Sveitarstjórnarkosningar - 01.03.1999, Qupperneq 30

28
Sveitarstjórnarkosningar 1998
urðu listamir sex í Hafnarfirði og fímm í Húnaþingi vestra.
I 22 sveitarfélögum komu fram tveir iistar, í 29 þrír og í 11
sveitarfélögum voru þeir fjórir.
í töflu 3 á bls. 72 er sýnd tala framboðslista eftir flokkum
sveitarfélaga og fyrir þau stjómmálasamtök sem buðu fram
á fleiri en einum stað (auk R-lista í Reykjavík sem er sýndur
sérstaklega sökum fjölda atkvæða og fulltrúa). Við þessa
samantekt er listabókstafur látinn ráða hvaða listar teljast til
hverra samtaka ef um viðbót við flokksheiti er að ræða. Þar
sem slíkri viðbót við flokksheitið fylgir jafnframt breyttur
listabókstafur er listinn talinn til annarra lista. Telst því t.d.
D-listi Sjálfstæðismanna og óháðra í Stykkishólmi til
Sjálfstæðisflokksins en ekki H-listi Sjálfstæðismanna og
annarra frjálslyndra kjósenda í Garði. G-listi Alþýðuhanda-
lags, Alþýðuflokks og Kvennalista í Mosfellsbæ telst eins og
hann hefði haft annan listabókstaf með öðrum listum en
flokkanna sem eru tilteknir.
Fyrir sveitarstjórnarkosningamar 1998 buðu Alþýðu-
bandalag og Alþýðuflokkur fram sameiginlega, einir saman
eða í samstarfi við fleiri aðila, á flestum stöðum þar sem
flokkamir höfðu áður boðið ffam lista. Listar þessar em oft
kenndir við byggðarlagið en framboð með þess háttar heiti
komu einnig fram án nokkurratengsla við flokkana. Listamir
em því taldir með öllum öðrum listum í töflu 3.
Hin margvíslegu sameiginlegu framboð leiddu til þess að
í einungis tveimur af 66 sveitarfélögum þar sem kosið var
bundinni hlutfallskosningu vom allir framboðslistar kenndir
við stjómmálaflokka. Það var í Eyrarsveit og í Vopnafjarðar-
hreppi þar sem boðnir vom ffam listar í nafni Framsóknar-
flokks, Sjálfstæðisflokks og Alþýðubandalags. Þriðja
sveitarfélagið þar sem borinn var ffam listi í nafni Alþýðu-
bandalags var Raufarhafnarhreppur. Alþýðuflokkur bauð
hvergi ffam eiginn lista nema í Hafnarfírði.
Á Höfuðborgarsvæði komu fram 6 listar í Hafnarfirði eins
og komið er fram, í tveimur sveitarfélögum 4 listar, í þremur
3 listar og í einu 2 listar. I Reykjavík komu aðeins ffam tveir
fullskipaðir listar en tveir aðrir að auki.
I sveitarfélögum utan Höfuðborgarsvæðis þar sem íbúar
vom 1.000 eða fleiri komu flestir listar fram í Húnaþingi
vestra, 5, eins og áður sagði. Á sjö stöðum voru framboðslistar
4, á fj órtán stöðum 3 og á þremur stöðum 2 listar, í Bolungarvík,
á Olafsfirði og í Vestmannaeyjum.
I sveitarfélögum utan Höfúðborgarsvæðis þar sem íbúar
vom 300-999 komu 4 listar ffam á tveimur stöðum, í
Tálknafjarðarhreppi og Biskupstungnahreppi. I ellefú sveitar-
félögum komu ffam 3 listar og í fjórtán sveitarfélögum 2 listar.
í sveitarfélögum utan Höfuðborgarsvæðis þar sem íbúar
voru færri en 300 kom aðeins einn listi sem varð sjálfkjörinn,
í Skorradalshreppi og Kaldrananeshreppi. í hinum fimm
sveitarfélögunum með færri en 300 íbúa komu fram 2 listar
í hverju.
Á framboðslistum voru 2.740 menn, talsvert færri en 1994
þegar3.313 vom í framboði. Karlamir voru miklu fleiri en
konumar, 1.698 eða 62,0%, en þær vom 1.042 eða 38,0%.
Fyrir kosningamar 1994 voru karlar 63,1% frambj óðenda og
konur 36,9%.
I töflu 3 er sýnd tala ffambjóðenda, karla og kvenna,
samantekin fyrir flokka sveitarfélaga og framboðsaðila. I
töflu 4 á bls. 73 er þetta sýnt fyrir hvem ffamboðslista.
í tveimur sveitarfélögum voru karlar og konur jafnmörg á
framboðslistum, á Blönduósi og í Vestmannaeyjum. I öllum
öðmm sveitarfélögum, 64, vom karlar fleiri en konur á
ffamboðslistum en fýrir sveitarstjómarkosningamar 1994
vom konur fleiri í fimm sveitarfélögum. Mestu munaði á tölu
karla og kvenna í Fjarðabyggð þar sem 58 karlar buðu sig
fram og 26 konur. I þremur sveitarfélögum vom konur innan
við fjórðungur frambjóðenda, í Súðavíkurhreppi, áNorður-
Héraði og í Biskupstungnahreppi, í 17 fjórðungur og að
þriðjungi, í 22 þriðjungur og að 40% og í 22 sveitarfélögum
40% og allt að helmingi.
Á öllum 187 framboðslistum nema einum vom bæði karlar
og konur í framboði, en á S-lista í Biskupstungnahreppi voru
7 karlar. Fyrir sveitarstjómarkosningamar 1994 vom karlar
einir á fjórum ffamboðslistum og konur einar á Ijómm listum
og vom þrír af þeim á vegum Samtaka um kvennalista.
Á listum, þar sem bæði vom karlar og konur, vom konur
jafnmargar körlum á 28 framboðslista og á 5 ff amboðslistum
fleiri en á 153 listum vom karlar fleiri en konur.
I 4. yfirliti er sýnd skipting ffambjóðenda eftir kyni og
stjórnmálasamtökum.
9. Atkvæðatölur
9. Votes cast
Af 159.187 atkvæðum, sem vom greidd í sveitarstjómar-
kosningum 1998, vom 154.820 atkvæðigild, en3.701 seðill
var auður og 666 töldust ógildir. Onýt atkvæði vom því 4.367
eða 2,7% greiddra atkvæða. Þetta hlutfall var 2,3% 1994.
í töflu 1 er sýnd tala gildra atkvæða og auðra seðla og
ógildra í hverju sveitarfélagi. 1 töflu 4 er sýnd tala atkvæða
sem hver listi fékk í sveitarfélögum þar sem kosning var
hlutbundin.
I sveitarstjómarkosningum er mjög mikið um ffamboð
annarra aðila en stjómmálaflokka auk þess sem flokkamir
eiga samvinnu sín á milli og við aðila utan stjómmálaflokka.
I töflu 3 er samandregið yfirlit sem sýnir hvemig atkvæði
skiptust eftir framboðsaðilum.
10. Úthlutun sæta til framboðslista
10. Allocation of seats to candidate lists
Um úthlutun sæta til ffamboðslista fer eftir ákvæðum laga
um kosningar til sveitarstjóma48 en ákvæði þessi em sams
konar og giltu fyrir úthlutun þingsæta í kjördæmum við
alþingiskosningar fram að breytingu á lögum um kosningar
til Alþingis árið 1984.49 Uthlutunin fer fram sem hér segir:
„Við bundnar hlutfallskosningar skal telja öll atkvæði sem
hver listi hefúr hlotið og er þá fundin atkvæðatala hvers lista.
Til þess að finna hve margir frambjóðendur hafa náð
kosningu af hverjum lista skal fara þannig að:
1. Deila skal atkvæðatölum listanna með tölunum 1, 2, 3,
4 o.s.frv. Útkomutölur eru skráðar fyrir hvem lista.
2. Fyrsta fulltrúa fær sá listi kjörinn sem hæsta útkomutölu
hefur. Sú tala er síðan felld niður. Annan fúlltrúa fær sá
48 Lögnr. 5/1998.
49 Lög um kosningar til Alþingis nr. 52 14. ágúst 1959, sbr. lög nr. 66/1984.