Bæjarblaðið - 14.05.1982, Qupperneq 4

4
Bœjorblodid
RÆTT VIÐ MAGNÚS ODDSSON BÆJARFULLTRÚA:
FJARHA6SLEG AFKONIA
AKRANESBÆJAR GðO
- ÞRÁTT FYRIR MIKLAR FRAMKVÆMDIR
Magnús Oddsson, bæjarstjóri
Akraneshöfn, séð af geymum Sementsverksmiðjunnar.
Við byrjuðum á grjótgarðinum,
sem eins og allir vita varð fyrir
miklum skemmdum í tveimur ó-
veðrum fyrir liðlega ári síðan.
Hefur árangurinn að byggingu
grjótvarnargarðs hafnarinnar orð-
ið eins og vonir stóðu til?
Ég tel að reynslan sýni að áhrif
garðsins á hreyfingu skipa í höfn-
inni hafi orðið eins og líkantilraun-
irnar sem gerðar voru 1977
sýndu, en að ágjöfin yfir grjótgarð-
inn sé talsvert meiri en gert var ráð
fyrir.
Líkantilraunirnar voru okkur
mjög mikils virði varðandi ákvörð-
un um stefnu grjótgarðsins og
lengd hans. Tilraunirnar sýndu að
eftir að grjótgarðurinn nær því að
ná 120 m fram fyrir enda hafnar-
garðsins fara áhrif frekari lenging-
ar dvínandi, en með þeirri lengd
minnkar t.d. tog í landfestar skipa
við S.R. bryggjuna úr 1151. í 271.
Líkantilraunirnar sýndu að við þá
bryggju yrðu áhrif grjótgarðsins
mest og reynslan hefur staðfest
það.
Líkantilraunirnar sýndu einnig
að eftir byggingu grjótgarðsins
yrði mesta óróasvæði milli hafnar-
garðs og bátabryggju. Reynslan
staðfestir þetta. Hins vegar segir í
skýrslunni að við 5 ára ölduhæð
og 3-4 ára flóðhæð sem hefur
endurkomutíðni á 20-25 ára fresti,
ganga ekki fyllur yfir grjótvörn. í
óveðrinu í des. 1980 gengu veru-
legar fyllur yfir grjótgarðinn frá landi
og út að beygju. Ástæður þessa
tel ég vera að öldumar eru stærri
en gert var ráð fyrir, en um þetta
eru ekki allir sammála.
Ég tel að hvorki í des. eða í febr-
úarveðrinu hafi öldulag og að-
stæður verið á þann hátt að end-
urkomutíðni svari til 20-25 ára,
enda voru aðstæður hvað flóð-
hæð viðvíkur hagstæðar.
Hvaða ráðstafanir er hægt að
gera til að draga úr hreyfingu
skipa á mesta óróasvæðinu?
Aldan á Krossvíkinni er svo
breið og orkumikil að seint verður
hægt að koma í veg fyrir hreyfingu
skipa í höfninni. Með grjótsveig
fyrir framan þrær SFA má stórlega
minnka endurkast öldu á þessu
svæði, en það mun draga úr
hreyfingu skipa.
Nú varð grjótvarnargarðurinn
fyrir verulegum skemmdum í
tveimur óveðrum á sl. vetri. Er
þetta mannvirki nægilega traust?
Eins og ég gat um fyrr, þá tel ég
að öldur séu stærri og orkumeiri
en gert var ráð fyrir. Áður en líkan-
tilraunirnar voru gerðar, fóru fram
mælingar í tvo vetur á öldulagi í
Krossvíkinni. Á þessum tíma kom
ekki verulegt brim. Mín skoðun og
hafnarnefndarinnar er sú, að
mannvirki séu ekki nægilega
traust og höfum við óskað eftir til-
lögum hjafnarmálastofnunar til úr-
bóta. Þessi skoðun okkar er í
reynd viðurkennd af stofuninni að
okkar mati, með því að endur-
hanna fremsta hluta garðsins mun
öflugri en áður var þegar viðgerð á
honum fór fram á sl. sumri.
Nú hefur komið fram gagnrýni á
stjórn hafnarinnar. Því væri gam-
an að fá svör við eftirfarandi
spurningum. Fer umferð um höfn-
ina minnkandi? Eru lántökur að
sliga hafnarsjóð? Stefnir fjárhags-
leg afkoma hennarí voða?
Ef á heildina er litið þá fer magn
afla og vöru vaxandi þótt þetta geti
verið nokkuð mismunandi frá ári til
árs. Skipakomum flutningaskipa
hef ur hins vegar fækkað, en skipin
sem koma eru stærri. Fram-
kvæmdir hjá Akraneshöfn hafa á
undanförnum árum verið ein-
hverjar þær mestu í landinu en
þrátt fyrir það er mér óhætt að full-
yrða að fjárhagsleg afkoma hefur
gjörbreyst til batnaðar á sama
tíma og er nú með því besta sem
þekkist. Lántökur hafa ekki verið
miklar og greiðslubyrði af lánum
farið síminnkandi. T.d. árið 1974,
fyrsta árið sem ég starfa hjá bæn-
um, þá eru árstekjur hafnarsjóðs
g.kr. 19.791.000 g.kr. skuldirnámu
þá 80.781.000 g.kr. Þetta svarar
til þess að skuldir hafnarsjóðs
nemi liðlega 4ra ára árstekjum
sjóðsins. Árið 1980 eru tekjur
hafnarsjóðs 226.801.000 g.kr. en
skuldir eru alls 109.279.000 g.kr.
Skuldirnar samsvara því tæplega
hálfs árs tekjum sjóðsins.
í sambandi við gjaldskrármál
hafna lætur Hafnasamband sveit-
arfélaga taka saman skýrslu um
afkomu 17 hafna í eigu sveitarfél-
aga. í síðustu skýrslu sem lögð var
fram á hafnasambandsfundinum
á sl. hausti voru kynntar eftirfar-
andi tölur varðandi afkomu þess-
ara17hafnaárið1980.
Heildar tekjur M.g.kr. Greiðslu afgangur M.g.kr.
Akranes 226.8 53,3
Akureyri 261,8 13,1
Bolugnarvík 88,1 + 14,0
Dalvík 51,4 -h 15,0
Eskifjörður 73,1 42,7
Grundarfjörður 29,3 h- 7,3
Hafnarfjörður 299,5 121,6
Húsavík 68.9 18,9
Höfn 98,6 28,0
ísafjörður 168,5 26,6
Ólafsvík 98,5 0,4
Sandgerði 107,1 -h 16,4
Sauðárkrókur 46,5 -r- 5,8
Vopnafjörður 49,2 - 0,2
Þingeyri 22,9 2,6
17hafnir sveitarfél. alls. 1.671.0 239,5
Reykjavík 2.171,2 774,7
Keflavík -
Njarðvík 230.7 63,2
Til athugunar:
Reykjavík fær ekki framlag á fjárlögum til
hafnargerðar.
Hafnarfjarðarhöfn faer verulegar tekjur af
höfninni í Straumsvik.
Ríkissjóður greiddi vísitölubætur af lánum
landshafnarinnar Keflavík - Njarðvík að
upphæð 97,8 M.g.kr. á árinu.
Valda flutningar Akraborgarinnar
hafnarsjóði verulegum tekju-
missi?
Flutningar Akraborgarinnar
valda hafnarsjóði tekjumissi. Auð-
vitað þykir manni leitt að sjá á eftir
hlöðnum flutningavögnum fara
um borð í Akraborg með fram-
leiðslu og vörur frá Akranesi til út-
skipunar í höfnum á höfuðborgar-
svæðinu.
Þróunin í þessum málum er sú
að vörum frá mörgum höfnum er
safnað saman með flutningabílum
og útskiþun fer fram á tiltölulega
fáum stöðum. Þótt Akraborgin
væri ekki til staðar þá mundi tals-
verður hluti af þessum flutningum
fara fram engu að síður. T.d. er
engin tilviljun að þegar útskipun
á skreið var stöðvuð í Hafnarfirði
nú fyrir nokkrum dögum, kom í
Ijós, að hún var frá Snæfellsnesi.
Við þessari þróun verður ekki
spornað og þetta er vandamál fjöl-
margra hafna víðs vegar um land-
ið. Ég tel að Hafnasamband sveit-
arfélaga eigi að mæta þessum
vanda að hluta með því að lækka
hafnargjöld á fullunnunni vöru en
hækka samsvarandi gjaldið á
uppskipuðu hráefni. Þá þarf að
gera athugun á því hvort til greina
kemur að Akraneshöfn verði út-
skipunarhöfn á sama hátt og sam-
komulag hefur nú orðið um lands-
höfnina í Keflavík og Njarðvík.
Línuritið sýnir hvernig átök i landfestar skipa minnka eftir þvi sem grjótvarnar-
garðurinn nær lengra fram fyrir enda fremsta steinsteypukers hafnargarðsins.
Garðlengdin er 125 m (strikalína).
Átök i landfestar togarans minnka úr 60 t i 24 t., flutningaskips framarlega á
hafnargarðinum úr 501 i30 tog flutningaskips vió S.R. bryggju úr 1151i271. Áhrif
grjótgarðsins eru samt nokkru meiri, þvíhann kemur einnig i veg fyrir upphleðslu
öldunnar áður en hún fer fyrir hafnarmynni.
TILRAUN TIL SKOÐANAKONNUNAR
- EN MISTÓKST ALL HRAPALEGA
Skoðanakannanir hafa verið
vinsælar hjá dagblöðum á undan-
förnum árum. Misjafnlega hefur
tekist til í þeim efnum, enda þarf
umfang slíkra kannana að vera
mikið eigi þær að vera marktækar.
Mikið til fyrir utanaðkomandi
þrýsting og til að svala forvitni
bæjarbúa, ákvað Bæjarblaðið því
að vera ekki minna en stóru blöðin
og láta til skarar skríða með skoð-
anakönnun vegna bæjarstjórnar-
kosninganna sem framundan eru.
Að fengnum upplýsingum um
áætlað úrtak var látið til skarar
skríða. Fljótt kom þó í Ijós að erfitt
yrði þetta. Hlutur þeirra sem
óákveðnir voru og vildu ekki svara
varð svo stór að allt varð vonlaust.
Hringt var í um 100 manns, tvc
laugardaga, en 40% þeirra gáfu
ekki svör. Við leituðum á náðir
sérfræðings í þessum efnum og
skoðaði hann allar tölur og taldi
óvissu svo mikla að algjört happ-
drætti væri hvort eitthvað væri að
marka þetta. Ef vel á að vera,
sagði hann. Þá þyrftu 10% þeirra
sem á kjörskrá eru að svara, það
eru um 300 manns. Að fenginni
reynslu okkar af viðbröðgum
Akurnesinga sáum við að hér var
vonlaust hjá okkur að reyna, til að
fá 300 svör þyrftum við hátt í 600
símtöl. Slíkt er brjálæðisleg vinna,
auk þess sem Bæjarblaðið hefur
ekki yfir kosningasíma á gjafaprís
að ráða. Málið lá því Ijóst fyrir. Við
urðum einfaldlega að hætta þessu
og stóra málið okkar, skoðana-
könnunin, er því orðið að smá-
pistli.
En til gamans látum við fljóta
með tölur sem komu út úr því sem
gert var. Og fyrir alla muni þetta er
einungis til gamans gert og við
vonum að enginn taki mark á
þeim. Þær geta gefið vísbendinu
um úrslit eftir viku en slíkt er algjört
happdrætti.
Fyrri daginn sem við hringdum
lágu svörin mest í eina átt, til
Framsóknar og samkvæmt úrslit-
um þann dag hafði Framsókn 4
fulltrúa, Sjálfstæðisflokkur einnig
fjóra bæjarfulltrúa og vegna
smæðar úrtaksins voru Alþýðu-
flokkur og Alþýðubandalag hníf-
jafnirmeð0-1 bæjarfulltrúa.
Seinni daginn voru það hins
vegar Sjálfstæðisflokkur og Al-
þýðubandalag sem komu út með
3 fulltrúa hvor flokkur, Framsókn
datt niður í einn fulltrúa og Alþýðu-
flokkurfékk2.
Ef við hinsvegar sláum þessum
tveim dögum saman í eina könn-
un þá lítur dæmið þannið út:
A-listi 8atkv. 13,8% 1-2 bæjarfulltr.
B-listi 16 atkv. 27,6% 1-2 bæjarfulltr.
D-listi 19 atkv. 32,8% 3 bæjarfulltr.
G-listi 15 atkv. 25,5% 2 bæiarfulltr.
Eins og í útkomunni fyrri daginn
er þarna hnífjafnt hjá öðrum
manni A-lista og þriðja hjá B-lista.
Litlar líkur eru á að slíkt geti hent í
bæjarstjórnarkosningum hér en
hjá okkur stafar þetta af fámenn-
inu sem vildi svara. En eins og
áður er sagt fyrir alla muni takið
þetta ekki alvarlega. Þá biðjum við
bara pólitíkusa vel að lifa, og
hvetjum bæjarbúa til að kjósa þá
nú endilega, þeir stefna jú allir að
því að betrumbæta allar aðstæður
hér á Skaga, og fyrst þeir endilega
vilja það þá verðum við að kjósa
þá.