Morgunblaðið - 08.11.2018, Blaðsíða 2

2 MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 8. NÓVEMBER 2018FRÉTTIR
Smiðjuvegi 76 • Kópavogi • Sími 414 1000 • tengi@tengi.is
Baldursnesi 6 • Akureyri • Sími 414 1050 • www.tengi.is
Opið virka daga frá kl. 8-18 og laugardaga kl. 10-15
Gæði, þjónusta, ábyrgð - það er Tengi
HÁGÆÐA BLÖNDUNARTÆKI
Þýska fyrirtækið Hansa hefur framleitt bað- og eldhústæki í meira en 100 ár.
Tengi hefur mikla og góða reynslu af vörunum frá Hansa.
Mesta lækkun Mesta hækkun
VIKAN Á MÖRKUÐUM
AÐALMARKAÐUR ÁLVERÐ ($/tonn)
ORIGO
-1,77%
22,25
ICEAIR
+43,04%
11,3
S&P 500 NASDAQ
+2,46%
7.509,217
+2,46%
2.790,07
+2,46%
7.112,64
FTSE 100 NIKKEI 225
8.5.‘18 8.5.‘187.11.‘18 7.11.‘18
1.800
85
2.357,65
1.966,07
Unnið í samstarfi við IFS.Hreyfingar frá upphafi viku til kl. 16 í gær.
72,13
-2,46%
22.085,8
BRENT OLÍUVERÐ ($/tunnu)
74,85
65
2.400
Framúrskarandi fyrirtækjum fækk-
ar um 18 á lista lánshæfismats-
fyrirtækisins Creditinfo í ár vegna
reikningsársins 2017 en fyrirtækið
hefur haldið ítarlegt yfirlit yfir
þessar tölur síðastliðin níu ár. 857
fyrirtæki í ár uppfylla kröfur
Creditinfo um framúrskarandi fyr-
irtæki en fjöldi þeirra var 875 í fyrra
sem jafngildir 2% fækkun. Brottfall
af listanum frá því í fyrra er á bilinu
15-20% en hefur á undanförnum ár-
um verið helmingi minna. Fjöldi ný-
liða á listanum er hins vegar svip-
aður og meðaltal fyrri ára.
Bjuggust við fjölgun
Að sögn Gunnars Gunnarssonar,
sérfræðings Creditinfo, útskýrir
ekkert eitt atriði þessa fækkun en
hann tekur þó fram að Creditinfo
hafi búist við fjölgun á listanum sem
hefur verið að meðaltali um 25% á
ári frá því að fyrirtækið birti listann
fyrst. Fyrirtækjum hefur alltaf
fjölgað milli ára, ef undanskilið er
eitt ár þar sem fækkunin stafaði af
hertum skilyrðum á skiladagsetn-
ingum á ársreikningum. „Aðal-
atriðið er það að við bjuggumst við
fjölgun,“ segir Gunnar við Við-
skiptaMoggann.
Fyrirtæki þurfa að skila hagnaði
til þess að teljast framúrskarandi
auk þess sem eiginfjárhlutfall þeirra
þarf að vera hið minnsta 20%.
Breytingar á reglum um ársreikn-
inga á undanförnum árum hafa m.a.
haft í för með sér að fyrirtæki gefa
nú upp rekstrartekjur og því var
ákveðið í ár að bæta við tekjuskil-
yrði til að geta talist framúrskar-
andi.
„Það er meira hægt að lesa í
listann í ár vegna tekjuskilyrðisins.
Tekjur eru góður mælikvarði á um-
svif fyrirtækja. Hingað til höfum við
alltaf miðað við eignir varðandi
stærðarflokka fyrirtækja. Rekstr-
artekjur eru mögulega eðlilegri
mælikvarði. Það er auðvitað mis-
munandi eftir starfsgreinum hvað
þú átt mikið af eignum og mismun-
andi eftir geirum hvað þú átt mikið
eigið fé því slíkt getur farið eftir því
hversu stöðugur reksturinn er. Þú
getur skuldsett þig meira eftir því
sem reksturinn er stöðugri,“ segir
Gunnar.
Hertari skilyrði
Í ár voru skilyrði Creditinfo hert
en breytt skilyrði útskýra þó ekki
fækkunina á listanum. „Við hertum
skilyrðin í ár en þrátt fyrir það næg-
ir það ekki til þess að útskýra mun-
inn. Við bættum við skilyrði um
rekstrartekjur sem þurfa að lág-
marki að vera 50 milljónir. Skilyrði
um eignir hækkuðum við úr 90 millj-
ónum í 100 og við gerðum einnig
meiri kröfur um það hvað teljist
vera virkt félag. Þessi auknu skil-
yrði útskýra eitthvað af brottfallinu
en þó að ég leiðrétti fyrir þeim þá er
þetta samt sögulega séð mikil fækk-
un. Það gæti sagt okkur að rekstr-
arumhverfið sé eitthvað að harðna.
En vanskilatölurnar sýna það ekki.
Vanskil dragast saman,“ segir
Gunnar í samtali við Viðskipta-
Moggann.
Áhrif hrunsins horfin?
Gunnar segir að möguleg skýring
á fækkuninni sé sú að áhrif hrunsins
séu horfin. „Við skoðum sögu félaga
þrjú ár aftur í tímann. Við horfum
því til ársins 2015. Félög sem voru
að klára sín mál vegna hrunsins,
mögulega 2013 og 2014, hafa verið
að detta inn á listann á síðustu ár-
um. Það eru kannski ekki mörg fyr-
irtæki sem voru að klára sín mál eft-
ir það,“ segir Gunnar. Að sögn
Gunnars er einnig vert að spyrja sig
að því hvort fjöldi fyrirtækja á lista
sé kominn í jafnvægi eftir töluverða
fjölgun undanfarin ár. Listi yfir
framúrskarandi fyrirtæki ársins
2018 verður birtur í næstu viku og
samhliða því gefur Morgunblaðið út
sérblað á fimmtudaginn í næstu
viku sem helgað er listanum.
Framúrskarandi fyrirtækjum
fækkar um 2% á milli ára
Pétur Hreinsson
peturhreins@mbl.is
Framúrskarandi fyrir-
tækjum á lista Creditinfo
fækkar í ár sem gæti verið
til marks um erfiðara
rekstrarumhverfi.
Þróun fjölda framúrskarandi fyrirtækja
1.000
800
600
400
200
0
2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018
178
245
358
464
578
684
629
875 857
Heimild: Creditinfo
FJARSKIPTI
Rekstrarhagnaður Sýnar fyrir vexti,
skatta og afskriftir (EBITDA) nam
rúmum einum milljarði á þriðja árs-
fjórðungi og hækkar um 178 milljónir
frá sama tímabili í fyrra. Tekjur fyrir-
tækisins námu 5,5 milljörðum króna á
ársfjórðungnum og hækka um 59% á
milli ára. Í samanburði milli fjórðung-
anna er nauðsynlegt að taka tillit til að
Sýn keypti stóran hluta reksturs 365 í
lok síðasta árs.
Hagnaður fyrirtækisins nam 226
milljónum á fjórðungnum og lækkar
um 22% á milli ára. EBITDA-hlutfall
þriðja ársfjórðungs nam aftur á móti
18,9% miðað við 24,8% hlutfall á sama
tímabili í fyrra. Nettó vaxtaberandi
skuldir á tímabilinu nema 11,6 millj-
örðum miðað við fimm milljarða í
fyrra og hlutfall þeirra af EBITDA
hækkar úr 1,8 í 3,5. Í tilkynningu segir
Stefán Sigurðsson, forstjóri Sýnar, að
full samlegð sé ekki enn komin í rekst-
urinn og að kostnaðarstig fyrirtækis-
ins sé hærra en búast mátti við. Að
hans sögn ættu þó næstu fjórðungar
að sýna aukinn rekstrarhagnað. Eign-
ir fyrirtækisins í lok september námu
26,5 milljörðum króna og eigið fé nam
10,5 milljörðum. Eiginfjárhlutfallið
var því 39,5% í lok september.
peturhreins@mbl.is
Hagnaður
dregst saman
Hagnaður Sýnar dróst saman um
22% á þriðja ársfjórðungi.
PENINGAMÁL
Seðlabanki Íslands hefur lækkað stýri-
vexti sína um 0,25 prósentur og verða
meginvextir bankans, vextir á sjö daga
bundnum innlánum, því 4,5%.
Jón Bjarki Bentsson aðalhagfræð-
ingur Íslandsbanka segir í samtali við
ViðskiptaMoggann að vaxtahækk-
unin hafi ekki alfarið komið á óvart
eins og hann orðar það. Greiningar-
deild Arion banka segir í Markaðs-
punktum sínum að ákvörðunin sé í
takt við væntingar.
Jón Bjarki segir að Seðlabankinn
hafi þó greinilega áhyggjur af vax-
andi verðbólguhorfum og – vænt-
ingum. „Þeir eru þó ekki fram úr hófi
harðir í sínum tóni. Eins og Seðla-
bankastjóri benti á á kynningarfundi
vegna ákvörðunarinnnar, þá er pen-
ingastefnunefndin í hlutlausum gír,
og ætlar að láta frekari vaxtaákvarð-
anir ráðast á næstu mánuðum, í ljósi
þróunar á verðbólguvæntingum og
efnahagshorfum.“
Verið gagnlegt að sjá fráviksspá
vegna launahækkana
Á kynningarfundinum komu kom-
andi kjaraviðræður nokkuð við sögu,
og segir Jón Bjarki að gagnlegt
hefði verið að fá fráviksspá frá bank-
anum sem gerði ráð fyrir kjara-
samningum með miklum launa-
hækkunum og mikilli aðkomu
ríkissjóðs. „Það hefði verið gagnlegt
að hafa slíkt mat frá bankanum, en
bankinn benti á í svörum sínum að
slíkt væri ekki tímabært. Ég sýni því
skilning, enda vilja þeir greinilega
bíða þar til skýrist betur hvert
kjarasamningar stefna.“
Jón segir að miðað við spána núna
geri bankinn ráð fyrir því að samn-
ingum við verkalýðsfélögin ljúki
með hófsamari hætti, en endur-
speglast í kröfum verkalýðsforyst-
unnar þessa dagana. „Bankinn gerir
í raun ekki ráð fyrir að laun hækki
umtalsvert meira á næsta ári en þau
hafa gert á þessu ári.“
Í þjóðhagsspá sinni í Peninga-
málum, sem komu út í gær, spáir
Seðlabankinn að hægja muni á hag-
vexti á næstu misserum og að
spenna hverfi úr þjóðarbúskapnum.
Þá segir í yfirlýsingu Peninga-
stefnunefndar bankans að horfur
séu á að verðbólga haldi áfram að
aukast og verði nokkuð yfir mark-
miði á næsta ári.
Vaxtahækkunin kom
ekki alfarið á óvart