Hlynur - 15.03.1969, Side 10

Indversk börn.
VERZLU NARSTJÓRN
í I N D LAN D I
Okkur íslendingum hæiitir oft
til þess að kvarta og bera okkur
ilia, þegar á móti blæs, og kann
það að einhverju leyti að eiga
rætur sínar að re'kja til þeirra
tíma, þegar í gildi var máltækið
„enginn er búmaður nema hann
kunni að berja sér“. í þeim
efnáhags'erfiðleikum, sem geng-
ið hafa yfir þjóðina undanfarið,
hefur nokkuð borið á þesisu,
enda skai ekki úr því dregið
hér, að margir hafa orðið að
herða mittisólina og það jafnvel
úr hófi fram. Þegar þannig
stend-ur á, er þó hollt að hafa
það í huga, að miðað við þau
lönd í heiminum, sem í daglegu
tali eru nefnd vanþróuðu lönd-
in, búum við hvað sem öðru líð-
ur við allgöð lífsskilyrði, og þótt
nökkuð hafi blásið á móti und-
anfarið, fer því fjarri, að hér á
landi hafi rikt nokkurt neyðar-
ás;and, eins og verst gerist í
öðrum hlutum heimsins.
Fyrir þá lesendur okkar sér
í lagi, sem fásit við smásölu-
verzlun, ekki sízt verzluniarstjór-
ana, birtum við hér lýsingu á
því, hvernig háttað er kjörum
dæmigerðs verzlunarstjóra í
kaupfélagsbúð í Indlandi, en
ekki þarf að lýsa því fyrir þeim,
sem fylgzt hafa með fréttum
þaðan, hvernig lífskjörum fólks
er háttað í því þéttbýla landi.
Við erum að vísu ekki kunnug-
ari lífsafkomu fólks austur þar
en gerist og gengur, en þó telj-
um við líklegt, að afkoma ann-
arra sambærilegra stétta þjóð-
félagsins sé þar nokkuð svipuð
því sem hér er lýst, en frásögnin
er höfð eftir starfsmanni
sænsku samvinnufélaganna, sem
dvaldist þar um skeið við ráð-
gjafástörf. Hann kynntist um-
ræddum verzlunarstjóra á miðju
sumri á því herrans ári 1968.
Búðin, sem þessi verzlunar-
stjóri veitti forstöðu, var aðeins
15 fermetrar, en á bak við hana
var vörugeymsla, svipuð að flat-
armáli. Það þarf ekki að taka
fram, að hér var um afgreiðslu-
búð að ræða, en ekki kjörbúð. í
henni voru seldar um það bil
150 vörutegundir, og nær ein-
göngu nauðsynlegustu lífsnauð-
synjar. Flestar vörurnar voru
Verksmiðjupakkaðar, þó að frá-
töldum sykri, hrísgrjónum og
steinolíu, og það sem olli verzl-
unarstjóranum einna mestum
erfiðleikum voru rotturnar, sem
oft unnu talsverð spjöll á vörum
hans. Afgreiðslumátinn hjá hon-
um var á þann veg, að viðskipta-
vinurinn kom fyrst til hans og
taldi upp það sem hann vildi
kaupa, síðan skrifaði hann það
upp á blað, lagði saman og tók
við greiðslunni, og rétti síðan
einum af aðstoðarmönnum sín-
um blaðið, sem afgreiddi vör-
urnar. Það þarf naumast að
taka fram, að þetta þótti Svían-
um, sem söguna segir, heldur
gamaldags verzlunaraðferð og
ólík því sem hann þekkti úr
búðunum í heimalandi sínu.
Þessi maður rak verzlun sína
allvel eftir því sem gerist í Ind-
landi, en þó var nokkurt tap á
rekstrinum. Hann hafði verið
verzlunarstj óri þarna í fjögur
ár, og hafði 132 rúpíur í mán-
aðarlaun (um 1.550.00 ísl. krón-
ur), en þrátt fyrir talsverðar
verðhækkanir á þessum fjórum
árum, höfðu laun hans haldizt
óbreytt allan tímann. Til dæmis
kostaði sykurkílóið upphæð sam-
svarandi 43 ísl. kr. og hrís-
grjónakílóið um 25 kr. Með þess-
um launum þurfti hann að
framfleyta fjölskyldu sinni, sem
samanstóð af konu og einu
barni, en auk þess hafði hann
móður sína, yngri bróður sinn
10 HLYNUR