Morgunblaðið - 22.11.2018, Blaðsíða 24

24 UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 22. NÓVEMBER 2018
Dalvegi 16c | 201 Kópavogur | Sími 568 6411 | rafvorur@rafvorur.is
Þvottavélar
og þurrkarar
sem taka
10,1 kg
Amerísk heimilistæki
rafvorur.isRAFVÖRUR ehf
BÝVAXKERTI
FYRIR JÓLIN
Borgartún 3, sími 847 1660, www.bambus.is, bambus@bambus.is
bambus.is bambus.is • Opið mánudaga og fimmtudaga frá kl. 10-14
• Falleg kerti úr 100% hreinu býflugnavaxi
• Hreinn bruni
• Náttúruafurð
Kíktu á
netverslun o
kkar
bambus.is
Jón Gunnarsson al-
þingismaður og fyrr-
verandi samgönguráð-
herra hefur farið um
landið og boðað mönn-
um fagnaðarerindið.
Boðskapur Jóns er
mjög einfaldur; þ.e. að
mjög auðvelt væri að
stórbæta allt vegakerfi
landsins á næstu árum
með því að taka millj-
arða lán til tuttugu ára og greiða það
niður með innheimtu veggjalda. Jón
var í viðtali á sjónvarpsstöðinni
Hringbraut á dögunum þar sem
hann útlistaði þessar hugmyndir sín-
ar. Hann var spurður hvort núver-
andi ráðherra vissi af þessu og hvort
hann hefði rætt þessi mál við hann.
Jón sagðist hafa sagt honum frá
þessu, en ráðherrann væri í þröngri
stöðu, því hann þyrfti að leggja fram
samgönguáætlun samkvæmt lögum,
en vitað væri að henni yrði ekki vel
tekið af þjóðinni, vegna þeirra fram-
kvæmda sem ekki væri fyrirhugað
að fara í á næstu árum. Annars sagði
Jón að núverandi samgönguráðherra
kæmi þetta mál ekkert við, því búið
væri að taka þetta mál út úr þinginu
og það komið til samgöngunefndar
og þar væri hann varaformaður. Jón
hélt því fram að núverandi sam-
gönguráðherra þyrfti samkvæmt
lögum að leggja fram handónýta
samgönguáætlun, sem
enginn stemning væri
fyrir og því kæmi hann
með lausn sem allir
væru ánægðir með. Við
erum því búin að fá nýj-
an samgönguráðherra,
sem ekki þarf að fara
að lögum og gerir allt
fyrir alla ef þeir eru til-
búnir að borga. Jón er
því kominn heim.
Greiða niður skuldir
Fjármálaráðherra
hefur sagt það vera mál númer eitt
að greiða niður skuldir og hefur stát-
að af því að árlega sé búið að greiða
niður skuldir ríkissjóðs um tugi
milljarða síðan hann varð fjármála-
ráðherra. Það eru því til nægir pen-
ingar til framkvæmda ef dregið er úr
niðurgreiðslu skulda. Jón Gunnars-
son vill ekki fara þá leið heldur vill
hann taka ný lán og auka þannig
skuldir ríkissjóðs á sama tíma og
fjármálaráðherra keppist við að
greiða niður skuldir. Hvers konar
hagstjórn er þetta eiginlega? Getur
verið að hin nýju framkvæmdalán
sem Jón Gunnarsson boðar að taka
auki ekki skuldir ríkissjóðs, heldur
verði skrifuð á þá vegfarendur, sem
um vegina keyra?
Nýr skattur
Sjálfstæðisflokkurinn boðar það
alltaf fyrir kosningar að hann vilji
lækka skatta. Nú vill Jón Gunnars-
son bæta við nýjum skatti því þeir
fjármunir sem komi með honum
verði notaðir til framkvæmda. Er
það eitthvað nýtt að skattfé sé notað
til framkvæmda? Þegar Jón var
spurður hvar ætti að innheimta
þennan nýja skatt var svarið einfalt:
Um allt land.
Það er með ólíkindum að núver-
andi ríkisstjórn skuli láta alla innviði
landsins grotna niður og líta á það
sem forgangsatriði að borga niður
skuldir, sem nú eru komnar niður
fyrir það sem þekkist í hinum Norð-
urlandaríkjunum. Þá vill fjármála-
ráðherra stofna einhvern þjóðarsjóð,
sem hægt væri að nota ef einhver
áföll kæmu fyrir þjóðina. Er það ekki
áfall að innviðir landsins séu í rúst?
Peningarnir eru fyrir hendi, það
vantar einungis viljann til að verja
þeim á réttan hátt. Við þurfum ekki
að taka ný lán til vegaframkvæmda.
Eftir Guðmund
Oddsson »Nú höfum við tvo
samgönguráðherra.
Annar verður að fara að
lögum, en hvað með
hinn? Hann þeytist
um landið og boðar
fagnaðarerindið.
Guðmundur Oddsson
Höfundur er fyrrverandi skólastjóri.
gumodd@gmail.com
Er Jón kominn heim?
Það eru blikur á lofti
í efnahagsmálum,
stýrivextir hafa verið
hækkaðir og á þriðja
hundrað kjarasamn-
inga er laust næsta
hálfa árið. Við vitum
ekki nákvæmlega
hvert stefnir en hins
vegar getum við skoð-
að hver staðan er núna
og metið framhaldið.
Framtíð útsvarsgreið-
enda í Reykjavík er ekki björt, árið
2022 verða vaxtagreiðslur borgar-
samstæðunnar orðnar ellefu millj-
arðar. Ellefu milljarðar sem eytt er í
vexti af því að framkvæmdir eru
fjármagnaðar með lánum í mesta
tekjugóðæri borgarinnar. Skuldir
aukast á þessu ári um tuttugu millj-
arða og áætlanir gera ráð fyrir því
að þær hækki um fimmtán milljarða
2019. Þrjátíu og fimm milljarða
hækkun á tveimur ár-
um. Skuldir borgar-
innar eru því að hækka
um fjörutíu og átta
milljónir á dag. Tvær
milljónir á klukkustund
og eins og áður sagði,
það í mesta tekjugó-
ðæri Reykjavíkur-
borgar.
Hve lengi er hægt að
skuldsetja Reykjavík-
urborg og vona að góð-
ærið haldi áfram? Tug-
ir íbúða standa tómir,
þrátt fyrir sögulegan
íbúðaskort. Það er einfaldlega af því
að þétting byggðar hefur ekki
heppnast sem skyldi. Venjulegt fólk
hefur ekki efni á því að kaupa þessar
íbúðir sem voru byggðar fyrir Beck-
ham-hjónin. Ungt fólk flytur í ná-
grannasveitarfélög Reykjavíkur, því
þar fær það meira fyrir peningana.
Kannanir sýna okkur líka að íbúar
telja grunnþjónustuna þar betri en í
Reykjavík.
Það eina sem borgarmeirihlutan-
um hugkvæmist er að hækka álögur
á borgarbúa eða finna upp ný gjöld.
Það er virk samkeppni um íbúa og
höfuðborgarsvæðið er orðin ein
heild. Flest fólk veltir því ekki endi-
lega fyrir sér hvort það búi í Garða-
bæ, á Seltjarnarnesi eða í hvaða
hverfi Reykjavíkur. Það einfaldlega
skoðar hvar það fær besta húsnæðið
fyrir sig og bestu þjónustuna. Þar
fellur Reykjavík því miður á prófinu.
Reykjavíkurborg er augljóslega
ekki lengur fyrsta val þegar kemur
að búsetu enda sést það best á því að
Reykjavíkurborg hefur ekki vaxið í
takt við sveitarfélög í kring.
Byggingaraðilar kvarta sáran yfir
því að stjórnsýsla Reykjavíkur í
skipulagsmálum sé í molum, ófagleg,
háð geðþóttaákvörðunum og óráðsía
virðist regla. Þar liggur stærsti
þröskuldurinn. Rörsýn meirihluta
undanfarin ár í skipulagsmálum hef-
ur komið í veg fyrir að þau sjái heild-
armyndina sem blasir við öllum öðr-
um. Ódýrar og góðar íbúðir verða
ekki byggðar á dýrustu byggingar-
svæðum landsins.
Það kemur að skuldadögum,
skuldaklukkan tifar og þegar harðn-
ar í ári getur borgin ekki kreist
meira út úr borgarbúum. Reykjavík
þarf að stokka upp í skipulagsmál-
um, lækka álögur, hætta með inn-
viðagjald, hætta skuldsetningu og
síðast en ekki síst draga höfuðið upp
úr sandinum með að allir vilji búa í
miðbænum. Þá og kannski þá getur
borgin orðið sjálfbær og stolt lands-
manna.
Eftir Valgerði
Sigurðardóttur »Reykjavík þarf að
stokka upp í skipu-
lagsmálum, lækka álög-
ur, hætta með innviða-
gjald, hætta skuld-
setningu og ekki síst
draga höfuðið upp úr
sandinum með að allir
vilji búa í miðbænum.
Valgerður
Sigurðardóttir
Höfundur er borgarfulltrúi
Sjálfstæðisflokksins.
valgerdur.sigurdardottir@reykjavik.is
Skuldaklukkan tifar
Hvar er næsta
verkstæði?
FINNA.is