Utanríkisverslun. Vöruflokkar og viðskiptalönd - 15.01.1997, Blaðsíða 13

Utann'kisverslun 1995, Vöruflokkar og viðskiptalönd
11
snertir og framleiðslulönd hvað varðar innflutning. Þannig
er leitast við að greina endanlegan áfangastað útfluttrar vöru
og upprunaland innfluttrar vöru en ekki kaup- eða söluland
eða það land sem útflutningurinn fer til eða innflutningurinn
kemur frá. Fyrir kemur að útflytjanda eða innflytjenda er
ókunnugt um endanlegt móttökuland eða upprunaland
vörunnar og verður þá að skrá á skýrslu það land sem
útflutningurinn fer til eða innflutningurinn kemur frá í stað
notkunarlands eða upprunalands.
Verðreikningur
Verðmæti innfluttrar vöru er ýmist sýnt á cif-verði eða fob-
verði en verðmæti útflutnings á eingöngu fob-verði. Með
fob-verði (free on board) er átt við verð vörunnar komið urn
borð í flutningsfar í útflutningslandi. 1 cif-verði (cost, insur-
ance, freight) er einnig talinn sá kostnaður sem fellur á
vöruna þar til henni er skipað upp í innflutningslandi. Er
hér aðallega um að ræða flutningsgjald og vátryggingu. I
hagskýrslum um utanríkisverslun er venjan sú að inn-
flutningur er talinn á cif-verði en útflutningur á fob-verði.
Eðli málsins samkvæmt á þó þessi regla ekki við um ferskan
fisk sem seldur er í erlendum höfnum. Við verðákvörðun
þessa útflutnings er farið eftir reglum Fiskifélags Islands
um útreikning útflutningsverðmætis ísfisks og bræðslufisks
þar sem frá brúttósöluverði eru dregnir tilteknir kostnaðar-
liðir, mismunandi eftir löndum. Hér er um að ræða löndunar-
kostnað og hafnargjöld, toll og sölukostnað.
Tölur um verðmæti innflutnings eru fengnar með því að
umreikna verðmæti vörunnar í erlendum gjaldeyri til ís-
lenskra króna miðað við sölugengi viðkomandi gjaldmiðils.
Aftur á móti eru útflutningstölur miðaðar við kaupgengi.
Viðmiðunargengið er svokallað tollgengi sem er hið opinbera
gengi skráð af Seðlabanka íslands 28. hvers mánaðar eða,
ef það er ekki virkur dagur, næsta rúmhelgan dag.
Magn
Með magni útflutnings og innflutnings er átt við nettóþyngd
(þ.e. þyngd án umbúða) hans í tonnum nema annað sé
tilgreint sérstaklega. I þessu riti er í töflum 19 og 21 tilgreind-
ur fjöldi útfluttra hrossa í stað þyngdar þeirra í tonnum en
þyngd þeirra er meðtalin í samtölu fyrir landbúnaðarvörur í
töflu 19.
Utanríkisverslun 1995
Vöruskiptajöfnuður
í 1. yfirliti er sýnd þróun utanríkisverslunar áratuginn 1986-
1995, annars vegar á gengi hvers árs og hins vegar á
meðalgengi ársins 1995. Innflutningur er hér sýndur á cif-
verði en útflutningur á fob-verði. Á árinu 1995 nam verðmæti
vöruútflutningsins í heild 116,6 milljörðum króna fob á móti
113,6 milljarða heildarvöruinnflutningi cif. Þetta þýðir að
útflutningur umfram innflutning á árinu 1995 nam 3,0
milljörðum. Á þennan mælikvarða hefur verið halli á utan-
ríkisversluninni allan þennan áratug að undanskildum
síðastliðnum þremur árum (1993-1995). Hallinn hefur verið
mismikill eða frá um 0,7% af útflutningsverðmæti árið 1989,
reiknað á föstu gengi, upp í 15,4% árið 1987. Afgangur á
vöruviðskiptunum síðastliðin þrjú ár hefur verið 3,5% af
útflutningsverðmæti árið 1993,9,0% árið 1994 og 2,6% árið
1995.
1. yfirlit. Utanríkisverslun 1986-1995
í millj. kr. á gengi hvers árs í millj. kr. á gengi ársins 1995 " Útflutt umfram innflutt í % af útflutningi
Útflutt fob Innflutt cif Útflutt umfram innflutt (fob-cif) Útflutt fob Innflutt cif Útflutt umfram innflutt (fob-cif)
1986 44.968 45.905 -938 85.345 87.124 -1.779 -2,1
1987 53.053 61.232 -8.179 97.113 112.073 -14.960 -15,4
1988 61.667 68.723 -7.057 98.854 110.122 -11.268 -11,4
1989 80.072 80.599 -528 102.033 102.705 -672 -0,7
1990 92.625 96.621 -3.996 105.951 110.522 -4.571 -4,3
1991 91.560 104.129 -12.569 104.733 119.110 -14.377 -13,7
1992 87.833 96.895 -9.063 99.969 110.284 -10.315 -10,3
1993 94.658 91.307 3.351 99.480 95.959 3.521 3,5
1994 112.654 102.541 10.113 112.541 102.439 10.102 9,0
1995 116.607 113.614 2.993 116.607 113.614 2.993 2,6
Miðað við meðalgengi á vöruviðskiptavog.
Innflutningur er gerður upp á fob-verði í íslenskum þjóð-
hagsreikningum. Mismunur cif-verðs og fob-verðs, aðallega
farmgjöld og vátrygging, færist þá á útgjaldahlið þjónustu-
reiknings. Niðurstaðan á viðskiptareikningi (sem er samtala
vöru- og þjónustureiknings) verður því hin sama óháð því
hvorri aðferðinni er beitt. Tölur um vöruskiptajöfnuð breytast
hins vegar mikið. Þetta kemur fram í 2. yfirliti sem sýnir
vöruskiptajöfnuðinn þar sem verðmæti útflutnings og inn-
flutnings er hvort tveggja reiknað á fob-verði. Til þess að
gefa betri vísbendingu um stærð vöruskiptajafnaðarins er
jafnframt sýnt hlutfall hans af vergri landsframleiðslu sam-
kvæmt tölum Þjóðhagsstofnunar. Innflutningur fob 1995