Skessuhorn - 05.06.1998, Blaðsíða 12
12
FÖSTUDAGUR 5. JÚNÍ1998
SKlSSiÍliöBí;
Þá era kosningamar afstaðnar og
menn geta farið að takast á við lífs-
baráttuna á nýjan leik. Aðstandend-
ur listanna ýmist fagna sigri eða
sleikja sár sín eftir því sem við á.
Um deilur tveggja nágranna
sinna orti Hjörleifur Jónsson á
Gilsbakka og geta menn dundað sér
við að eigna andstæðum listum
vísuhelmingana sitt á hvað, eftir
því sem við á:
Sumir hljóta í einkaarf
eigingimi og hroka.
Það er list sem lœra þarf
að láta í minni poka.
Það er líkt með listakosningum
og einkavæðingu að hvorar tveggja
ganga út á að höfða til skammtíma-
hagsmuna meirihlutans frekar en
langtímahagsmuna heildarinnar.
Um einka(vina)væðinguna kvað
Sveinn Bjömsson í Hvammi í Döl-
um:
Auðsstétt brýtur ofanfrá
allt að neðsta grunni.
Þessi verður endir á
einkavœðingunni.
Sjálfsagt finnst mörgum fram-
bjóðandanum eftir á að hyggja að
hann hefði nú getað staðið sig bet-
ur í kosningabaráttunni og hugsar
með sjálfum sér:
Aldrei á strik sér andinn náði,
ótuktarlega brást hann mér.
Holdið er þó með réttu ráði
og reiðubúið til hvers sem er.
Eða þá svona:
Það erflest aðfara sko
til fjandans held ég bara.
I upphafi hélt ég ekki að svo
illa mundi fara.
Ekki era þingmenn okkar verk-
lausir þessa dagana (frekar en
venjulega!) en einhvemtíman var
kveðið um þingstörfm:
Ei vom spömð orðin þar
enda meir en nóg sagt
en megnið afþeirri mœlgi var
miklu betur ósagt.
Nú skal ég ekki leggja dóm á
hvað er betur sagt eða ósagt á Al-
þingi eða hverjum mælist þar best,
hinsvegar era alþingismenn furðu
margir hagmæltir meira eða minna
en flíka því mismikið. Eins og
menn vita má enginn tala í þing-
veislum nema í bundnu máli og
leggja sumir allmikið á sig til að
komast á mælendaskrá í þeim sam-
komum enda kvað séra Hjálmar:
Árna Johnsen þekkir þjóð
og þolir afhonum hrekki.
Gjaman vill hann gera Ijóð
en getur það bara ekki.
Eiður Guðnason sá eitt sinn í
þingveislu að miða var stungið að
Ama og fór hann síðan í pontu og
las af miðanum. Næstur á eftir
Ama fór síðan Eiður í ponm og
sagði:
Árni fór með eitthvert mix
sem annar honum sendi.
Hann er bara núll og nix
frá náttúrunnar hendi.
Um Ama kvað Kristján Stefáns-
son frá Gilhaga:
Útlitsleg vansköpun völd er að
því
hann vart er í íþróttum slyngur
en þetta er samt hreint alveg
hátíð hjá því
þegar helvítis maðurinn syngur.
Það er ekki auðvelt starf að
semja auglýsingar svo vel fari og
getur brugðið til allra átta með ár-
angurinn. Sigríður Sigfúsdóttir í
Forsæludal sá í vetur auglýsingu
sem henni fannst athyglisverð og
orti þá:
Dálítið í brún mér brá
brosti þó afvana,
auglýst þegar ágœt sá
undirföt á Hana.
Svo illa fór fyrir mér í síðasta
þætti að ég eignaði Bimi Blöndal
vísuna „Allt er fjallið autt í senn“
en þegar ég fletti betur í fræðunum
sá ég að hún er eftir Asgrím Krist-
insson fá Ásbrekku. Get ég engu
öðru um kennt en minni eigin fljót-
fæmi og get sagt eins og Halldór
Snæhólm:
Þótt ég lceri þetta og hitt
þrátt hjá góðum vinum
þá er orðið minnið mitt
mest í blýantinum.
Vil ég endilega biðja lesendur að
leiðrétta mig ef þeir sjá einhverjar
svona vitleysur, eða gran um þær,
því ef þetta er ekki leiðrétt strax er
hætt við að þær geti orðið langlífar
og satt að segja fer afskaplega í
taugamar á mér að sjá á ferðinni
vitleysur og prentvillur úr þáttum
mínum í „Borgfirðingi" sáluga og
vitnað í mig sem framheimild.
Með þökkfyrir lesturinn.
Dagbjartur Dagbjartsson
Refsstöðum
320 Reykholt. Sími 435 1367.
SundlauginVarmalandi
Smi4351480
OprainartámiÉEá l.júnítilSl. ágúst
Opiðalb daga fra 10ÍXJ tíl2130
Verið velkomin
a# BLÆS EÐA
S LEKUR MEÐ
fgfUTIHURÐINNI?
Er með nýja gerð af þéttifræsara
ásamt þéttilistum. Þétti hurðir sem
ekki hafa haft þéttikant og eins þær
sem eru með slottlista og eða aðra
lista. Góð reynsla er komin á þessa
þéttingu.
Upplýsingar gefur
Trésmiðja Fálma
* Sími: 437 0034 eða 853 5948
PENNINN
Jón Páll Haraldsson í Borgarnesi
Gjaldþrot góö-
mennskunnar
Ég var ungur. Ég var vitlaus. Ég
átti mér hugsjón sem ég var tilbúinn
að vinna fyrir án þess að heimta mik-
ið í staðinn. En sem bemr fer á allt sín
takmörk, líka grannhyggni mín.
Undirritaður er einn þeirra fjöi-
mörgu grannskólakennara sem hyg-
gst nú skipta um starfsvettvang. I
frekar lausgirtu máli langar mig hér
að gera grein fyrir af hverju. Allt of
margir kennarar hverfa nú hljóðlaust
á braut. Átta árum af lítið lengri æfi
hef ég nú helgað kennarastarfinu,
síðustu tvö árin í Borgamesi. Ekki
síst er mér skylt að skýra ákvörðun
mína fyrir heimamönnum, jafnvel og
þeir hafa reynst mér.
Alltaf þykir mér það göfugt er fólk
leggur sitt af mörkunum til samfé-
lagsins. Sjálfboðin störf ekki síst.
Með þessari hugsjón hóf ég sáttur
störf sem kennari, ég myndi sætta
mig við lágu launin því málstaðurinn
væri mikilvægari. Lengst af hef ég og
unað mér vel enda starfið heillandi.
Á stundum hefur mér vart verið sjál-
frátt því starfið hef ég talið svo mik-
ilvægt.
En ég sá ekki allt fyrir. Ekki gerði
ég ráð fyrir að þurfa að þola niður-
lægingu fyrir og það síst frá nýjum
vinnuveitendum. Það eru sannkölluð
göfugmenni sem láta slíkt yfir sig
ganga og halda sama starfsþreki. Ef
þetta á að vera með í pakkanum _þá
vil ég hætta þessu á hugsjónanótum
og fá greitt fyrir vinnuna á sanngjam-
an hátt. Það telja vinnuveitendur hins
Mér finnst!!
í nýjum prentmiðli á Vestur-
landi, Póstinum, var í síðustu viku
sérstakur dálkur undir fréttir af
Vesturlandi. Þar var farin ný leið í
fréttmennsku að því leyti að hinar
fjölmörgu og bitastæðu fréttir
voru allar undir yfirskriftinni
„Mér finnst“. Blaðamanni Pósts-
ins fannst t.d. að Hvalfjarðargöng-
in yrðu opnuð í sumar. Honum
fannst einnig að álver Norðuráls á
Grundartanga yrði gangsett í sum-
ar og honum fannst helst að minn-
ismerki yrði afhjúpað á Akranesi á
næstunni.
Þarna er farin mjög varfærin og
aðdáunarverð leið í fréttaflutningi,
þannig að ekki er tekin afstaða til
þess hvort hlutimir hafi gerst eða
muni gerast heldur er blaðamaður
einungis að túlka eigin tilfinning-
ar.
Blaðamaður Heygarðshorns
fylgir góðu fordæmi og hefur það
mjög sterkt á tilfinningunni að
sjómannadagurinn sé næsta
sunnudag. Síðan ráðið þið nátt-
úralega hvað ykkur finnst!!
vegar ekki nausynlegt. Hér bresmr
mig göfugmennsku.
Skólinn settur
á sveitina?
Grunnskólar era nú alfarið reknir
af sveitarfélögum. Við viljum gera
skólana betri sögðu fulltrúar sveita-
stjóma þegar þeir tóku við rekstrin-
um. Stöldram aðeins við þetta. Skoð-
um þá fyrst þá staðreynd að kennarar
bentu ítrekað á að meira fjármagn
þyrfti frá ríki til sveitarfélaga til að
reka skólana. Sveitastjórnarmenn
skelltu við skollaeyram og sömdu af
sér. Ekki var ástandið gott í skóla-
málum fyrir flutninginn en skyldi
ástandið koma til með að batna við
hann?
Nú tveimur árum síðar bendir ekk-
ert til þess að svo verði. Endurmennt-
un kennara hafa verið settar þrengri
skorður. Sérfræðiþjónusta er víðast
hvar algerlega ófullnægjandi og vor-
kunn er þeim fjölskyldum og kennur-
um sem þurfa á slíku að halda. Það er
helst á stöðum eins og Akranesi sem
þessi mál virðast í lagi, þar sem menn
bera gæfu til að hafa skólafólk í
sveitarstjómum.
Á sveitinni
Harmleikur haustsins er mér hug-
leikinn og fýlan vart lekin úr mér. Við
viljum gera skólana betri - eftir nokk-
ur misseri sögðust sveitastjómir ekki
hafa efni á því.
Fyrstu mánuðina eftir flutninginn
gáfu fulltrúar sveitastjóma sig út fyr-
ir að vilja nálgast skólamál á fagleg-
um forsendum. Fulltrúar kennara og
sveitarfélaga héldu til Norðurlanda
þar sem skoðað skyldi hvemig mál-
um er háttað þar. Þetta Kkaði okkur
kennurum vel. Lengi hefur verið ljóst
að nágrannar okkar greiða kennuram
mikið hærri laun á hverrja kennslu-
stund en við íslendingar. Svo ekki sé
talað um þá vinnu sem íslenskir
kennarar inna af hendi og ekki er inni
í þeirra starfslýsingu.
Hér tala ég aðallega um launalið-
inn en hann tel ég forsendu aukinnar
framþróunar í skólastarfi.
Og hvað var kennuram síðan boð-
ið upp á þegar til kastanna kom í
haust - eftir að hafa sumarlangt reynt
að fá sveitastjórnarmenn til við-
ræðna. Skoðum nokkur dæmi:
* Tilboð um meiri vinnu án þess að
ræða launabreytingar.
* Kröfu um að kennarar vinni sinn
undirbúning að stærstum hluta í skól-
um en þó án þess að sveitarfélögum
sé skylt að búa þeim boðlega vinnu-
aðstöðu í þar.
* Að ræða við samninganefnd sem
ekki þekkti mun á námskrá og
stundaskrá, hvað þá flóknari fyrir-
bærum í starfi grannskóla.
Fleira var í sama dúr. Til að bæta
skóla þýðir ekki að rífa menn ofan af
næstu reiknivél og setja þá í samn-
inganefnd. Atvinnuþrasarar geta
kannski fengist við tölur en faglegar
breytingar verða einungis með að-
komu fagmanna. Við viljum gera
skólana betri. Hvers konar stétt situr
undir þessu?
Mig langar að skýra þetta með
vinnuaðstöðuna og tek Grannskólann
í Borgamesi sem dæmi. Þar eru nú
átta litlir vinnubásar fyrir um 30
kennara, ein tölva, fjórir þokkalegir
stólar og nokkrir verri. Flestir vinna
enda sína undirbúningsvinnu heima,
fjarri flestum gögnum og þá gjaman í
eigin tölvum sem þeim var nauð að
festa kaup á. Borgames er því miður
ekkert einsdæmi í þessum efnum.
Okkur berast nú yfir heiðar fréttir
af gangi mála á Akureyri. Þar hefur
rjóminn af réttindakennuram staðar-
ins sagt upp; hlutfall ófaglærðra var
20% á Akureyri síðasta vetur sem er
með versta móti á landsvísu. Og hvað
reyndi síðasta bæjarstjóm til að bæta
stöðuna? Jú, hún hvatti fyrirtæki bæj-
arins til að ráða til sín starfsmenn
sem ættu kennara að maka. Heyr á
endemi! Akureyringa vegna skora ég
á fyrirtæki þar nyrðra að ráða til sín
starfsmenn gifta hæfari sveitarstjóm-
armönnum. Kennarastarfið hefur þar
algerlega verið skilgreint sem annars
flokks starf - afgangsstærð.
Kennarar í kjarabaráttu
En ekki réðu sveitastjómarmenn
einir hönnungum haustmánaða; rúm-
lega helmingur kennara samþykkti
líka. Þetta er mér óskiljanlegt. Mig
langaði að hætta þá strax eins og
nokkrir kennarar gerðu en ákvað þó
að hugsa málið fram á vor. Ég get
ekki átt mín kjör undir kennuram
sem hvorki virðast hafa þörf né þor
til að berjast fyrir hærri launum. I
kjarabaráttu taka einstaklingar skilj-
anlega ákvarðanir byggðar á eigin
forsendum. Því virði ég skoðanir
þeirra félagsmanna sem samþykktu
síðasta kjarasamning. En ég treysti
mér ekki aftur í kjarabaráttu með
þeim í bili. Þetta er spuming um
sjálfsvirðingu sem því miður of fáir
kennarar virðast í aðstöðu til að leyfa
sér.
Grunnskólinn
í Borgarnesi
Á stutmm starfsferli hef ég kynnst
þó nokkram skólum. Grannskólinn í
Borgamesi er sá þriðji sem ég kenni
við og þremur öðram kynntist ég vel
í kennaranámi. í mínum huga ber
skóli Borgnesinga af þessum skólum
og ég tel mig lánsaman að hafa feng-
ið að starfa hér. Fari svo að forsendur
breytist og ég snúi aftur til kennslu
mun ég búa að því sem ég lærði af
því mikla fagfólki sem hér vinnur.
Þessir kennarar vora megin ástæðan
fyrir því að ég sóttist eftir starfi hér.
Undanfarin ár hefur hróður skólans
borist meðal kennara víða um land
fyrir þá þróunarvinnu sem hér hefur
farið fram. Fyrst og fremst fyrir
þennan orðstír hefur kennaraskortur
verið nær óþekkt hugtak hér um
langa tíð, ólíkt öðrum stöðum á
landsbyggðinni. Megi Borgnesingar
bera gæfu til að meta þetta að verð-
leikum og halda í það hæfa fólk sem
á heiðurinn af þessu.
Við Borgames og Borgnesinga skil
ég því með söknuði en ég ætla að
finna mér annan starfsvettvang en
grunnskólana í bili. Horfi málefni
grannskólanna til betri vegar í fram-
tíðinni mun ég án efa snúa aftur til
kennslu. Ég er enn ungur. En ég er
vonandi skrefinu fjær því að vera vit-
laus.
Jón Páll Haraldsson