Morgunblaðið - 05.12.2018, Síða 2

2 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 5. DESEMBER 2018
Við vatnsverjum
flíkina þína
Traust og góð
þjónusta í 65 ár
Álfabakka 12, 109 Reykjavík, sími 557 2400,
www.bjorg.is • Opið alla virka daga kl. 8-18
Morgunblaðið Hádegismóum 2, 110 Reykjavík. Sími 569 1100 Fulltrúar ritstjóra Sigtryggur Sigtryggsson sisi@mbl.is Ágúst Ingi Jónsson aij@mbl.is Fréttir Guðmundur Sv. Hermannsson ritstjorn@mbl.is Menning Einar Falur Ingólfsson menning@mbl.is
Viðskipti Stefán E. Stefánsson vidskipti@mbl.is Íþróttir Víðir Sigurðsson sport@mbl.is mbl.is Jón Pétur Jónsson netfrett@mbl.is Smartland Marta María Jónasdóttir smartland@mbl.is Umræðan | Minningar mbl.is/sendagrein Prentun Landsprent ehf.
Stefán Gunnar Sveinsson
sgs@mbl.is
Borgarstjórnarmeirihlutinn sam-
þykkti í gærkvöldi fjárhagsáætlun
Reykjavíkurborgar fyrir árið 2019,
sem og fimm ára áætlun fyrir árin
2019-2023, eftir langan fund borgar-
stjórnar í gær. Hófst fundurinn kl. 10
um morguninn og var fundi slitið
rúmlega tólf tímum síðar.
Samkvæmt áætluninni er gert ráð
fyrir að borgin skili afgangi sem nemi
um 3,6 milljörðum króna á næsta ári.
Dagur B. Eggertsson borgarstjóri
sagði við Morgunblaðið að hann væri
stoltur af þessari fyrstu fjárhagsáætl-
un nýs meirihluta og nefndi að gert
væri ráð fyrir að framlög til velferð-
armála og skólamála myndu aukast á
sama tíma og mikil uppbygging inn-
viða ætti sér stað.
Eyþór Arnalds, oddviti sjálfstæðis-
manna, taldi hins vegar að á heildina
litið væri sá rekstrarafgangur sem
áætlaður væri ósjálfbær miðað við
þau verkefni sem blöstu við og að
áætluð útgjöld næstu fimm ára hefðu
hækkað mikið miðað við áætlunina
sem lögð var fram í fyrra.
Námsgögn og Borgarlína
Nokkrar breytingartillögur komu
fram frá bæði meiri- og minnihluta
milli umræðna. Lögðu meirihluta-
flokkarnir meðal annars til sumar-
opnanir leikskóla, að námsgögn yrðu
gerð gjaldfrjáls og að NPA-samning-
um yrði fjölgað. Þá lagði meirihlutinn
til að framlög vegna móttöku barna af
erlendum uppruna og til íslensku-
kennslu fyrir þá sem ekki hafa hana
að móðurmáli yrðu aukin ásamt því að
auka hreinsun borgarlandsins til að
minnka svifryk og gera borgina
snyrtilegri.
Af öðrum þáttum sem áætlunin
gerði ráð fyrir til næstu fimm ára var
að framlög til Borgarlínu væru
tryggð upp á fimm milljarða króna.
Þá laut ein breytingartillaga meiri-
hlutans að því að lækka fasteigna-
gjöld á atvinnuhúsnæði frá árinu 2021
úr 1,65% niður í 1,60%. Dagur B.
Eggertsson borgarstjóri segir að
fjárhagsáætlunin sé ein sú umhverfis-
vænasta sem hann muni eftir. „Fjár-
festing í Borgarlínu og leikskólapláss-
um fyrir yngstu börnin setur sinn
svip auk þess sem fjárfesting tengd
umfangsmikilli húsnæðisuppbygg-
ingu um alla borg, frá austri til vest-
urs, er mjög mikil. Þá eru knatthús
fyrir ÍR, sundlaug og íþróttamann-
virki í Úlfarsársdal verkefni sem er
ánægjulegt að koma til fram-
kvæmdar.“
Spurður hvort áætlunin geri ráð
fyrir of mikilli skuldasöfnun á næstu
fimm árum segir Dagur að gert sé ráð
fyrir að reksturinn muni skila afgangi
öll árin, en að lántökur tengist að litlu
leyti þeim miklu fjárfestingum sem
ráðist verði í. „Þessar metnaðarfullu
fjárfestingar tengjast því að við erum
að fylgja eftir þessu mesta uppbygg-
ingarskeiði í sögu borgarinnar. Staða
borgarinnar er sterk. Skuldir borg-
arsjóðs eru lægri en hjá flestum sveit-
arfélögum og langt innan viðmiða
sveitarstjórnarlaga. Á næstu fimm
árum erum við að fjárfesta fyrir um
80 milljarða úr borgarsjóði. Þar af eru
aðeins um 10 milljarðar teknir að láni.
Á þessum tíma eru hreinar skuldir og
skuldbindingar samstæðu borgarinn-
ar að lækka sem hlutfall af tekjum.
Geri aðrir betur,“ segir borgarstjóri.
Hafa ekki efnt loforðin
Eyþór Arnalds, oddviti Sjálf-
stæðisflokksins, segir hins vegar að
áætlunin geri ráð fyrir að skuldir og
skuldbindingar samstæðu Reykjavík-
urborgar muni hækka verulega frá
gildandi áætlun.
Segir Eyþór að þær séu nú um 40
milljörðum hærri en þær voru í þeirri
fimm ára áætlun sem samþykkt var
fyrir ári. „Hér er um umtalsverðar
fjárhæðir að ræða, sem sýnir að nýj-
um meirihluta hefur mistekist að efna
kosningaloforð sín um lækkun
skulda.“
Eyþór bendir einnig á að í upphaf-
legum drögum núverandi fjárhags-
áætlunar sem lögð voru fram fyrir
tveimur vikum hafi verið gert ráð fyr-
ir að skuldir og skuldbindingar sam-
stæðunnar myndu aukast um 38
milljarða, en að handbært fé hafi
lækkað um tvo milljarða milli um-
ræðna, sem sé veruleg breyting.
Þá gagnrýnir Eyþór að fjárhags-
áætlun 2019 geri ráð fyrir að
rekstrarniðurstaðan verði 16 millj-
örðum lakari en gert var ráð fyrir á
síðasta ári. „Jafnframt verða
viðbótarvaxtagjöld samkvæmt fimm
ára áætlun átta milljörðum hærri en
áður var ráðgert,“ segir Eyþór. Það
þýði að vaxtakostnaður borgarinnar
muni hækka frá síðustu áætlun um
u.þ.b. tvo milljarða á ári. „Fyrir þá
upphæð væri hægt að byggja meira
en 11 sex deilda leikskóla í hæsta
gæðaflokki, gæðaflokki A, sem
myndu rúma um 1.400 börn,“ segir
Eyþór.
Eyþór segir að fyrir þá upphæð
væri einnig hægt að létta skattbyrði á
borgarbúa um 60 þúsund krónur á
hvert heimili í borginni árlega. Útsvar
verði hins vegar áfram í hámarki mið-
að við áætlunina.
Þá gagnrýnir Eyþór að ekki sé nein
hagræðing á rekstrarkostnaði borg-
arinnar, heldur sé þvert á móti verið
að auka hann umfram verðlag. „Ekki
er tekið á strúktúrvandanum í góð-
æri. Þetta þýðir að það verður mun
erfiðara að mæta áföllum. Rekstrar-
afgangur upp á 3,6 milljarða er ósjálf-
bær miðað við þau ófyrirséðu og stóru
verkefni sem blasa við á árinu 2019,“
segir Eyþór.
Greinir á um stöðu borgarinnar
 Gert ráð fyrir rekstrarafgangi 2019 upp á 3,6 milljarða  Staðan ekki sjálfbær að mati Eyþórs
Morgunblaðið/Hari
Borgarstjórn Fjárhagsáætlun Reykjavíkurborgar var samþykkt af meirihlutanum í gærkvöldi.
Átta vísindamenn, sem ýmist eru
prófessorar við Háskóla Íslands eða
starfa í nánum tengslum við skól-
ann, eru sagðir í hópi 4.000 áhrifa-
mestu vísindamanna heims sam-
kvæmt nýjum lista á vegum
greiningarfyrirtækisins Clarivate
Analytics sem birtist fyrir helgi.
Samkvæmt frétt á heimasíðu Há-
skóla Íslands hefur íslenskum vís-
indamönnum í þessum hópi fjölgað
um tvo á milli ára. Þeir eru Jón Atli
Benediktsson, rektor Háskólans, og
Thor Aspelund, prófessor í tölfræði
við Miðstöð lýðheilsufræða. Alls hef-
ur vísindamönnum með tengsl við ís-
lenskar rannsóknastofnanir og fyr-
irtæki á listanum fjölgað um fimm
frá 2017. Þetta er í fimmta sinn sem
Clarivate Analytics birtir lista af
þessu tagi, en hann nær til þess eins
prósents vísindamanna innan hverr-
ar fræðigreinar sem mest er vitnað
til í vísindagreinum sem birtast í al-
þjóðlegum vísindatímaritum. Listinn
byggist á gögnum úr gagnabank-
anum Web of Science og nær hann í
ár til rúmlega 4.000 vísindamanna á
21 fræðasviði. Í hópnum eru 17 Nób-
elsverðlaunahafar.
Átta af 4.000 áhrifamestu vísindamönnum
Kristján H. Johannessen
khj@mbl.is
„Þetta er ein hraðfleygasta skrúfu-
vélin á markaðnum í dag. Hún er því
mjög fljót í förum, þykir farþegavæn
og er hljóðlát. Það má því í raun
segja að þetta sé Rollsinn í þessum
flokki flugvéla,“ segir Hörður Guð-
mundsson, forstjóri Flugfélagsins
Ernis, í samtali við Morgunblaðið og
vísar í máli sínu til nýjustu viðbótar
flugfélagsins, farþegaflugvélar af
gerðinni Dornier 328-100.
Vélin sem um ræðir ber ein-
kennisstafina TF-ORI og var fram-
leidd árið 1998. Kom hún hingað til
lands um mánaðamótin maí-júní og
hefur frá þeim tíma verið unnið að
því að koma vélinni inn í kerfi félags-
ins og þjálfa bæði flugmenn og flug-
virkja.
Hörður segir það vera heilmikið
verk að koma nýjum flugvélum í
þjónustu en nú sé biðin hins vegar á
enda. Fer vélin því í fyrsta áætl-
unarflug sitt á vegum Flugfélagsins
Ernis í dag og er áætluð brottför frá
Reykjavík til Húsavíkur laust fyrir
klukkan 16.
Flotanum skipt út á næstunni
Nýja flugvélin tekur 32 farþega
og segir Hörður að samkvæmt
reglugerðum bætist flugliði við í
áhöfn með 20. farþeganum. Greint
var frá því í Morgunblaðinu í mars
síðastliðnum að rúmlega 50 manns
hefðu sótt um fjögur störf flugliða
um borð í vélinni. „Það er nýtt í
starfsemi okkar að hafa flugliða um
borð enda höfum við fram til þessa
bara haft vélar sem taka 19 far-
þega,“ segir Hörður og bendir á að
um fjórar Jetstream-skrúfuþotur sé
að ræða.
„Við reiknum svo með að flotanum
verði skipt út á komandi misserum.
Við stefnum að því í framtíðinni að
vera með tvær stærri vélar og tvær
minni í rekstri,“ segir hann.
Aðspurður segir Hörður vélar
Ernis fljúga til fimm áfangastaða
innanlands auk Reykjavíkur. Verður
vélin nýtt í þau verkefni sem best
henta hverju sinni. „Þessi vél mun
sinna áætlunum okkar innanlands.“
Ein hraðfleygasta skrúfuvélin
 Ný flugvél Ernis fer í fyrsta áætlunarflugið í dag
Ljósmynd/Birgir Steinar Birgisson
Dornier 328-100 Flugvélin, sem ber einkennisstafina TF-ORI, tekur 32 farþega, er fljót í förum og hljóðlát.