthafa í bankanum um rúma 200 millj-
arða króna. Þar af rýrnaði hlutur Stoða, sem áður
hétu FL Group, um 60 milljarða króna. Fullyrtu
margir í gær að þessi ákvörðun myndi gera út af við
Stoðir og hafa afdrifaríkar afleiðingar fyrir Baug í
kjölfarið, sem stærsta hluthafa í Stoðum.
Jón Ásgeir viðurkennir að það myndi hafa
slæm áhrif á Baug og fleiri fjárfesta ef Stoðir
yrðu gjaldþrota. Hins vegar veiti greiðslu-
stöðvun eigendum ráðrúm til aðgerða. Hann
telur mögulegt að leggja fram fullnægjandi
tryggingar fyrir lánum sem notuð voru til að
fjármagna kaup á hlutabréfum í Glitni, sem
nú hafa hrunið í verði. Til þess verði notaðar
eignir sem enn séu ekki veðsettar.
Hann bendir á að ástandið í heiminum nú
um stundir sé háð gríðarlegri óvissu og óvar-
legt að fullyrða um nokkurn skapaðan hlut.
Samkvæmt heimildum Morgunblaðsins var Jón Ás-
geir meyr á fundi með starfsfólki Stoða í gærmorg-
un. Aðspurður segir hann: „Ég var leiður yfir því
hvernig komið var fram við okkur.“
„Leiður yfir því hvernig
komið var fram við okkur“
Jón Ásgeir Jóhannesson segir Stoðir ekki gjaldþrota
Jón Ásgeir
Jóhannesson
1. október
Gengisvísitala
krónunnar hefur
lækkað um tæp 27%
á einum mánuði
gagnvart erlendum
gjaldmiðlum. Gengi
Bandaríkjadals er
109,04 krónur, pund-
ið 194,02 krónur og
evran 153,25 krónur.
Opnað á ný fyrir
viðskipti með sjóði
Glitnis sem lokað
var á eftir yfi rtöku
ríkisins, þar á meðal í
Sjóði 9, sem var pen-
ingamarkaðssjóður.
3. október
Örtröð mynd-
aðist í mörgum
bankaútibúum
á höfuðborgar-
svæðinu þegar
sparifjár-
eigendur fóru
að huga að
inneignum
sínum.
4. o
Erlen
þjóð
af á
og
fjá
F
e
f
f
o
try
dó
trú
og
um
um a
til Ísl
29. september 2008
Íslenska ríkið yfi rtekjur 75% hlut í
Glitni banka til að forða honum frá
gjaldþroti.
5. október
Fundahöld hefjast á ný snemma
morguns.
Íslenska viðskiptaráðuneytið sendir
breska fjármálaráðuneytinu bréf þar
sem segir, að íslensk stjórnvöld muni,
ef á þurfi að halda, styðja Trygginga-
sjóð innstæðueigenda til að afl a
nægra fjármuna þannig að sjóðurinn
geti staðið við lágmarksbætur fari
svo að Landsbanki og útibú hans í
Bretlandi falli.
Eftir fundi ríkisstjórnar og þingfl okka
stjórnarfl okkanna og ríkisstjórnar undir
miðnættið segir Geir H. Haarde for-
sætisráðherra við fréttamenn að þessi
helgi hafi skilað því að ekki sé lengur
nauðsynlegt að vera með sérstakan
pakka með aðgerðum. Fyrir liggur, að
Seðlabanki Evrópu hefur fallið frá því
að gjaldfella lán til íslensku bankanna
og bresk stjórnvöld virðast hafa dregið
úr sínum kröfum.
7. október
Ríkið yfi rtekur rekstur Landsbankans strax um
morguninn og skipar sérstaka skilanefnd um
rekstur bankans. Ríkið yfi rtekur rekstur Glitnis
um kvöldið.
Seðlabankinn tilkynnir að Rússland muni veita
Íslandi lán. Síðar um daginn áréttar Seðlabank-
inn að ríkin muni hefja viðræður um fjármálaleg
atriði lánveitingar innan fárra daga.
„Við erum að ákveða að við ætlum ekki að
borga erlendar skuldir óreiðumanna,“ sagði
Davíð Oddsson seðlabankastjóri í Kastljósi
Sjónvarpsins. Ríkið muni ekki borga skuldir
bankanna „sem hafa farið dálítið gáleysislega“.
12.
október
Norska
ríkið tekur
yfi r rekstur
dóttur-
fyrirtækis
Kaupþings
í Noregi.
15. október
Bankastjórn Seðlabanka
um 3,5 prósentur og ve
12%. Segir bankinn, að
íslenskum þjóðarbúska
hnignað og væntingar
við verulegum samdræ
Nýi Glitnir banki stofn
Glitnis banka hf. Birna
Björn Bjarnason, dóms
að rannsakað verði hvo
átt sér stað í tengslum v
saksóknari fari fyrir rann
skattrannsóknastjóra, fjá
skoðanda.
14. október
Viðræður hefjast við
rússnesk stjórnvöld
í Moskvu um lán til
Íslands.
Forsvarsmenn fi mm
lífeyrissjóða senda
Fjármálaeftirlitinu
bréf þar sem óskað
er eftir formlegum
viðræðum um kaup
á eignum og rekstri
Kaupþings. Íslensk
stjórnvöld féllust
ekki á þá ósk.
„Þeir
bara
sögðu það
svona „ganske
pent“ að þetta
myndi allt
saman falla,
allir bankarnir
myndu falla ...
6. október
Þrír starfsmenn fjármálafyrirtækisins J.P. Morgan eiga
fund með ráðherrum og embættismönnum um kl.
2 um nóttina. „Þeir bara sögðu það svona „ganske
pent“ að þetta myndi allt saman falla, allir bankarnir
myndu falla og það hefði kannski verið mögulegt
fyrir okkur, töldu þeir, að verja Kaupþing,“ segir
Össur Skarphéðinsson iðnaðarráðherra síðar við
rannsóknarnefnd Alþingis um þennan fund.
Frumvarp um neyðarlög sem heimili ríkinu að yf-
irtaka fjármálafyrirtæki og stofna ný, kynnt á fundi
ríkisstjórnarinnar um morguninn. Vinna við þetta
frumvarp hafði staðið yfi r frá því snemma á árinu.
Samþykkt að Seðlabankinn veiti Kaupþingi neyðar-
lán í þeirri von að bankinn standi af sér óveðrið.
Lánið er tryggt með allsherjarveði í danska bankan-
um FIH, sem var í eigu Kaupþings.
Fréttir b
eigendu
reikning
það ekk
Geir H.
hann sk
þjóðarg
Geirs er
Neyðarl
síðdegis
Gengi k
viðskipt
þá 127,
evran 1
24. október
Íslenska ríkið sækir formlega um lán hjá Alþjóðagjald
Poul Thomsen, formaður sendinefndar Alþjóðagjald
mannafundi, að ljóst sé að mjög erfi ðir tímar séu fra
ráð fyrir að verg landsframleiðsla kunni að dragast
Ingibjörg Sólrún Gísladóttir, utanríkisráðherra, seg
ingur sé milli Íslands og Bretlands um lagatúlkun v
á Icesave-reikningunum í Bretlandi. Ljóst sé að krö
stjórnvöld treysti sér til að skuldbinda þjóðina til að
inn muni vinna með okkur,” sagði Ingibjörg Sólrún.
ingar Breta í þessu máli,” bætir Geir H. Haarde við.
Bæjarfógetinn í Ósló heimilar að eignir Landsbankans
til tryggingar á kröfum fylkisins Norður-Hollands sem
reikninga útibús Landsbankans í Hollandi.
23.
október
Viðræðulotu
milli íslenskra
og breskra
stjórnvalda um
stöðu inn-
stæðueigenda
á Icesave
reikningum í
Bretlandi lýkur
án niðurstöðu.
8. október
Alistair Darling, fjármálaráðherra Bretlands, segir í
viðtali við breska ríkisútvarpið BBC að stjórnvöld
muni veita viðskiptavinum Icesave sérstaka aðstoð
og tryggja innistæður þeirra, vegna þess að íslensk
stjórnvöld hafi gengið á bak orða sinna.
Gordon Brown, forsætisráðherra Bretlands, segir
BBC að bresk stjórnvöld muni leita réttar síns
gagnvart Íslandi, standi íslenska ríkið ekki við
skuldbindingar sínar gagnvart breskum sparifjár-
eigendum sem lögðu fé inn á reikninga hjá Icesave.
Bresk stjórnvöld kyrrsetja eignir Heritable Bank,
dótturfélags Landsbankans í London. Þá kyrrsetja
bresk stjórnvöld eignir Landsbankans á grundvelli
laga um varnir gegn hryðjuverkum.
Landsbankinn í Lúxemborg fer í greiðslustöðvun
og starfsfólki bankans er gert að yfi rgefa hann.
Fjármálaeftirlitið í Lúxemborg tekur yfi r stjórn bank-
ans. Þá liggur öll starfsemi Glitnis í Lúxemborg niðri.
Stjórnvöld í Bretlandi ákveða að setja bankann Singer
& Friedlander, dótturfélag Kaupþings í Lundúnum, í
greiðslustöðvun.
Fjöldi fólks safnast saman á Austurvelli til að taka
þátt í mótmælasamkomu sem tónlistarmaðurinn
Bubbi Morthens skipulagði. Yfi rlýst markmið
mótmælanna er að mótmæla gjaldmiðilsstefnu
íslenskra yfi rvalda og þeirri stöðu sem upp er
komin í efnahagsmálum þjóðarinnar.
Jón Sigurðsson, formaður stjórnar Fjármálaeftirlitsins, mætir á
samráðsfund í ráðherrabústaðnum í Tjarnargötu hinn 5. október 2008.
Morgunblaðið 30. september 2008
Ljósmynd/Brynjar Gauti