Fréttablaðið - 11.03.2019, Blaðsíða 33

Tengsl og tengslaleysi mannsins
Í Listasafninu á Akureyri stendur yfir sýning á verkum Kristínar Gunnlaugsdóttur. Sýnir stór, krefjandi
og hlaðin verk sem liggja þétt saman. Sýnir meðal annars í Genf og Vínarborg seinna á árinu.
Capernaum (eng sub) ....................... 17:30
Arctic (ice sub)........................................ 17:50
Transit (german & french w/ice sub) 18:00
*National Theatre Live - Breska Þjóðleikhúsið*
*Julius Caesar (english-no sub) 20:00*
Capernaum (eng sub) .......................19:50
Brakland (danish w/eng sub) ....... 20:00
Free Solo (english - no sub) ......... 22:00
Heavy Trip // Hevi Reissu (eng sub) 22:20
HAPPY HOUR Á BARNUM 17-19 NÁNAR Á BIOPARADIS.IS
Kristín Gunnlaugs­dóttir sýnir verk sín í Listasafninu á Akur­eyri ásamt Margréti Jónsdóttur leirlista­konu, en yfirskrift
sý ningarinnar er SuperBlack .
Kristín sýnir þar 15 málverk.
„Sýningin er framhald á sýn­
ingu okkar Margrétar í Nesstofu
á Seltjarnarnesi árið 2015 en þar
unnum við með svört verk sem
tengdust sögu hússins sem er eitt
elsta steinhús á landinu, byggt
1770. Út frá þeirri hugmynd þróað­
ist sýningin SuperBlack, þar sem
við unnum báðar út frá svörtum
lit og margvíslegri merkingu hans.
Liturinn SuperBlack eða vanta­
black er vísindaleg uppfinning
og sýnir algert tóm, augað greinir
ekki litbrigði. Sýningin fór til
Kaupmannahafnar og var sýnd á
Norðurbryggju, þaðan til Þórs­
hafnar, Færeyjum, þar sem hún
var í Norðurlandahúsinu og lýkur
nú ferðalagi sínu á Listasafninu á
Akureyri.
Margrét fæst í leirinnsetningu
sinni við samband manns og nátt­
úru og veltir fyrir sér spurningum
um hvort manneskjan umgangist
líffæri sín á sama hátt og náttúr­
una. Ég fjalla um samband manns­
ins við sjálfan sig og umhverfi sitt.
Verkin fjalla um þessi tengsl og
tengslaleysi mannsins, þrá eftir
einhverju betra og hvernig sagan
endurtekur sig. Þar vísa ég meðal
annars til barokktímabilsins, upp­
st il l inga por t­
rettmynda þess
tíma og hversu
lítið það sagði
um raunverulegt
líf og líðan fólks.
Ég not a l í k a
mikið glimmer
sem er skemmti­
legt efni en við­
kvæmt í mynd­
list. En fyrir mér
fellur það vel að
lífsháskaverkum.
Í f lestum verkum
mínum gegnum
t íði n a he f ég
eina manneskju,
gjarnan konu og
þá miðjusett a.
Maðurinn er allt­
af að fást við ein­
semd sem virðist
aukast.“
Þrátt fyrir alla
tæk ni og þrát t
fyrir að hann sé
sítengdur, eða kannski vegna þess?
„Vegna þess. Ég held að honum
hætti til að loka sig af og f lótta­
leiðirnar eru orðnar f leiri og auð­
veldari.“
Og svarti f löturinn býður upp á
að þú sýnir þetta í verkum þínum.
„ Algjörlega. Hann getur átt
við tóm og nýtt upphaf. Hann
getur endurspeglað margt í sálar­
líf i fólks, allt frá hinu óttalega
til skjóls. Hann er líka heillandi
eins og myrkrið í móðurkviði eða
næturhiminn. En það er líka rokk
og ról í þessum verkum, glimmer
og spenna.“
Ekkert hvítt kurteisisbil
Verkin eru flest um 2x2 metrar. „Ég
ákvað að koma þeim öllum inn í
þetta ferkantaða rými, á tvo veggi
fyrir utan eitt verk. Þau eru hvert
og eitt talsvert krefjandi og hlaðin
og mér fannst fara þeim vel að liggja
svona þétt saman og mynda tvo
massa á sitt hvorum vegg. Það var
gaman að sleppa hvíta kurteisis­
bilinu milli verkanna og láta þau öll
kalla í einu. Hafa nógu mikið af öllu.
Persónulega finnst mér þessi
uppsetning takast mjög vel. Það er
best að setja saman sýningu þegar
rýmið er hannað fyrir myndlist og
ekkert sem truf lar. Lofthæðin er
góð og reyndar eru öll rýmin hér
í Listasafninu á Akureyri spenn­
andi þótt þau séu ólík. Þetta er ein­
staklega fallegt og vel búið safn og
mjög gefandi að sýna og vinna hér.
Eitt afar mikilvægt er að Listasafn
Akureyrar og Listasafn Reykjavík­
ur eru fyrstu opinberu listasöfnin
sem borga listamönnum fyrir að
vera með sýningu. Það hefur verið
hefð fyrir því að allir sem vinna í
kringum listamanninn séu á sínum
taxta en listamaðurinn sem þrátt
fyrir allt allt hverfist um, á að láta
„Ég held það sé alltaf af hinu góða þegar maður kemur hreint fram og segir hlutina eins heiðarlega og manni er unnt.“ FRÉTTABLAÐIÐ/SIGTRYGGUR ARI
„Mér fannst fara þeim vel að liggja
svona þétt saman,“ segir Kristín.
sér nægja heiðurinn og lifa af
honum. Þótt myndlist sé til sölu,
hentar hún misvel í hýbýli fólks
eða stofnana. Listamenn reikna
ekki með því að selja.“
Sköpunarverkið er í lagi
Talað berst að þróuninni í list
Kristínar. Hún hefur verið þekkt
fyrir gerð helgimynda og notar
tækni miðalda enn, en á nýjan hátt.
Hún sýnir blaðamanni verk unnið
með blaðgulli, af konu sem er búin
að ganga í gegnum krabbameins­
meðferð og hefur misst brjóst. „Hér
er mannkynið í sársaukanum,
þetta er í rauninni Kristsmynd
nútímans,“ segir hún.
Saumuð veggteppi og blaðgulls­
verk af kvensköpum vöktu athygli
og ekki síst vegna breytinganna
sem list Kristínar tók um 2008.
„Einhverjir hneyksluðust en ég
fékk eiginlega bara jákvæð við­
brögð. Það var eins og margir upp­
lifðu létti. Ég held það sé alltaf af
hinu góða þegar maður kemur
hreint fram og segir hlutina eins
heiðarlega og manni er unnt. Mér
var engin reiði í hug með píku­
myndunum. Sköpunarverkið er
í lagi, kynhvöt er í lagi, við erum
í lagi. Hvernig við svo förum með
þessi mál er allt annað. En verk af
sköpum geta orðið trúarleg upp­
lifun vegna þess að sköpunar­
verkið er í lagi, ekki satt? Allt er
gott. Í kapellu Grafarvogskirkju er
einmitt búið að hengja upp stórt
skapa verk sem ég nefni „Móðirin“
og er mikilvægt innlegg í þessa
umræðu. Ég er afar ánægð og sátt
við framtak presta og sóknar­
nefndar þar.
Í myndlist minni er þráður sem
er einnig stór hluti af sjálfri mér
og snýr að undirvitund, eðlishvöt
eins og trú og kynhvöt, dauða og
ekki síst tabúum. Í SuperBlack er
umfangsefnið dauðinn og þráin.
Og tabúin liggja mjög nálægt í
okkar daglega líf i. Til dæmis í
okkar æskudýrkandi samfélagi
er eins og það sé vandræðalegt að
eldast. Og er guð orðinn tabú?“
Það er nóg fram undan hjá Krist­
ínu. Í byrjun júní verður opnuð
sýning í Galleríi Kaktus á Akureyri,
viku síðar í Galleríi Kompu á Siglu­
firði og þann 17. júní í Menningar­
miðstöð Fljótsdalshéraðs, Egils­
stöðum. Í september er sýning í
Genf og í Vínarborg í október. „Það
er mikilvægt að vera á staðnum og
fylgja sýningum eftir, ef það er hægt.
Umræðan um verkin er mikilvæg og
maður hefur gott af henni. En best er
þegar verkið lifir af sem slíkt og gefur
af sér í þögninni,“ segir listakonan.

Í MYNDLIST
MINNI ER
ÞRÁÐUR SEM ER
EINNIG STÓR
HLUTI AF
SJÁLFRI MÉR
OG SNÝR AÐ
UNDIRVITUND,
EÐLISHVÖT
EINS OG TRÚ OG
KYNHVÖT,
DAUÐA OG EKKI
SÍST TABÚUM.
Kolbrún
Bergþórsdóttir
kolbrunb@frettabladid.is
M E N N I N G ∙ F R É T T A B L A Ð I Ð 17M Á N U D A G U R 1 1 . M A R S 2 0 1 9
1
1
-0
3
-2
0
1
9

0
4
:3
2
F
B
0
4
0
s
_
P
0
3
6
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
4
0
s
_
P
0
3
3
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
4
0
s
_
P
0
0
5
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
4
0
s
_
P
0
0
8
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
ti
o
n
P
la
te
r
e
m
a
k
e
:
2
2
8
7
-F
B
3
C
2
2
8
7
-F
A
0
0
2
2
8
7
-F
8
C
4
2
2
8
7
-F
7
8
8
2
7
5
X
4
0
0
.0
0
1
5
A

F
B
0
4
0
s
_
1
0
_
3
_
2
0
1
9
C
M
Y
K