Morgunblaðið - Sunnudagur - 19.05.2019, Page 29

konan Ruth Etting í Love Me or
Leave Me og vann hug og hjörtu
gagnrýnenda með frammistöðu
sinni. Það varð til þess að henni buð-
ust fleiri bitastæð hlutverk, þar sem
hún lék á móti mörgum af helstu
kvikmyndastjörnum heims, svo sem
James Cagney, Rock Hudson, Clark
Gable og James Stewart. Má þar
nefna myndir á borð við The Man
Who Knew Too Much eftir Alfred
Hitchcock, The Tunnel of Love eftir
Gene Kelly og Pillow Talk eftir
Michael Gordon en fyrir þá mynd
var hún tilnefnd til óskarsverðlauna.
Day var ein skærasta kvikmynda-
stjarna heims á sjötta og sjöunda
áratugnum. Hún sérhæfði sig í sett-
legum rómantískum gamanmyndum
sem nutu lýðhylli fram eftir sjöunda
áratugnum en var þá skyndilega
sópað út af borðinu af hippakynslóð-
inni sem vildi sterkara krydd í til-
verunni. Allt í einu var Day flögguð
rangstæð og lengst gekk það líklega
þegar gagnrýnandi nokkur kallaði
hana „elstu jómfrú í heimi“.
Í stað þess að laga sig að breyttu
landslagi hætti Day alfarið að leika í
kvikmyndum árið 1968 og snéri sér
að sjónvarpi. Raunar nauðug viljug
en eiginmaður hennar, Martin Melc-
her, hafði skuldbundið Day, að henni
forspurðri, til að leika í The Doris
Day Show næstu árin skömmu áður
en hann bar beinin. Í ljós kom að
Melcher hafði gengið frjálslega um
sjóði eiginkonu sinnar og henni var í
raun einn kostur nauðugur; að leika í
sjónvarpi – sem var mikill skellur
fyrir kvikmyndastjörnu á þeim tíma.
Umdeilt spjall við Hudson
The Doris Day Show naut bærilegra
vinsælda en var tekinn af dagskrá
árið 1973. Segja má að Day hafi þá í
reynd sest í helgan stein enda þótt
hún hafi komið annað veifið fram í
sjónvarpi eftir það. Frægastur var
líklega spjallþátturinn Doris Day’s
Best Friends en hann var snarlega
felldur niður eftir að Day ræddi við
aldavin sinn Rock Hudson sem þá
var sýktur af alnæmisveirunni. Slíku
fólki þótti ekki rétt að hampa á þeim
tíma enda þekking manna á sjúk-
dómnum lítil sem engin og fordóm-
arnir eftir því.
Síðustu fjörutíu árin helgaði Day
sig að mestu dýravelferð. Þegar hún
var unglingur varð hundurinn henn-
ar fyrir bíl og allar götur síðan var
henni umhugað um velferð blessaðra
málleysingjanna. Árið 1978 stofnaði
hún the Doris Day Pet Foundation,
sem nú heitir the Doris Day Animal
Foundation; samtök sem aldrei hafa
verið rekin í gróðaskyni.
Doris Day lést á mánudaginn var,
97 ára að aldri. Að hennar ósk verð-
ur engin útför gerð og leynd mun
hvíla yfir legstaðnum, auk þess sem
engin minnismerki um leik- og söng-
konuna verða á almannafæri.
Hún vildi deyja og hvíla í friði.
Doris Day slakar á
með Rock Hudson.
Þeim var vel til vina.
AFP
Doris Day kom fyrst fram á sjónar-
sviðið sem söngkona á stríðsárunum.
AFP
hlutverk erkiamerísku stúlkunnar í
myndinni. Ímynd sem hún losnaði
aldrei við; þegar Doris Day hætti að
vera stúlkan í næsta húsi varð hún
eiginkonan í næsta húsi.
Bitastæðari hlutverk
Álíka vel fór um Day á hvíta tjaldinu
og á sviðinu og næstu árin vann hún
jöfnum höndum sem leik- og söng-
kona. Mest lék hún í söngvamynd-
um, svo sem I’ll See You in My
Dreams, sem sló aðsóknarmet, og
Calamity Jane, eða Svölu-Sjönu,
eins og hún kallast hér um slóðir.
Þess utan var Day með sinn eigin
þátt í útvarpi.
Árið 1955 tókst Day á hendur
dramatískara hlutverk sem söng-
19.5. 2019 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 29
Útsölustaðir: Öll apótek, heilsuverslanir og heilsuhillur stórmarkaðanna
Eplaedik hefur verið notað sem heilsubótarefni í aldaraðir,
bæði sem forvörn sem og vegna læknandi eiginleika.
Auk eplaediks innheldur Apple Cider ætiþistil, túnfífil og
kólín sem getur elft meltinguna, haft góð áhrif á lifrina
og leitt til eðlilegs niðurbrots á fitu.
Svo er króm sem er gott fyrir blóðsykursjafnvægið
og slær þannig á sykurlöngun.
Eplaedik
– lífsins elexír
• Hreinsandi • Vatnslosandi • Gott fyrir meltinguna • Getur lækkað blóðsykur
• Getur dregið úr slímmyndun • Gott fyrir þvagblöðru, lifur og nýru.
Aðeins ein tafla á dag og ekkert bragð!
SJÓNVARP Lítið hefur farið fyrir
óskarsverðlaunahafanum Renée
Zellweger undanfarið en úr því
verður bætt um næstu helgi þegar
nýir spennuþættir, í „neo-noir“-stíl,
What/If, koma inn á efnisveituna
Netflix. Hún leikur þar tálkvendi
sem gerir nýgiftum hjónum ósið-
legt tilboð sem hún telur að þau
geti ekki hafnað. Þættirnir eru úr
smiðju Mike Kelley og hverfast um
eftirfarandi pælingu: Hvað gerist
þegar sómakært fólk fer að gera
óásættanlega hluti?
Tálkvendið Zellweger
Renée Zellweger leikur í What/If.
Netflix
BÓKSALA 8.-14. MAÍ
Listinn er tekinn saman af Eymundsson
1 Sumareldhús FlóruJenny Colgan
2 Þegar kona brotnarSirrý Arnardóttir
3
Gamlinginn sem hugsaði
með sér að hann væri far-
inn að hugsa of mikið
Jonas Jonasson
4 GullbúriðCamilla Läckberg
5 Morðið í SnorralaugStella Blómkvist
6 HefndarenglarEiríkur P. Jörundsson
7
Handbók fyrir Ofurhetjur
4: Vargarnir koma
Elias/Agnes Vahlund
8 MeðleigjandinnBeth O’Leary
9 Barist í BarcelonaGunnar Helgason
10 Ísköld augnablikViveca Sten
1 Þegar kona brotnarSirrý Arnardóttir
2 SkömminGuðbrandur Árni Ísberg
3 Dauði EvrópuDouglas Murray
4
Það sem allir umhverfissinnar
þurfa að vita um kapítalisma
Fred Magdoff/John B. Foster
5 Á eigin skinniSölvi Tryggvason
6 FimmaurabrandararFimmaurabrandarafjelagið
7 Gæfuspor – gildin í lífinuGunnar Hersveinn
8
Íslenskar þjóðsögur
Benedikt Jóhannesson/Jóhann-
es Benediktsson tóku saman
9
Náðu tökum á kvíða,
fælni og áhyggjum
Sóley Dröfn Davíðsdóttir
10 HormónajógaDinah Rodrigues
Allar bækur
Fræði- og handbækur / Ævisögur
Yfirleitt er ég með margar bækur í
gangi í einu því ég er mikill bóka-
ormur. Ég er að
lesa Heroes eftir
Stephen Fry, ákaf-
lega skemmtilega
bók um grískar
hetjur. Bókin er
fyndin og fróðleg
og nýtist mér vel
við kennslu á nýj-
um áfanga í grískri goðafræði.
Á náttborðinu er The Directoŕs
Craft; A Handbook for the
Theatre eftir Katie Mitchell, ákaf-
lega vel samsett bók um allt sem
viðkemur uppsetningu leikverka.
Ég er nýbúin að lesa Dauðar sálir
eftir Gogol, ótrúlega fyndna og
háðska bók með
skrautlegum
mannlýsingum og
innsýn í rússneskt
sveitasamfélag á
19. öld. Níski
bóndinn Pljusjikin
er mögulega nísk-
asta persóna sem
ég hef fyrir hitt í sögu, fyndinn og
tragískur í senn.
Að auki var ég að klára Sorg-
armarsinn eftir Gyrði Elíasson, bók
sem ég fékk í jólagjöf, en geymdi
eins og gull að lesa. Gyrðir er í
miklu uppáhaldi hjá mér og þessi
lok á sagnaþrí-
leiknum hans ollu
mér ekki von-
brigðum. Ein-
staklega fallegur
texti um hið
smáa, sköpunina
og einmanaleik-
ann. Hverju orði
er raðað saman við hið næsta af
kostgæfni og engu ofaukið.
Nú bíð ég spennt eftir síðustu
bók Hilary Mantell í þríleiknum
hennar um Thomas Cromwell.
Bókin sem ég er að bíða eftir heitir
The Mirror and the Light og er
væntanleg á þessu ári.
Bók sumarsins verður nýja bókin
hans Thomas Harris, Cari Mora.
Harris er höfundur Hannibals Lec-
ter, mannætunnar ógurlegu, en ég
hef aldrei lesið jafn spennandi bæk-
ur og bækur hans um Lecter. Það
verður „hryllilega skemmtilegt“
að sjá hverju hann finnur upp á.
GUÐFINNA ER AÐ LESA
Margar bækur í einu
Guðfinna
Gunnarsdóttir
er framhalds-
skólakennari
og formaður
Bandalags ís-
lenskra áhuga-
leikfélaga.
Ljósmynd/Guðmundur Karl
Röskun er eftir Írisi Ösp Ingjaldsdóttur. Hera er
full tilhlökkunar að flytja í kjallaraíbúðina sem
hún var að kaupa í Þingholtunum. Skömmu eft-
ir flutningana finnur hún fyrir óþægilegri nær-
veru í íbúðinni og upplifir undarlega atburði. Á
hún að treysta sjálfri sér eða er þetta allt sam-
an hennar eigin hugarburður? Er heima alltaf
best?
Íris Ösp Ingjaldsdóttir er nýr höfundur á ís-
lenskum spennusagnavettvangi. Röskun er fyrsta bók hennar.
Salka gefur út.
ÁHUGAVERÐAR BÆKUR