Fréttablaðið - 03.06.2019, Blaðsíða 8

KÍNA Eftir mikla og kostnaðarsama
hernaðaruppbyggingu og til þess
að uppfylla loforð Xi Jinping for-
seta um að kínverski herinn verði í
heimsklassa fyrir árið 2050 er ljóst
að kínverski herinn telur sig þurfa
á raunverulegri reynslu að halda.
Þetta er mat þeirra greinenda sem
utanríkismálatímaritið The Diplo-
mat ræddi við í maí. Einn þeirra,
Dennis Blasko, bendir á að herfor-
ingjar innan kínverska hersins séu
sjálfir afar gagnrýnir á hæfni kín-
verska hersins, komi til raunveru-
legs stríðs.
Bandaríkin hafa aftur á móti verið
í hverju stríðinu á fætur öðru og eru
þar af leiðandi reynslunni ríkari.
Jimmy Carter, fyrrverandi forseti
Bandaríkjanna, minnti á þetta í
apríl og sagði aukinheldur: „Vitið
þið hversu oft Kína hefur farið í stríð
frá árinu 1979? Aldrei. Á sama tíma
höfum við verið samfellt í stríði.“
Til þess að öðlast nægilega
reynslu dugar ekki í huga Kínverja,
að mati sérfræðinga, að berjast við
Indverja á landamærunum hátt
uppi í Himalajafjöllum. Stríð á
Kóreuskaga myndi svo einskorðast
of mikið við skagann sjálfan. Þess
vegna þykir líklegt að sjónir kín-
verska hersins beinist einna helst
að Víetnam.
Fyrst ber að nefna söguna. Síðasta
stríð Kínverja var gegn Víetnam,
árið 1979. Það var háð á landamær-
um ríkjanna tveggja og lauk með
því að Kínverjar drógu sig í hlé og
sneru aftur heim. Leiða má líkur að
því að kínversk stjórnvöld skamm-
ist sín fyrir ósigurinn og telji sig
hafa harma að hefna. Til marks um
það voru allar minningarathafnir
um fjörutíu ára afmæli stríðsins
bannaðar í ár, að því er South China
Morning Post greindi frá.
Að mati viðmælenda The Diplo-
mat þykir einnig auka líkurnar á
stríði við Víetnam að Kínverjar
eiga í deilum við Víetnam um yfir-
ráð á Suður-Kínahafi. Ríkin deildu
til að mynda í maí 2014 um veru
kínversks olíuborpalls á svæði sem
bæði ríki gera tilkall til. Þá þykir
stríð við Víetnam ólíklegt til þess að
leiða af sér beina þátttöku Banda-
ríkjamanna enda eiga Víetnamar
ekki í öryggissambandi við Banda-
ríkin öfugt við til dæmis Japan eða
Suður-Kóreu.
Þriðja ástæða kínverska hersins
fyrir mögulegu stríði við Víetnam
er svo sögð sú að Kínverjar væru
afskaplega sigurstranglegir. Mun
sigurstranglegri en þeir voru árið
1979 áður en svo miklu púðri var
varið í uppbyggingu kínverska
hersins.
„Ef Kínverjar teldu valdbeitingar
þörf á svæðinu fyndist þeim ákjós-
anlegast að fara í stríð við Víetnam
þar sem þannig gæti herinn öðlast
nauðsynlega reynslu í sjó og í lofti
án hættunnar á inngripi Banda-
ríkjamanna. Ekkert jafngott tæki-
færi býðst á svæðinu. Þess vegna
er þörf á því að fylgjast nánar með
sambandi Kína og Víetnam og
Suður-Kínahafi í náinni framtíð,“
skrifaði Derek Grossman, varnar-
málagreinandi hjá bandarísku
hugveitunni R AND, um málið.
thorgnyr@frettabladid.is
Víetnam talið líklegasta
skotmark kínverska hersins
Nauðsynlegt er að fylgjast náið með samskiptum Kína og Víetnam í náinni framtíð. Kínverski herinn
talinn hafa augastað á stríði við grannríkið til þess að öðlast reynslu sem hann telur sig þurfa á að halda.
INDLAND Slæmt efnahagsástand,
mikið atvinnuleysi og skattastefna
sem stefndi litlum og meðalstórum
fyrirtækjum í lífshættu – þættir
sem þessir hefðu alla jafna komið í
veg fyrir að Narendra Modi og BJP-
f lokkurinn ynnu stórsigur í nýaf-
stöðnum kosningum á Indlandi.
Þetta kom fram í umfjöllun For-
eign Policy. Allt kom þó fyrir ekki,
BJP fékk 303 þingsæti af 543, kosn-
ingabandalag f lokksins heil 352 og
Modi situr áfram sem fastast.
Útskýra má þennan óvenju-
lega stórsigur Modis, samkvæmt
Foreign Policy, með því að for-
sætisráðherrann hafi náð að ala á
ótta gagnvart ólöglegum innf lytj-
endum, þjóðaröryggishættum og
hryðjuverkasamtökum. Hann hafi,
með þjóðernishyggjuna að vopni,
náð að fylkja hindúum að baki sér.
Þetta mátti til að mynda sjá á sigur-
ræðu Modis þar sem hann sagði
veraldarhyggjuna og hugmyndina
um aðskilnað ríkis og trúar hefðu
borið skipbrot.
Haft var eftir Mohan Bhagwat,
einum hugmyndasmiða BJP, í þessu
samhengi að íbúar Indlands væru
hindúar. BJP hafi því komið því
í gegn á síðasta ári að múslimar í
ríkjum á borð við Assam, sem er á
landamærunum við Bangladess og
hýsir því nokkurn fjölda múslima,
yrðu með í manntalinu. Þessir
múslimar voru því ekki á kjörskrá
en hefðu trúlega síður kosið BJP
enda byggist f lokkurinn á hindúa-
þjóðernishyggju.
Í ljósi stefnumála má segja að
Modi sé nokkurs konar indversk
hliðstæða Donalds Trump Banda-
ríkjaforseta. Áherslan liggur á
þjóðaröryggi gagnvart utanaðkom-
andi ógn á borð við ólöglega inn-
f lytjendur og hryðjuverkasamtök.
Þá fullyrða báðir að „hinn þögli
meirihluti“ styðji sig. Hins vegar
virðist staða Modis mun sterkari
en Trumps, sé miðað við kosning-
arnar á Indlandi og skoðanakann-
anir í Bandaríkjunum. – þea
Yfirburðir Modis raktir til þjóðernishyggju
ÞÝSKALAND Andrea Nahles, leiðtogi
þýska Jafnaðarmannaflokksins, til-
kynnti um afsögn sína í gær. Mun
afsögnin formlega taka gildi í dag og
á morgun mun hún formlega láta af
störfum sem þingflokksformaður.
Jafnaðarmenn sem sitja í ríkis-
stjórn Angelu Merkel fengu aðeins
15,8 prósent atkvæða í kosning-
unum til Evrópuþingsins á dögun-
um. Er það versta útreið flokksins í
kosningum í 156 ára sögu hans.
Andrea Nahles sagðist í yfir-
lýsingu ekki lengur njóta nauð-
synlegs trausts til að vera í forystu
fyrir f lokkinn. Nahles hefur verið
gagnrýnd af vinstri armi Jafnaðar-
manna fyrir stjórnarsamstarfið
með Merkel.
Óvíst er hvaða áhrif ákvörðun
hennar mun hafa á þátttöku Jafn-
aðarmanna í ríkisstjórninni. Stjórn-
málaskýrendur í Þýskalandi segja
að það velti mikið á því hver eftir-
maður Andreu verði hvort f lokkur-
inn haldi samstarfinu áfram.
Kjósi Jafnaðarmenn að slíta sam-
starfinu myndi það líklega þýða að
boðað yrði til kosninga. -sar
Leiðtogi þýskra
Jafnaðarmanna
segir af sér
Narendra Modi, forsætisráðherra
Indlands. NORDICPHOTOS/AFP
Andrea Nahles. FRÉTTABLAÐIÐ/EPA
Xi Jinping hefur lofað því að herinn verði í heimsklassa. NORDICPHOTOS/AFP
Kínverskar herþotur við æfingar. Kínverjar hafa á undanförnum árum byggt upp herafla sinn. NORDICPHOTOS/GETTY
BANDARÍKIN Boeing 737 MAX vél-
arnar voru gallaðar frá byrjun og
kom bilunin snemma upp í fram-
leiðsluferlinu. Samkvæmt afhjúp-
un New York Times (NYT) fengu
reynsluf lugmenn, verkfræðingar
og eftirlitsaðilar ekki að vita um
mikilvægi MCAS-hugbúnaðarins
sem átti að koma í veg fyrir að flug-
vélin myndi ofrísa. Boeing flýtti sér
í framleiðsluferli 737 MAX vélanna
þegar þeir reyndu að keppa við
hinar nýju vélar Airbus. Reynt var
að spara útgjöld með því að fjar-
lægja kafla um MCAS úr handbók
flugmanna og sleppa því nauðsyn-
legri aukaþjálfun sem hefði kostað
milljónir dollara.
Snemma í framleiðsluferlinu
var f lugvélin með tvo nema til
að greina ofris, en Boeing tók út
annan nemann. Nú hefur komið
í ljós að nemarnir í f lugvélunum
tveimur sem hröpuðu í Indónesíu
og Eþíópíu, sem varð 346 manns að
bana, voru gallaðir. Flugvélar með
737 MAX vélum voru kyrrsettar
um allan heim í kjölfarið. Boeing
greindi frá því að þeir hefðu lokið
við uppfærslu á hugbúnaðinum um
miðjan maí.
Margir núverandi og fyrrverandi
starfsmenn bandaríska f lugvéla-
framleiðandans Boeing og Flug-
málaeftirlits Bandaríkjanna sem
komu að framleiðsluferlinu greindu
frá því að þeir áttuðu sig ekki alveg
á MCAS-hugbúnaðinum og gerðu
ráð fyrir því að kerfið notaðist við
marga nema, en ekki einn eins og
var raunin. Að sögn NYT gerðu
starfsmennirnir einnig ráð fyrir
því að MCAS-kerfið myndi sjaldan
vera virkjað. Í kjölfarið var rétt-
indum úthlutað  og ákvarðanir
teknar varðandi hönnun vélarinn-
ar og þjálfun flugmanna, allt út frá
misskilningi.
Boeing f lýtti sér of mikið við að
framleiða 737 MAX vélarnar að
sögn starfsmanna og voru boð-
skipti því óskýr. Flugmálaeftirlitið
fékk ekki að heyra um breytinguna
á MCAS-hugbúnaðinn fyrr en eftir
fyrsta flugslysið. – ilk
Boeing sakað um fljótfærni við framleiðslu Max-véla
ÍTALÍA Skemmtiferðaskipið MSC
Opera sigldi á bryggju og ferju sem
var við hana í Feneyjahöfn klukkan
hálf níu í gærmorgun. Á þriðja þús-
und manns voru um borð í skipinu
og slösuðust f jórir farþegar en
sluppu með minni háttar áverka
samkvæmt fréttastofu Reuters.
Skipstjórinn missti stjórn á skip-
inu vegna vélarbilunar og reyndi
hann að kalla eftir aðstoð með því
að fá dráttarbáta til að hægja á skip-
inu. Það tókst ekki og skall skipið á
bryggjunni og ferjunni.
„Þetta atvik staðfestir það sem
við höfum sagt lengi: Skemmti-
ferðaskip ættu ekki að sigla niður
eftir Giudecca skipaskurðinum,“
sagði Sergio Costa, umhverfisráð-
herra Ítalíu, á Twitter í gær.
Skemmtiferðaskipið sigldi eftir
Giudecca skipaskurðinum, sem er
vinsæl skipaleið sem liggur að hinu
fræga Markúsartorgi í Feneyjum.
Markúsartorg er einn vinsælasti
ferðamannastaður heimsins og
er hætta á að slys færist í aukana
vegna umferðaröngþveitis í skipa-
skurðum Feneyja. – ilk
Operu hlekktist
á í Feneyjahöfn 
Frá slysstað. NORDICPHOTOS/GETTY
3 . J Ú N Í 2 0 1 9 M Á N U D A G U R8 F R É T T I R ∙ F R É T T A B L A Ð I Ð
0
3
-0
6
-2
0
1
9

0
7
:4
1
F
B
0
4
8
s
_
P
0
4
4
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
4
8
s
_
P
0
4
1
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
4
8
s
_
P
0
0
5
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
4
8
s
_
P
0
0
8
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
ti
o
n
P
la
te
r
e
m
a
k
e
:
2
3
2
5
-1
A
9
4
2
3
2
5
-1
9
5
8
2
3
2
5
-1
8
1
C
2
3
2
5
-1
6
E
0
2
7
5
X
4
0
0
.0
0
1
5
A

F
B
0
4
8
s
_
2
_
6
_
2
0
1
9
C
M
Y
K