Skessuhorn - 25.01.2006, Qupperneq 12

12
MIÐVIKUDAGUR 25. JANÚAR 2006

Frá knattspymu í kýr og loks í rekstur pylsuvagns
Rætt við Skúla í Norðtungu
Þverárhlíð í Mýrasýslu fellur ekki
landfræðilega að einföldu og skýru
skipulagi Mýra- og Borgarfjarðar-
sýslu þar sem upp ffá lágsveitinni
ganga dalirnir inn í landið. Sunnan
Hvítár inn á hálendi til jökla en
norðan ár inn á hálendi til Arnar-
vatnsheiðar og norður í átt til Dala-
sýslu. A helstu útsýnisstöðum í
lágsveitinni sést ekki inn í Þverár-
hlíð. Þó eru fjórar leiðir þangað fari
maður akandi. Frá suðri talið er sú
fyrsta úr Reykholtsdal hjá Deildar-
ttmgu, yfir Hvítá, beint áfram yfir
hálsinn vestan við Síðumúla í Hvít-
ársíðu. Þá er farið í gegn um Kleif-
ar og blasir þá Þverárhlíðin við
klettótt en grösug með Þverá í önd-
vegi. Einnig er hægt að fara um
Stafholtstungur, upp veg sem liggur
ofan Bakkakots, ffamhjá Hjarðar-
holti og áffam upp Þverárhlíð. I
þriðja lagi er sumarleið ffá Grábrók
í Norðurárdal. Þá er farinn vegur-
inn sem liggur að Glitstöðum,
sunnanvert í Norðurárdal, ekki
sveigt til vinstri að Glitstöðum,
heldur til hægri, farin seinfarinn
vegur ffam hjá Svartagili, Veiðilæk,
Höll og Lindarhvoli og sveigt þar
til vinstri fram í Þverárhlíð. A þess-
ari leið eru afar fallegir útsýnisstað-
ir. I fjórða lagi er hægt að fara úr
sunnanverðum Norðurárdal, sum-
arleið, skemmtilega og útsýnis-
í stuttri heimsókn að Norðtungu
H, nú í ársbyrjun, voru þau Sigur-
laug og Skúh tekin tali en þau voru
þá nýkomin frá sólarströndum
Spánar þar sem þau hafa dvalið
haustmánuðina.
Ungdómsárin og knatt-
spyman
Skúli Hákonarson er fæddur á
Akranesi 13. janúar 1940 og uppal-
inn á Akranesi. Móðir hans er
Ragnheiður Sveinbjörnsdóttir, Ak-
urnesingur í húð og hár og faðir
Hákon Benediktsson. „Eg er elstur
sex systkina, yngstur er Sveinbjörn,
sautján árum yngri. Hann stundaði
boltann á sínum yngri árum eins og
ég, lék m.a. í Svíþjóð og átti sæti í
íslenska landsliðinu," segir Skúli og
heldur áffam: „A þeim árum sem
maður telst orðinn miðaldra, vakn-
ar löngun til að vita nánar um nán-
ustu forfeður, a.m.k. þá sem næstir
standa. Móðurafi minn er fæddur á
Brennistöðum í Flókadal og móð-
urætt mín á sér rætur víða um
Borgarfjörð. Þannig kom m.a. í ljós
að langamma mín var á Veiðilæk í
Stafholtstungum. Jörð sem fjöl-
skylda konu minnar hafði og hefur
nýtt í áraraðir.“
Spurður um mannlífið á Akranesi
á unglingsárunum segir Skúli:
A Fordinum viS baggaheyskap í NorStungu.
mikla, hjá Hafþórsstöðum og yfir
Grjótháls. Það er sama hvor þessara
leiða er valin, allsstaðar blasið við
neðarlega í miðri sveit bærinn
Norðtunga, myndarbýli þar sem
Norðtungukirkja stendur á árbakk-
anum við túnjaðarinn, við elstu
hengibrú á landinu, yfir Berghyl í
Ornólfsdalsá.
Einkennandi fyrir Þverárhlíð er
að víða er kjarr eða skógarleifar og
er Norðtunguskógur mestur.
Skógrægt ríkisins hefur hluta þess
svæðis í sinni umsjá og hefur í ára-
tugi verið í Skógarkoti ræktun og
útplöntun trjáa af ýmsum gerðum.
Heima í Norðtungu
Síðustu áratugi hefur verið tví-
býli í Norðtungu. Magnús Krist-
jánsson ffá Hreðavatni og Andrea
Davíðsdóttir ffá Arnbjargarlæk hafa
búið í Norðtungu I en eru nú bæði
fallin frá. Norðtungu II hefur setið
dóttir þeirra, Sigurlaug ásamt
manni sínum Skúla Hákonarsyni en
þau hafa fyrir nokkrum árum látið
af búskap. Nú búa í Norðtungu,
sonur Sigurlaugar og Skúla, Magn-
ús og kona hans, Kolfinna Þóra Jó-
hannesdóttir ffá Krossnesi í Alfta-
neshreppi. Auk Magnúsar, sem
fæddur er 1967 eiga þau Sigurlaug
og Skúli, dótturina Ragnheiði fædd
1966 og Guðmund Andra sem
fæddur er 1971. Þau búa bæði í
Reykjavík.
„Skólaganga mín var áreiðanlega
mjög hefðbundin og lærði ég húsa-
smíði hjá Sigurjóni og Þorbergi á
Akranesi. Eiginlega ólst ég upp í
fótbolta. Ollum lausum stundum
var varið í boltann með IA og fljót-
lega var ég orðinn fastur maður í
aðalliðinu á hverjum tíma, effir því
sem maður eltist.“ Skúli reyndist
marksækinn sóknarmaður og var
m.a. markahæstur í Islandsmótinu
árið 1963. Knattspyrnuferlinum
lauk þegar Skúli var 25 ára, en frá
tvítugsaldri fór að bera á óöryggi í
hreyfingum og hnjáliðaverkjum
þannig að skórnir lenm á hillunni
fýrr en til stóð.
Að kynnast heimasætu í
Þverárhlíð
„Ég kynntist Sigurlaugu í Norð-
mngu, konu minni árið 1964.
Smám saman fjölgar dögum mínum
hér í Norðtungu, hér var fallegt,
gott fólk og áhugi minn á þessu fal-
lega umhverfi og mannlífi í sveit-
inni átti fljótt hug minn allan. Við
byggjum íbúðarhús hér 1966,
Norðtungu II og leigjum það
Stangveiðifélagi Borgarness þann
17. júní 1967, það sumar og sumar-
ið effir. Þá var Sigurlaug ráðskona í
veiðihúsinu, ásamt Hrafnhildi syst-
ur hennar. Við fluttum svo inn eftir
að veiðitímabilinu lauk og út affur
þegar veitimabilið byrjaði en hvor-
ugt okkar fékk laxveiðibakteríu. Það
Fjölskyldan í Norðtungu: Frá vinstri: Magnús, Skúli, GuSmundur Andri, Sigurlaug og Ragnheiður.
samkomulag sem við
gerðum við Finn-
boga Guðlaugsson í
Borgarnesi, sem þá
var formaður Stang-
veiðifélagsins, um
afnot veiðifélagsins
af íbúðarhúsi okkar,
auðveldaði okkur
mjög að koma undir
okkur fótunum hér
heima í Norð-
tungu.“
En snúningar í
kringum veiðimenn í
Þverá og Kjarrá hafa
frá Norðtungu verið
margir í gegnum tíð-
ina og nefndi Sigur-
laug að það hafi
mörg nýjungin fýlgt
þeim. Meðal annars
hafi Björn í Vífilfelli
gefið henni fyrstu kókflöskuna sem
hún hafi smakkað árið 1967.
En Skúli heldur áfram: „Við
bjuggum í Norðtungu I, hjá
tengdaforeldrum mínum, ffarn að
þeim tíma að við byggðum íbúðar-
húsið og einnig á meðan við leigð-
um íbúðarhúsið. En það var um
áramótin 1965 - 66 að ég var al-
kominn hingað í Norðtungu og hóf
þá vinnu við smíðar. Fyrst hjá Olafi
Jónssyni á Kaðalstöðum. Unnum
við m.a. mikið við byggingu grunn-
skólans á Varmalandi og síðar vann
ég sjálfstætt við ýmis verkefni en
var að fullu kominn í búskapinn i
Norðtungu um 1970. Hægt og ró-
lega gerðist þetta, rétta hendi við
eitt og annað, m.a. stækka fjósið
1973. Fyrir var 30 kúa fjós sem var
svo stækkað til að taka 50-55 kýr
auk geldneyta. Fyrst rákum við
tengdafaðir minn saman kúabúið en
síðari árin snéri Magnús sér meira
að fjárbúskapnum auk þess sem
fjárbúskapurinn á Svartagili tók
einnig mikinn tíma,“ segir Skúli.
En félagsmálin tóku auk þess sinn
tíma: „Varðandi félagsmál hafði ég
verið varamaður í hreppsnefnd
nokkur ár en var árið 1986 kosinn í
hreppsnefnd og varð oddviti í eitt
kjörtímabil. Viðræður um samein-
ingu sveitarfélaga hófust á þessu
kjörtímabili og má segja að Jón Þór
Jónasson í Hjarðarholti, oddviti
Stafholtstrmgnahrepps hafi þar af
okkur oddvitum haft ffumkvæðið.
Þátttaka í félagsmálum tilheyrði hér
í fámenninu og fengu flestir ein-
hver verkefni að glíma við.“
Svo var komið að ég gekk við staf
og stundum tvær hækjur. Þegar loks
tókst að greina þennan sjúkdóm á
síðastliðnu ári, liggur fýrir að það
eru einungis örfá tilfelli þekkt í ver-
öldinni af þessum sjúkdómi og ekki
hægt að laga neitt eða halda í skefj-
un. Jafnframt liggur fyrir að það
sem ég á ólifað mun ég þurfa að
taka lyf sem eiga að hindra ígerðir
við hnjáliðina.“
Það tók í
Við sitjum saman í eldhúsinu í
Norðtungu II. Silla og Skúli eru
afar hógvær og brosmild en ffekar
treg til að ræða um feril þeirra sam-
an, senn hálfrar aldar samvistir. Uti
fyrir eldhúsglugganum er hunds-
lappadrífa, hvítt yfir að líta og svell
undir. Viðmælandi hafði komið til
Norðtungu um hádegisbil, nú var
komið ffam yfir miðjan dag og Sig-
urlaug húsffeyja raðaði á borð ýms-
um kræsingum. Viðmælandi tók sig
taki og spurði Skúla um hvort ekki
hafi verið þung spor að yfirgefa
sveitina og búskapinn?
,Auðvitað tók þetta allt allhressi-
„Þegar við fluttum suður, fékk
Sigurlaug strax vinnu við verslun.
Varð fljótlega deildarstjóri og gekk
vel en ég leitaði og sótti um störf,
en fékk ekkert að gera. Það var svo
í janúar 1991 sem við kaupum
pylsuvagninn við Laugardalslaug-
ina í Reykjavík. Fyrst til að byrja
með höfðum við starfsfólk sem
hafði verið áður. Fljótlega varð
þessi rekstur talsvert umfangsmik-
ill, jókst eiginlega dag frá degi og
endurbyggðum við húsnæðið og
gekk reksturinn afar vel allan þann
tíma sem við önnuðumst hann, allt
til þess að við seldum reksturinn
haustið 2003. Það sama haust selj-
um við íbúðina okkar í Reykjavík og
flytjum aftur heim í Norðtungu.
Þessi atvinnustarfsemi okkar og sala
eignanna myndaði dálítinn sjóð til
ffamtíðar. Við keyptum litla íbúð á
Spáni árið 2004, í bænum Torrevi-
eja á suðurströnd Costa Blanca.
Hugmynd okkar er sú að dvelja að
mestu þar yfir vetrarmánuðina en
hér heima í Norðtungu á sumrin.
Þarna syðra er hlýtt, notalegt og get
ég gengið um utandyra um hávet-
Veikindin taka
að ráða för
„Magnús sonur minn lærði
rennismíði í vélsmiðjtmni Héðni og
kemur hingað heim árið 1988. Al-
farið tóku hann og Kolfinna svo við
búskapnum 1989. Heilsa mín leyfði
ekki að stunda búskapinn lengur. Þá
fór ég í Verslunaskóla Islands. Fyrst
keyrði ég á milli en svo flytjum við
suður um áramótin 1990-91. Ég
lauknámi í öldungadeild 1993. Atti
ég aðeins effir sextán einingar til að
verða stúdent. Þá þurffi ég í erfiða
aðgerð vegna þrengsla við mænu og
kom mér ekki til að halda áffam
náminu. Þá hafði brjóskeyðing í
hnjám orsakað skurðaðgerðir og
jafnvægis- og máttleysi átti sér or-
sakir sem læknar stóðu ráðþrota
ffammi fyrir og það er ekki fyrr en
nú í árslok 2005 sem endanlega
liggur fyrir hvað að mér er. Bólgur
og skemmdir taugaendar vegna
eyðingar taugaslíðurs voru í vaxandi
mæli að hamla þátttöku minni við
almenn bústörf og önnur verkefni.
Silla og Skúli við sauðburð.
lega í sálartetrið en þessu verður að
una og ekki verður það tmdan dreg-
ið að miðað við aðstæður allar eru
okkar mál í ásættanlegu ferli, því
þrátt fyrir allt höfum við verið
lánsöm, eigum yndisleg börn og
afabörnin koma til sögunnar, hvert
öðru glæsilegra,“ segir Skúli og
brosir.
Pylsuvagninn gekk vel
urinn, án þess að eiga von á svelli í
næsta fótmáli. Það er dýrmætt fyrir
mig, jafnóstöðugur og ég er orð-
inn,“ segir Skúli brosandi.
Gestur þakkar þeim Sillu og
Skúla fyrir móttökurnar og fyrir að
leyfa okkur að deila með sér
nokkrum minningarbrotum liðinna
ára.
ÓG