Skessuhorn - 04.05.2005, Qupperneq 10

10
MIÐVIKUDAGUR 4. MAÍ 2005

Um stofnun Háskólaseturs á Akranesi
Efling menntastofnana og rann-
sóknasetra sem víðast um landið er
eitt brýnasta mál landsbyggðarinn-
ar. Reynslan hefur sýnt fram á kosti
þess að heimamenn stjórni slíkri
starfsemi að sem mestu leyti sjálfir
og byggi þá á tækniþekkingu,
menningu, atvinnuh'fi og auðlind-
um hvers héraðs um sig. Nægir í
því sambandi að horfa til háskól-
anna á Hvanneyri, á Bifföst og að
Hólum sem hafa með sjálfstæði
sínu, frumkvæði og sveigjanleika
fyllilega staðist þær kröfur sem
gerðar eru til háskólanáms. Fáir ef-
ast heldur um það núorðið að sjálf-
stæði Háskólans á Akureyri var ein
meginforsenda þess að hann náði
að vaxa og dafna. Hins vegar er
samstarf sjálfstæðra menntastofn-
ana ávallt af hinu góða, hvort held-
ur er samstarf við skóla í öðrum
landshlutum eða erlendis.
Ibúum Akraness fjölgaði um 500
á árunum 1997 til 2004 og voru þá
um 5650. Ef með eru taldir íbúar
nærsveitanna, þ.e. Skilmanna-
hrepps, Innri-Akraneshrepps,
Hvalfjarðarstrandarhrepps og Leir-
ár- og Melahrepps, er heildarfólks-
fjöldinn á svæðinu rúmlega 6200
manns. Uppbygging atvinnulífs á
svæðinu hefur að mestu hvílt á auk-
inni stóriðju. Því er afar mikilvægt
að auka fjölbreytni í atvinnulífi á
svæðinu, efla menntunarmöguleika
og almenna þjónustu við íbúana.
Eg hef því lagt fram tillögu á Al-
þingi um að fela menntamálaráð-
herra að hefja undirbúning að
stofnun háskólaseturs á Akranesi
með áherslu á iðn- og tæknigreinar
auk almennra grunngreina háskóla-
náms.
Menntun og fjölbreytni
Blómlegt mannlíf byggist á
menntun, fjölbreyttri atvinnu og
góðri almannaþjónustu. Enginn
einn þessara þátta nægir þar tál.
Samkvæmt bráðabirgðaniður-
stöðum könnunar sem Samtök
sveitarfélaga á Vesturlandi létu gera
á viðhorfum fólks til búsetuskilyrða
á Vesturlandi, er ljóst að mennta-
málin eru mörgum þar ofarlega í
huga. Á svæðinu sunnan Skarðs-
heiðar lentu möguleikar á að afla
sér háskólamenntunar í 2. sæti yfir
þá þætti sem íbúarnir töldu helst á-
bótavant á sínu svæði. Sama könn-
un leiddi í ljós brýna þörf fyrir iðn-
aðarmenn með framhaldsmenntun
og ákveðnar vísbendingar um að
skortur á iðn- og tæknimenntuðu
fólki hamlaði vexti almenns iðnaðar
á Akranesi.
Þótt ekki sé orðið ýkja langt að
fara milli Akraness og Reykjavíkur,
þar sem þegar eru starfræktar
deildir sem bjóða upp á háskólanám
í iðn- og tæknigreinum, má ætla að
aðstæður fólks til að sækja slíkt nám
þangað séu alls ekki alltaf nógu
góðar. Það á einkum við fólk sem
þegar er starfandi í iðnaðinum, hef-
ur verið á vinnumarkaði um all-
nokkurt skeið og komið sér þar fyr-
ir til frambúðar. Það gefur auga leið
að háskólasetur, sem myndi færa
námið til fólksins í stað hefðbtmd-
innar skólasóknar sem hugsanlega
hefði atvinnumissi og daglegan
akstur frá heimili til skóla, ef ekki
búferlaflutninga í för með sér,
myndi gerbreyta aðstæðum fólks til
að sækja sér slíka menntun.
Miðstöð iðn-
og tæknimenntuna
Ekki er vafi á því að stofnun há-
skólaseturs á Akranesi yrði kær-
komin viðbót við Fjölbrautaskóla
Vesturlands sem þar er fyrir. Slíkar
menntastofhanir myndu styðja vel
hvor við aðra, og ekki bara á sviði
menntunar þótt sú samvinna yrði
hvað dýrmætust. Eins og fram
kemur í ársskýrslu Fjölbrautaskól-
ans fyrir árið 2004 fer ásókn fólks,
sem komið er af framhaldsskóla-
aldri, í nám við skólann, stöðugt
vaxandi. Þar hófust framkvæmdir
við byggingu nýs kennsluhúsnæðis
á síðasta ári og talið er brýnt að
reisa að auki nýtt verknámshús fyr-
ir kennslu í bygginga- og mann-
virkjagreinum. Vel má hugsa sér að
háskólasetur á Akranesi gæti
samnýtt ýmiss konar húsnæði með
Fjölbrautaskólanum og þannig
mætti dreifa stofh- og rekstrar-
kostnaðinum á fleiri hendur. Ára-
tuga hefð er fyrir öflugri og fjöl-
breyttri iðnmenntun á Akranesi.
Iðnnámið hefur þó átt undir högg
að sækja síðustu misseri vegna þess
að það nám krefst almennt meiri
kostnaðar á hvern nemanda en
hefðbundið bóknám. Hefur einmitt
Fjölbrautaskólinn þurft að heyja
stöðuga baráttu fyrir iðnnámi sínu
og þeirri sérstöðu sem hann hefur
haff á því sviði.
Sókn er besta vömin
Sókn er besta vörnin og áður-
nefnd könnun sýnir mjög sterka þrá
íbúanna eftir auknu ffamboði á há-
skólamenntun í heimabyggð. Há-
skólarnir á Bifföst og Hvanneyri
hafa náð sterkri stöðu á sínum svið-
um. Háskólasetur með kennslu og
rannsóknir á þeim sviðum sem hér
er lagt til mun auka enn á fjöl-
breytni í tækni- og háskólanámi á
Akraness- Borgarfjarðarsvæðinu.
Háskólasetur á Akranesi mun
styrkja þessa heildarmynd mennt-
unar og bæta enn ffekar búsetuskil-
yrðin á svæðinu og koma þar með
til móts við eindregnar óskir íbú-
anna í þessu ört vaxandi byggðar-
lagi. Því er lagt til að menntamála-
ráðherra skipi nú þegar nefhd með
heimamönnum sem vinni tillögur
að stofhun Háskólaseturs á Akra-
nesi og skili hún álitd 1. nóvember í
haust svo hægt sé að taka tillögur
hennar inn í gerð fjárlaga fyrir árið
2006.
Jón Bjamason, alþingismaður
Hvanneyri:
Kertaljósið færir út kvíamar
I lok apríl var gengið frá sam-
komulagi forsvarsmanna Landbún-
aðarháskólans á Hvanneyri og
Kertaljóssins ehf. um leigu á tæp-
lega 300 fermetra húsnæði á
Hvanneyri þar sem til stendur að
opna sveitakrá. Húsnæðið, sem
margir þekkja undir nafhinu Hesta-
réttin, hefur verið notað sem véla-
geymsla Landbúnaðarháskólans
undanfarin ár en fær nú örhtla and-
litslyftingu fyrir hið nýja hlutskiptd.
Að sögn Kolbrúnar Onnu Orlygs-
dóttur, ffamkvæmdastjóra Kerta-
ljóssins ehf., verður unnið við
breytingar á húsnæðinu í sumar og
stendur til að opna sveitakrána í lok
ágúst nk. „Við verðum þarna með
hefðbtmdna sveitakrá þar sem jafh-
ffamt verður hægt að fylgjast með
íþróttaleikjum og öðrum viðburð-
um á stórskjá, grípa í míkrófón og
syngja karókí og skemmta sér við
knattborðsleik svo eitthvað sé
nefnt. Þá munum við hafa á kránni
nokkuð óhefðbundna landbúnaðar-
tengda sýningu sem á vonandi eftir
að koma gestum okkar skemmti-
lega á óvart og vekja verðskuldaða
athygli. Þetta verður rúmgóður sal-
ur sem auðvelt er að breyta fyrir
fundi og aðra mannfagnaði svo að
við munum jafhframt leigja þessa
aðstöðu út í slíkum tilfellum“,
sagði Kolbrún.
Kolbrún verslunar- og mndlaugarsjóri og verð-
andi kráarsjóri.
Þráðlaust net
Á næstu mánuðum verður
auglýst eftir starfsfólki en
þegar vantar fólk í vinnu í
sumar við Hreppslaug í
Skorradal sem Kertaljósið
ehf. relcur einnig. „Eg stofh-
aði Kertaljósið ehf. árið 1999
þegar mér sjálfri stóð lítdð
annað til boða við vinnu en að
ræsta skrifstofur hér á staðn-
um. Þá einsetti ég mér að
stofha mitt eigið fyrirtæki og
hefur það jafnt og þétt fest sig
í sessi. Það var lengi vel vandamál
hér á staðnum hve atvinnulífið var
einsleitt og þá störfuðu lang flestir
hjá Bændaskólanum sem þá hét.
Nú er þetta sem betur fer orðið
breytt og mun fjölbreyttari valkost-
ir fyrir fólk í atvinnuleit. Nú bætist
enn einn valkosturinn við og ég
býst við því að þurfa að ráða 7-8
starfsmenn í ár, reyndar að mestu í
hlutastörf."
Eins og áður hefur komið ffarn
rekur Kertaljósið ehf. Hreppslaug í
Skorradal auk Kollubúðar á
Hvanneyri, sem er dagvöruverslun
m.m. ásamt ferðaþjónustu í tengsl-
um við kertagerð. Kollubúð er í
austari enda Hestaréttarinnar og
stendur til að hafa innangengt úr
versluninni inn í krána. „Það verð-
ur opið á milli yfir daginn, þannig
að þeir sem kaupa sér í gogginn hér
í búðinni geti farið inn og tyllt sér í
ró og næði á kránni. Þá er nú þegar
komið þráðlaust net í húsið, þannig
að nemendur og aðrir geta unnið
þarna á sínar tölvur“. Aðspurð
sagði Kolbrún að í fyrsm verði ekki
hægt að kaupa áfengi um miðjan
dag en lofaði hinsvegar mjög góðu
kaffi og nýbökuðu með því.“
GE
Vegur verður göngustígur
A Görðum á Akranesi eruýmsar endurbætur t gangi þessa daganna. Verið er aðjafna út
túnflötina neðan við hið sögufrtega Garðahús og verið er að fjarlœgja veginn semflram
undirþetta hefur verið eina akstursleiðin að Garðalundi oggolfvelli Skagamanna. Þar
mun íframtíðinni verða göngustígur. Afþessum sökum þurfa þeir sem erindi eiga í
kirkjugarðinn að aka nýja götu sem liggur um Flatahverfi og í Garðalund.
Samtök fullorðins-
fræðsluaðila stofnuð
Leikn, samtök fullorðinsfræðslu-
aðila á Islandi voru stofhuð þann
25. apríl síðastliðinn. Stofhfundur-
inn var haldinn í húsakynnum
Fræðslumiðstöðvar atvinnulífsins í
Reykjavík og var fjölsóttur. Á fund-
inum samþykktu 15 stofnaðilar
samþykktir hins nýja félags, en
opið er fyrir stofnaðild út árið
2005.
Inga Sigurðardóttir er forstöðu-
maður Símenntunarmiðstöðvar-
innar á Vesturlandi. Hún segir
markmið samtakanna að vera í for-
ystu fyrir þróun fullorðinsfræðsl-
tmnar á Islandi og vera sameigin-
legur vettvangur aðila í fullorðins-
fræðslu og málsvari þeirra. ,Jafh-
framt munu samtökin verða
tengiliður vegna erlendra sam-
skipta.J—sviði fullorðinsfræðslu.
Byggður verður upp vettvangur
fyrir skoðanaskipti um fullorðins-
fræðslu og kraftar fullorðins-
fræðsluaðila á Islandi sameinaðir
og markvisst samstarf þeirra
styrkt," segir Inga.
Rétt til aðildar að samtökunum
eiga fræðsluaðilar eða frjáls félaga-
samtök sem hafa það að meginhlut-
verki að bjóða fræðslu fyrir full-
orðna, starfa til almannaheilla á
samfélagslegum gruimi, eru sjálf-
stæðir rekstraraðilar og starfa utan
hins formlega skólakerfis.
MM
Vinnslumet í Guðmundi Runólfssyni í apríl:
Aldrei upplifað annað
eins ævintýri
Tæp nýju hundruð tonn af fiski
voru unnin í fiskverkun Guðmund-
ar Runólfssonar í Grundarfirði í
apríl síðastliðnum en aldrei hefur
eins mikið af hráefhi farið í gegnum
húsið frá upphafi, að sögn Guð-
mundar Smára Guðmundssonar
framkvæmdastjóra. Guðmundur
Runólfsson hf. fagnaði 30 ára af-
mæh í síðasta mánuði og segir Guð-
mundur að á þessum þrjátíu árum
hafi hann aldrei kynnst öðru eins
fiskeríi. „Eghef starfað við fyrirtæk-
ið ffá upphafi og ég hef aldrei upp-
lifað annað eins ævintýri í veiðum
almennt. Það er sama hvort það er
þorskur, ýsa, steinbítur eða karfi,
þetta er bara sótt.“
Meira líf í firðimim
Allur afli sem unninn var í Guð-
mundi Runólfssyni í apríl var karfi
og segir Guðmundur Smári það
kom vel út að geta sérhæft sig í einni
tegund en það sé ekki oft sem það sé
hægt. Fyrirtækið gerir út tvö skip,
Helgu sem að undanfömu hefur
verið á karfa og Hring sem hefur að-
eins verið á ýsuveiðum. Guðmund-
ur segir veiðamar hafa gengið mjög
vel eins og hjá öðrum skipum í
Grundarfirði. „Við áttum okkur illa
á fféttum fiskiffæðinga um að allt sé
að drepast hér í Breiðafirðinum. Á-
standið er betra og meira líf í firðin-
um en oft áður. Loðnan komst inn á
fjörðinn og mikið af síld er í firðin-
um. Viðkoman er þessvegna meiri
og fiskurinn betur á sig kominn en
undanfarin ár. Ástandið virðist því
vera gott og og við kvíðum ekki
framtíðinni."
Um hundrað manns starfa hjá
Guðmundi Runólfssyni í dag til sjós
og lands og segir Guðmundur að
eins og er sé það helst skortur á
vinnuafli sem hægt sé að kvarta yfir.
„Við tökum við öllu því fólki sem til
er en staðan er þannig að það vant-
ar bæði fólk og húsnæði fyrir fólkið.
Það er kannski kominn tími til að
fólk í öllum djöflaganginum fyrir
sunnan fari að hugsa sér tdl hreyfing
út á land þar sem eru ódýrari lóðir
og næg atvinna,“ segir Guðmundur
Smári.
Verður líka að
vera hagkvæmt
Guðmundur Rtmólfsson hefur
síðustu þrjú ár verið í tilraunaeldi á
þorski og hefur það gengið vel að
sögn Guðmundar Smára. „Við
erum langt komnir með að fylla
kvótann fyrir þetta árið en við feng-
um úthlutað 70 tonnum sem við
veiðum í gildrur og ölurn síðan í sjó-
kvíum í eitt og hálft ár. Við slátrum
í haust því sem við veiddum fyrir ári
og af því ræðst hvert ffamhaldið
verður. Vandamáhð er hinsvegar að
það er svo gaman að þessu að menn
verða að gæta sín því þetta verður
víst hka að vera hagkvæmt,“ segir
Guðmundur Smári.
GE